سرطان تخمدان چگونه مرحله‌بندی میشود و هر مرحله به چه معناست؟
هر فرد مبتلا به بیماری خاص تمایل دارد درباره بیماری خود و پیش آگهی بیماری اش بیشتر بداند، اما فراموش نکنید این ها راهکارهای کلی هستند و وضعیت هر شخص به عوامل متعددی از جمله سن و سلامت کلی او بستگی دارد. در این مقاله پیرامون مراحل مختلف سرطان تخمدان، میزان بقای 5 ساله در این بیماری و معنی اعداد با شما گفتگو می کنیم.
انواع سرطان تخمدان
سرطان تخمدان سه نوع دارد، افراد مبتلا به سرطان تخمدان به یکی از انواع بیماری مبتلا می شوند. نوع تومور یکی از عوامل مهم در پیش بینی وضعیت بیماری است.
- اپیتلیال: این تومورها در لایه بافت بیرونی تخمدان ها شکل می گیرند.
- استروما: این تومورها در سلول های تولید کننده هورمون، رشد می کنند.
- سلول های جوانه ای: این تومورها در سلول های تولید کننده تخمک تشکیل می شوند.
تومورهای اپیتلیال حدود 90 درصد، تومورهای استرومایی حدود 5 درصد و تومورهای سلول های جوانه ای شمار بسیار اندکی از موارد ابتلا به سرطان تخمدان را به خود اختصاص می دهند.
تشخیص زودهنگام به طور کلی پیش آگهی بهتری به همراه دارد. اگر بیماری در مرحله اول تشخیص داده شود، میزان بقای نسبی 5 ساله، 94 درصد خواهد بود. حدود 20 درصد موارد ابتلا به سرطان های تخمدان در مرحله 1 تشخیص داده می شوند.
در این مقاله به میزان بقای سرطان لوله فالوپ را نیز بررسی می کنیم. پزشکان اغلب این مورد را همانند سرطان تخمدان درمان می کنند.
میزان بقا بر اساس مرحله
نوع سرطان تخمدان و مرحله بیماری در پیش آگهی بیماری بسیار موثر است. برای تعریف مراحل سرطان، روش های متعددی وجود دارد.
در سطح جهانی نیز مراکز معتبری هستند که اطلاعات جامع مربوط به انواع مختلف سرطان را در جمعیت های داخل کشور جمع آوری می کنند. این اطلاعات به درک بهتر میزان بقای فرد در هر مرحله سرطان تخمدان برای هر سال پس از تشخیص کمک می کند.
این مراکز برای مرحله بندی بیماری از رویکرد های ساده شده استفاده می کنند که با سایر نظام های مرحله بندی هماهنگی است:
- موضعی: سرطان محدود به همان ناحیه ای از بدن است که از همانجا آغاز شده و هیچ نشانه ای مبنی بر گسترش آن در نواحی همجوار و سایر نقاط بدن وجود ندارد. این مرحله، مرحله 1 است.
- محدود به نواحی مجاور: سرطان به غدد لنفاوی، بافت ها یا اندام های مجاور گسترش یافته است. در این شرایط بیماری به مرحله 2 و 3 رسیده است.
- نواحی دور تر: سرطان به نقاط دورتر از بدن سرایت کرده است. این نشان دهنده بیماری در مرحله 4 است.
از آنجایی که شمار بانوانی که در مرحله 1 یا موضعی هستند، بسیار کم است، پیش آگهی کلی بیماری موضعی یا نواحی دور را می توان بر اساس مدت زمانی که از تشخیص می گذرد، دسته بندی کرد. به عنوان مثال، آمار بقای بانوان مبتلا به سرطان تخمدان در مرحله دور یا 4 بیماری، که 1 سال از تشخیص بیماری می گذرد، بیش از 69٪ است.
|
|
همه مراحل |
موضعی |
محدود به نواحی مجاور |
گسترش یافته به نقاط دورتر |
|
زمان پس از تشخیص |
درصد بقا |
درصد بقا |
درصد بقا |
درصد بقا |
|
حین تشخیص |
100 |
100 |
100 |
100 |
|
1 سال |
76.4 |
97.6 |
90 |
69.3 |
|
2 سال |
66.2 |
96.2 |
84.5 |
55.1 |
|
3 سال |
58.2 |
95.2 |
80.2 |
43.9 |
|
4 سال |
52.1 |
93.8 |
76.8 |
35.4 |
|
5 سال |
47.3 |
92.7 |
73.7 |
29 |
|
6 سال |
44.1 |
91.6 |
71.5 |
24.8 |
|
7 سال |
41.8 |
90.9 |
69.8 |
21.9 |
|
8 سال |
39.9 |
90.4 |
68 |
19.6
|
|
9 سال |
38.5 |
89.4 |
66.8 |
18 |
|
10 سال |
37.6 |
89 |
66.2 |
16.8
|
نوع سرطان تخمدان می تواند بر میزان بقای فرد تاثیر بگذارد.
