تنگی دهانه رحم و درد قاعدگی ارتباطی دارند؟
درد قاعدگی، تجربه مشترک بسیاری از خانم ها در سرتاسر جهان است که باعث ناراحتی و مشکلات فراوانی در این دوران می شود. اما گاهی اوقات شدت درد قاعدگی به قدری زیاد است که انجام هرگونه فعالیتی را برای فرد ناممکن ساخته و حتی ممکن است او را روانه بیمارستان کند. علل مختلفی می توانند در دردهای دوران قاعدگی نقش داشته باشند، که از جمله آن ها می توان به ارتباط میان تنگی دهانه رحم و درد قاعدگی اشاره کرد. اگر می خواهید تا در این مورد بیشتر بدانید، با ما همراه شوید.
مهم ترین دلایل درد قاعدگی
درد قاعدگی که با عنوان دیسمنوره (dysmenorrhea) شناخته می شود، می تواند ناشی از علل مختلفی باشد و به همین دلیل در بسیاری از موارد نمی توان علت اصلی آن را به درستی و قطعیت مشخص کرد. با این حال برخی از عوامل خطر وجود دارند که احتمال وقوع قاعدگی های دردناک را افزایش می دهند، از جمله:
- سابقه خانوادگی پریودهای دردناک،
- خونریزی شدید پریود،
- استعمال سیگار و دخانیات،
- نامنظم بودن دوره های قاعدگی،
- نداشتن بچه،
- بلوغ زودرس،
علاوه بر این موارد، دوره های دردناک قاعدگی، گاهی اوقات ممکن است در اثر یک بیماری ایجاد شده و بنابراین باید آن را به عنوان یک هشدار یا علامت خطر در نظر گرفت و به دنبال علت اصلی رفت. مهم ترین بیماری های زمینه ای که می توانند منجر به درد قاعدگی شوند، عبارت هستند از:
1. اندومتریوز:
اندومتریوز، ناشی از رشد پوشش داخلی رحم یعنی اندومتر در مکانی به جز جای اصلی خود همچون حفره شکمی، تخمدان، سرویکس (دهانه رحم)، بافت های لگنی، روده ها و ... بوده و منجر به مشکلاتی همچون ناباروری، درد هنگام رابطه جنسی، حرکات دردناک روده ای و از همه قابل توجه تر، درد قاعدگی می شود.
2. فیبروم:
فیبروم ها که با نام میوم یا لیومیوم نیز شناخته می شوند، تومورهای غیرسرطانی و خوش خیمی هستند که شبیه به خال های گوشتی به نظر می رسند و در پی رشد بیش از حد در بخش های مختلف رحم تشکیل می شوند. اگرچه در اغلب موارد، فیبروم ها علامت دار نیستند، اما در مواردی ممکن است باعث درد قاعدگی، خونریزی شدید و یا احساس سنگینی و فشار در لگن و ... شوند.
3. آدنومیوز:
برخلاف اندومتریوز، در مشکل آدنومیوز، پوشش داخلی رحم به درون و عمق دیواره های عضلانی رحم رشد کرده و باعث ایجاد التهاب، فشار و درد می شود. با اینکه آدنومیوز بسیار نادر است، اما نمی توان از آن به عنوان یکی از عوامل قاعدگی های دردناک و یا خونریزی های شدید دوران ماهیانه، چشم پوشی کرد!
4. بیماری التهابی لگن (PID):
به عفونتی گفته می شود که در پی آلودگی به برخی عفونت های منتقل شونده از راه تماس جنسی ایجاد شده و بخش های مختلف دستگاه تولیدمثلی و به ویژه رحم، تخمدان ها، لوله های فالوپ و حفره لگنی را درگیر می کند. علائمی همچون درد مزمن و مبهم در لگن، تب و لرز، ناباروری و صد البته درد در هنگام قاعدگی از مشخصه های بیماری التهابی لگن به شمار می آیند.
5. تنگی دهانه رحم:
برای درک ارتباط میان تنگی دهانه رحم و درد قاعدگی، در ابتدا باید با مفهوم تنگی دهانه رحم آشنا شوید. دهانه رحم یا همان سرویکس، کانالی است که از یک سو در پایین ترین بخش رحم قرار گرفته و از سوی دیگر به واژن می رسد و هنگامی که این کانال به هر دلیل در یک یا تمامی بخش ها، باریک شود، تنگی دهانه رحم رخ می دهد.
اگر در طول دوران قاعدگی خود دردهای بسیار شدید و خارج از تحمل را تجربه می کنید و یا اصلاً پریود نمی شوید، ممکن است دچار تنگی دهانه رحم باشد، وضعیتی که در آن دهانه رحم یا خیلی باریک شده و یا کاملا بسته است و در نتیجه آن عبور خون از رحم به واژن مختل می شود.
اگرچه تنگی دهانه رحم و درد قاعدگی، ارتباط بسیار تنگاتنگی با یکدیگر دارند، اما این تنها عارضه ناشی از این شرایط نبوده و خانم های با تنگی دهانه رحم ممکن است مشکلات دیگری همچون خونریزی غیرطبیعی یا لکه بینی، ناباروری، اختلال در روش های کمک باروری و کاهش شانس موفقیت این روش ها را نیز تجربه کنند.
آیا برای تنگی دهانه رحم و درد قاعدگی درمانی وجود دارد؟
در میان علل منجر به درد قاعدگی، تنگی دهانه رحم به نسبت بقیه ناشناخته تر است و به همین دلیل سوالات و ابهامات زیادی پیرامون روش های تشخیص و درمان آن وجود دارد. به صورت کلی، پزشک با انجام بررسی هایی همچون هیستروسکوپی، هیستروسونوگرافی و هیستروسالپنگوگرافی هرگونه تنگی و انسداد در دهانه رحم را تشخیص داده و برحسب علائم و مشکلات موجود و شدت آن راهکار درمانی را انتخاب می کند.
اگر علامت و عارضه ای نداشته باشید، انتخاب ارجح نظارت بر شرایط شما بوده و درمان و مداخله لازم نیست. اما در موارد علامت دار، باید به فکر درمان بود.
درمان مشکل تنگی دهانه رحم عمدتا مبتنی بر گشاد کردن آن به شیوه فیزیکی و با ابزارهای میله مانندی به نام دیلاتور است که در اندازه های مختلفی موجود بوده و می توان آن ها را یکی یکی به کانال سرویکس وارد کرد تا به میزان اتساع مناسب رسید. در برخی موارد، نیز ممکن است پزشک شما درون سرویکس یک استنت قرار دهد که می تواند دهانه از بسته شدن مجدد دهانه رحم جلوگیری کند. با اینکه این راهکارهای درمانی می توانند به حل مشکل تنگی دهانه رحم کمک کنند، اما باید این نکته مهم را نیز در نظر داشت که اگر در اثر درمان بافت سرویکس آسیب ببیند، در طی بارداری های آینده احتمال وقوع نارسایی سرویکس و در پی آن زایمان زودرس و سقط جنین به شکل قابل توجهی افزایش پیدا می کند.
نتیجه گیری
تنگی دهانه رحم و درد قاعدگی، با یکدیگر مرتبط بوده و بنابراین در ارزیابی علل قاعدگی های دردناک، باید این گزینه را نیز مورد ارزیابی قرار دارد. در واقع اگرچه خود مشکل تنگی دهانه رحم، رایج نیست اما اگر خانمی به آن دچار باشد و علامت دار شود، قطعا درد در هنگام قاعدگی را تجربه خواهد کرد!
