کمک به زبان باز کردن کودکان

زبان باز کردن کودکان

خانم کرین کازبی، گفتار درمانگر، می‌گوید: فراگیری زبان روندی پیچیده برای کودکان است. شواهد فراوانی نشان می‌دهد که جملات اولیه کودک در نتیجه استفاده از قوانین است نه تقلید اتفاقی از جملات بزرگسالان. وقتی خردسالان زبان را می‌آموزند، مواد خام (صداها یا اشکال) زبان خود را نیز یاد می‌گیرند و عموماً به سرعت می‌آموزند که این مواد خام را به زنجیره‌ای طولانی‌تر تبدیل کنند تا معنادار ‌شود. همان طور که خردسال بالغ می‌شود و در مهارت های جدید تبحر می‌یابد، روابطی در مغزش شکل می‌گیرد.

به گفته‌ی خانم کازبی، اکثر متخصصان موافقند که رشد از طبیعت و پرورش نشئت می‌گیرد و به روابط مغز کمک می‌کند. برای ساختن ارتباطات مغزی، نیازهای جسمانی خردسال باید برطرف شود. اگر چنین اتفاقی افتاد، برخی از تغییرات به طور طبیعی حاصل می‌شود، ولی بچه باید جایی باشد که تجربیات محرک به او داده شود.

کودکان چگونه حرف زدن را یاد می‌گیرند؟

به گفته‌ی خانم کازبی، مدت‌ها پیش از اینکه بچه‌ی نوپا اولین کلمات خود را به زبان بیاورد، سعی می‌کند از روابط و قوانین در گفتار افراد بالغ سر دربیاورد. به همین علت بچه‌ها بل‌بل... می‌کنند، آنها با استفاده از زبان، لب‌ها، کام و دندان برای صدا درآوردن، سخن گفتن را یاد می‌گیرند.

خانم فلیپا گالوگار، گفتار درمانگر، می‌گوید: در اولین سال تولد، اکثر کودکان حداقل یک یا دو واژه را می‌گویند و در دومین سال تولد خود واژه‌نامه‌ای شامل 50 لغت دارند. حدود دوسالگی، کودک شروع می‌کند به گذاشتن دو لغت در کنار یکدیگر تا کلمات کوچکی را بیافریند، مثل "توپ نیست". این روند به این ترتیب پیشرفت می‌کند: حدود سه تا چهار ماهگی نوزاد شروع به گفتن کوکو.. قرقر... می‌کند که در شش ماهگی به حباب‌ها تبدیل می‌شود. حدود یک سالگی، این حباب‌ها به تک‌واژه‌ها مبدل خواهد شد و اکنون بچه می‌تواند به نامش واکنش نشان دهد، به وسایل اشاره کند و دستورالعمل‌های ساده را همزمان اجرا کند، مثل دست زدن.

کمک و سرعت بخشیدن به زبان باز کردن کودکان

1-  واژه نامه را گسترش دهید

با فرزندتان که فکر می‌کنید، در مراحل رشد است، سراسر روز به جای زبان بچه‌ها ترجیحاً با استفاده از زبان بزرگسالان حرف بزنید. همچنین کتاب خواندن را به عادتی تبدیل کنید تا او لغت‌های بیشتر و ساختار جمله‌ها را یاد بگیرد. با یکدیگر از مکعب‌ها قلعه‌ای بسازید و درباره‌ی آنچه انجام می‌دهید، گفت‌وگو کنید تا حرف زدن دو جانبه تشویق شود. بازی‌های پرحرکت را امتحان کنید، مثل رنگ کردن با انگشت‌ها که مجموعه‌ای از تکرار، همکاری و شادی است و یا فعالیت‌هایی که از زبان و لب بهره گرفته می‌شود، مثل لیسیدن مربا از قاشق یا بوسیدن که به کودک کمک می‌کند تا با دهان خود آشنا شود.   

به گفته‌ی خانم نادیا کوتزر، گفتار درمانگر، برای کمک به رشد زبانی، حرف زدن، آواز خواندن و بازی‌ کردن را تشویق کنید. کودکان با تکرار و نشانه‌های دیداری یاد می‌گیرند، بنابراین آنچه بچه می‌گوید را تکرار کنید، حتی وقتی شفاف یا دقیق نیست. در زمان شستشو، لباس پوشاندن و غذا خوردن، بهترین اوقات برای حرف زدن درباره کارهایی است که شما و فرزندتان در حال انجام آن هستید. در کارهای خانه از کمک فرزندتان بهره بگیرید، مثل چیدن میز و بگذارید او درباره آنچه انجام می‌دهد، حرف بزند.