میزان بقای 5 ساله برای سرطان تخمدان اپیتلیال
|
مرحله |
نرخ بقای |
|
تمام مراحل |
48% |
|
موضعی |
94٪ |
|
محدود به نواحی مجاور |
75% |
|
سرایت کرده به نواحی دیگر |
31٪ |
نرخ بقای 5 ساله برای تومورهای استرومایی تخمدان
|
مرحله |
نرخ بقای |
|
تمام مراحل |
88% |
|
موضعی |
98٪ |
|
محدود به نواحی مجاور |
89% |
|
سرایت کرده به نواحی دیگر |
60٪ |
نرخ بقای 5 ساله برای تومورهای سلول جوانه ای تخمدان
|
مرحله |
نرخ بقای |
|
تمام مراحل |
93% |
|
موضعی |
98٪ |
|
محدود به نواحی مجاور |
94% |
|
سرایت کرده به نواحی دیگر |
73٪ |
نرخ بقای 5 ساله برای سرطان لوله فالوپ
|
مرحله |
نرخ بقای |
|
تمام مراحل |
57% |
|
موضعی |
95٪ |
|
محدود به نواحی مجاور |
53% |
|
سرایت کرده به نواحی دیگر |
45٪ |
سرطان تخمدان چگونه مرحله‌بندی میشود و هر مرحله به چه معناست؟
مرحله سرطان تخمدان یکی از مهمترین نکاتی است که باید تعیین شود. مرحله بندی راهی برای توصیف میزان گسترش بیماری است و نشان می دهد که بیماری تا چه اندازه تهاجمی است. آگاهی ازمرحله بیماری، به تیم درمانی کمک می کند تا برنامه مناسبی تدوین کنند و بدانند چه انتظاری باید از فرایند درمان داشته باشند.
سیستم مرحله بندی اف آی جی او مربوط به فدراسیون بین المللی زنان و زایمان یکی دیگر از روشهای مرحله بندی سرطان تخمدان است که بیماری را در یکی از چهار مرحله تعریف می کند و موارد زیر را در نظر می گیرد:
- اندازه تومور
- تومور تا چه حد به بافت های داخل و اطراف تخمدان ها نفوذ کرده است
- متاستاز سرطان یعنی گسترش بیماری به نواحی دوردست بدن تا چه اندازه است
پزشکان با استفاده از جراحی می توانند اندازه تومور اولیه را با دقت بیشتری تعیین کنند. مرحله بندی دقیق به بیمار و تیم درمانی کمک می کند تا بتوانند درمان پذیری بیماری را برآورد کنند.
مرحله ی 1:
به گفته منابع معتبر، در مرحله 1 ، سرطان محدود به تخمدان بوده و به فراتر از آن نمی رسد.
مرحله1 -1: سرطان در داخل فقط یک تخمدان یافت می شود.
مرحله 1 -2: سرطان در داخل هر دو تخمدان یافت می شود.
مرحله 1 -3: سرطان در داخل یکی یا هر دو تخمدان وجود دارد و یکی از موارد زیر درست است:
- کپسول یا پوشش خارجی تخمدان حین جراحی پاره شده است.
- کپسول قبل از جراحی پاره شده است.
- سرطان در سطح خارجی یک یا هر دو تخمدان نیز دیده می شود
- سلول های سرطانی در مایع حفره شکمی دیده می شوند.
مرحله 2:
در مرحله 2 سرطان تخمدان، سرطان در یک یا هر دو تخمدان وجود دارد و در جای دیگری در لگن نیز گسترش یافته است.
مرحله 1-2: سرطان به رحم و یا لوله های فالوپ یا هر دو گسترش یافته است.
مرحله 2-2: سرطان به بافت های مجاور مانند مثانه، بخش انتهایی پس روده و راست روده رسیده است.
