فرمولی برای تخمین وزن جنین

تخمین وزن جنین چیست؟

اندازه‌گیری های سونوگرافی جنینی نشان می‌دهد که رشد او چگونه است و همچنین به تشخیص ناهنجاری‌ها نیز کمک می‌کند. تخمین وزن جنین در دوران بارداری یکی از مهمترین آزمایش‌هایی است که انجام می‌شود. این اندازه‌گیری‌ها به تشخیص پزشک کمک می‌کند تا دریابد جنین بیش از اندازه کوچک (محدودیت رشد درون رحمی) یا زیادی بزرگ نباشد زیرا تمامی این اطلاعات برای انتخاب نوع زایمان و نحوه مراقبت از جنین بعد از زایمان اهمیت دارد.

چرا وزن جنینی مهم است؟

جنین‌هایی با وزن بسیار کم یا زیاد بیشتر در معرض خطر مشکلات قرار دارند. به دلیل این‌که تشخیص زودهنگام ناهنجاری رشد می‌تواند به شکلی مناسب‌تری حتی پیش از تولد نوزاد به مدیریت عوارض کمک کند، نظارت بر رشد جنین بخش مهمی از مراقب‌های پیش از زایمان است. این نظارت می‌تواند از طرق مختلف از جمله با لمس رحم و جنین، اندازه‌گیری سایز رحم و انجام سونوگرافی صورت گیرد. سونوگرافی بخش‌های مختلف جنین از جمله سر، شکم و استخوان‌های ران را اندازه‌گیری می‌کند و درنهایت با استفاده از تمامی آن اندازه ها وزن جنین را تخمین می زند.

چه چیزی وزن جنین را تعیین می‌کند؟

رشد جنین در دوران بارداری به عوامل بسیاری نظیر ژنتیک، شرایط جفت و مادر بستگی دارد. تحت شرایط عادی، پتانسیل رشد ذاتی جنین منجر به اندازه مناسب نوزاد خواهد شد، نه خیلی بزرگ و نه خیلی کوچک. مجموعه عوامل مادر-جفت-جنین در هماهنگی با یکدیگر فعالیت می‌کنند تا نیازهای جنین را حین پشتیبانی از تغییرات فیزیولوژیک مادر برآورده سازد. وقتی در پتانسیل رشد جنین محدودیت وجود دارد، این موضوع با عدم رشد مناسب در اطفال قابل مقایسه است. دلیل هر دو می‌تواند درونی یا محیطی باشد. کلید این است که هرگونه مشکل رشد را در زودترین زمان ممکن دریابیم.

تخمین وزن جنین با فرمول ریاضی

بیشتر اوقات وزن نوزاد را می‌توان با سونوگرافی پیش‌بینی کرد. محققان جدید می‌گویند یک معادله ریاضی می‌تواند به‌خوبی وزن هنگام تولد را پیش از سونوگرافی برای برخی از نوزادان پیش‌بینی کند.

پزشکان مرکز پزشکی دانشگاه دوک دقت یک معادله را که وزن تولد را بر اساس مرحله بارداری، قد و وزن مادر، نرخ افزایش وزن سه ماهه سوم، تعداد کودکان و جنسیت جنین محاسبه می‌کند، مورد آزمایش قرار داده‌اند.

وقتی این معادله را برای ۲۴۴ نفر که نوزاد یک‌قلو بدنیا آوردند امتحان کردند، وزن هنگام تولد را با تقریب ۸ درصد وزن واقعی نوزاد محاسبه کرد. برای ۸۷ درصد از نوزادان، وزن در محدوده ۱۵ درصد وزن واقعی پیش‌بینی شد. سونوگرافی می‌تواند ۱۵-۸ درصد وزن واقعی تولد را تخمین بزند.

همچنین برای پزشکان پیش‌بینی وزن بیشتر از ۴ کیلوگرم را که می‌تواند مشکلاتی را در هنگام زایمان بوجود آورد راحت‌تر بود.

