پارگی کیست تخمدان در دوران بارداری و انواع کیست تخمدان چیست؟
ابتلا به انواع کیست تخمدان برای زنانی که در سنین باروری قرار دارند، اتفاقی شایع و در عین حال آزاردهنده است که می تواند در طی دوران بارداری نیز پیش آید. در حقیقت این غیرمعمول نیست که یک مادر، در حین بارداری خود متوجه وجود کیست تخمدان شود. خوشبختانه اکثر قریب به اتفاق کیست های تخمدان بی خطر هستند. اما گاهی برخی شرایط مانند پارگی کیست تخمدان در دوران بارداری، می توانند باعث نگرانی مادران شوند. در این متن به نکات مهمی اشاره کرده ایم که باید در مورد کیست تخمدان در دوران بارداری بدانید.
کیست تخمدان چیست؟
کیست تخمدانی که از رایج ترین مشکلات زنان به حساب می آید، در واقع کیسه پر از مایعی است که در تخمدان ایجاد می شود. این کیست ها، ابعاد و انواع مختلفی داشته و بسته به نوعشان، دلایل مختلفی نیز در بروز آن ها دخیل است. البته خبر خوب این است که بیشتر کیست های تخمدان بی خطر هستند، باعث درد نمی شوند و خود به خود از بین می روند. اما برخی از انواع آن ها هم هستند که می توانند مشکل ساز شده و برایتان دردسر درست کنند. انواع کیست های تخمدانی، عبارتند از:
1. کیست های فولیکولی یا ساده: کیست های فولیکولار که به نام کیست عملکردی نیز معروف هستند، زمانی تشکیل می شوند که فولیکول تخمدان، برای آزاد شدن تخمک و تخمک گذاری، پاره نشده و همچنان به رشد خود ادامه داده و تبدیل به کیست می شود.
2. کیست جسم زرد یا کیست کورپوس لوتئوم: "جسم زرد"، بقایا فولیکولی بوده که پس از آزاد شدن تخمک در حین تخمک گذاری، بر جا می مانند. این بقایای فولیکولی، دارای عروق شده و پس از تجمع رنگدانه های زرد درون آن، جسم زرد را تشکیل می دهند که با ترشح هورمون های پروژسترون، استرادیول و اینهیبین آ، از بقیه دوره قاعدگی حمایت کرده و در صورت وقوع لقاح، به دوام و حفظ بارداری در مراحل اولیه کمک می کند. اما اگر مایع در فولیکول خالی جمع شود و جسم زرد کوچک نشود، کیست کوپورس لوتئوم تشکیل خواهد شد.
3. کیست درموئید: این کیست ها که تراتوم نیز نامیده می شوند، از سلول های زایای تخمدان تشکیل شده اند و می توانند حاوی بافت هایی همچون دندان، مو، پوست یا چربی باشند.
4. آندومتریوما یا "کیست شکلاتی": در زنانی که آندومتریوز دارند، دیده می شوند. این کیست ها با خون قدیمی پر شده اند، بنابراین می توانند رنگ تیره تری داشته باشند که شبیه به شکلات آب شده به نظر می رسد.
5. کیست آدنوما: این نوع از کیست ها به جای درون تخمدان، اغلب در سطح تخمدان ایجاد شده و مانند یک گلوله عضله جامد به نظر می رسند. اگرچه آدنوماها نیز خوش خیم هستند، اما قابلیت سرطانی شدن را دارند.
چه عواملی باعث بروز کیست تخمدان در دوران بارداری می شوند؟
کیست های تخمدانی در بارداری، بیشتر از نوع کیست جسم زرد هستند. در حقیقت در حین بارداری و تا حوالی هفته 10 تا 12 که جفت کار خود را شروع کند، جسم زرد مسئول تولید هورمون هایی است که برای تغذیه و حمایت از پوشش رحم و جنین در حال رشد لازم هستند. سپس به مرور با شروع کار جفت، جسم زرد کوچک شده و از بین می رود. اما در تعداد کمی از حاملگی ها، این جسم زرد پر از مایع شده و به جای عقب نشینی بر روی تخمدان باقی می ماند که به آن کیست جسم زرد یا کیست کورپوس لوتئوم گفته می شود.