مرحله 3:
در مرحله 3 سرطان تخمدان، سرطان در یک یا هر دو تخمدان و همچنین در لایه داخلی شکم وجود دارد و یا به غدد لنفاوی شکم گسترش یافته است.
در مرحله 1-3: سرطان در سایر اندام های لگنی و در غدد لنفاوی داخل حفره شکمی که به آن غدد لنفاوی خلفی صفاقی می گویند و در پوشش شکم یافت می شود.
مرحله2-3: زمانی است که سرطان به اندام های مجاور داخل لگن گسترش یافته باشد. سلول های سرطانی ممکن است در قسمت بیرونی طحال یا کبد یا در غدد لنفاوی نیز یافت شوند.
مرحله 3-3: به این معنی است که رسوبات بزرگتری از سلول های سرطانی در خارج از طحال یا کبد یافت می شوند یا به غدد لنفاوی گسترش یافته اند.
مرحله 4:
مرحله 4 پیشرفته ترین مرحله سرطان تخمدان است که در آن سرطان به نواحی یا اندام های دورتر بدن رسیده است.
مرحله 1-4: سلول های سرطانی در مایع اطراف ریه ها وجود دارند.
مرحله 2-4: به این معنی است که بیماری به داخل طحال یا کبد، غدد لنفاوی دور، ریه ها و استخوان ها رسیده است.
معنای اعداد در سرطان تخمدان
پزشکان مبنای آمار بقای سرطان تخمدان را بر اساس مرحله ای که سرطان تخمدان برای اولین بار در آن تشخیص داده شد، قرار می دهند. این آمار تخمینی هستند و عواملی را که ممکن است بر پیش آگهی بیمار تاثیر مثبت داشته باشد مانند سن، سلامت کلی، و میزان پاسخ سرطان به درمان را در نظر نمی گیرند.
از آنجا که این آمار مربوط به افرادی است که حداقل 5 سال قبل به سرطان تخمدان مبتلا شده اند و شیوه های درمانی از آن زمان تاکنون پیشرفت مطلوبی داشته اند، امروزه پیش آگهی بیماری بهتر است.
در روند کلی، بین دهه 1980 تا 2017، هر ساله حدود 1 تا 2 درصد، تعداد موارد جدید کمتر بوده است.
نرخ بقای نسبی 5 ساله، درصد افراد مبتلا به سرطان را که 5 سال پس از تشخیص زنده می‌مانند، نسبت به جمعیت عمومی تخمین می‌زند. پژوهشگران این عدد را با تقسیم درصد بیماران مبتلا به سرطان که در این دوره زنده می‌مانند، بر درصد جمعیت عمومی هم جنس و هم سنی که در پایان 5 سال زنده هستند، محاسبه می‌کنند.
صحبت با تیم درمانی
صحبت های صادقانه با تیم درمانی به بیمار کمک می کند تا تصمیمات آگاهانه ای در مورد درمان سرطان تخمدان اتخاذ کند.
برخی از اطلاعات مورد نیاز بیماران مبتلا به سرطان تخمدان، عبارتند از اینکه:
- بیماری چه نوع سرطانی است و آیا گسترش یافته است یا خیر؟
- آیا قبل از تصمیم گیری در مورد درمان، آزمایش لازم است؟
- چه گزینه های درمانی، توصیه می شود؟
- هدف از درمان چیست و چه مدت ادامه خواهد داشت؟
- در صورت وجود عوارض جانبی درمان، برای کاهش آنها چه اقداماتی می توان انجام داد؟
- چه نوع پیگیری پس از درمان لازم است؟
- برای اینکه ببینم سرطان پس از درمان عود کرده است یا نه، چه مواردی را باید پایش کنیم؟
کلام آخر
به خاطر داشته باشید که میزان بقای سرطان تخمدان تخمینی است و سایر عواملی که ممکن است بر پیش آگهی فرد تأثیر بگذارند، در نظر گرفته نمی شود. تیم درمانی می‌تواند مؤثرترین گزینه‌های درمانی را بر اساس مرحله و نوع سرطان تخمدان در هنگام اولین تشخیص، پیشنهاد کند.
مطالعه بیشتر:
سرطان آندومتر و علائم و مراحل سرطان آندومتر چیست؟
سرطان دهانه رحم چه علائمی دارد و نشانه های خطر کدامند؟
سرطان واژن در زنان چه علائمی دارد وآیا سرطان واژن کشنده است؟
