دلایل سنگینی واژن در دوران بارداری
برای اکثر مادران، بارداری دوره هیجان‌انگیزی است، اما می‌تواند ناراحتی‌های زیادی را نیز با خود به همراه داشته باشد. سنگینی واژینال یکی از این ناراحتی‌هاست.
از تهوع صبحگاهی گرفته تا کمردرد، بی‌خوابی و خستگی مفرط، بارداری می‌تواند انرژی زیادی از شما بگیرد. در حالیکه تغییر شکل بدن شما و تنظیم آن با جنین در حال رشد داخل رحم شگفت‌انگیز است، اما سنگینی واژن یکی از آن عوارض جانبی ناخوشایندی است که زیاد درباره‌اش نمی‌شنوید.
احساس سنگینی واژن در دوران بارداری
یک مادر باردار در طول دوران بارداری خود، فشار واژن را حتما تجربه خواهد کرد که گاها به صورت یک درد تیر کشنده و بسیار آزار دهنده است. عده‌ای ممکن است فشار در واژن را تجربه کنند در حالیکه عده‌ای فقط درد مختصری در ناحیه لگن داشته باشند ولی احساس سنگینی در قسمت تحتانی بدن را تجربه کنند.
بسیاری از مادران باردار خصوصا در سه ماهه آخر بارداری دچار فشار لگنی می‌شوند. با این‌که این نشانه‌ها می‌تواند از خفیف تا غیرقابل تحمل متغیر باشد، اما متاسفانه سنگینی واژینال و احساس دردهای تیر کشنده در این این ناحیه بخش طبیعی بارداری است.
چه چیزی باعث احساس سنگینی و تیر کشیدن واژن می شود؟
در سه ماهه سوم، بدن شما مقدار زیادی هورمون ریلکسین ترشح می‌کند. وظیفه ریلکسین شل کردن رباط‌های ناحیه لگنی است تا مفاصل بتوانند کمی از هم باز بشوند. این لگن شما را منعطف می‌کند تا سر جنین هنگام تولد از آن عبور کند.
وزن جنین نیز تاثیر ریلکسین بر کف لگن شما را مضاعف می‌کند و باعث کشیدگی و تضعیف ماهیچه‌ها می‌شود و همه این مسائل به احساس فشار در ناحیه لگن در دوران بارداری کمک می‌کند.
در طول دوران بارداری حجم خون شما حدود ۵۰ درصد زیاد می‌شود. این جریان افزایش یافته خون می‌تواند باعث تورم واژن، لابیاها و مناطق اطراف شود و احساس درد ایجاد کند.
ناحیه لگنی شما می‌تواند احساس پر بودن و سنگینی داشته باشد، خصوصا اگر مدت طولانی می‌ایستید. این حجم اضافه خون همچنین فشار داخل رگ ها، خصوصا رگ های پا را افزایش می‌دهد. این رگ ها باید برای غلبه بر جاذبه سخت‌تر تلاش کنند تا خون را دوباره به قلب بازگردانند.
رحم شما نیز فشار خود را به رگ های ناحیه لگنی وارد می‌کند. پروژسترون نیز با شل کردن رگ های خونی برای جای دادن خون اضافه نقش خود را ایفاء می‌کند. نتیجه، رگ های واریسی است.
ما معمولا رگ های واریسی را آن شبکه تارعنکبوتی بنفش زیر پوست می‌دانیم، اما این رگ ها می‌تواند در مقعد یا واژن و بخش بیرونی آلت تناسلی و گاهی در رحم و تخمدان‌ها ایجاد شود.
این رگ های متورم می‌تواند باعث حس سنگینی در لگن و حتی درد شدید، تیر کشنده و یا دائم در واژن و پرینه شوند و مسلما جنین در حال رشد شما نیز به تمام این فشارها اضافه می‌شود.
وقتی دوره بارداری کامل می‌شود (از هفته ۳۷ تا ۴۲) وزن متوسط جنین بین ۲.۵ تا ۳.۵ کیلوگرم است. این وزن به همراه وزن جفت، بندناف و مایع آمنیوتیک به لگن شما فشار می‌آورد.
با حرکت جنین به خاطر کشیدگی رباط‌ها فشار بیشتری وارد خواهد شد. تحت تاثیر ریلکسین، این رباط‌ها اجازه می‌دهند که رحم پایین بیاید و همین به فشار این ناحیه اضافه می‌کند.
