کیست جسم زرد تخمدان در بارداری چیست و آیا مشکل ساز خواهد شد؟
جسم زرد یک توده بسیار کوچک طبیعی است که هر ماه بعد از انجام تخمک گذاری از باقی مانده سلول های فولیکولی در تخمدان تشکیل می شود. این توده سلولی کوچک بعد از تخمک گذاری شروع به تولید پروژسترون می کند. اگر بارداری رخ ندهد، 9 روز بعد جسم زرد از بین می رود و اگر حاملگی رخ دهد تا پایان ماه سوم به تولید هورمون ادامه خواهد داد. اما گاهی این توده تبدیل به کیست جسم زرد تخمدان می شود که احتمالا در سونوگرافی های ماه های ابتدایی حاملگی درصورت وجود گزارش داده خواهد شد. در ادامه این مقاله به شما خواهیم گفت که کیست ناشی از جسم زرد چیست و آیا کیست جسم زرد تخمدان در بارداری مشکل ساز خواهد شد؟ آیا درد شریر زیر شکم می تواند ناشی از کیست جسم زرد باشد؟
کیست جسم زرد چیست؟
در نیمه دوم چرخه قاعدگی یعنی بلافاصله پس از تخمک گذاری، فولیکول خالی تخمدان توده ای به نام جسم زرد را تشکیل می دهد. جسم زرد هورمون های استروژن و همچنین پروژسترون آزاد می کند که رحم را برای کاشته شدن نطفه آماده می کند. اگر حاملگی اتفاق افتاده باشد، جفت در حدود 12 هفته اول بارداری عملکرد تولید پروژسترون را بر عهده خواهد گرفت و بعد از آن جسم زرد از بین خواهد رفت. گاهی اوقات به جای از بین رفتن، یک کیسه کوچک مملو از مایعات معروف به کیست جسم زرد، می تواند در سه ماهه اول بارداری روی تخمدان ایجاد شود. کیست های جسم زرد نوعی کیست عملکردی هستند.
کیست جسم زرد چه اندازه ای است؟
در حالی که اندازه آنها می تواند متفاوت باشد، کیست های جسم زرد معمولاً بین 2 تا 6 سانتی متر هستند. اگرچه معمولاً این نوع کیست های تخمدانی دلیلی برای نگرانی نیستند، اما گاهی می توانند منجر به عوارضی همچون درد زیر شکم شوند، گرچه معمولاً این عوارض مربوط به خود بارداری نیست.
چه عواملی منجر به کیست جسم زرد حاملگی می شوند؟
هر خانمی می تواند به کیست جسم زرد تخمدان در بارداری خود مبتلا شود، اگرچه احتمال وجود این نوع کیست ها در خانم هایی که از داروهایی برای تحریک تخمک گذاری مانند کلومید (کلومیفن) استفاده می کنند بیشتر است. این داروها معمولاً توسط پزشک یا ماما برای زنانی که دچار مشکلات باروری هستند و برای کسانی که دارای سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند و نیز افرادی که به دلیل تمایل برای دوقلویی زایی تخمک گذاری بیشتر را تحریک می کنند، تجویز می شود.
کیست زرد تخمدان در بارداری چه علائمی دارد؟
برخی از زنان در طول چرخه خود متوجه درد یک طرفه در نواحی زیر شکمشان می شوند. این درد ممکن است نگران کننده باشد، خصوصاً اگر آنها از نظر جنسی فعال باشند و در موارد احساس درد شدید احتمال بارداری خارج رحمی در آنها وجود داشته باشد. به همین سبب اگر رابطه جنسی دارید و درد شدید یک طرفه در زیر شکمتان حس می کنید، حتما به متخصص مراجعه کنید.
یکی از نشانه های مهم کیست جسم زرد در بارداری درد شدید یک طرفه در زیر شکم است. اما در بسیاری از موارد، زنانی که کیست جسم زرد دارند هیچ دردی را تجربه نمی کنند و حتی ممکن است متوجه نشوند که به یکی از آنها مبتلا شده اند تا زمانی که در سونوگرافی وجود کیست جسم زرد گزارش می شود.
