نشانه های کمبود کلسیم در دوران شیردهی چیست؟
همه می دانند که مادر در دوران بارداری و نیز در دوران شیردهی مقدار زیادی از ذخایر بدنی خود را در اختیار نوزاد در حال رشد قرار می دهد. به همین سبب درصورت عدم جایگزینی مواد معدنی و ویتامین ها، نشانه های کمبود و حتی فقر غذایی در مادر پدیدار خواهد شد. در ادامه این مقاله پیرامون نشانه های کمبود کلسیم در بدن مادر در دوران شیردهی نکاتی را برای شما شرح خواهیم داد.
نشانه های کمبود کلسیم در دوران شیردهی
کلسیم فراوان ترین عنصر معدنی موجود در بدن انسان است که نقش مهم آن در حفظ سلامت استخوان ها و محافظت از پوکی استخوان کاملا شناخته شده است. این ماده معدنی علاوه بر نقش مهم خود در استحکام بخشیدن به استخوان ها و دندان ها به عنوان یک پیام رسان در مسیرهای سیگنالینگ سلولی در سراسر بدن نقش حیاتی داشته و دریافت مقادیر کافی آن در رژیم غذایی روزانه به منظور اطمینان از عملکرد طبیعی سلول ها، انتقال سیگنال های عصبی، ترشح هورمون ها، انعقاد خون و همچنین انقباضات عضلانی و ریلکس کردن آنها بسیار ضروری است. به همین علت علائم کمبود کلسیم به شکل های مختلفی در بدن ظاهر شده و می تواند باعث ایجاد اختلال در بسیاری از عملکردهای طبیعی بدن شود.
علل و نشانه های کمبود کلسیم در زنان شیرده
متاسفانه بسیاری از افراد توصیه های پزشکان را در خصوص مصرف کافی کلسیم از طریق رژیم غذایی روزانه و یا مصرف مکمل ها جدی نگرفته و به همین علت به مشکل کمبود کلسیم مبتلا می شوند. علاوه بر آن بر اساس یافته های محققان عوامل بی شماری می توانند باعث ایجاد اختلال در جذب کلسیم و یا کاهش سطوح کلسیم خون شوند، که از میان مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• کمبود ویتامین D
• کمبود منیزیوم
• افراط در مصرف نمک
• افراط در مصرف فسفر (موجود در نوشابه های گازدار و افزودنی های مواد غذایی)
• بیماری مزمن کلیوی
• اختلالات غده پاراتیروئید ( ناشی از عمل جراحی گردن/تیروئید و یا ابتلا به بیماری های خود ایمنی)
• جراحی های لاغری مانند بای پس معده
• مصرف برخی انواع داروها مانند مهارکننده های پمپ پروتون، شیمی درمانی و داروهای ضد تشنج
نشانه های کمبود کلسیم در بدن
شانه های کمبود کلسیم می تواند به شکل های مختلفی از خفیف گرفته تا نشانه های کمبود کلسیم شدید و تهدید کننده زندگی در بدن ظاهر شود. کمبود کلسیم مزمن و درمان نشده معمولا با عوارض عدیده بسیاری از جمله راشیتیسم (نرمی استخوان ها)، استئوپنیا (کاهش تراکم توده استخوانی بدن) و همچنین پوکی استخوان ها همراه است. اگرچه کمبود کلسیم به خصوص در مراحل اولیه با هیچ علامتی همراه نیست ولی باز هم می تواند باعث ایجاد مشکلاتی از جمله تغییرات متابولیک و یا اختلال در عملکردهای طبیعی بدن شود.
نشانه های کمبود کلسیم در بدن چیست؟
پایین بودن سطوح کلسیم بدن می تواند منجر به بروز عوارض عدیده ای شود که از میان برخی از مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- غش و ضعف
2- نارسایی قلبی
3- درد قفسه سینه
4- احساس بی حسی و سوزن سوزن شدن در اطراف دهان و انگشتان دست و پا
5- اسپاسم و گرفتگی عضلات به ویژه در قسمت کمر و پاها، اسپاسم هایی که ممکن است به سمت تتانی یا انقباض غیرارادی ماهیچه ها پیش رود.
