سرطان آندومتر و علائم و مراحل سرطان آندومتر چیست؟
سرطان آندومتر یک نوع سرطان رحم است که از لایه داخلی رحم شروع می شود. این لایه داخلی، اندومتر نام دارد. به گفته موسسه ملی سرطان، تقریباً از هر 100 بانو، 3 نفر از آن ها در مقطعی از زندگی خود به سرطان رحم مبتلا می شوند. بیش از 80 درصد از افراد مبتلا به سرطان رحم پس از تشخیص و شروع درمان ها، می توانند به مدت 5 سال یا بیشتر زنده بمانند. در صورت ابتلا به سرطان آندومتر، تشخیص و درمان زودهنگام، شانس بهبودی شما را افزایش می دهد.
علائم سرطان آندومتر چیست؟
شایع ترین علامت سرطان آندومتر، خونریزی غیرطبیعی واژن است. این خونریزی غیرطبیعی، می تواند شامل موارد زیر باشد:
• تغییراتی در طول یا شدت خونریزی های قاعدگی،
• خونریزی واژینال یا لکه بینی بین دوره های قاعدگی،
• خونریزی واژینال پس از یائسگی،
سایر علائم بالقوه سرطان آندومتر عبارتند از:
• ترشحات واژینال آبکی یا به رنگ خون،
• درد در ناحیه زیر شکم یا لگن،
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، باید به پزشک خود مراجعه کنید. این علائم لزوماً نشانه بیماری جدی نیستند، اما بررسی علت بروز آن ها مهم است.خونریزی غیرطبیعی واژن اغلب در اثر یائسگی یا سایر شرایط غیرسرطانی ایجاد می شود. اما در برخی موارد، این اتفاق، نشانه سرطان آندومتر یا سایر انواع سرطان های بانوان است.
پزشک می تواند به شما در شناسایی علت علائم کمک کند و در صورت نیاز درمان های مناسب را برایتان در نظر بگیرد.
مراحل سرطان آندومتر چیست؟
با گذشت زمان، سرطان آندومتر می تواند به طور بالقوه از رحم به سایر قسمت های بدن گسترش و تهاجم پیدا کند. سرطان آندومتر بر اساس میزان رشد یا گسترش آن، به چهار مرحله طبقه بندی می شود:
• مرحله 1: سرطان فقط در رحم وجود دارد.
• مرحله 2: سرطان در رحم و دهانه رحم (سرویکس) وجود دارد.
• مرحله 3: سرطان به خارج از رحم گسترش یافته است، اما به راست روده یا مثانه نرسیده است. بافت های سرطانی ممکن است در لوله های فالوپ، تخمدان ها، واژن و یا غدد لنفاوی مجاور آن ها وجود داشته باشند.
• مرحله 4: سرطان به فراتر از ناحیه لگن گسترش یافته است و ممکن است در مثانه، راست روده و یا بافتها و اندام های دور وجود داشته باشد.
هنگامی که سرطان آندومتر در یک فرد تشخیص داده می شود، این مرحله سرطان است که بر روی گزینه های درمانی موجود و چشم انداز بلند مدت تأثیر می گذارد. درمان سرطان آندومتر در مراحل اولیه بیماری آسان تر است.
سرطان آندومتر چگونه تشخیص داده می شود؟
در صورت بروز علائمی که ممکن است نشانگر سرطان آندومتر باشند، باید به متخصص زنان مراجعه کنید. متخصصین زنان، پزشکانی هستند که در حوزه سلامت سیستم تولید مثلی بانوان تخصص دارند.
پزشک، سوالاتی را در رابطه با علائم و سابقه پزشکی از شما می پرسد و به علاوه، معاینه لگنی برای بررسی ناهنجاری های رحم و سایر اندام های تناسلی شما انجام خواهد شد. برای بررسی تومورها یا سایر ناهنجاری ها، همچنین ممکن است سونوگرافی واژینال نیز درخواست شود.
