استفاده از قرص جوشان ویتامین ث در بارداری چه عوارضی دارد؟

مقدار مجاز مصرف ویتامین ث در بارداری

مقدار مصرف توصیه شده برای مصرف ویتامین ث روزانه برای مادران بارداری که بیش از ۱۹ سال سن دارند ۸۵ میلی گرم است و برای مادران ۱۸ سال و یا پایین تر ۸۰ میلی گرم.

بنابر توصیه انجمن غذا و تغذیه آمریکا حداکثر میزان قابل تحمل ویتامین C برای بانوان بالاتر از ۱۹ سال ۲۰۰۰ میلی گرم و ۱۸۰۰ میلی گرم برای بانوان زیر ۱۸ سال است.

چرا در بارداری به ویتامین C نیاز دارید؟

در بارداری ضرورت دارد که ویتامین C (یا اسید اسکوربیک) به مقدار مناسب مصرف شود، زیرا این ماده حیاتی است برای:

• سلامتی مادر باردار
• رشد و تکوین جنین
• حذف تاثیرات مضر آلاینده هایی در حد لوازم آرایش بر مادر و فرزند

یکی از دارو هایی که تمامی افراد از جمله بانوان باردار می توانند بدون نسخه از داروخانه ها تهیه کنند ویتامین های مکمل از جمله مکمل ویتامین C  است که به صورت قرص های جوشان و نیز قرص های مکیدنی در دسترس می باشد. اما آیا مصرف خودسرانه این قرص های جوشان برای مادران باردار مضر است؟

• مصرف ویتامین C نباید از مقدار تجویز شده روزانه خصوصاً در زمان بارداری تجاوز کند. در صورت مصرف بیش از حد ممکن است عوارض زیر بوجود آید.
• مصرف مداوم ویتامین C بیش از دو گرم در روز می‌تواند بیماری نقرس را تشدید کند و سنگ کلیه بوجود آورد.
• بانوانی که به میزان بالای ویتامین C وابسته هستند ممکن است زمانی که بطور ناگهانی مصرف ویتامین C را قطع می‌کنند نشانه های کمبود ویتامین C را بروز دهند.

عوارض قرص جوشان ویتامین ث در بارداری

استفاده از قرص جوشان ویتامین C در بارداری همانند هر قرص دیگری مجاز نبوده و عوارض جانبی خاص خود را به دنبال خواهد داشت. عموم فکر می کنند که با توجه به این که این ویتامین محلول در آب است، مقدار مازاد آن از بدن دفع شده و هیچ مشکلی ایجاد نخواهد کرد، اما در حقیقت عوارض جانبی ناشی از مصرف بیش از حد آن خصوصا در افرادی که به اختلالات متابولیکی مبتلا هستند، امکان بروز خواهند داشت.

ویتامین C یک ماده حلال در آب است که از این رو در بدن انباشته نمی‌شود. بنابراین این ویتامین فی‌نفسه مسمومیت کمی دارد و تنها می‌تواند تاثیرات نامطلوب جزئی به همراه داشته باشد، از جمله اسهال، تهوع و دیگر ناراحتی های گوارشی.

این ناراحتی‌ها به خاطر پس روی اسمزی آب از محتویات روده توسط ویتامین C جذب نشده در مجاری معدوی و روده ایست. دیگر ناراحتی‌های فیزیولوژیک به خاطر میزان زیاد ویتامین C شامل اسیدوز متابولیک و تغییر میزان برخی فاکتورهای انعقاد نظیر پروترومبین است.

1- جوهر ترشک ادراری

متابولیسم ویتامین C تولید اکسالیت می‌کند. برخی تحقیقات می‌گویند، مکمل های ویتامین C ممکن است تجمع اکسالیت ادراری را افزایش دهد و احتمال سنگ کلیه اکسالیت کلسیم را بالا ببرد.

2- برهم کنش دارویی

بسیاری از داروها میزان ویتامین C را کاهش می‌دهد، از جمله قرص های ضد بارداری. ویتامین C میزان استروژن را نیز بالا می‌برد.

