جدایش عضلات شکم و درمان و علل اصلی جدایش عضلات شکمی چیست؟
بارداری و زایمان بدن شما را دچار تغییرات شگفت انگیزی می کند. وقتی یک جنین در درون شکمتان در حال رشد و نمو است، قسمت های زیادی در حال رشد و کشش خواهد بود تا جای کافی برای فرشته کوچک شما باز کند. در برخی موارد این جا باز کردن ها سبب آسیب هایی به ساختار بدن مادر می شود که یکی از آنها دیاستاز یا جدایش عضلات شکمی است. در برخی از زنان جدایش عضلات شکم پس از زایمان خود را نشان می دهد که باعث می شود شکم مدت طولانی تری بعد از بارداری جمع شود. در ادامه این متن به شما خواهیم گفت که علل اصلی جدایش عضلات شکمی چیست و برای جلوگیری و درمان آن چه باید کنید.
جدایش عضلات شکمی یا Diastasis Recti چیست؟
جدایش عضلات شکمی به عنوان جدا شدن و از هم فاصله گرفتن عضلات rectus abdominis (مستقیم شکمی)، یک جفت عضله که به صورت عمودی پایین جلوی شکم شما قرار دارند، تعریف می شود.
چه افرادی دچار جدایش عضلات شکمی می شوند؟
جدا شدن این عضلات برای هر کسی در هر زمان از زندگی، ممکن است اتفاق بیفتد. نوزادان تازه متولد شده هم ممکن است دچار دیاستاز شوند، گرچه این مشکل معمولاً خود به خود برطرف می شود.
افرادی که دارای مشاغلی هستند که نیاز به وزنه برداری سنگین دارند مستعد ابتلا به جدایش عضلات شکمی هستند. در حقیقت هر گونه فشار مکرر بر روی عضلات شکم می تواند باعث ایجاد جدایش عضلات شکمی شود.
آیا جدایش عضلات شکمی در بین مادران باردار شایع است؟
جدایش عضلات شکمی در بین زنان باردار، در دوران حاملگی و پس از زایمان بسیار شایع است. در دوران بارداری، هنگامی که عضلات شکم شما برای رشد جنین جا باز کرده و کشیده می شود، ممکن است از هم جدا شود. ممکن است متوجه یک خط سفید کمرنگ شوید که به صورت عمودی در شکم شما تا جایی که نافتان قرار گرفته است پایین می رود. این خط linea alba نامیده می شود و نشانه ای است که عضلات شکم شما احتمالا از هم جدا شده است.
آیا جدایش عضلات شکمی در دوران بارداری شایع است؟
بر اساس مطالعه ای که در مجله پزشکی ورزشی انگلیس منتشر شده است، حدود یک سوم از کل زنان باردار تا هفته بیست و یکم بارداری دچار دیاستاز می شوند.
پس از زایمان، در شش هفته پس از زایمان ، حداکثر 60٪ از زنان دچار دیاستاز می شوند. برخی از این موارد خود به خود حل می شوند. تا شش ماه پس از زایمان، 45.4٪ از زنان هنوز مبتلا به دیاستاز هستند و تا 12 ماه پس از زایمان، 32.6٪ از مادران هنوز آن را دارند.
چه عواملی احتمال جدایش عضلات شکمی در دوران بارداری و پس از زایمان را افزایش می دهد؟
طبق مطالعات انجام شده، اگر مادر بیش از 35 سال داشته باشد، اگر جنین شما وزن بالایی هنگام تولد داشته باشد، بیش از یک بارداری یا زایمان داشته باشید و یا حاملگی شما از نوع دوقلویی یا چندقلویی باشد، مستعد ابتلا به دیاستاز هستید.
از کجا بفهمم دچار جدایش عضلات شکمی شده ام؟
از یک دکتر بپرسید. به عنوان اولین قدم می توانید از ماما یا پزشک خود بخواهید که در معاینه دوران بارداری یا پس از زایمان از نظر وجود دیاستاز شکم شما را بررسی کند.
نحوه بررسی جدایش عضلات شکمی
همچنین می توانید دیاستاز را به راحتی در منزل خود بررسی کنید. در اینجا نحوه انجام این کار آمده است:
- در یک سطح صاف مانند تخت محکم یا تشک یوگا دراز بکشید.
- به پشت بخوابید و زانوها را خم کرده و کف پاها را روی زمین قرار دهید.
- دو انگشت را در بالای دکمه شکم خود قرار دهید.
- به آرامی نفس خود را بیرون دهید و سر خود را بلند کنید.
- اگر دچار جدایش عضلات شکمی شده باشید، می توانید انگشتان در خط وسط شکم کمی فرو می رود.
