وقفه تنفسی یا آپنه خواب در بارداری چیست و چگونه درمان می شود؟
داشتن خواب باکیفیت شبانه در دوران بارداری بسیار پر اهمیت است، زیرا تغییرات هورمونی ناشی از بارداری عوارضی را به دنبال خواهد داشت که یکی از مهمترین آنها خستگی و تمایل به استراحت کردن است. کسب انرژی متناسب با نیاز های بدن در این دوران زمانی حاصل می شود که خواب شبانه پیوسته، عمیق و بدون بیدار شدن‌های مکرر داشته باشید. موارد متعددی وجود دارند که می‌توانند در خواب شبانه مادر باردار اختلال ایجاد کنند و در نتیجه در طول روز احساس خستگی و بی‌حالی کنید. آپنه یا وقفه تنفسی در خواب، سوزش سر دل، تکرر ادرار، گرفتگی پاها و ... می تواند خواب آسوده را از شما سلب کند. در ادامه آپنه یا وقفه تنفسی در خواب را بررسی می کنیم.
وقفه تنفسی یا آپنه خواب در بارداری چیست؟
آپنه یا وقفه تنفسی در خواب عارضه ای شایع در میان مادران باردار است. این اختلال باعث توقف تنفس برای مدت کوتاهی در طول خواب می‌شود.
یکی از دلایل اصلی بروز آپنه خواب در مادران باردار اختلال مزمن تنفسی است که طی آن مادر باردار در طول شب به کرات دچار وقفه تنفسی می‌شود، دلیل این اختلال می تواند به خاطر انسداد جزئی یا کلی (فرو افتادن) مسیر بالایی هوا باشد که ته زبان و کام نرم و مخاط حلق و بینی را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. احتقان بینی در دوران بارداری بسیار شایع بوده و گاها از آن به عنوان یکی از عوارض بارداری یاد می شود. اگر شما نیز در این دوران دچار احتقان و گرفتگی بینی شده باشید، متعاقب آن در هنگام خواب خرخر کرده و در شرایط جدی تر احتقان تا حدی شدید می شود که منجر به بسته شدن مسیر هوایی فوقانی و در نهایت وقفه تنفسی و یا همان آپنه خواب بارداری خواهد شد.
درصورت وجود یک مشکل زمینه ای، ممکن است آپنه خواب به دلیل اختلال در سیگنال های تنفسی از ساقه مغز اتفاق بیفتد. این رویدادها ۱۰ ثانیه یا بیشتر طول خواهید کشید و نیز ممکن است در طول شب صدها بار رخ بدهد. کسی که دچار وقفه تنفسی هنگام خواب می‌شود، خرخر بلند و وقفه در نفس‌ها و بریده شدن متناوب تنفس را تجربه می‌کند. در مدت وقفه تنفسی سطح اکسیژن خون پایین می‌آید، ضربان قلب بالا می‌رود و در خواب اخلال ایجاد می‌شود و در نتیجه فرد از خواب می‌پرد تا نفس کشیدن را از سر بگیرد. این می‌تواند تاثیرات زیادی بر کیفیت خواب، عملکرد روزانه و سلامت عمومی فرد بگذارد.
به غیر از بیدار شدن های مکرر به علت تکرر ادرار، سندرم پای بی قرار، گرفتگی شدید عضلات پا، درد های کمر و لگن و ... ، آپنه خواب نیز یکی دیگر از مواردی است که می تواند خواب راحت را در این دوران از مادر سلب کند.
روش های درمان آپنه خواب در بارداری
آپنه یا وقفه تنفسی هنگام خواب را می‌توان به روش‌های مختلفی درمان کرد. عموما، بیشتر افراد فشار جریان هوای همواره مثبت (CPAP) را امتحان می‌کنند. این روش نیازمند یک ماسک مخصوص است. درمان مشابهی با نام فشار جریان هوای مثبت دو سطحی (BiPAP) نیز گاهی استفاده می‌شود. ممکن است عادت کردن به این روش های درمانی مدتی طول بکشد و دستورالعمل‌هایی نیز وجود دارد که می‌تواند به حل مشکل کمک کند. همچنین لوازمی مانند چانه بند وجود دارد که به جلوگیری از تنفس با دهان کمک می‌کند. بعلاوه، مهم است که دستگاه فشار جریان هوای همواره مثبت را تمیز نگه دارید. همچنین امکان نظارت بر چگونگی استفاده شما از این روش نیز وجود دارد.
برای کسانی که نمی‌توانند روش فشار جریان هوای همواره مثبت را تحمل کنند، روش‌های جایگزینی وجود دارد، از جمله دستگاه های دهانی، درمان با حالت بدن هنگام خواب یا جراحی. در برخی موارد، وقتی خواب آلودگی شدید روزانه به رغم تمام درمان‌ها همچنان باقی می‌ماند، ممکن است برای از بین بردن آن به محرک‌هایی نظیر ریتالین، پروویجیل و نوویجیل نیاز باشد. حتی ثابت شده جایگزین‌های عجیبی نظیر نواختن دیجیریدو هم موثر است. برخی افراد ممکن است از کافئین یا حتی چرت های برنامه ریزی شده استفاده کنند. مانند همیشه خوب است افرادی که دچار اختلالات خواب هستند دستورالعمل‌های خواب بهتر را رعایت کنند.
وقفه تنفسی هنگام خواب یک اختلال تقریبا شایع شامل وقفه‌هایی در تنفس است که هنگام خواب رخ می‌دهد. این عارضه زیرشاخه‌هایی دارد که می‌تواند تبعاتی جدی داشته باشد و در برخی جوامع بیشتر اتفاق بیفتد. نشانه‌هایی که اغلب با این عارضه همراه است شامل خواب آلودگی در طول روز است اما می‌تواند تبعات بسیار جدی و حتی مرگباری هم داشته باشد. شرایط بسیاری وجود دارد که می‌تواند باعث بروز این عارضه یا وخیم‌تر شدن آن شود. تشخیص معمولا وابسته به بررسی دقیق سابقه و بدن توسط پزشک حاذق و مطالعه خواب در خانه یا مرکز آزمایشگاهی است. درمان می‌تواند از طریق فشار جریان هوای همواره مثبت یا راه های جایگزین دیگر نظیر دستگاه دهانی یا حتی جراحی انجام شود. وسایل کمکی خاصی وجود دارد که می‌توان برای هرچه کارآمدتر کردن درمان از آنها بهره جست. خوشبختانه، وقفه تنفسی هنگام خواب را می‌تواند با نتایج مطلوب با موفقیت درمان کرد.
مطالعه بیشتر:
1- علت و نشانه های آپنه خواب چیست و چگونه تشخیص داده می شود؟
2- انواع دمنوش های آرامبخش و خواب آور در بارداری
3- آیا خوابیدن به پشت در بارداری امن است؟
4- استفاده از داروهای خواب آور گیاهی در بارداری و شیردهی
5- شناخت دلایل بی خوابی در سه ماهه های اول تا سوم بارداری