آیا کیست جسم زرد در زنانی که باردار نیستند نیز ایجاد می شود؟
بله. در بانوانی که باردار نیستند نیز امکان وچود این کیست ها وجود دارد. از آنجا که کیست جسم زرد معمولاً پس از چند دوره قاعدگی به خودی خود برطرف می شود، اکثر زنان در شرایط غیربارداری اصلا از وجود آن مطلع نمی شوند.
تشخیص کیست جسم زرد چگونه انجام می شود؟
کیست های جسم زرد به طور معمول با سونوگرافی تشخیص داده می شوند. به راحتی می توان این کیست ها را در هنگام انجام سونوگرافی داخلی یا سونوگرافی ترانس واژینال مشاهده کرد. به همین سبب چه باردار باشید و چه نباشید، اگر درد شدید یک طرفه در زیر شکمتان دارید، پزشک انجام سونوگرافی را برای شما تجویز خواهد کرد.
آیا کیست جسم زرد در بارداری خطرناک است؟
خیر. کیست جسم زرد معمولاً جای نگرانی ندارد. کیست های جسم زرد به طور معمول هیچ عارضه ای در دوران بارداری ایجاد نمی کنند به خصوص هنگامی که در سه ماهه اول وجودشان کشف شده باشد. اگر این کیست بدخیم باشد، به این معنی که با سرعت زیاد رشد کند، ممکن است جراحی برای برداشتن آن لازم باشد تا از خطر سقط جنین جلوگیری شود.
درمان کیست جسم زرد چگونه انجام می شود؟
در بیشتر موارد این کیست ها مشکلی ایجاد نمی کنند و نیازی به درمان آنها نیست. اگر کیست باعث درد شود، ممکن است پزشک یا ماما داروهایی برای استراحت لگن یا تسکین درد شما تجویز کنند. در بیشتر موارد، کیست جسم زرد به خودی خود برطرف می شود.
چنانچه کیست به طرز قابل توجهی در حال رشد کردن و بزرگ شدن باشد، انجام جراحی برای برداشتن آن جهت جلوگیری از سقط ضروری است.
آیا امکان پاره شدن کیست زرد در شکم وجود دارد؟
بله. گاهی این کیست پاره می شود. درد در هنگام پاره شدن به صورت ناگهانی افزایش پیدا کرده و بعد از مدتی فروکش می کند. در برخی موارد محدود، کیست جسم زرد می تواند باعث پیچ خوردن تخمدان (پیچش) شود. این عارضه می تواند بسیار دردناک باشد و ممکن است برای جلوگیری از آسیب بیشتر به تخمدان و جلوگیری از، از دست رفتن آن به جراحی نیاز باشد.
آیاکیست جسم زرد تخمدان در بارداری ها تکرار می شود؟
خیر. اگر در یک بارداری کیست جسم زرد داشته اید، لزوماً به این معنی نیست که در بارداری دیگری یکی از آن ها را مجددا خواهید داشت.
اگر در سونوگرافی های دوران بارداری شما دیده شده که کیست جسم زرد دارید نگران نشوید و نترسید، مشکلی برای شما و جنین بوجود نخواهد آمد. چنانچه درد داشته باشید، در صورت ادامه علائم ممکن است از شما بخواهند سونوگرافی های دیگری برای بررسی رشد کیست انجام دهید. در غیر اینصورت، اگر دردی ندارید و کیست هم رشد قابل توجهی ندارد، پس از تشخیص آن هیچگونه پیگیری و درمانی لازم نخواهد بود.
مطالعه بیشتر:
اندازه تخمدان برای بارداری آیا اهمیت دارد؟
اندازه فولیکول مناسب برای بارداری چند است؟
کیست تخمدان چیست و چرا ایجاد می شود؟ + عکس کیست تخمدان