6- خس خس سینه
7- اختلالات بلع
8- تغییرات صدا ناشی از اسپاسم حنجره
9- تحریک پذیری، ضعف حافظه، افسردگی، اضطراب
10- خستگی
11- تشنج
12- زبر شدن موها
13- شکنندگی ناخن ها
14- پسوریازیس
15- خشکی پوست
16- خارش مزمن
17- پوسیدگی دندان
18- بی حسی و سوزن سوزن شدن دست ها و پاها
19- ضعف عضلانی
20- آب مروارید
21- علائم مختلف پوکی استخوان از جمله کمردرد، کوتاه شدن تدریجی قد همراه با خمیدگی قامت، شکنندگی ستون فقرات، مچ دست ها و لگن
پیشگیری و درمان کمبود کلسیم
به منظور دستیابی به سلامت بهینه بدن و پیشگیری از علائم پوکی استخوان دریافت روزانه چه مقدار کلسیم از طریق رژیم غذایی و مکمل ها مورد نیاز است، و چگونه می توان آن را تامین کرد؟
این سوال در حقیقت یکی از موضوعات چالش برانگیز و مورد بحث در میان محققان، پزشکان و همچنین متخصصان تغذیه به شمار می رود. به گزارش انجمن تخصصی علوم تغذیه و مواد غذایی آمریکا (FNB) برای تعیین میزان دقیق مصرف روزانه کلسیم داده های اندکی موجود است. ولی با این حال به منظور اطمینان از دریافت کافی کلسیم در رژیم غذایی روزانه و حفظ سلامت استخوان ها این مقدار به طور تخمینی تعین شده است. بر این اساس میزان نیاز به کلسیم تا 50 سالگی 1000 میلی گرم در روز می باشد که می توان آن را از طریق منابع غذایی و یا مصرف مکمل ها تامین کرد. در افراد بالای 50 سال این مقدار به 1200 میلی گرم در روز افزایش می یابد. با این حال همانگونه که در سطور بالا نیز اشاره شده بسیاری از افراد توصیه های پزشکان مبنی بر مصرف کافی کلسیم از طریق رژیم غذایی و یا مصرف مکمل ها را جدی نگرفته و از این رو به مشکل شایع کمبود کلسیم مبتلا می شوند.
چگونه می توان میزان کلسیم بدن را افزایش داد؟
چنانچه دارای علائم مشهود کمبود کلسیم در بدن می باشید سعی کنید بیشترین میزان نیاز خود به این ماده معدنی مهم را از طریق منابع غذایی تامین کنید. اگرچه لبنیات از منابع غنی کلسیم به شمار می روند ولی مصرف برخی انواع لبنیات برای حفظ سلامت استخوان ها گزینه مناسبی به شمار نمی رود. همچنین علاوه بر لبنیات می توانید طیف گسترده ای از مواد غذایی که دارای مقدار کلسیم بالایی هستند از جمله ماهی سالمون، کنسرو ماهی ساردین با استخوان، کلم برگ، کلم سبز، کلم بروکلی، کولارد سبز،بوک چوی و دانه های کنجد را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانید. از میان مکمل ها می توانید سیترات کلسیم و یا کلسیم سیترات مالات را تهیه کرده و برای جذب بهتر آنها را در دو نوبت همراه با وعده های غذایی خود میل کنید.
از مصرف زیاد مکمل ها خودداری کنید
این نکته را همواره به خاطر بسپارید که مکمل ها را تنها به مقدار نیاز بدن دریافت کرده و از مصرف خودسرانه و یا افراط در مصرف مکمل ها خودداری کنید. مصرف بیش از حد کلسیم برای جلوگیری از بروز نشانه های کمبود کلسیم، خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و سنگ کلیه را افزایش می دهد. میزان کلسیم مورد نیاز در مادران شیرده 1000 میلی گرم است. لذا توصیه می شود مقدار کلسیم دریافتی شما از این محدوده فراتر نرود.
مطالعه بیشتر:
1- مکمل های دوران شیردهی و ویتامینهای ضروری
2- سلامت استخوان ها در دوران بارداری و شیردهی
3- مصرف کلسیم در بارداری و 8 راهکار مفید برای مصرف کلسیم
4- بارداری همزمان با شیردهی، مصرف لبنیات بیشتر لازم است؟
