آیا هنگام بارداری می‌توان قهوه نوشید؟

چه مقدار مصرف قهوه در دوران بارداری مجاز است؟

برخی از بانوان در این دوران از مصرف قهوه و دیگر نوشابه های حاوی کافئین پرهیز می‌کنند. زیرا کافئین می‌تواند از میان جفت عبور کرده و به جنین در حال رشد برسد. اما برای برخی دیگر که به مصرف قهوه علاقه بیشتری دارند، پرهیز از آن ساده نخواهد بود. البته برخلاف الکل که توصیه می‌شود کاملاً از مصرف آن دوری کنید، اگر می‌خواهید، می‌توانید به مصرف قهوه خود طی بارداری نیز ادامه دهید.

متخصصین توصیه می‌کنند که بانوان در این دوران باید مصرف روزانه خود را به 200 میلی‌گرم محدود سازند. به زبانی دیگر این اندازه برابر با دو فنجان کوچک قهوه یا فقط یک فنجان کوچک قهوه فیلتر شده است. البته این میزان به شرطی مجاز است که از فنجانی کوچک برای نوشیدن قهوه استفاده کنید، نه از لیوان های بزرگ.

خوراکی های دوران بارداری چه مقدار کافئین دارند؟

توجه داشته باشید که 200 میلی‌گرم قهوه، شامل تمامی منابع حاویِ کافئین می‌شود، نه فقط خود قهوه. نوشابه های گازدار، چای سیاه، چای سبز و شکلات‌ها نیز حاوی کافئین هستند و باید مصرف آنها را نیز در این مقدار مجاز بگنجانید. برای بدست آوردن میزان مصرف خود درباره میانگین کافئین موجود در نوشیدنی‌ها اطلاعات زیر را در نظر داشته باشید:

• یک فنجان قهوه فوری – 100 میلی‌گرم
• یک فنجان قهوه فیلتر شده (ترک – ایتالیایی – اسپرسو) – 140 میلی‌گرم
• یک فنجان چای – 75 میلی‌گرم
• یک فنجان چای سبز – 50 میلی‌گرم
• یک شیشه کولا – 40 میلی‌گرم
• 50 گرم شکلات ساده – 50 میلی‌گرم
• 50 گرم شکلات شیری – 25 میلی‌گرم

بنابراین مهم است که میزان کافئین تمامی منابع مصرفی خود را بشمارید تا مطمئن شوید که از مقدار 200 میلی‌گرم مجاز پیشنهادی در روز تجاوز نکنید.

فواید مصرف قهوه و کافئین

۱- به دلیل خاصیت نشاط بخشی قهوه، ضد افسردگی است.

۲- نوشیدن یک فنجان قهوه در بسیاری از مواقع سردرد را برطرف می‌کند.

۳- قهوه به دلیل داشتن ماده‌ای به نام تانن از پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کند.

۴- تحقیقات ۹ ساله دانشمندان ژاپنی نشان می‌دهد مصرف منظم قهوه به دلیل دارا بودن اسید کلروژونیک، خطر ابتلا به سرطان کبد را تا ۴۹ درصد و مصرف نامنظم قهوه می‌تواند خطر ابتلا به سرطان کبد را تا ۲۹ درصد کاهش دهد.

۵- محققان هلندی به این نتیجه رسیدند که نوشیدن یک فنجان قهوه در طی روز خطر ابتلا به دیابت را کاهش می‌دهد. زیرا ترکیبات موجود در قهوه از جمله منیزیم و پتاسیم به سوخت و ساز قند در بدن کمک می‌کند.

۶- تحقیقات مریم سابقی و یاسر دری، دو محقق ایرانی در آمریکا نشان داده‌است که بوییدن دانه‌های قوه می‌تواند باعث بازگشت اشتهای از دست رفته پس از آشپزی شود. آنان معتقدند که مولکول‌های قهوه با حرکات جنبشی خاص خود باعث جدا شدن مولکول‌های غذا از گیرنده‌های بویایی بینی و بدین ترتیب باعث بازگشت اشتها می‌شود.

۷- طبق آخرین تحقیقات دانشمندان، مصرف مکرر قهوه در طول ماه، با کاهش خطر ابتلا به بیماری کلانژیت (بیماری کبد) همراه است.