مصرف آسپرین معمولی بیشتر از یک مقدار خاص، مثل ۱۰۰۰ میلی‌گرم در هر ۶ ساعت، دفع ادراری ویتامین C را افزایش می‌دهد و مقدار آن را در خون کم می‌کند. ویتامین C موجب افزایش میزان سرمی آسپرین و دیگر داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی می‌شود.

ویتامین C می‌تواند عملکرد وارفارین را قطع کند و از این رو مقدار مصرف وارفارین باید با زمان پروترومبین مورد نظارت قرار بگیرد. همچنین ممکن است عملکرد محافظت از قلب داروهای کاهش کلسترول نظیر سیمواستاتین و نیاسین را کم کند، اما شواهد مبنی بر آن چندان روشن نیست. برخی از آزمایش‌های جدی حاکی از آن بوده که تاثیری بر عملکرد مثبت این داروها ندارد.

همچنین گفته می‌شودکه مصرف بیش از حد ویتامین C می‌تواند با کمک به تولید رادیکال آزاد، منجر به آسیب اکسیداتیو شود، اما این نیز توسط آزمایش نشان داده نشده است.

3- ویتامین C و بیماری قلبی-عروقی

یک آزمایش نشان داده است که مکمل ویتامین C میزان مرگ و میر قلبی-عروقی در بانوان دیابتی پسایائسگی را افزایش می‌دهد، اما این هرگز ثابت نشده است.

4- ویتامین C و جذب مواد معدنی

ویتامین C از لحاظ تئوریک می‌تواند موجب جذب زیاد آهن شود اما این فقط در کسانی که مبتلا به اختلال ژنتیکی هموکروماتوز هستند و مقدار زیادی ویتامین C مصرف می‌کنند می‌تواند اهمیت داشته باشد.

ویتامین C وقتی به همراه ضداسیدهای آلومینیوم مصرف می‌شود، جذب آلومینیوم را افزایش می‌دهد و می‌تواند تاثیرات جانبی داشته باشد.

5- اسکوربوت مشروط

میزان بسیار زیاد ویتامین C در دوران بارداری می‌تواند به خاطر افت ناگهانی میزان آن، باعث کمبود نسبی این ویتامین در خون نوزاد پس از تولد و موجب اسکوربوت جهشی شود. از این رو، می‌بایست از مصرف بیشتر از ۱۰۰۰ میلی‌گرم ویتامین C در دوران بارداری خودداری کرد، مگر آن‌که توصیه پزشکی شده باشد.

6- تاثیرات منفی نامعلوم

تاثیری نامعلوم دیگری نیز در سال‌های اخیر سربرآورده است، اما هرگز به اثبات نرسیده‌اند، از جمله:

• کاهش ویتامین B12 و مس در سرم
• فرسایش مینای دندان
• حساسیت به ویتامین C

روش جلوگیری از تاثیرات منفی ویتامین C

اقدامات احتیاطی به منظور جلوگیری از اثرات جانبی منفی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• مصرف مقدار کافی آب به منظور خنثی سازی تاثیرات ادرار آور مکمل های ویتامین C
• خودداری از مصرف مکمل های ویتامین C در صورتی‌که مبتلا به هموکروماتوز، کم خونی داسی شکل، G6PD یا تالاسمی هستید.
• دریافت توصیه پزشکی پیش از مصرف مکمل های ویتامین C در صورت ابتلا به بیماری کلیوی یا حین شیمی درمانی
• ترک مصرف دخانیات در صورتی که قصد دارید مکمل های ویتامین C مصرف کنید.
• قطع مصرف مکمل های ویتامین C درست قبل یا بعد از آنژیوپلاستی
• پرهیز از مصرف خودسرانه قرص های ویتامین C، همانند قرص های جوشان

مطالعه بیشتر:

1- ویتامین ث در بارداری چه اهمیت و نقشی دارد؟

2- مصرف مکمل های غذایی و ویتامین های دوران بارداری

3- مهمترین ویتامین ها و مکمل های مورد نیاز دوران بارداری

4- نقش ویتامین ها در دوران بارداری و میزان ضروری آن

5- 6 ویتامین ضروری در دوران بارداری