2- برای رشد به فرزندتان فشار نیاورید

یادگیری زودهنگام زبان با امتیاز بیشتر در آزمون‌ها، افزایش اعتماد به نفس، واژه‌نامه‌ای گسترده و ژرف‌تر، مهارت بهتر در خواندن و توانایی شناختی مرتبط است. اما هرگز برای رشد به فرزندتان فشار نیاورید. به جای آن محیطی به وجود آورید که آگاهانه به او آموزش دهید.  

رشد تاخیری زبانی همیشه کودک را با خطر مشکلات یادگیری روبه‌رو نمی‌کند. این مسئله واقعاً به علت‌هایی ورای تاخیر بستگی دارد و اینکه آیا حقیقتاً رشد خردسال با گستره‌ی طبیعی همخوانی دارد یا خیر. طیف گسترده‌ای از حدود طبیعی وجود دارد و اکثر کودکان پیش از شروع مدرسه به همسالان خود می‌رسند. اگر کودکی مشغول رشد مهارت های ارتباطی خود است، شاید رشد جسمانی او عقب افتاده و برعکس.

3- درصورت بروز مشکل به متخصصان گفتار درمانی مراجعه کنید

در حالی‌ که حرف زدن نقطه عطفی بسیار متفاوت است، زمان‌هایی وجود دارد که در آن کمک متخصص ضروری است. اگر متوجه شده‌اید که بچه‌ی نوپای شما به نقاط عطف زبانی که در بالا ذکر شدند، نرسیده است، برای ارزیابی مشکل، با گفتار درمانگر دیداری داشته باشید. آنها می‌توانند بچه‌ها را از یک سالگی ارزیابی کنند تا مشخص شود که آیا ارتباطات آنان مناسب سنشان است یا خیر.

5 روش موثر برای رشد زبانی در کودکان

خانم نادیا کوتزر، 5 روش موثر برای به یادسپاری در رشد زبانی را تشریح می‌کند.

1- کتاب خواندن. خواندن زودهنگام به رشد تشخیص اصوات و گوش دهی موثر کمک می‌کند. کتاب خواندن از سه ماهگی فعالیتی فوق‌العاده است، زیرا خردسال بر شناسایی صدای خواننده تمرکز می‌کند و این کار به برقراری ارتباط کمک خواهد کرد.

2- تکرار. علت‌های خوبی وجود دارد که چرا بچه‌های نوپا دوست دارند، یک یا دو واژه را بارها و بارها تکرار کنند. برای کودک تکرار ضروری است تا لغات جدید را یاد بگیرد، زیرا پس از درک معنا و مفهوم آن واژه، می‌تواند از آن لغت به درستی استفاده کند.

3- بازشماری. وقتی کودک رخدادهای روز را بازگو می‌کند، این کار واژه‌نامه‌ی او را می‌سازد و از طریق پرسش لغات مثل "کی" و "چرا" درک او افزایش می‌یابد. این مهارت برای آماده‌سازی در رفتن به مدرسه مهم است.

4- اشعار. به سبب طبیعت پیش‌بینی‌پذیر و تکراری در شعرها و ترانه‌ها، معرفی آنها از سنین کم در زندگی کودک برای تشخیص اصوات و آمادگی او اهمیت دارد. نقطه عطف اصلی زبانی زمانی است که خردسال از حرکات بدنی در آوازها استفاده می‌کند و نام حیوانات را با صدای آنان در شعر مرتبط می‌کند.

5- تجربیات دنیای واقعی. خردسال از طریق حواسش یاد می‌گیرد. گرچه بچه از شعری با نام حیوانات لذت می‌برد، اما بردن او به مزرعه‌ای واقعی که در آنجا بتواند آنها را لمس کند، ببوید، بشنود و ببیند، دانش و واژه‌نامه او را درباره‌ی حیوانات شکل می‌بخشد.

مطالعه بیشتر:

1- نحوه برخورد با گفتار بچه گانه در کودکان

2- شناخت فواید انواع بازی های خلاقانه مناسب کودکان

3- تاثیر بازی کردن بر رشد و آموزش کودک

4- اختلالات خواب و بی خوابی در کودکان نوپا

5- بازی فعالانه برای کاهش زمان استفاده از تلویزیون و کامپیوتر در کودکان