سونوگرافی نوعی آزمایش تصویربرداری است که از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از داخل بدن شما استفاده می کند. برای انجام سونوگرافی واژینال، پزشک یا سونولوژیست، پروب سونوگرافی را در واژن شما قرار می دهند تا این کاوشگر تصاویر را به مانیتور منتقل کند.
اگر پزشک در هنگام سونوگرافی ناهنجاری هایی را تشخیص دهد، ممکن است یک یا چند مورد از بررسی های زیر را با هدف جمع آوری نمونه ای از بافت و ارزیابی آن ها، درخواست دهد:
• بیوپسی آندومتر: در این روش، پزشک یک لوله انعطاف پذیر نازک و ظریف را از طریق دهانه رحم وارد رحم می کند. سپس با ساکشن از طریق لوله، یک تکه کوچک بافت از داخل رحم را برداشته و به آزمایشگاه جهت بررسی ارسال می کند.
• هیستروسکوپی: در این بررسی، پزشک یک لوله انعطاف پذیر نازک مجهز به دوربین فیبر نوری را از طریق دهانه رحم وارد رحم می کند. از این روش برای مشاهده اندومتر و نمونه برداری از مناطق مشکوک و ناهنجاری ها (بیوپسی) استفاده می شود.
• اتساع و کورتاژ (D&C): اگر نتایج بیوپسی واضح و گویا نباشد، پزشک ممکن است نمونه دیگری از بافت آندومتر را با استفاده از روش اتساع و کورتاژ، جمع آوری کند. برای انجام این کار، آن ها دهانه رحم شما را متسع و باز کرده و از یک ابزار مخصوص برای تراشیدن بافت آندومتر استفاده می کنند.
پس از جمع آوری نمونه ای از بافت آندومتر، پزشک شما آن را برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه ارسال می کند و در آزمایشگاه نیز یک متخصص نمونه را زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می دهد تا مشخص شود آیا حاوی سلول های سرطانی است یا خیر.
در صورت ابتلا به سرطان آندومتر، پزشک احتمالاً آزمایشات بیشتری را برای اطلاع از میزان گسترش سرطان توصیه می کند. به عنوان مثال، ممکن است آزمایش خون، تصویربرداری با اشعه ایکس و یا سایر بررسی های تصویربرداری درخواست داده شوند.
درمان سرطان آندومتر چیست؟
چندین گزینه درمانی برای سرطان آندومتر وجود دارد. برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک به نوع و مرحله سرطان و همچنین سلامت کلی و ترجیحات شخصی شما بستگی دارد.
مزایا و خطرات بالقوه ای در ارتباط با هر یک از گزینه های درمانی وجود دارد. مشورت با پزشک می تواند به شما در درک مزایا و خطرات احتمالی هر رویکرد کمک کند تا بهتر تصمیم گیری کنید.
عمل جراحی برای سرطان آندومتر
سرطان آندومتر اغلب با نوعی جراحی معروف به نام "هیسترکتومی"، درمان می شود.
در طی هیسترکتومی، جراح رحم را خارج می کند. همچنین در مواردی ممکن است تخمدان ها و لوله های فالوپ را نیز بردارند که به سالپنگو اوفورکتومی دو طرفه (BSO) معروف است. هیسترکتومی و سالپنگو اوفورکتومی دو طرفه، معمولاً در طول یک عمل انجام می شوند.
برای اطلاع از میزان گسترش سرطان، جراح غدد لنفاوی مجاور را نیز بر می دارد. این به عنوان کالبد شکافی غدد لنفاوی یا لنفادنکتومی شناخته می شود.اگر سرطان به مناطق دیگر بدن گسترش یافته باشد، جراح ممکن است انجام دادن جراحی های اضافی را توصیه کند.
پرتو درمانی
پرتو درمانی، از پرتوهای پر انرژی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. دو نوع اصلی پرتو درمانی برای درمان سرطان آندومتر وجود دارد:
• پرتو درمانی با پرتو خارجی: یک دستگاه خارجی، پرتوهای تابش را از خارج بدن بر روی رحم شما متمرکز کند.
