پنجه کبوتری،چه عواملی باعث بروز پنجه کبوتری در بچه ها میشود؟
انگشتان پای فرزند من منحنی شکل بوده و به سمت داخل چرخیده است. آیا این حالت نگران کننده دارد؟ اگر نوزادتان با این حالت به دنیا آمده است اصطلاحا به آن پنجه کبوتری گفته می شود، بهتر است این مساله را به متخصص اطفال او گوشزد کنید، اما احتمالاً نیازی به نگرانی در این مورد نیست. پنجه کبوتری یا داشتن انگشتان کبوتری در بچه ها (که در اصطلاح به انحنا گرفتن انگشتان پا به سمت داخل تعریف می شود)، اتفاق بسیار رایجی می باشد.
چه عواملی باعث بروز پنجه کبوتری در بچه ها می شود؟
چرخش پنجه پای بچه ها به سمت داخل یا همان پنجه کبوتری، معمولاً هنگامی اتفاق می افتد که پا، ساق پا و یا ران بچه به سمت داخل بچرخد و باعث شود که انگشتان پای او نیز به سمت داخل متمایل شوند. اگرچه علت اولیه ی آن ممکن است ژنتیکی باشد، اما در موارد زیادی پیش می آید که جنین هنگامی که در فضای تنگ رحم قرار می گیرد، بر اثر فشار های وارد شده در قسمت پا و ران هایش، دچار چنین حالتی شود.
از کجا بفهمم پای کودک من پنجه کبوتری است؟
برای اینکه متوجه شوید که آیا فرزند شما هم درگیر این مساله هست یا خیر، هنگامی که فرزندتان به پشت خوابیده است، به کف پای او نگاه کنید. اگر قسمت بالایی کف پایش (از وسط آن تا انگشتان پا) خم بود و لبه بیرونی آن مانند هلال ماه بود، پس او دچار پنجه کبوتری می باشد. (یعنی در واقع بخش جلوی کف پا به سمت بخش میانی پا چرخیده باشد، اما عقب کف پا و مچ پا طبیعی باشد).
پزشکان به این نوع از کف پا، "متاتارسوس اداکتوس" می گویند که همان چرخش پنجه پا به سمت داخل بوده و می تواند خفیف و انعطاف پذیر یا شدید و سفت و سخت باشد. این نوع از چرخش پنجه، معمولاً تا قبل از 6 ماهگی نوزاد به خودی خود بهتر می شود.
اگر کف پای نوزاد شما خمیده نیست اما استخوان درشت نی پایش (در قسمت ساق پا) به سمت داخل پیچ خورده باشد، به آن پیچ خوردگی استخوان درشت نی گفته می شود. ساق پا پس از تولد شروع به بازشدگی می کند و با افزایش طول استخوان درشت نی، معمولاً به سمت بیرون می چرخد و به درستی تراز می شود. این نوع از چرخش معمولا در دوران نوزادی دیده نمی شود و والدین اغلب زمانی که نوزاد شروع به راه رفتن می کند متوجه پیچ خوردگی استخوان درشت نی پای او می شوند و اکثر مواقع قبل از رفتن کودک به مدرسه، این مشکل را اصلاح می کنند.
سومین علت شایع انحنای پا، پیچ خوردن استخوان ران (یا استخوان فمور) است که به آن پیچ خوردگی ران گفته می شود. این مشکل غالباً تا زمانی که کودک به پیش دبستانی می رود آشکار نمی شود و معمولاً در سنین 6 تا 8 سالگی این وضعیت بهتر می شود.
آیا برای حل این مشکل نیاز به درمان وجود دارد؟
احتمالا نه. پزشکان قبلاً گچ گیری، آتل بندی، استفاده از کفش های مخصوص و حتی جراحی را برای درمان این مشکل توصیه می کردند، اما در حال حاضر عقیده دارند که این مشکل بدون اقدام برای هرگونه درمانی، خود به خود حل خواهد شد. در حقیقت، اکنون متخصصان خاطرنشان کرده اند که درمان می تواند توانایی بازی کردن بچه ها را مهار کند و حتی در برخی موارد باعث بروز مشکلات جسمی دیگری در آن ها شود. (هرچند که در موارد نادر، ممکن است پای بچه را گچ بگیرند و یا حتی برای اصلاح انحنای شدید جراحی مورد نیاز باشد).
اگر نگرانی شما در مورد انحنای پای فرزندتان تمامی ندارد، حتما با پزشک اطفال او صحبت کنید. او می تواند به شما بگوید که آیا مشکل فرزندتان خود به خود قابل حل است یا خیر. (انحنا و چرخش شدید پا به سمت داخل که می تواند شبیه به کلاب فوت (یا پا چنبری) باشد و یا با سایر مشکلات و ناهنجاری های پا همراه شود، مساله ای است که باید به موقع و اصولی درمان شود.) اگر متخصص اطفال تشخیص دهد که فرزندتان دچار مشکل شدیدی است و نیاز است که توسط دیگر پزشکان معاینه شود، ممکن است فرزند شما را به یک متخصص ارتوپدی ارجاع دهد.
آیا پنجه کبوتری پا می تواند باعث اختلال در راه رفتن فرزند من شود؟
هنگامی که فرزند شیرخوار شما در حال یادگیری راه رفتن است و حتی اگر در سنین خیلی پایین شروع به دویدن (هرچند کوتاه) کند، ممکن است انگشتان یک پایش به دلیل انحنا، به پاشنه ی پای مخالفش برخورد کند، اما خود انحنا و تو رفتگی پا برای او هیچ دردی ایجاد نخواهد کرد. و همچنین این مورد، توانایی ورزشی وی را تحت تأثیر قرار نمی دهد و یا در آینده باعث ابتلای او به آرتروز یا کمر درد نمی شود. پس نگران نباشید.
در هر زمانی اگر متوجه شدید و یا فکر کردید که در اثر پای پنجه کبوتری راه رفتن فرزندتان بدتر شده است و یا این که پاهای او کاملا متقارن و شبیه به هم نیستند، می توانید در صورت تمایل آن را با یک متخصص اطفال در میان بگذارید. همچنین اگر فرزند پس از شروع به راه رفتن دچار درد، تورم و انحنای شدید در پاها شد و یا هنگام راه رفتن لنگ می زد، ضروری است تا او را جهت معاینه بالینی نزد پزشک متخصص ببرید.
مطالعه بیشتر:
1- تشخیص و درمان عارضه پاچنبری یا کلاب فوت در نوزادان
2- بیماری کوتولگی چیست و علت و راه های درمان آن کدامند؟
3- دررفتگی مادرزادی لگن نوزاد از علت تا علائم و روش پیشگیری
4- پای پرانتزی ، راه های تشخیص و درمان پای پرانتزی نوزاد چیست؟