آموزش شیوه حمام کردن نوزاد

1- آماده سازی پیش نیاز های حمام نوزاد

نکته­ مهم درباره حمام کردن نوزاد این است که وقتی آن را شروع کردید، باید به پایان برسانید. توجه داشته باشید که هنگام حمام کردن فرزندتان حتی یک لحظه هم نباید برای برداشتن چیزی فرزندتان را رها کنید. پس تمام تجهیزات ضروری خود را پیش از شروع حمام کردن جمع آوری کنید. وسایل مورد نیاز شامل موارد زیر می باشد:

• حمام بچه حتی به وان مخصوص نوزاد نیاز ندارید. اگر شرایط راحت، گرم، آرام و ایمنی را فراهم کنید، می­ توانید بچه را در حمام یا ظرفشویی آشپزخانه حمام کنید. همچنین می توانید فرزندتان را روی کمد لباس ­هایش قرار دهید و از کاسه­ آب گرمی که در دسترس شماست، برای شست­شوی او استفاده کنید. شاید هم انتخاب شما وان مخصوص نوزادان و تجهیزات زیبایی باشد که در بازار وجود دارند.
• یک یا دو حوله شستشوی صورت
• کرم مرطوب­ کننده
• لوسیون بدن بچه
• حوله
• بالش (اگر برای حمام کردن بچه زانو می­زنید)
• پوشک
• کرم باسن
• لباس راحت بچه (پیژامه)

2- انتخاب زمان مناسب حمام کردن نوزاد

مشارکت در وقت حمام کردن با فرزندتان می­ تواند بسیار شادی­ بخش باشد. یادتان باشد که آب حمام را زیاد داغ نکنید، 37 درجه سانتیگراد باشد. برای اطمینان بیشتر می توانید از دماسنج استفاده کنید.  همچنین می توانید از طریق گذاشتن آرنج دستش در آب درون وان، گرم و سرد بودن آن را متوجه شوید. به آب وان نوزاد شامپویی با رایحه­ و کف زیاد اضافه نکنید.

توجه داشته باشید که بهترین زمان برای حمام کردن نوزاد قبل از خوردن شیر است. حمام کردن نوزاد بلافاصله پس از شیر خوردن می تواند سبب استفراغ او شود. پس از حمام کردن و شیردهی فرزندتان برای خواب عمیق تر و آسوده تر آمادگی بیشتری خواهد داشت.

نوزاد را در هفته چند بار حمام کنیم؟

نوزادان در هفته ­های نخست زیاد کثیف نمی­ شوند و می ­توانند به راحتی چند روز را بگذرانند. اگر نمی­ خواهید، مجبور نیستید که نوزادتان را روزانه حمام کنید. برخی از مادران ترجیح می­دهند اولین حمام فرزندشان را یک یا دو روز به تاخیر بیندازند تا اجازه دهند که ورنیکس یا آن پوشش چرب روی پوست نوزاد، جذب بدنش شود (این ماده، مرطوب­ کننده­ای طبیعی و محافظ پوست است).

گرچه اکثر بچه ­های بزرگ­تر عاشق حمام کردن هستند ولی حمام کردن نوزاد می ­تواند راهی برای برقراری پیوند با او نیز استفاده شود. طی حمام کردن با فرزندتان حرف بزنید. حتی اگر فرزندتان در آغاز حمام کردن گریه کرد آرامش و خونسردی خود را حفظ کرده و با کلمات محبت آمیز با او حرف بزنید. نوزادان استرس و عصبانیت مادرشان را تشخیص داده و نسبت به آن عکس العمل نشان می دهد. پس استرس نداشته باشید!

اگر به دلایلی از حمام کردن فرزندتان صرف نظر کردید، به جای آن فرزندتان را از سر تا پا پاک کنید (با استفاده از پنبه و آب جوشیده­ی خُنک شده، صورت، روی ­هم افتادگی ­های پوست و ناحیه­ ی پوشک فرزندتان را پاکیزه کنید.)