- این ارزیابی را در قسمت زیر ناف خود تکرار کنید.
اگر هنگام بلند کردن سر خود فضای خالی بین عضلات شکم خود احساس نکنید دچار جدایش عضلات شکمی نشده اید.
به طور کلی متخصصان می گویند اگر بتوانید نوک دو یا چند انگشت را در آن فضا جا دهید، دیاستاز وجود دارد. اگر چند انگشت شما فرو رفت تعجب نکنید!! دیاستاز وسیع نیز عادی است.
جدایش عضلات شکمی چه علائمی دارد؟
علاوه بر شکاف در بین عضلات شکم، چندین علائم دیگر نیز وجود دارد که ممکن است همراه با جدایش عضلات شکمی آنها را تجربه کنید ازجمله:
- کمردرد
- نشت ادرار
- افتادگی مثانه و یا راست روده
- نفخ شکم
- یبوست
آیا جدایش عضلات شکمی قابل درمان است؟
بله. گرچه جدایش عضلات شکمی بسیار ناخوشایند است، اما خوشبختانه قابل درمان است.
البته برخی از موارد شدید ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید، اما بیشتر موارد دیاستاز خفیف را می توان با تمرینات ورزشی که عضلات شکم و کف لگن را هدف قرار می دهد درمان کرد.
برای درمان جدایش عضلات شکمی چه کنیم؟
در گام اول برای بهبودی موضوع را با دکتر خود در میان بگذارید. آنها می توانند شما را در مورد هرگونه تمرین پس از زایمان به شما مشاوره دهند. همچنین ممکن است شما را به یک متخصص کف لگن یا فیزیوتراپیست معرفی کنند که می تواند تمرینات خاصی متناسب با بدن و سایر مشکلات پس از زایمان مانند افتادگی یا ضعف کف لگن را برای شما انجام دهد.
اگر با یک متخصص کف لگن کار می کنید، احتمالاً آنها به شما تمریناتی می دهند که هم در مطب و هم در خانه انجام دهید. همچنین می توانید چندین برنامه ورزشی آنلاین و حضوری مختلف پیدا کنید که به طور خاص درمان دیاستاز را هدف قرار می دهند.
چه ورزش هایی برای درمان دیاستاز عضلات شکمی مفید است؟
نشان داده شده است ورزش هایی که به درستی عضلات جلوی شکم شما را درگیر می کنند، در درمان دیاستاز موثر هستند. این تمرینات اصلاحی با کشیدن و تقویت عضلات، آنها را به سر جای اصلی باز می گردانند و برای این کار باید تنفس صحیح داشته باشید. تمرینات زیر را امتحان کنید:
- فشارهای ایستاده مستقیم
- چمباتمه زدن به دیوار
- شیب کف لگن
برای جلوگیری از جدایش عضلات شکمی چه کنیم؟
در بارداری ممکن است نتوانید به طور کامل از دیاستاز جلوگیری کنید، اما مواردی وجود دارد که می توانید احتمال این عارضه را به حداقل برسانید و از بدتر شدن آن جلوگیری کنید. این موارد شامل:
- وضعیت صحیح بدنی را تمرین کنید.
- بیاموزید که چگونه نه تنها هنگام نشستن، بلکه در حرکات روزمره، عضلات شکم خود را به درستی درگیر کنید.
- از بغل کردن کودک دیگری که دارید فقط در یک طرف خودداری کنید. بسیاری از ما نوزادان خود را فقط یک طرفه بغل می کنیم، اما این کار می تواند باعث ایجاد عدم انطباق فشار شود و فشار زیادی به یک طرف بدن شما وارد کند.
- اطمینان حاصل کنید که اشیاء سنگین مانند صندلی ماشین و کالسکه کودک خود را به درستی بلند کنید یا هول بدهید.
- تنفس صحیح را تمرین کنید.
تغییراتی که بعد از به دنیا آوردن نوزاد در بدن ما اتفاق می افتد می تواند آزاردهنده باشد. اما مهم است که به یاد داشته باشید که این تغییرات مورد انتظار و اجتناب ناپذیر هستند. به یاد داشته باشید که بدن پس از زایمان شما زیبا و شگفت انگیز است و هر عارضه احتمالی حتی جدایش عضلات شکمی دائمی نخواهد بود.
مطالعه بیشتر:
تقویت عضلات شکم و کمر پس از زایمان
تقویت عضلات شکم پس از زایمان با 3 تمرین ساده
تناسب اندام پس از زایمان با کمک ورزش های پس از زایمان
پیشگیری از جدا شدگی ماهیچه های شکمی و روش های درمان آن
