آبریزش دهان نوزاد چهار ماهه، علل شایع و راهکارهای درمانی
آبریزش دهان نوزاد چهار ماهه عارضه ای است که بسیاری از والدین با آن مواجه می شوند. این آبریزش از حدود سه تا چها ماهگی شیرخوار آغاز شده و به غیر از دندان در آوردن به مسائل دیگری همچون ریفلاکس، پاسخ واکنشی به شیر و یا هرگونه خوردنی و ... ممکن است مربوط باشد. اگر آبریزش دهان نوزاد چهار ماهه شما بسیار زیاد و غیر قابل کنترل است، مشورت با پزشک اطفال می تواند از نگرانی های مادرانه شما بکاهد.
در هر سن آبریش دهان شیرخوار و کودک علل گوناگونی می تواند داشته باشد، برای کسب اطلاعات کامل در این باره، علل شایع آبریش دهان شیرخواران و نوزاد، راهکارهای درمانی و ... را به صورت ماه به ماه طبقه بندی کرده ایم.
علت آبریزش دهان کودک به صورت ماهانه
یک تا شش ماهگی
در این سن سن معمولا نوزاد به پشت خوابیده و آبریزش دهان او دیده نمی شود. آبریزش دهان نوزاد چهار ماهه علل متفاوتی می تواند داشته باشد که مهمترین آنها شروع مرحله رویش دندان ها است. اگر با مساله آبریزش دهان نوزاد 4 ماهه درگیر شده اید، با انگشت تمیز لثه های پایین اون در محل دندان پیش جلویی را لمس کنید، شاید علت آبریزش دهان نوزاد 4 ماهه شما همان تیزی کوچکی است که با دستانتان برخورد می کند. تبریک می گوییم دلبندتان در حال دندان در آوردن است!
6 ماهگی
در این مقطع سنی، اگرچه آبریزش دهانی بیشتر تحت کنترل قرار می گیرد اما وقتی کودک غلت می زند یا اسباب بازی هایش را به دهان می گذارد، ادامه می یابد. در این سن معمولا با رویش دندان در کودکان نیز مواجه هستیم که با آبریزش همراه است.
9 ماهگی
در این مرحله، نوزادان غلت می زنند و سینه خیز می روند. همچنین دندانهای بیشتری در می آوردند. رویش دندانها، موجب تحریک ترشح بزاق می شود.
12 ماهگی
آبریزش دهان کودک یک ساله نیز همانند موارد قبلی بیشتر به دندان در آوردن مربوط می شود زیرا در این سن دندان های آسیای شیرخوار هنوز رشد نکرده است. گرچه معمولا همین مورد علت آبریزش دهان کودک یک ساله را توضیح می دهد اما اگر آبریزش بسیار شدید و غیر قابل کنترل است با متخصص اطفال مشورت کنید.
15 ماهگی
15 ماهگی، سن آغاز به راه رفتن و دویدن در بیشتر نوزادان است، اما هنگام راه رفتن یا دویدن، آبریزش وجود ندارد در عوض حین انجام دادن فعالیت ها یا کارهایی که نیاز به تمرکز دارند، شاهد ترشحات آب دهان در کودکان خواهیم بود.
18 ماهگی
کودکان شیرخوار در این سن، هنگام انجام فعالیت های منظم یا فعالیتهایی که مهارتهای حرکتی ظریف را تقویت می کنند، آبریزش دهان ندارند. اما بزاق هنگام غذا خوردن بیشتر ترشح می شود.
24 ماهگی
در این مقطع ترشحات دهانی کاملا قطع می شود یا به حداقل مقدار می رسد.
آیا آبریزش دهان در رشد کودک مؤثر است؟
بله، اگر آبریزش دهان کودک 2 ساله شما به دلیل تونوس ناکافی عضلات بلع باشد، می تواند دراثر بلع ناکافی مواد غذایی مانع از دریافت کالری مورد نیاز برای رشد گردد.
آب ریزش دهانی شدید در کودکان
همانطور که پیشتر اشاره شد، آبریزش دهان تا سن 2 سال طبیعی است اما اگر بعد از آن ترشح غیرارادی بزاق همچنان ادامه یابد، اصطلاحاً آن را آبریزش دهانی شدید می نامند. علت آبریزش دهان کودک 2 ساله دیگر به دندان در آوردن مربوط نمی شود. گرچه آبریزش دهان نوزاد چهار ماهه معمولا طبیعی تلقی می شود اما تداوم آبریزش دهان بعد از دو سال باید با مراجعه به پزشک، پیگیری و درمان شود. اگرچه اصلی ترین دلیل آبریزش دهانی ترشح بیش از حد بزاق است اما در مواردی می تواند به دلیل هماهنگی ضعیف بین دهان و زبان باشد که منجر به مشکلات بلع بد خواهد شد.
دلایل آبریزش دهانی شدید در نوزادان و کودکان
رویش دندان ها
اگرچه تعدادی از نوزادان تا سن 6 الی 8 ماهگی در دندان در نمی آورند، اما فرایند رویش دندان در برخی نوزادان از سن پائین تر آغاز می شود. به همین دلیل از 3 ماهگی شاهد آبریزش دهان در شیرخواران هستیم. با شروع مرحله رویش دندانها، بزاق بیش از حد تولید شده و وقتی دندان لثه را باز می کند، آبریزش دهان زیاد می شود. به همین دلیل معمولا علت اصلی آبریزش دهان نوزاد چهار ماهه مربوط به دندان درآوردن است.