3- آموزش مراحل حمام کردن نوزاد

توجه داشته باشید که حتماً تلفن خود را در اتاقی دیگر بگذارید. حلقه، النگو و ساعت خود را دربیاورید. آستین­ ها را بالا بزنید. در حمام گرم شده و آماده، لباس فرزندتان را درآورید و او را در پتو یا پوشک پارچه ­ای بپیچید. اکنون پیش به سوی گام اول.

نخست، چشم و گوش او را پاک کنید. با استفاده از پنبه مرطوب (برای هر چشم تکه­ ای جدید استفاده کنید) برای رهایی از خرده ­ریزه ­های خشک شده، چشم را از سمت داخل به بیرون و به آرامی پاکیزه سازید. به روش مشابه، گوش را به آرامی با تکه ای پنبه تمیز کنید. از گوش پاک کن استفاده نکنید، زیرا آنها تا حد زیادی درون گوش می­روند و به گوش آسیب می­زنند.

اکنون می­ توانید به آرامی اندکی کرم مرطوب­ کننده روی بدن فرزندتان بمالید. هر بار یک دست یا پا را از حوله بیرون بیاورید. به روی هم افتادگی ­های پوست در ناحیه­ اندام تناسلی گردن و زیر بغل و هر جا که آب دهان، شیر ترشیده تجمع دارند، توجه داشته باشید.

وقتی می­ خواهید او را بشویید، با حداکثر ایمنی با پوشک نخی یا پارچه­ پیچیده­ شده­ دورش او را داخل وان حمام قرار دهید. به این ترتیب نوزاد از دست­های شما لیز نم ی­خورد. سپس می ­توانید آن پارچه یا پوشک نخی را در حمام باز کنید و او را بشویید. اگر می­خواهید آن پارچه را خشک نگه دارید و فقط بچه را داخل حمام بگذارید، بازویتان را زیر گردن او بگذارید و بازوی او را که دورتر از بدن شماست، نگه دارید. با دست دیگر خود، یک پایش را نگه دارید و او را داخل وان حمام بگذارید. بازویتان را پشت گردن او نگه دارید و در حالی که به آرامی با دست دیگر شستشو می­ کنید، او را از بازویش نگه دارید.

اکنون او را بیرون بیاورید و کاملاً خشک کنید (روی­ هم افتادگی ­های مرطوب پوست را فراموش نکنید!) و حوله­ای را به خوبی دور او بپیچانید. اگر می­ خواهید ماساژی آرامش ­بخش و تسکین­ دهنده به او بدهید، روی پوست فرزندتان لوسیونی بدون بو بمالید. البته برای این مظور استفاده از روغن های طبیعی مانند روغن بادام شیرین بیشتر توصیه می شود. سپس نوبت کرم باسن، پوشاندن پوشک و لباس راحت می­ رسد و کار به انجام رسیده است! 

به دو نکته بسیار مهم هنگام حمام کردن نوزاد توجه کنید:

1- متخصصان پوست کرم مرطوب­ کننده را به عنوان پاک­ کننده مناسب برای بچه توصیه کرده ­اند، زیرا صابون­ های دیگر برای پوست لطیف نوزاد بسیار خشن است. استفاده نکردن از صابون شاید غریب باشد، اما مطمئن باشید که تمام کثیفی ها را پاک می­ کنید. در واقع، استفاده از آب خالی نیز برای چند ماه نخست کافی است.

2- هنگام شستن سر نوزاد مراقب باشید آب وارد گوش های او نشود، ورود آب به داخل گوش می تواند موجب عفونت و گرفتگی گوش شود. بعلاوه گوش نوزاد از بخش هایی است که پس از حمام باید حتماً به دقت خشک شود، تا مبادا قطرات کوچک آب باقی مانده وارد گوش شده و سبب عفونت و گوش درد شوند.

مطالعه بیشتر: 

1- فواید و آموزش ماساژ نوزاد

2- آموزش نکات ایمنی برای خواب نوزاد

3- آموزش خوابیدن به نوزاد

4- علت و روش های آرام کردن گریه نوزاد

5- نحوه تمیز كردن بینی نوزاد