مقایسه عوارض زایمان طبیعی با سزارین

 عوارض عمل سزارین برای مادر

 در حقیقت سزارین یک روش پزشکی است که تحت نظر متخصصین بسیاری در اتاق عمل انجام می شود اما نسبت به زایمان طبیعی عوارض و خطرات بسیاری دارد. عوارضی که ممکن است فرد را تهدید کند عبارتند از: 

• عفونت مثانه
• عفونت رحم
• آسیب به دستگاه ادراری
• آسیب به رحم
• اسهال
• سوزش جای زخم سزارین
• سر درد شدید
• کمردرد
• عفونت بخیه
• آسیب به بارداری بعدی
• مشکلات اضافه وزن
• خطر جفت سر راهی در بارداری آینده
• خطر چسبندگی جفت در بارداری بعدی
• خونریزی شدید بر اثر چسبندگی جفت
• نیاز به درآوردن رحم در بارداری بعدی بر اثر چسبندگی جفت
• ایجاد لخته خون در عروق پا 
• لختگی خون در عروق شکمی
• چسبندگی رحمی
• عفونت 
• حساسیت به داروی بیهوشی
• مشکلات تنفسی بر اثر بی هوشی

 گفتنی است که ناخوشی و عوارض بعد از سزارین در زنان چاق، به میزان قابل توجهی زیاد می شود. 

 دلایل ضرورت زایمان سزارین

 تصمیم به انجام سزارین به پزشک زنان ، مشکلات جنین، زایمان های قبلی یا سابقه بیماری های مادر باردار بستگی داشته باشد. به هر حال در برخی موارد به دلیل حفظ سلامت جنین و مادر این روش توصیه می شود. دلایل مورد قبول برای زایمان سزارین عبارتند از:

 ۱- دلایل مربوط به جنین:

• ضربان غیر طبیعی قلب جنین
• وضعیت قرارگیری غیر طبیعی جنین در رحم مثل عرضی بودن یا بریچ (نشسته)
• عدم تطابق اندازه سر جنین با لگن مادر
• مشکلات رشد جنین مثل تجمع مایع مغزی در سر جنین
• اختلالات مهره ای و نخاعی جنین مانند اسپینا بیفیدا
• بزرگ بودن بیش از حد جنین
• چند قلویی 
• برخی از دوقلوها (البته بسته به مهارت پزشک ممکن است زایمان به صورت طبیعی نیز پیشنهاد شود)

 ۲- دلایل مربوط به سلامت مادر:

اگر مادر باردار با هر یک از مشکلات زیر روبرو باشد، باید سزارین کند:  

• عفونت تبخالی
• فیبروم بزرگ در رحم
• وجود بدخیمی دهانه رحم
• عفونت HIV (ایدز) در مادر
• سابقه جراحی رحم مثل جراحی فیبروم
• سابقه سزارین به دلیل ریسک پارگی رحم 
• بیماری قلبی مادر
• پره اکلامپسی (مسمومیت بارداری)
• فشار خون بالای مادر

  ۳- دلایل مربوط به مشکلات جفت یا بند ناف: 

• سر راهی بودن جفت (placenta previa) 
• کنده شدن پیش از موعد جفت از دیواره رحم (دکولمان)
• خروج بند ناف از دهانه رحم پیش از تولد جنین (پرولاپس بند ناف)

 ۴- وجود مشکلات در حین زایمان طبیعی 

• گیر کردن سر جنین در دهانه رحم در زایمان طبیعی
• وقتی سیر زایمان طبیعی طولانی یا متوقف شود
•  خروج غیر طبیعی جنین در زایما طبیعی مثلا اولین عضو خروجی او صورت، چانه یا پیشانی باشدکه ممکن است نیاز به سزارین باشد.

 مقایسه عوارض سزارین و زایمان طبیعی

•  عوارض بعد از زایمان طبیعی: ۰,۹ % ، عوارض بعد از سزارین: ۲.۷۳% 
• نیاز به درآوردن رحم بعد زایمان طبیعی: ۰.۰۱%، در سزارین: ۰.۰۹%
• نیاز به انتقال خون در زایمان طبیعی: ۰.۰۷% در سزارین: ۰.۰۲% 
• عوارض بیهوشی در زایمان طبیعی: ۰.۲۱% در سزارین: ۰.۵۳%
• شوک بدلیل کم آبی بدن در زایمان طبیعی: ۰.۰۲% در سزارین: ۰.۰۱% 
• لخته شدن خون در سیاهرگ ها در زایمان طبیعی: ۰.۰۳% در سزارین: ۰.۰۶% 
• عفونت بعد از زایمان طبیعی: ۰.۲% بعد از سزارین: ۰.۰۶%
• باز شدن بخیه ها در زایمان طبیعی: ۰.۰۵% در سزارین: ۰.۰۹%
• تجمع خون در محل برش جراحی در زایمان طبیعی: ۰.۲۷% در سزارین: ۱.۳% 

زایمان طبیعی

بطور کلی زایمان طبیعی یک فرآیند کاملا طبیعی است و فقط نیاز به اقدامات پیشگیری و حمایتی دارد و نسبت به زایمان سزارین دارای مزایای بیشتری هم برای مادر و هم برای جنین و نوزاد است.

بی حسی موضعی یا اپیدورال در زایمان طبیعی

روش بی حسی موضعی یا اپی دورال که در تمام زایمان های طبیعی بدون درد مثل هیپنوتیزم، زایمان در آب، طب سوزنی استفاده مي شود.

