صدک رشد جنین چیست؟ چطور محاسبه می شود؟
چرا شکم من کوچک است؟ آیا فرزندم خوب وزن گرفته است؟ جنین من بیش از حد کوچک نیست؟ این ها از جمله رایج ترین و پرتکرارین سوالات مادران در دوران بارداری، هستند که از پزشک خود و حتی اطرافیان و دوستان می پرسند. به همین دلیل ما در این مقاله، به مهم ترین شاخصی که می تواند به شما کمک کند تا به پاسخ این سوالات دست پیدا کنید، یعنی صدک رشد جنین، پرداخته ایم. اگر می خواهید تا بدانید صدک رشد جنین چیست و چطور گزارش می شود، با ما همراه شوید.
صدک رشد جنین چیست و چطور محاسبه می شود؟
هنگامی که سونوگرافی انجام می دهید، این فقط حجم مایع آمنیوتیک و یا وضعیت جفت یا جنسیت و موقعیت جنین نیست که مورد ارزیابی قرار می گیرد، بلکه پزشک انجام دهنده سونوگرافی و یا سونولوژیست، برحسب شاخص های رشدی مختص به هر سه ماهه بارداری و ترکیب این پارامترها در یک فرمول از پیش تعیین شده، وزن دلبند درون رحم شما را محاسبه کرده و سپس با مقایسه آن با وزن سایر جنین ها در هفته بارداری مشابه، به عدد مشخصی می رسد که به عنوان صدک رشد جنین در حوزه وزن بیان می شود.
سپس بر همین اساس، سونولوژیست علاوه بر وزن، برای هر یک از شاخص های رشد جنین شامل بزرگترين قطر سر جنين (BPD)، دور سر (HC)، دور شکم (AC)، طول استخوان ران (FL) و اندازه استخوان بازو (HL)، اعداد منتسب به صدک رشد جنین را به دست آورده و گزارش می دهد.
مقدار طبیعی صدک رشد جنین چیست؟
در هر یک از شاخص های رشدی و همچنین وزن جنین، صدک رشد جنین 50، به عنوان میانگین در نظر گرفته می شود. این بدان معنی است که در مقایسه با 100 جنین در همان هفته بارداری، 50 جنین بزرگتر از او و 50 جنین کوچکتر از او هستند.
اگر صدک رشد جنین بالاتر از حد میانگین باشد، به چه معنا است؟
اگر صدک رشد بزرگتر از 50 و به عنوان مثال 75 باشد، به این معنا است که در مقایسه با 100 جنین در همان هفته بارداری، جنین شما از 75 جنین دیگر بزرگتر بوده و از 25 جنین کوچکتر است. اگرچه به طور معمول تا صدک 90 طبیعی در نظر گرفته می شود، اما در طی بارداری، نیازمند ارزیابی و دقت بیشتر است تا مطمئن شویم که جنین شما بنا به دلایلی همچون دیابت بیش از حد رشد نمی کند.
اما در مورد جنین هایی که صدک رشد آن ها بالاتر از 90 گزارش می شود، مراقبت ها و پیگیری های بیشتری لازم است، زیرا ممکن است در معرض خطر ماکروزومی (شرایطی که در آن وزن جنین در هنگام تولد بیش از 4500 گرم باشد) باشند که نیاز به سزارین را افزایش داده و با احتمال وقوع عوارض حین و بعد از زایمان هم برای مادر و هم برای جنین همراه است.
اگر صدک رشد جنین پایین تر از حد میانگین باشد، به چه معنا است؟
اگر صدک رشد پایین تر از 50 و به عنوان مثال 30 باشد، به این معنا است که در مقایسه با 100 جنین در همان هفته بارداری، جنین شما از 30 جنین دیگر بزرگتر بوده و از 70 جنین کوچکتر است. در چنین شرایطی نیز معمولا تا صدک 10 طبیعی در نظر گرفته می شود، اما هرچه صدک رشد جنین کمتر باشد، نگرانی ها در رابطه با محدودیت رشد داخل رحمی جنین (IUGR) افزایش پیدا می کند و در مورد جنین هایی که صدک رشد آن ها پایین تر از 10 محاسبه می شود، درست مانند جنین های با صدک رشد بالای 90، مراقبت و پیگیری جدی تر ضروری است.
مهم ترین عواملی که می توانند باعث شوند تا صدک رشد جنین کمتر از حد میانگین باشد مواردی همچون تغذیه نامناسب مادر، کوچک بودن ژنتیکی جثه جنین، بیماری های مزمن مادر، مصرف برخی داروها توسط مادر، مواجهه با مواد آسیب رسان و مضر مانند استعمال سیگار، مواد مخدر و قلیان و همچنین بارداری دو یا چندقلویی هستند ولی مهم ترین عاملی که در این میان می تواند نگران کننده باشد، اختلال در خونرسانی جفتی و پیر شدن زودهنگام جفت است.
اهمیت ارزیابی صدک رشد جنین چیست؟
همانطور که متوجه شدید، پزشک به کمک شاخص صدک رشد جنین می تواند اطلاعات مهمی را در رابطه با روند رشد و سلامت دلبند درون رحم شما به دست بیاورد. در واقع، پیگیری صدک رشد جنین در طی بارداری می تواند به پزشک شما کمک کند تا از وقوع تغییرات مختلف آگاه شده و در نتیجه بتواند به مواقع مداخلات لازم را برای جلوگیری از شدت پیدا کردن مشکلات احتمالی انجام دهد.
بنابراین، در پاسخ به این سوال که صدک رشد جنین چیست و چه اهمیتی دارد، می توان گفت که از مهم ترین شاخص های ارزیابی رشد جنین است که پزشک بر اساس آن روال مراقبتی بارداری در مراحل و هفته های بعدی را مشخص کرده و توجه به آن، تضمین کننده سلامت کوچولوی شما است.
مطالعه بیشتر:
جدول رشد قد و وزن جنین در هفته های مختلف بارداری
علت و علائم رشد نکردن جنین در بارداری چیست؟
نشانه های توقف رشد جنین چیست و چه علائمی دارد؟
