عللائم و نشانه های نوزاد کولیکی یا قولنج نوزادی
کولیک شبیه به چیست؟ گریه فرزندتان به فریادی تبدیل میشود که با گریهای که معمولاً برای جلب توجه اتفاق میافتد، تفاوت دارد. این صدایی است که قادر به آرام کردن آن نیستید و به شدتی است که باید بلافاصله خوتان را به او برسانید.
از کجا بفهمیم که نوزاد دچار کولیک و یا قولنج است؟
نشانه های فیزیکی نوزاد کولیکی که با آن مواجه میشوید، شامل:
- سرخی صورت.
- زانوان به سمت سینه خم شدهاند.
- دستها به مشتی محکم تبدیل شده است.
- صورت شبیه فردی دردمند است.
- پشت خم و گردن کشیده شده است.
- سفت شدن بدن.
- تعرق.
- پاهایی سرد.
- رد کردن شیشه و پستان.
برای رفع مشکل کولیک در نوزادان چه باید کرد؟
اولین گام برای حل مشکل کولیک، مراجعه به متخصص اطفال برای بررسی وجود هرگونه مشکل پنهانیای که امکان شباهت با کولیک را داشته باشد، مثل عفونتهای گوش میانی و مجاری ادراری که اغلب مشابه علائم کولیک را دارند. با این حال کودکان کولیکی مشکلی از نظر سلامتی ندارد. از پزشک در مورد راهحلهای آرامکردن نوزاد سوال کنید.
پژوهشها نشان میدهند که اگر رفتار کولیکی ریشه در کمبود "فلوراهای" یا باکتریهای خوب روده داشته باشد، پروبیوتیکها میتوانند یاریرسان باشند. همچنین تصحیح فیزیکی وضعیت ستون فقرات نیز میتواند جریان سیستم گوارشی را تنظیم کند. شیردهی پستانی رژیم خوبی برای این کوکان است، اطمینان از مصرف شیرخشکی مناسب نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است، چراکه روش تغذیه نوزاد در ماههای اولیه، اهمیت بسیاری دارد.
زمانیکه منبع مناسبی برای دسترسی به اطلاعات ندارید، انتظار نکشید تا رابطه بین شما و فرزندتان هر روز خرابتر شود. کلاسهای مخصوص پس از زایمان و نگهداری از کودک، درمانگاههای تخصصی کودکان، هومیوپاتی، فیزیوتراپی، مشاور شیردهی و پزشکان عمومی همگی در خدمت شما هستند به یاد داشته باشید که کولیک برای همیشه ادامه نخواهد داشت.
چه زمانی گریه های نوزاد نشانه کولیک نیست؟
اما، سه نشانه وجود دارد که به کولیک مرتبط نمیشوند و آگاهی از آنها بسیار مهم است:
تب: این مشکل با کولیک ارتباطی ندارد و هر دمای بدنی بین 38 تا 40 درجه سانتیگراد باید تحت مراقبت پزشک قرار بگیرد.
اسهال: گرچه این مسئله به سیستم گوارش مربوط است، ولی مستقیماً با کولیک ارتباطی ندارد.
استفراغ شدید/ کاهش وزن: این مشکل میتواند جدی باشد و با مشاهده آن باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
دلایل بروز کولیک در نوزادان
اگرچه واژه کولیک مبهم به نظر میرسد، به این علت است که متخصصان هنوز از علت واقعی کولیک مطمئن نیستند. برای نومادران کنار آمدن با کولیک واقعاً کلافهکننده و معمولاً مدیریت و شناسایی مسبب گریه بسیار دشوار است. این مشکل میتواند در اثر یکی یا ترکیبی از عوامل زیر باشد: بالغ نبودن روده، گوارش غیرعادی، باد به دام افتاده، تحملناپذیری لاکتوز (قند شیر)، ریفلکس، قرار گرفتن در معرض دود سیگار هنگام بارداری، تنش احساسی یا اضطراب هنگام بارداری و موارد دیگر. متخصصان اطمینان دارند که بین 20% تا 40% از همهی نوزادان از کولیک تاثیر میپذیرند و معمولاً این مشکل حدود دو هفتگی آغاز میشود و در سه تا چهار ماهگی از بین خواهد رفت.
کولیک تبعیض قائل نمیشود. به گفته دکتر گری، این مشکل بر دختران و پسران، اولین نوزاد و بچههای بعدی، بچههای شیردهی شده با پستان یا شیر خشک، نوزاد دوره کامل یا نارس تاثیر یکسان دارد. در مورد احتمال افزایش بروز آن پس از زایمان سزارین نیز شواهد خوبی وجود ندارد.
آنچه تشخیص درست کولیک را دشوارتر میسازد، این است که در چند ماه نخستین زندگی نوزاد، یعنی زمانی که نوزادان عموماً بیشتر گریه میکنند، رخ می دهد. زیرا نوزاد در حال یادگیری زندگی خارج از رحم است. مادری جدید، عصبی و خسته را نیز به این ترکیب اضافه کنید. به این ترتیب، تشخیص آن بسیار دشوارتر خواهد شد.
