عفونت ادراری در کودکان ، علت و راه های درمان آن چیست؟
احتمال ابتلا به عفونتهای دستگاه گوارشی و سرماخوردگی در کودکان بالاست اما آمار عفونتهای ادراری هم کم نیست. 8 درصد دختران و 2 درصد پسران زیر 2 سال حتما عفونت ادراری را تجربه میکنند. گاه این عفونت در کودکان پیشرفته میشود و به عفونت جدی کلیوی تبدیل خواهد شد. درمان صحیح به بهبودی سریع طی تنها چند روز کمک خواهد کرد. در ادامه این مقاله علت و نیز راه های درمان عفونت ادراری در کودکان را با هم بررسی خواهیم کرد.
علت عفونت ادراری در کودکان چیست؟
در برخی شرایط عفونتهای روی پوست یا مدفوع وارد مجاری ادراری شده و در آن ناحیه عفونت ایجاد میکنند. این ناحیه میتواند کلیه، مجاری ادراری یا مثانه باشد. به عفونت مثانه اصطلاحا سیستیت میگویند. عفونت کلیه نیز پیونفریت نام دارد.
عفونت ادراری در کودکان دختر شایع تر است
دختران بیش از پسران به عفونت ادراری دچار میشوند دلیل آن هم کوتاه تر بودن مجاری ادراری است و در عین حال باکتریها ساده تر میتوانند از مقعد وارد واژن شوند. در صورتی که کودکی دچار مشکلات دستگاه تناسلی باشد نیز احتمال عفونت بالاتر میرود. مثلا باریک بودن مجاری ادرار میتواند سبب انسداد مجاری ادراری شده و روند تکثیر میکروبها را بالا ببرد. رفلاکس یعنی بازگشت ادرار به مثانه نیز میتواند زمینه ساز عفونت ادراری در کودکان شود .
علایم و نشانههای عفونت ادراری در کودکان چیست؟
درد در ناحیه تحتانی شکم، کمر یا پهلو از علایم عفونت ادراری در کودکان است. ممکن است این عفونت زمینه ساز بیاختیاری ادرار شود گاه نیز ممکن است در ادرار خون دیده شود یا رنگ ادرار صورتی شود .
بی میلی به غذا یا تب از دیگر علایم عفونت ادراری در کودکان کم سن تر است. سوزش یا درد هنگام ادرار، ادرار بد بو و ابری شکل، تکرر ادرار با میزان کم، تب، استفراغ، تهوع و اسهال از دیگر علایم شایع این بیماری است.
چگونه عفونت ادراری در کودکان تشخیص داده می شود؟
اگر فرزند شما علائم ابتلا به عفونت ادراری را دارد به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید. پزشک آزمایش نمونه ادرار تجویز میکند تا ادرار از نظر وجود باکتریها آزمایش شود. به کودکان بزرگتر لیوان داده میشود تا در توالت مقداری از ادرار را داخل آن بریزند. براي جمع آوري ادرار در كودكان كوچكتر كه آموزش دستشويي ندیدهاند از يك كيسه پلاستيكي بر روي دستگاه تناسلي استفاده میشود.
در آزمایشگاه، تکنسین به نمونه زیر میکروسکوپ نگاه میکند تا ببیند میکروبها در ادرار هستند یا خیر. همچنین ممکن است نمونه ادرار کشت داده شود این بدان معناست که آزمایشگاه ادرار را در یک ظرف قرار میدهد تا ببیند چه نوع باکتریهایی در آن رشد میکند. این میتواند به پزشک کمک کند تا میکروبهای دقیقی را که باعث شده کودک دچار عفونت شود را بیابند واز نوع صحیح دارو برای از بین بردن عفونت استفاده کنند.
در برخی موارد ممکن است پزشک اطفال شما را به نفرولوژیست (متخصص کلیه) ارجاع دهد و یک یا چند مورد از این آزمایشات و تصویربرداریها انجام دهد تا مشکلات دستگاه ادراری را تشخیص دهد.
سونوگرافی نیز هرگونه انسداد یا سایر مشکلات کلیه را نشان میدهد.
روشهای درمان عفونت ادراری در کودکان
برای درمان عفونت ادراری معمولا آنتی بیوتیک تجویز میشود. برای کودکان از 3 تا 10 روز (معمولاً 7-10 روز) آنتی بیوتیک خوراکی تجویز میشود و لازم است مجدد کودک پس از اتمام دوره درمان آزمایش بدهد.
باید دوره مصرف آنتی بیوتیک را تمام کرد زیرا متوقف کردن پیش از موقع دارو باعث میشود میکروبها در برابر آنتی بیوتیکها مقاوم شده و کودک به عفونت دیگری مبتلا شود.
اکثر عفونتهای مجاری ادراری پس از یک هفته کاملا خوب میشوند اما برخی کودکان تا چند هفته همچنان علائم را دارند. اگر علائم فرزند شما بعد از 3 روز از زمان شروع مصرف آنتی بیوتیک بهتر نشد یا علایم بدتر شد، با پزشک اطفال تماس بگیرید.
چطور میتوان از بروز عفونت ادراری پیشگیری کرد؟
- پوشک کودک را مرتبا عوض کنید تا از رشد باکتریها جلوگیری شود.
- با بزرگتر شدن کودک عادتهای خوب حمام و توالت را به او یاد دهید تا از ابتلا به عفونت ادراری جلوگیری شود.
- دختران باید از جلو به عقب خود را بشویند. این امر به جلوگیری از ورود باکتریها به واژن و مجاری ادراری کمک میکند.
- بچههای خود را تشویق کنید به محض احساس نیاز به توالت بروند و ادرار خود را نگه ندارند تا از رفلاکس پیشگیری شود.
- برای بهبود جریان هوا و جلوگیری از رشد باکتریها و ابتلا به عفونت ادراری در کودکان، برای آنها لباس زیر نخی - نه نایلونی - استفاده کنید تا از رشد باکتریها پیشگیری شود.
بیشتر بدانید:
1- شناخت عوارض هیدرونفروز یا تورم کلیه ها در کودکان
2- بی اختیاری ادرار در کودکان نشانه چیست و چند نوع است؟
3- روش های خانگی درمان بی اختیاری ادرار در کودکان چیست؟
4- خون در ادرار نوزاد نشانه چیست و چه چیزهایی باید بررسی شود؟