دهان باز
اگر کودک عادت داشته باشد دهان خود را به مدت طولانی تر باز نگه دارد دچار آبریزش دهان می شود. اگر فرزندتان از روی عادت یا به علت گرفتگی بینی اینگونه است، احتمالا نمی تواند آب دهان را در فواصل منظم قورت دهد و لذا آبریزش دهان پیدا می کند.
تمرکز طولانی مدت
کودکان و خردسالان وقتی روی کار خاصی تمرکز می کنند قادر به بلع آب دهان نیستند و لذا آب دهانشان به بیرون می ریزد.
غذا
برخی انواع غذاها، به خصوص غذاهای ترش موجب ترشح بیش از حد آب دهان می شوند. خوردن این غذاها موجب آبریزش دهان در کودکان خواهد شد.
اختلالات عصبی
بسیاری از اختلالات عصبی مانند فلج بل و فلج مغزی با علائمی مانند آب ریزش دهانی و ترشح بیش از حد بزاق همراه هستند. فلج بل یک بیماری عصبی موقتی است که در آن عصب زوج هفتم مغزی یا عصب صورت به طور ناگهانی و موقتی فلج می شود و اغلب در یک طرف صورت اتفاق می افتد. افتادگی پلک در همان طرفی از صورت که آبریزش دهان دارد، نشان دهنده فلج بل است. اما فلج مغزی نوعی اختلال است که بر کنترل عضلات دهانی تأثیر می گذارد.
عوارض دارو
عملکرد طبیعی عضلات صورت کودک به دلیل مصرف داروهای خاص ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. بعضی اوقات، تون عضلانی لب افزایش یا کاهش می یابد و این ممکن است به آبریزش شدید دهان منجر شود.
درمان آبریزش دهانی
آبریزش دهان اگر در سن و با شرایط طبیعی باشد، مرحله مهمی از رشد و نمو کودک به شمار می آید. اما بعد از دو سال، نباید از آن به سادگی گذشت. اگر آبریزش دهان در کودک بیش از اندازه بود، بررسی پزشکی لازم است و باید به متخصص مراجعه کنید. زیرا ممکن است بر زندگی اجتماعی او تأثیر بگذارد و فعالیت های روزمره او را تحت تأثیر قرار دهد. اگر فرزند دلبندتان آبریزش زیاد دارد، پزشک برای نتیجه گیری و ارائه درمان مناسب، علائم زیر را مورد بررسی قرار خواهد داد.
- آیا کودک می تواند لب های خود را به درستی ببندد و زبان را به اطراف حرکت دهد؟
- آیا عمل بلع در کودک عادی است؟
- آیا بینی احتقان یا گرفتگی دارد؟
- آیا کودک دارای رفلکس بلع طبیعی است؟
- وضعیت کودک و اینکه آیا فک او محکم است یا خیر؟
با توجه به این معاینات، درمانهای زیر صورت خواهد گرفت:
- کمک به کودک تا یاد بگیرد لب را به درستی ببندد.
- کاهش غذاهای ترش و اسیدی از رژیم غذایی کودک.
- کار بر روی توانایی کودک در بلع.
- سفت کردن عضلات صورت.
- تقویت آگاهی حسی دهانی به کودک کمک می کند تا متوجه خیسی دهان و صورت شود.
- درمان حرکات دهانی برای تقویت فک، گونه ها و لب ها تا بتواند بزاق ترشح شده را قورت دهد.
بثورات پوستی ناشی از آبریزش دهان
به دلیل ترشح مداوم بزاق دهان ممکن است بثورات پوستی در لب های پایین، گونه ها، گردن و سینه کودک در اثر آبریزش دهان نوزاد چهار ماهه به وجود آید. وقتی کودک آبریزش دهان دارد، بزاق به گونه ها، گردن یا سینه می ریزد و در این نواحی بثورات قرمز و ناهمواری به نام راش آب دهان ایجاد می شود. برای بهبود این نوع بثورات پوستی، باید ناحیه آسیب دیده را به خوبی بشوئید، خشک کنید و یک کرم مرطوب کننده مناسب کودک بمالید. بهتر است یک پیش بند به کودک ببندید تا ترشحات دهان به طرف گردن و سینه سرازیر نشود. استفاده از وازلین روی ناحیه آسیب دیده باعث مرطوبیت موضع شده و روند بهبود را تسریع می کند. اما قبل از استفاده از هرگونه کرم یا لوسیون بر روی پوست کودک، نظر پزشک را جویا شوید.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد
اگر آب ریزش دهان کودک تا بعد از چهار سالگی همچنان ادامه یابد، مراجعه به پزشک لازم است. آبریزش غیر قابل کنترل که در اثر بیماری خاصی به وجود آمده باشد، باید تحت نظر پزشک متخصص کودکان و نوزادان بررسی شود. ابتدا پزشک روش درمانی یا داروی خاصی را تجویز می کند، در صورتی که درمان یا دارو اثر نکرد، سطوح بالاتری از درمان لازم است.
آبریزش دهان روشی طبیعی برای کمک به مرطوب نگه داشتن دهان کودک و نرم کردن غذاهای جامد است که بلع را تسهیل می کند. اگرچه آبریزش دهان فواید زیادی برای کودک دارد اما اگر آبریزش دهان نوزاد چهار ماهه بیش از اندازه باشد یا بعد از چهار سالگی کاهش نیابد، نیاز به پیگیری دارد. قبل از اینکه شرایط دشواری پیش آید بهتر است اقدامات درمانی اولیه را انجام دهید.
https://parenting.firstcry.com/articles/baby-drooling-causes-and-treatments/