محققان می‌گویند استفاده از این معادله آسان‌تر و کارآمدتر از سونوگرافی است. دکتر جرارد ناهوم از بخش زنان و زایمان دانشگاه دوک می‌گوید: «این معادله نیاز به هیچ آزمایش اضافه، آموزش یا تجهیزاتی ندارد و اطلاعات مورد نیاز را می‌توان از پرونده پزشکی مادر بدست آورد. پزشک می‌تواند آن را ظرف مدت دو یا سه دقیقه محاسبه کند.»

فرمول ریاضی هم محدودیات خود را دارد. این تحقیق تنها افراد غیرسیگاری سفیدپوستی را مورد بررسی قرار داده است که فشارخون بالا یا دیابت نداشته‌اند و پس از ۳۷ تا ۴۲ هفته یک‌قلو بدنیا آورده‌اند. محققان می‌گویند، دیگران به این علت کنار گذاشته‌ شدند که تفاوت‌ در گروه‌های نژانی با اختلاف وزن در هنگام تولد ارتباط دارد. فشارخون بالا و زایمان زودرس با کم‌وزنی و دیابت با وزن بالای نوزاد مرتبط است.

کلید دقت این معادله دانستن دقیق یا تقریبا دقیق مدت بارداری است که با استفاده از آخرین روز آخرین عادت ماهانه یا بررسی سونوگرافی زودهنگام محاسبه می‌شود.

ناهوم می‌گوید، این معادله را می‌تواند اوایل سه ماهه سوم بکار برد، چراکه بیشتر بانوان در آن زمان هر دو هفته یکبار به پزشک خود مراجعه می‌کنند. اضافه وزن سه ماهه سوم را می‌توان زمانی که مادر دوبار در سه ماهه سوم وزن می‌شود محاسبه کرد.

برای عده‌ای از شما که مغز ریاضی دارید، معادله این است:

وزن نوزاد (گرم) = سن بارداری (روز) X ۹.۳۸ + ۰.۲۶۴) X جنس جنین + ۰.۰۰۰۲۳۳  X قد مادر (سانتیمتر) X وزن مادر در هفته ۲۶ (کیلوگرم) +  ۴.۶۲ X نرخ اضافه وزن مادر در سه ماهه سوم (کیلوگرم تقسیم بر روز)  ] X [تعداد زایمان‌های قبلی  + ۱]).

نکات برای انجام محاسبه:

• تمام ضرب‌ها قبل از جمع انجام شود.
• سن بارداری، مرحله بارداری شما به روز است، یا تعداد روزها از شروع آخرین عادت ماهانه عادی بعلاوه ۱۴.
• برای جنسیت جنین، ۱ را برای پسر و ۱- را برای دختر و اگر جنسیت مشخص نیست صفر انتخاب کنید.
• قد مادر باید به سانتیمتر باشد.
• وزن مادر به کیلوگرم.

اگر زیاد به ریاضی علاقه ندارید می‌توانید این را به متخصص زایمان خود نشان بدهید.

چه چیزی رشد کم برای سن جنینی محسوب می‌شود؟

اصطلاح رشد کم برای سن جنینی (SGA) برای جنینی بکار می‌رود که در نسبت با جنس، سن جنینی و ژنتیک از لحاظ جثه کوچک‌تر از حد انتظار باشد. محدودیت رشد جنینی معمولا با سونوگرافی پیش از تولد یا آزمایش پس از تولد تشخیص داده می‌شود. وزن تولد پایین‌تر از دهک اول از جمعیت، گسترده‌ترین تعریف برای رشد کم برای سن جنینی یا محدودیت رشد جنینی است.

محدودیت رشد نوزاد به عنوان یک سندرم شامل جثه کوچک و همچنین ناهنجاری متابولیک خاص از جمله هیپوگلیسمی (قند خون پایین)، هیپوترمی (دمای پایین بدن) و پلیتمی (بالارفتن گلبول‌های قرمز خون) است.

مطالعه بیشتر:

1- تراتوژن چیست و چه تاثیری بر رشد جنین دارد

2- رشد جنین در سه ماهه سوم بارداری

3- رشد جنین در سه ماهه دوم بارداری

4- رشد جنین در سه ماهه اول بارداری