• پرتو درمانی داخلی: مواد رادیواکتیو در داخل بدن، در واژن یا رحم قرار داده می شود. این روش به عنوان براکی تراپی نیز شناخته می شود.پزشک ممکن است یک یا هر دو نوع پرتو درمانی را پس از جراحی توصیه کند. این روش درمانی، می تواند به از بین بردن سلول های سرطانی که ممکن است پس از عمل باقی بمانند، کمک کند.
در موارد نادر، تیم پزشکی ممکن است پرتو درمانی را قبل از عمل توصیه کنند. این کار، می تواند به کوچک شدن تومورها کمک کند تا حذف آن ها آسان تر شود.اگر به دلیل شرایط پزشکی دیگر یا سلامت عمومی نامناسب نمی توانید جراحی کنید، پزشک ممکن است پرتو درمانی را به عنوان درمان اصلی شما توصیه کند.
شیمی درمانی
شیمی درمانی، شامل استفاده از داروها برای از بین بردن سلول های سرطانی است. برخی از انواع شیمی درمانی شامل یک دارو است، در حالی که برخی دیگر شامل ترکیبی از داروها هستند. بسته به نوع شیمی درمانی که دریافت می کنید، ممکن است داروها به شکل قرص باشند و یا از طریق تزریق وریدی (IV) تجویز شوند.
پزشک شما ممکن است شیمی درمانی را برای سرطان آندومتری که به سایر قسمت های بدن گسترش یافته است، توصیه کند. همچنین ممکن است این روش درمانی را برای سرطان آندومتری که پس از درمان قبلی، مجددا عود کرده و بازگشته است، توصیه کنند.
هورمون درمانی
هورمون درمانی، شامل استفاده از هورمون ها یا داروهای مسدود کننده هورمون برای تغییر سطح هورمون های بدن است. این روش درمانی، می تواند به کند شدن رشد سلول های سرطانی آندومتر کمک کند.
پزشک ممکن است هورمون درمانی را برای مرحله سوم یا مرحله چهار سرطان آندومتر توصیه کند. همچنین ممکن است این روش درمانی را برای سرطان آندومتری که پس از درمان، مجددا بازگشته و عود کرده است را توصیه کنند. هورمون درمانی اغلب به صورت ترکیبی با شیمی درمانی، به کار گرفته می شود.
حمایت عاطفی
اگر در مقابله احساسی با تشخیص یا درمان سرطان مشکل دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. اینکه افراد در مدیریت اثرات عاطفی و روانی زندگی با سرطان دچار مشکل شوند، یک اتفاق کاملا معمول است.
پزشک ممکن است شما را به گروه های پشتیبانی حضوری یا آنلاین افراد مبتلا به سرطان ارجاع دهد. شاید برای شما راحت تر باشد که با افرادی که تجربه مشابهی دارند، ارتباط برقرار کنید.
همچنین ممکن است پزشک شما را برای مشاوره به روانشناس و یا روانپزشک ارجاع دهد. درمان فردی یا گروهی ممکن است به شما در مدیریت اثرات روانی و اجتماعی زندگی با سرطان کمک کند.
عوامل خطر سرطان آندومتر چیست؟
خطر سرطان آندومتر با افزایش سن افزایش می یابد. براساس گزارش موسسه ملی سرطان، اکثر موارد سرطان آندومتر در سنین 45 تا 74 سال تشخیص داده می شود. چندین عامل خطر دیگر نیز وجود دارند که است خطر ابتلا به سرطان آندومتر را افزایش دهند، از جمله:
• تغییرات در سطح هورمون های جنسی،
• شرایط خاص پزشکی،
• سابقه سرطان در خانواده،
سطح هورمون ها
استروژن و پروژسترون هورمون های جنسی زنانه هستند که بر سلامت اندومتر رحم شما تأثیر می گذارند. اگر تعادل این هورمون ها به سمت افزایش سطح استروژن تغییر کند، خطر ابتلا به سرطان آندومتر افزایش پیدا خواهد مرد. جنبه های خاصی از سابقه پزشکی شما می تواند بر سطح هورمون های جنسی و خطر ابتلا به سرطان آندومتر تأثیر بگذارد، از جمله:
• سال های قاعدگی: هر چه دوره های قاعدگی بیشتری را در طول زندگی خود تجربه کنید، بدن شما بیشتر در معرض استروژن قرار می گیرد. اگر اولین دوره قاعدگی شما قبل از 12 سالگی بوده یا یائسگی را در اواخر عمر تجربه کنید، ممکن است بیشتر از بقیه بانوان در معرض خطر سرطان آندومتر باشید.
