جفت جنین چیست؟ و چه عملکردی در بارداری دارد؟
جفت عضوی جدید از بدن مادران باردار است که فقط در زمان بارداری و در دیواره داخلی رحم یا آندومتر تشکیل می شود و بعد از زایمان هم از رحم خارج می شود. در واقع جفت مسئول نگهداری، پشتیبانی و تسهیل کننده رشد جنین است.
این عضو بسیار کارآمد، محلی است که مادر و جنین را به یکدیگر مرتبط می کند. جفت مواد مغذی و اکسیژن را بوسیله بند ناف به جنین می رساند و مواد زائد را از جنین گرفته و تصفیه می‌کند.
پیش از هفته 20 بارداری، وزن جفت بیشتر از جنین است و کار اکثر اعضای بدن جنین که هنوز به اندازه کافی رشد نکرده‌اند را انجام می‌دهد. به ویژه در دوازده هفته اول بارداری که مواد شیمیایی آسیب‌رسان، ویروس‌ها و سموم می‌توانند روندِ رشد اعضای بدن جنین را با اختلال مواجه سازند.
آنچه تنفس می‌کنید، مواد شیمیایی که در معرض آن قرار می‌گیرید و ساندویچ خیار و پنیری که هم‌اکنون خورده‌اید از طریق این عضو معجزه‌آسا به جنینتان منتقل می‌شود.
جفت یک وظیفه خطیر دارد و آن نگهداری و حمایت از جنین است. بطور کلی جفت، کارش را به خوبی انجام می‌دهد، خصوصا زمانی‌که با چالش‌هایی معمول بارداری مثل عفونت‌ها و سموم طبیعی مواجه می‌شویم.
ساختار و عملکرد جفت جنین
در اینجا کارکرد جادوئی آنرا مورد بررسی قرار می‌دهیم. بعد از لقاح جنین، تخم بارورشده (که در این زمان بلاستوسیست blastocyst نامیده می‌شود) به انتهای لوله فالوپ رفته و در جستجوی دیواره رحمی وارد رحم می‌شود. این خطرناکترین سفری است که هر انسانی در دوران موجودیتش طی می‌کند، زیرا اگر بلاستوسیست در عرض هفت روز موفق به جایگزینی در رحم نشود، جدار داخلی رحم پاکسازی شده و حتی متوجه باردار بودن خود نیز نخواهید شد. درصورتی‌که تخمک بارورشده بر دیواره داخلی رحم کاشت شود، جفت جنین انسان شروع به شکل‌گیری می‌کند.
تخمک بارورشده یا بلاستوسیست شامل دو لایه است، توده داخلی و لایه خارجی. توده داخلی سلول، چیزی است که به جنین تبدیل می‌شود؛ لایه خارجی، جفت جنین انسان را تشکیل می‌دهد.
سلول‌های لایه خارجی شروع به ساختن پرزهایی می‌کنند که آنها را "chorionic villi" می‌نامند. این پرزها، که مثل سخره‌های مرجانی هستند، رگ‌های خونی را از جفت به داخل دیواره اسفنجی رحم هدایت می‌کنند. فشار خون شما، خون را با فشار به اطراف پرزها می‌فرستد تا آنها بتوانند آنرا جذب و مواد مغذی و پادتن ها را برای مصون‌سازی به جنین رسانده و مواد زائد را به جریان خون منتقل کرده تا آنها را از بدنتان خارج کنید.
دیگر وظایف جفت جنین
اگر فکر کنید که جفت فقط همین یک کار را انجام می‌دهد اشتباه کرده‌اید. جفت در کنار انجام وظیفه تصفیه و تبادل مواد مغذی و گازها، بسیاری از هورمون‌ها را نیز ترشح کرده و جنین را ایمن نگه می دارد.
- جفت برای پیشگیری از پس زدن جفت از سوی مادر هورمون HCG را ترشح می کند. این هورمون برای ترشح و تنظیم سطح هورمون پروژسترون و استروژن ضروری است.
- همچنین ترشح هورمون HPL نیز به عهده جفت است. این هوورمون باعث می شود غدد پستانی برای شیردهی مادر را تحریک و فعال شوند. این هورمون همچنین میزان قند، پروتئین و چربی مادر را تنظیم می‌کند، تا همیشه برای جنین در دسترس باشد.
- هورمون استروژن نیز از دیگر فعالیت های جفت است و در آماده سازی بدن مادر برای شیردهی به گسترش غدد پستانی کمک می کند و فعال سازی رشد رحمی را ممکن می سازد. همچنین برای پیشگیری از زایمان زودرس و هورمون پروژسترون تولید می کند.
- انتقال آنتی‌بادی های مادر به جنین از طریق جفت از هفته 20 بارداری صورت می‌گیرد. این آنتی‌بادی‌ها جنین را در برابر بیماری‌های عفونی حمایت می کند، این حمایت و پشتیبانی در ماه های اولیه زندگی نوزاد نیز ادامه می‌یابد.
در تصویر زیر شکل یا عکس جفت جنین انسان را مشاهده می کنید
(عکس جفت جنین انسان)
مراقب فشار خون خود باشید
اگر فشار خون شما بالاست و برای پیشگیری دارو مصرف می‌کنید، حتما استفاده آن را ادامه دهید. زیرا فشار خون مادر بر چگونگی رسیدن خون، مواد مغذی، اکسیژن و سلول‌های ایمن ساز جنین بسیار موثر است و بر عملکرد بهتر این تبادل‌ها تاثیر می گذارد.
بنابراین هر گونه نوسان اضافی، بالا یا پائین، می‌تواند براین روند تاثیرات نامطلوب داشته باشد، این اثر منفی حتی می‌تواند بر وضعیت جنین بعد از تولد نیز تاثیر گذار باشد.
به آنچه که درباره فشار خون از جانب پزشک به شما گفته می‌شود، دقیقا توجه کنید. اندازه نرمال فشار خون کمتر از ۱۱۵/۷۵ است، ولی در دوران بارداری فشار خون شدیدا در نوسان است، به همین علت است که پزشک در تمامی ملاقات ها فشار خون شما را بررسی می کند.
آرامش خود را حفظ کنید
این را همیشه می‌شنوید، استرس برای سلامتی شما زیان‌آور است و به علت اینکه تغییرات زیادی در سیستم ایمنی شما در حال وقوع است، وضعیت بسیار لطیف و حساسی دارید و استرس اضافی می‌تواند سیستم ایمنی شما را بسیار ضعیف کند.
راهکارهایی برای کاهش استرس:
- دوران بارداری بهترین زمان برای انجام مراقبه و تمرین‌های تنفسی است.
- شخصی از دوستان، آشنایان، فامیل، همسر یا مادر خود را انتخاب کرده که بتوانید به سادگی با او درددل کرده و ناراحتی‌های خود را بیرون بریزید.
- فردی که این دوران را گذرانیده است پیدا کنید تا بتوانید از تجربیاتش استفاده کرده و به این ترتیب خاطر خود را آسوده کنید.