عوارض مصرف کافئین در بارداری

پس از صرف قهوه، ممکن است متوجه شوید که حرکات فرزندتان افزایش یافته است. این جنبش به این علت است که کافئین از جفت عبور کرده و بر فرزندتان تاثیر گذاشته است.

پژوهش‌ها یافته‌اند که مصرف کافئین بیش از 200 میلی‌گرم در روز، با وزن کم نوزاد هنگام تولد و سقط جنین مرتبط بوده است. بر اساس این تحقیقات:

کافئین سریعاً به‌طور آزاد جذب و از جفت عبور می‌کند. معلوم شده است که پس از نوشیدن 200 میلی‌گرم کافئین، خون جاری در میان پرزهای جفت 25 درصد کاهش می‌یابد. از طرفی آنزیم cytochrome P450 1A2 یعنی آنزیم اصلی در سوخت و ساز کافئین، در جفت و جنین وجود ندارد.

پژوهشی منتشر شده در سال 2013 نشان می‌دهد که مصرف کافئین با وزن کم نوزاد هنگام تولد در ارتباط است. این پژوهش یافته است؛ نوزادی که انتظار می‌رود، وزنش هنگام تولد به‌طور میانگین (3.6 کیلوگرم) باشد، با مصرف روزانه 100 میلی گرم کافئین در روز با 21 تا 28 گرم کاهش وزن روبرو خواهد بود. همچنین مصرف روزانه هر 100 میلی‌گرم کافئین، 5 ساعت بارداری را طولانی‌تر می‌کند. اما کافئینی که از طریق خود قهوه وارد بدن شما شود، باعث بارداری طولانی‌تری داشته باشید، یعنی 8 ساعت بیشتر برای هر 100 میلی‌گرم کافئین در روز.

همچنین نتایج تحقیقی در امریکا نشان داد نوشیدن بیش از دویست میلی گرم قهوه در روز خطر سقط جنین را دو برابر می‌کند، بنابراین توصیه می شود خانم ها باید در دوازه هفته اول بارداری که خطر بیشتری برای سقط جنین  وجود دارد از خوردن کافئین خودداری کنند.

نوشیدنی های جایگزین قهوه در دوران بارداری

نوشابه های فراوانی وجود دارد که می‌تواند به جای قهوه از آن لذت برد، مثل:

• قهوه های بدون کافئین – این ساده‌ترین روش جایگزینی است، زیرا به این ترتیب همان مزه‌ی قهوه را احساس خواهید کرد. اما توجه داشته باشید برخی از سازندگان با روش های نامناسبی قهوه را بدون کافئین می‌سازند، بنابراین مطمئن شوید، قهوه حتماً با روش کربن دی اکسید بدون کافئین شده باشد.
• دم نوش های میوه.
• دم نوش های گیاهی.
• آب میوه‌ها – روشی عالی برای افزایش مصرف میوه‌ها و لذت بردن از رژیمی سالم در هنگام بارداری است.
• شیر
• آب – بدن‌تان هنگام بارداری به آب بیشتری نیاز دارد، باید روزانه هشت لیوان آب بنوشید، بنابراین برای جایگزینی قهوه، نوشیدن آب انتخابی بسیار خوبی است. اگر خوردن زیاد آب خوشایندتان نیست، افزودن تکه ای لیمو یا آب لیمو به آن را امتحان کنید یا شیشه آبی را در دسترس داشته باشید و جرعه جرعه آنرا بنوشید یا با استفاده از نی جرعه جرعه بنوشید.

عوارض ترک کافئین

برخی از بانوان هنگام بارداری کافئین را به طور کل ترک می‌کنند. اگر شما نیز چنین روشی را انتخاب کردید، ممکن است دچار عوارض ترک کافئین شوید. البته نشانه‌ها باید طی یک هفته ناپدید گردد، نشانه‌های آن شامل موارد زیر شود:

• سردرد
• خستگی
• ناراحتی
• مشکل در تمرکز  

مطالعه بیشتر:

1- عوارض استفاده از نوشیدنی های کافئین دار در دوران بارداری

2- میزان مصرف روزانه کافئین در دوران بارداری

3- پیشگیری از افسردگی پس از زایمان با مصرف امگا 3

4- بایدها و نبایدهای مصرف دارو در دوران بارداری