• سابقه بارداری: در دوران بارداری، تعادل هورمون ها به سمت پروژسترون تغییر می کند. بنابراین اگر هرگز باردار نشده باشید، شانس ابتلا به سرطان آندومتر افزایش می یابد.
• سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS): در این اختلال هورمونی، سطح استروژن بالا و سطح پروژسترون به طور غیرمعمول پایین تر از حد طبیعی است. اگر سابقه سندرم تخمدان پلی کیستیک داشته باشید، ممکن است احتمال ابتلا به سرطان آندومتر در شما افزایش پیدا کند.
• تومورهای سلول گرانولوزا: تومورهای سلول گرانولوزا نوعی تومور تخمدان هستند که هورمون استروژن را آزاد می کنند. داشتن یکی از این تومورها در گذشته، خطر ابتلا به سرطان آندومتر را افزایش می دهد.
برخی از انواع داروها نیز می توانند تعادل استروژن و پروژسترون را در بدن شما تغییر دهند، از جمله:
• درمان جایگزینی با استروژن (ERT): هورمون درمانی با استروژن، روشی است که گاهی اوقات برای درمان علائم یائسگی استفاده می شود. برخلاف سایر روش های جایگزینی هورمون (HRT) که استروژن و پروژسترون (پروژسترون) را ترکیب می کنند، در روش ERT ، از استروژن به تنهایی استفاده شده و بنابراین خطر ابتلا به سرطان آندومتر افزایش پیدا می کند.
• تاموکسیفن: این دارو برای کمک به پیشگیری و درمان انواع خاصی از سرطان سینه استفاده می شود. تاموکسیفن می تواند مانند استروژن در رحم شما عمل کرده و خطر سرطان آندومتر را افزایش دهد.
• داروهای جلوگیری از بارداری خوراکی (قرص های ضد بارداری): مصرف قرص های ضد بارداری خطر ابتلا به سرطان آندومتر را کاهش می دهد. هر چه بیشتر این قرص ها را مصرف کنید، خطر ابتلا به سرطان آندومتر کمتر می شود.
داروهایی که خطر ابتلا به سرطان آندومتر را افزایش می دهند، ممکن است خطر برخی بیماری های دیگر را در مقابل کاهش دهند. و به شکل برعکس، داروهایی که خطر ابتلا به سرطان آندومتر را کاهش می دهند، ممکن است خطر ابتلا به برخی بیماری های دیگر را افزایش دهند.
پزشک می تواند به شما کمک کند تا مزایا و خطرات احتمالی مصرف داروهای مختلف، از جمله درمان جایگزینی با استروژن (ERT)، تاموکسیفن یا قرص های هورمونی جلوگیری از بارداری را بسنجید و سپس در مورد استفاده از آن ها تصمیم گیری کنید.
آیا هیپرپلازی آندومتر همان سرطان است؟
خیر. هیپرپلازی آندومتر، یک بیماری غیرسرطانی است که در آن اندومتر شما به طور غیرمعمول ضخیم می شود. در برخی موارد، این مشکل خود به خود از بین می رود. اما در برخی موارد دیگر، ممکن است برای درمان به جایگزینی هورمون (HRT) یا جراحی نیاز داشته باشید.
در صورت عدم درمان به موقع، هیپرپلازی آندومتر گاهی اوقات به سرطان آندومتر تبدیل می شود. شایع ترین علامت هیپرپلازی آندومتر خونریزی غیرطبیعی از واژن است.