به گفته دکتر گری، والدین باید الگوی "طبیعی" گریه کردن را درک کنند. همه نوزادان در سه ماه اول زندگی خود بیش از هر زمان دیگر گریه میکنند. در اولین شش تا هشت هفته زندگی نوزاد، گریه کردن به طور میانگین دو ساعت در روز است. اما کولیک ورای گریه معمول است. این گریه مداوم و زیاد برای نوزاد و والدین واقعاً تحملناپذیر است.
در موارد کولیک و یا موارد طبیعی، رهنمود "قانون سه" به شکل گسترده استفاده میشود. اگر فرزندتان بیش از سه ساعت در روز، و سه روز در هفته گریه میکند و ادامهی آن از سه هفته گذشت، احتمال دارد که فرزندتان کولیکی باشد.
دکتر گری میگوید: معمولاً در کولیک گریهها، ناگهان شروع میشود و در ساعتهای شامگاهی خوشهای ادامه مییابد. این گریهها شدیدتر و تیزتر از معمولند و کیفیت آنها عموماً گوشخراش و سرسامآور است.
به گفته نرس ماما، آلما استراور، برای تشخیص اینکه آیا فرزندتان کولیکی است یا خیر، فهرستی تهیه کنید و فرزند خود را با آن فهرست بسنجید. آیا نوزاد به شکل منظم تغذیه شده است؟ آیا یبوست دارد؟ آیا به تازگی پوشک خیس داشته است؟ آیا بچه تب دارد؟ آیا مطمئن هستید که زیاد سرد یا گرم نیست؟ آیا ناراحت است – آیا ممکن است که پس از تغذیه باد شکم داشته باشد؟
اگر موارد بالا با فرزندتان منطبق نیست و قانون سه درباره نوزادتان صدق میکند، احتمال میرود که فرزندی کولیکی داشته باشید.
روش های درمان کولیک نوزاد
اگر مطمئن هستید که مشکل کولیک است، خوشبختانه در اکثر موارد، این مشکل بطور ناگهانی متوقف میشوند. به گفتهی دکتر گری، حدوداً در 60% از نوزادان در سه ماهگی و در 90% درصد از نوزادان در چهار ماهگی این اتفاق میافتد. ولی متاسفانه هنوز باید آن سه تا چهار ماه را سپری کنید.
ناخوشایندی واقعی اینجاست: راه حل یکسانی برای همه وجود ندارد. درست همان طور که علت یا عوامل کولیک از نوزادی تا نوزاد دیگر فرق دارد، راهکارهای مدیریت آن نیز متفاوت است. به گفتهی دکتر گری، هر نوزاد به راهکارهای مختلف، واکنشهای متفاوتی نشان میدهد و اکثر راهکارها حدوداً برای یک سوم از مبتلایان کارساز است. این راهکارها طیف وسیعی دارند و شامل یک یا ترکیبی از راهکارها میشوند، مثل تغییر روشی که فرزندتان را تغذیه میکنید، حمل کردن او هنگام گریههای شدید، به آرامی قنداق کردن او، تولید صدایی آرامشبخش مثل هود آشپزخانه، یا حمام کردن بچه با آب گرم و ماساژ دادن.
برخی از متخصصان بهداشتی به مادران شیرده توصیه میکنند که کافئین یا گندم/تخممرغ و مغزها را از رژیم غذایی خود حذف کنند. در حالی که متخصصان دیگر درمانهایی را از درمانگران کایروپراکتیک یا کلنگر پیشنهاد میکنند. در حقیقت، باید بیابید که برای شما و فرزندتان کدام راهکار کارساز است. به گفته دکتر گری، با توجه به اینکه چه مسیر درمان یا مدیریتی را پیگیری میکنید، باید فرزندتان دقیقاً معاینه شود تا علل درد یا ناراحتیهایی مثل عفونتها از رده خارج شود.
با آرامش ادامه دهید، وقتی نوزاد کوچولوی شما با صورتی سرخ فریاد میکشد، باید آرام باشید. البته گفتنش آسان است. به گفته دکتر گری، اما باید آرامش خود را حفظ کنید. وقتی مادر مضطرب و مضطربتر میشود، نوزاد آن را احساس خواهد کرد و باعث بدتر شدن اوضاع میشود. ما به مادران میگوییم که باید آرامش خود را حفظ کنند و فقط بچه را بپوشانند و نزدیک به خود نگه دارند و اندکی او را ماساژ دهند.
دکتر گری ادامه میدهد: هر کاری میکنید، خود را مقصر ندانید. والدین باید مطمئن باشند که کولیک هیچ ربطی به توانایی آنان در اجرای وظایفشان به عنوان والد ندارد و مشکلاتی که بچهای کولیکی به خانواده تخمیل می کند، باید مورد بررسی قرار گیرد. به همین علت، حمایت خانواده، دوستان و مادران دیگر بسیار اهمیت دارد. از همه مهمتر، به یاد داشته باشید که هیچ بچهای در اثر کولیک دچار آسیبهای طولانی مدت نخواهد شد و سرانجام نوزاد آن را سپری خواهد کرد. این نیز بگذرد.
مطالعه بیشتر:
1- دلایل بروز کولیک در نوزادان چیست؟
2- راهکارهایی موثر برای آرام کردن نوزاد کولیکی
3- کولیک یا قولنج نوزاد چیست و چه ارتباطی با گریه های پیاپی دارد؟
4- 12 راه پیشگیری از کولیک نوزادان (قولنج نوزادان)
5- دلایل بروز کولیک در نوزادان چیست؟