پیش از شروع زایمان، جنین به سمت لگن می‌آید که به آن سبک‌شدن می‌گویند. این اتفاق در زایمان اول بیشتر امکان وقوع دارد، اما همچنین می‌تواند درست در هنگام زایمان رخ بدهد. می‌توانید احساس کنید که انگار سر جنین بین پاهای شماست و این باعث نوع خاص راه رفتن بانوان باردار می‌شود.
فشار مضاعفی به دهانه رحم وارد می شود و کلا این احساس را به شما می‌دهد که همه‌چیز در حال فروپاشیدن است اما آرامش خود را حفظ کنید، عوارض طبیعی بارداری را بشناسید و هر مورد مشکوک را با پزشک درمیان بگذارید.
در ادامه، عوامل مختلفی را که در سه ماهه های دوران بارداری باعث فشار واژینال می‌شود فهرست کرده‌ایم:
فشار و سنگینی در واژن در سه ماهه اول بارداری
در سه ماهه اول بارداری بعید است بر اثر اضافه وزن دچار فشار واژینال شوید و اغلب بانوان باردار با این مشکل روبرو نخواهند شد.
در عوض، هورمون ریلکسین مسئول است. این هورمون کمک می‌کند تا ماهیچه‌ها شل شوند و فضای داخلی رحم را برای جنین آماده می‌کنند و همین هورمون در زمان زایمان دهانه رحم را باز می‌کند تا جنین از آن خارج شود. برای بعضی از بانوان باردار، ریلکسین باعث درد و کشیدگی در ماهیچه‌های واژن یا اطراف آن می‌شود.
طبق مطالعاتی که صورت گرفته، هورمون ریلکسین باعث ضعف در رباط‌های مربوط به لگن می‌شود. همین اتفاق باعث احساس فشار و احساس کشیدگی داخل واژن خواهد شد.
فشار و سنگینی در واژن در سه ماهه دوم و سوم بارداری
در اواخر دوران بارداری به دلیل وزن گیری جنین، این فشار بیشتر بر کف لگن احساس می‌شود. در عین حال عوامل دیگری وجود دارد که باعث فشار بر لگن می‌شود.
ضعف عضلات کف لگن و افزایش وزن و فشاری که به لگن مادر وارد می‌شود، باعث فشار به واژن در سه ماهه دوم و سوم بارداری می‌شود. کف لگن بخشی ماهیچه‌ای شکل است که از اندامهای لگنی مثل رحم، واژن، مجاری ادرار و مثانه محافظت می‌کند. بارداری باعث ضعیف شدن کف لگن می‌شود.
بانوانی که تجربه بارداری داشته‌اند، دچار این اتفاق و ضعف کف لگن شده‌اند و ممکن است در بارداری‌های بعدی نیز این ضعف لگنی دوباره اتفاق بیفتد. اضافه وزن بارداری معمولا در سه ماهه دوم بیشتر به چشم می‌آید. با پیشرفت حاملگی، فشار رحم بیشتر و بیشتر بر اندامهای تحتانی بدن احساس می‌شود.
این فشار، با ضعیف شدن کف لگن، باعث احساس سنگینی در واژن، درد و فشار گسترده در باسن و لگن می‌شود.
این فشار برای برخی در اواخر دوران بارداری، علائمی از شروع زودرس زایمان است. اگر گرفتگی در شکم اتفاق افتد یا فشار در رحم احساس شود، می‌تواند نشانه فرا رسیدن زمان زایمان باشد.
عفونت‌های رایج در دوران بارداری
بسیاری از مادران باردار از عفونت های رایج واژن و رحم در دوران بارداری اطلاع دارند. همانند عفونت های ادراری، ابتلا به عفونت ها و قارچ های واژینال و ... این عوامل می توانند سبب درد، حتی دردهای تیر کشنده در ناحیه واژن شده و اگر درمان نشوند به عواملی نظیر التهاب پرده های جنین، زایمان زودرس و ... منجر خواهند شد.
مطالعه بیشتر:
1- نارسایی دهانه رحم یا نارسایی سرویکس چیست و چه علائمی دارد؟
2- نارسایی و ضعف دهانه رحم، عوامل و درمان
3- مراقبت از ناحیه پرینه و واژن پس از زایمان
4- علت بوی بد واژن در بارداری و روش های برطرف کردن آن
5- علت درد و فشار در ناحیه واژن در بارداری
6- روش های تسکین و درمان درد و فشار واژن در بارداری