چاقی
بر طبق گفته انجمن سرطان آمریکا، بانوانی که دارای اضافه وزن هستند (شاخش توده بدنی 25 تا 29.9) دو برابر بیشتر از بانوانی که اضافه وزن ندارند، به سرطان آندومتر مبتلا می شوند. افراد مبتلا به چاقی (شاخص توده بدنی بیشتر از 30)، بیش از سه برابر بیشتر در معرض ابتلا به این نوع سرطان قرار دارند.این واقعیت، ممکن است بازتابی از تأثیرات چربی بدن بر سطح استروژن باشد. بافت چربی می تواند برخی از انواع دیگر هورمون ها (آندروژن ها)، را به استروژن تبدیل کند. این مساله می تواند سطح استروژن را در بدن بانوان چاق افزایش دهد و خطر ابتلا به سرطان آندومتر را در این افراد بیشتر کند.
دیابت
انجمن سرطان آمریکا هشدار می دهد که بانوان مبتلا به دیابت نوع 2، تقریباً دو برابر بیشتر از بانوان فاقد دیابت، در معرض ابتلا به سرطان آندومتر هستند.با این حال، ماهیت این ارتباط میان دیابت و سرطان آندومتر نامشخص است. بر اساس فرضیات مطرح شده، دیابت نوع 2 در افرادی که اضافه وزن دارند یا چاقی دارند بیشتر شایع است، که همچنین یک عامل خطر برای سرطان آندومتر است. میزان بالای چاقی و اضافه وزن در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 ، ممکن است باعث افزایش خطر سرطان آندومتر شود.
سابقه سرطان
اگر سایر اعضای خانواده شما به سرطان آندومتر مبتلا شده باشند، احتمال ابتلا به آن در شما نیز بیشتر است.
همچنین اگر سابقه خانوادگی سندرم لینچ (سرطان کولون غیر پولیپی ارثی) را داشته باشید، در معرض خطر ابتلا به سرطان آندومتر هستید. این وضعیت ناشی از جهش در یک یا چند ژن است که اشتباهات خاصی را در تکامل سلولی ترمیم می کند.
وجود جهش های ژنتیکی مرتبط با سندرم لینچ در خانواده، خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان، از جمله سرطان روده بزرگ و سرطان آندومتر را بسیار افزایش می دهد. بر اساس یک بررسی منتشر شده در مجله معتبر Genes ، 40 تا 60 درصد از بانوان مبتلا به سندرم لینچ، به سرطان آندومتر مبتلا می شوند.اگر در گذشته سرطان سینه یا سرطان تخمدان داشته اید، ممکن است خطر ابتلا به سرطان آندومتر نیز در شما افزایش پیدا کند، زیرا برخی از عوامل خطر برای این سرطان ها یکسان هستند. پرتو درمانی بر روی لگن شما نیز می تواند احتمال ابتلا به سرطان آندومتر را افزایش دهد.
چه عواملی باعث سرطان آندومتر می شوند؟
در بیشتر موارد، علت دقیق سرطان آندومتر ناشناخته است. با این حال، کارشناسان معتقدند که تغییرات در سطح هورمون های استروژن و پروژسترون، در بدن اغلب در ایجاد سرطان آندومتر نقش دارد.
متغیر بودن سطح این هورمون های جنسی، بر اندومتر شما تأثیر می گذارد. به این صورت که وقتی تعادل هورمون ها به سمت افزایش سطح استروژن تغییر می کند، باعث تقسیم و تکثیر سلول های آندومتر و افزایش ضخامت آن می شود.
اگر تغییرات ژنتیکی خاصی در سلول های آندومتر رخ دهد، به سرطان تبدیل می شود. این سلول های سرطانی به سرعت رشد کرده و تکثیر می شوند و تومور تشکیل می دهند. دانشمندان هنوز در حال بررسی تغییراتی هستند که باعث می شوند سلول های طبیعی آندومتر به سلول های سرطانی تبدیل شوند.