در مواردی نیز، کیست تخمدان ممکن است بنا به هر دلیل از قبل وجود داشته و در بارداری بزرگتر شده و تشخیص داده شود.
علائم کیست تخمدان در بارداری
در حالی که بیشتر کیست ها باعث درد یا علائم دیگری نمی شوند، برخی از کیست های تخمدان می توانند علائم زیر را ایجاد کنند:
درد در ناحیه تحتانی شکم یا لگن: درد کیست تخمدان می تواند ماهیتی تیز یا کسل کننده داشته باشد، مانند یک تورم احساس شود و یا زودگذر باشد. در اغلب موارد این درد خفیف است اما بعضی اوقات به دنبال پارگی کیست تخمدان در دوران بارداری، درد ایجاد شده می تواند متوسط و یا ناگهانی و شدید باشد. در موارد نادر، نیز کیست تخمدان می تواند باعث پیچ خوردن تخمدان شود (چرخش تخمدان) که بسیار دردناک خواهد بود.
- نفخ شکم،
- و احساس سنگینی یا فشار در شکم.
عوارض کیست تخمدان در دوران بارداری
خوشبختانه، اکثر کیست های تخمدان به هیچ وجه بر سلامت بارداری شما تأثیر نمی گذارند. به عنوان مثال، وقتی صحبت از کیست جسم زرد می شود، احتمال اینکه به خودی خود در سه ماهه دوم از بین برود، وجود دارد. انواع دیگر کیست ها در دوران بارداری می توانند به رشد خود ادامه دهند و در بعضی موارد همچون پارگی کیست تخمدان در دوران بارداری می توانند باعث ایجاد ناراحتی و درد شوند.
علائم پارگی کیست تخمدان در دوران بارداری
علائم پارگی کیست تخمدان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد متوسط تا شدید: در برخی موارد ، پارگی کیست تخمدان در دوران بارداری می تواند منجر به درد قابل توجهی شود. این درد ممکن است تیز و ناگهانی باشد و در ناحیه تحتانی شکم یا حتی پشت احساس شود.
- خونریزی از واژن یا لکه بینی،
- حالت تهوع یا استفراغ همراه با درد (در صورت پیچش تخمدان)،
- سرگیجه،
- تب،
- و احساس فشار و یا اتساع در شکم.
درمان پارگی کیست تخمدان در دوران بارداری
معمولاً ترکیدن یا پارگی کیست تخمدان حتی در دوران بارداری دلیلی برای هشدار نیست، زیرا مایع کیست از بین می رود و کیست ترکیده به خودی خود بهبود می یابد.
در صورت پارگی کیست تخمدان در دوران بارداری، گاهی اوقات تنها چیزی که برای کنترل درد لازم است، استراحت تا زمان بهبود کیست خواهد بود. در واقع، بیشتر پزشکان انتظار مراقبانه که شامل مشاهده، سونوگرافی و نظارت است را به عنوان روش درمانی ترجیحی پارگی کیست تخمدان در دوران بارداری در نظر می گیرند.
با این حال، اگر نگرانی در مورد عفونت ناشی از پارگی کیست تخمدان در دوران بارداری وجود داشته باشد و یا اگر به این دلیل دچار خونریزی زیاد و یا حتی پیچ خوردگی تخمدان شده باشید، پزشک شما ممکن است جراحی را توصیه کند.
مطالعه بیشتر:
علت درد تخمدان ،شایع ترین موارد علت درد تخمدان چیست؟
کورپوس هموراژیک علل، عوارض و روش های درمانی آن چیست؟
کیست تخمدان چیست و چرا ایجاد می شود؟ + عکس کیست تخمدان
کیست جسم زرد تخمدان در بارداری چیست و آیا مشکل ساز خواهد شد؟