 بی حسی موضعی در زایمان طبیعی

۸ تا ۱۰۰ جلسه آموزش نفس کشیدن، به شما کمک می کند تا هنگام انقباض های درد زایمان، واکنش درستی داشته باشید. دهانه رحم به هنگام زایمان باید ۱۰ سانتی متر باز شود، و زمانی که به اندازه ۴ سانتی متر باز شد به شما اپیدورال تزریق می شود، در این صورت شما فقط دردهای اولیه را که اصلاً جدی و آزار دهنده نیست را متحمل می شوید. البته قبل از تزریق این ماده، داروهایی برای تحمل دردهای اولیه به شما داده می شود.

 با ورزش هایی که دردهای قبل از تزریق را کنترل می کنند مثل ریلکسیشن، تمرین تنفسی و بعضی حرکات های ورزشی یوگا به راحتی می توان دردهای اولیه را تخفیف داد و یا از بین برد.

اپیدورال در خارج از لایه ای که مایع نخاعی را در بر گرفته تزریق می شود. در این صورت رشته های عصبی که درد را به مغز منتقل می کند از کار افتاده و باعث می شود تا شما دردی احساس نکنید. این تزریق بعد از بیست دقیقه اثر می کند.

تنها تفاوت مهم این است که طول زمان فاز دوم زایمان از زمان باز شدن کامل دهانه رحم تا زمان خروج جنین حدود ۲۵ دقیقه نسبت به حالت بدون بی حسی افزایش می یابد. ریسک عوارضی چون عفونت و تجمع خون و آسیب های عصبی در محل تزریق فوق العاده نادر است.

عوارض زایمان طبیعی:

 ۱- اپیزیوتومی در زایمان طبیعی: يك برش جراحي در ناحيه پرينه يا مياندوراه (ناحيه عضلاني بين واژن و مقعد) است و قبل از  انجام برش بيحسي موضعي داده مي شود. اگر ماما یا پزشک تشخيص دهد كه نياز به گشاد كردن واژن به وسيله برش وجود دارد، اين كار را انجام مي دهد که سبب تسهیل زایمان وجلوگیری از پارگی های شدید می شود. استفاده از این روش ممکن است در زایمان اول ودوم لازم باشد. این برش به دو صورت خط وسط و جانبی داده می شود. ترمیم اپی زیوتومی، معمولاً ۱ تا ۳ هفته طول می کشد و عوارض آن، شامل خونریزی، عفونت، درد از هم گسیختگی زخم است.

 ۲- آسیب های زایمانی: در بررسی گروهی از زنان ۲ ماه پس از زایمان طبیعی، مشاهده شد که آنها نسبت به  خانم هایی که زایمان سزارین انجام داده اند، به میزان بیشتری دچار مشکلات ادراری و درد هنگام نزدیکی و اجابت مزاج بوده اند.

 ۳- عفونت پس از زایمان طبیعی: عفونت در محل اپیزیوتومی (بخیه بین مقعد و واژن) یا عفونت لگنی در صورت طول کشیدن سیر زایمان یا طولانی شدن پارگی  پیش از موعد کیسه آب رخ می دهد.

 ۴- تجمع خون در محل پارگی: در صورت موفق نبودن پزشک در توقف خونریزی (که نیاز به تخلیه دارد) رخ می  دهد.

 ۵- اختلال عملکرد کف لگن: در زایمان های سخت، بدلیل تحت فشار قرارگرفتن وآسیب عضلات، اعصاب و بافت  های لگنی، موجب افتادگی مثانه و یا بی اختیاری ادراری در مواقع استرس می شود.

 ۶- خونریزی بعد زایمان طبیعی: این عارضه ممکن است در صورت طولانی شدن سیر زایمان و جمع نشدن رحم به طور  طبیعی وهمچنین گیر کردن سر جنین در داخل لگن وپارگی رحم، ایجاد شود.

 ۷- آسیب به اعصاب پا: این عارضه در اثر طولانی قرارگرفتن پاها روی تخت زایمان، در زایمان های سخت ایجاد می شود که معمولاً درعرض ۶ ماه بهبود می یابد.

 ۸- آسیب به جنین: خطر عفونت جنین هم در زایمان های طولانی زیاد می شود و ممکن است در اثر استفاده از  وسایل کمکی جهت خروج سر ( انبر فورسپس یا وکیوم )، آسیب های جنینی ایجاد شود. حالت ورم سر جنین؛ ممکن است در اثر قرار گرفتن طولانی مدت سر در کانال زایمان ایجاد شود.

 ۹- گیر کردن شانه جنین: برای زنانی که قد کوتاهی دارند یا دیابت بارداری دارند یا مشکلات لگنی قبلی داشته اند و  یا موقع استفاده از وسایل کمکی برای خروج سر جنین ( فورسپس یا وکیوم )، احتمال گیر کردن شانه جنین حین خروج از واژن وجود دارد، که می تواند سبب آسیب های واژن و خونریزی بعد از زایمان شود، همچنین ممکن است در جنین آسیب های شانه و اعصاب بازویی را ایجاد کند. اگر چه در سال اول زندگی درمان می شود ولی حالت خوشایندی نیست. البته تکنیک هایی وجود دارد که می توان ضمن زایمان طبیعی از این مسئله جلوگیری کرد.

 ۱۰- نارسایی دهانه رحم:  در صورتی که دهانه رحم در زمان زایمان آسیب ببیند، ممکن است در بارداری های بعدی ، رحم نتواند بخوبی جنین را نگه دارد.

مطالعه بیشتر:

زایمان طبیعی پس از سزارین آیا امکان پذیر است؟

زایمان طبیعی بهتر است یا سزارین،مزایا و معایب هر کدام چیست؟

زایمان طبیعی و زایمان سزارین (ویدئو)