انواع مختلف سرطان آندومتر چیست؟
انجمن سرطان آمریکا گزارش می دهد که بیشتر موارد سرطان آندومتر آدنوکارسینوما هستند. آدنوکارسینوما، سرطان هایی هستند که از بافت غده ای ایجاد می شوند. شایع ترین نوع آدنوکارسینوما، سرطان آندومتریوئید است. اشکال کمتر رایج سرطان آندومتر عبارتند از:
• کارسینوسارکوم رحمی (CS)،
• کارسینوم سلول سنگفرشی،
• کارسینومای سلول کوچک،
• سرطان ترانزیشنال،
• سرطان سروزی،
انواع مختلف سرطان آندومتر به دو نوع اصلی طبقه بندی می شوند:
• نوع 1 که معمولاً نسبتاً کند رشد می کند و به سرعت به بافت های دیگر گسترش نمی یابد.
• نوع 2 که تهاجمی تر است و احتمال انتشار آن به خارج از رحم بیشتر است.
سرطان های آندومتر نوع 1 شایع تر از نوع 2 هستند. همچنین درمان آن ها آسان تر است.
چگونه می توانید خطر ابتلا به سرطان آندومتر را کاهش دهید؟
برخی از استراتژی ها ممکن است به شما در کاهش خطر ابتلا به سرطان آندومتر کمک کنند:
• وزن خود را مدیریت کنید: اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید، کاهش وزن و حفظ وزن در محدوده طبیعی، ممکن است خطر ابتلا به سرطان آندومتر را کاهش دهد. البته هنوز هم تحقیقات بیشتری برای اطلاع از نحوه کاهش وزن بر خطر سرطان آندومتر مورد نیاز است.
• ورزش منظم انجام دهید: فعالیت بدنی منظم با کاهش خطر ابتلا به سرطان آندومتر ارتباط دارد. همچنین مزایای سلامتی بسیار دیگری نیز برای افراد به دنبال دارد.
• به دنبال درمان خونریزی غیرطبیعی واژن باشید: در صورت بروز خونریزی غیرطبیعی واژن، به پزشک خود مراجعه کنید. اگر خونریزی ناشی از هیپرپلازی آندومتر باشد، از پزشک خود در مورد گزینه های درمانی سوال کنید.
• جوانب مثبت و منفی هورمون درمانی را در نظر بگیرید: اگر در مورد استفاده از روش های جایگزینی هورمون (HRT) فکر می کنید، از پزشک خود در مورد مزایا و خطرات احتمالی استفاده از استروژن به تنهایی در مقابل ترکیبی از استروژن و پروژسترون سوال کنید. آنها می توانند به شما کمک کنند تا تصمیمی را بگیرید که کمترین خطر را به دنبال داشته باشد.
• از پزشک خود در مورد فواید احتمالی روش های پیشگیری از بارداری بپرسید: قرص های جلوگیری از بارداری و دستگاه های داخل رحمی یعنی آی یو دی (IUD)، با کاهش خطر سرطان آندومتر ارتباط دارند. پزشک می تواند به شما در مورد مزایا و خطرات احتمالی استفاده از این داروهای جلوگیری از بارداری کمک کند.
• در صورت داشتن سابقه سندرم لینچ به پزشک خود اطلاع دهید: اگر در خانواده شما سابقه سندرم لینچ وجود دارند، پزشک ممکن است آزمایش ژنتیک را توصیه کند. در صورت ابتلا به سندرم لینچ، تیم پزشکی ممکن است شما را تشویق کنند تا رحم، تخمدان ها و لوله های فالوپ را بردارید تا از ایجاد سرطان در این اندام ها جلوگیری شود.
سخن پایانی
اگر علائمی دارید که می تواند نشانه سرطان آندومتر یا بیماری های دیگر زنان باشد، از پزشک خود وقت بگیرید. تشخیص و درمان زودهنگام ممکن است به بهبود چشم انداز بلند مدت شما کمک کند.
مطالعه بیشتر:
ضخیم شدن آندومتر در یائسگی به چه علت است ؟
علت ضخیم شدن اندومتر چیست و چه درمانی دارد؟
آتروفی واژن پس از یائسگی و نشانه های آتروفی واژن چیست؟
سرطان واژن در زنان چه علائمی دارد وآیا سرطان واژن کشنده است؟
