تاثیر خواب بر رشد کودک،8 تاثیر مهم خواب بر رشد کودک چیست؟

تاثیر خواب بر رشد کودک

با این نگاه جالب به مغز و بدن فرزند خود در خواب خوب شبانه هیجان زده شوید. تحقیقات در حال پیشرفت روزافزون نشان می دهند که برخورداری از خواب کافی برای تامین سلامت جسمی، شناختی و عاطفی کودک بسیار مهم است. کایران ماسکی متخصص مغز و اعصاب کودکان و پزشک خواب در بیمارستان کودکان بوستون، می گوید: به علاوه، خواب ناکافی پیش بینی کننده ابتلای کودکان به فشار خون بالا، چاقی، مقاومت به انسولین، اختلالات خلقی، ایجاد اختلال در توجه و تمرکز و موارد دیگر است. بیایید نگاهی دقیق تر به تمام فرآیندهای شگفت انگیزی که زمان چرت زدن کودک خواب آلود شما رخ می دهند، داشته باشیم:

1. تاثیر خواب بر رشد کودکان، پردازش اطلاعات

خواب نخستین زمان برای مغز است که مطالب آموخته شده را تبدیل کند به دانش فعال. دکتر روت گروبر، دکترای روانشناسی و رئیس موسسه رفتار و اختلالات خواب در موسسه دانشگاهی سلامت روان داگلاس، واقع در مونترال می گوید: "به خواب به عنوان پردازش" آفلاین "فکر کنید. کودک شما از این طریق تمام اطلاعاتی که در طول روز با آن‌ها مواجه می‌شود را مرتب و طبقه بندی می کند، از آنچه که نیاز ندارد خلاص می‌شود و آنچه که به کارش می آید را نگه می‌دارد". (این یکی از دلایلی است که که نوزادان همیشه در حال چرت زدن هستند؛ زیرا همه چیز برای آن ها جدید است، بنابراین مغز آن ها برای پردازش و مرتب سازی نیاز به استراحت های مکرر دارد). تحقیقات بر روی حیوانات نشان می دهد که در طی مراحل عمیق خواب، سلول های مغزی که در یادگیری دخالت دارند، دوباره فعال می شوند. و رشد اتصالات عصبی جدید را تسهیل می کنند، که به شکل گیری خاطرات طولانی مدت کمک می کند. مطالعه ای که توسط دکتر گروبر بر روی بچه های 7 تا 11 ساله انجام شد، نشان داد میان خواب خوب شبانه با نمرات بالاتر در درس های ریاضیات و زبان که دو فاکتور پیش بینی کننده قدرتمند در مورد یادگیری های بعدی و موفقیت تحصیلی هستند، ارتباط وجود دارد.

2. تاثیر خواب شبانه بر رشد کودک، افزایش رشد قد

دفعه بعدی که فرزند 8 ساله شما به دلیل درد در پاهایش شما را از خواب بیدار می کند، پاهای او را مقداری ماساژ داده و برایش کمپرس گرم بگذارید. کن نونان متخصص ارتوپدی کودکان در بیمارستان خانواده کودکان آمریکایی، در مدیسون، ویسکانسین می گوید: "ما معتقدیم که استخوان ها بیشتر رشد خود را در شب انجام می دهند". تحقیقات او بر روی بره ها نشان داد که صفحات رشدی موجود در پاهای آن ها در طول روز که بره ها ایستاده اند زیاد حرکت نمی کنند، اما شب هنگام که دراز می کشند و فشار وزن بدن آن ها دیگر یک عامل نیست، صفحات رشد آن ها برای رشد کردن باز می شوند. دکتر نونان می گوید، ممکن است یک پدیده مشابه به این در رشد استخوانی انسان نقش داشته باشد. البته اگر فرزند شما از درد مداوم پا شکایت دارد، حتما این مساله را به اطلاع پزشک متخصص اطفال خود برسانید.

3. تاثیر خواب بر رشد کودک، بهبود ارتباط با خانواده و دوستان

بخشی از رویاها به گونه ای طراحی شده است که به ما در جهت یابی موفقیت آمیز در زندگی کمک می کند: آن ها بر شناخت، سلامت روان، رشد عاطفی و موارد دیگر تأثیر می گذارند. پاتریک مک نامارا، دارای مدرک دکترای تخصصی و نویسنده کتاب کابوس ها، می گوید: "در کودکان، رویاها به تقویت دلبستگی کمک می کند. بچه ها مطمئناً در مورد اعضای خانواده خود خواب و رویا می بینند، و ما فکر می کنیم که این خواب ها تعامل عاطفی مثبت را هنگام بیدار شدن آن ها تسهیل می کنند".

4. تاثیر خواب بر رشد کودک، تنظیم اشتها

در یک مطالعه به رهبری دانشگاه کلرادو بولدر، کودکان پیش دبستانی برای یک روز تقریباً از سه ساعت خواب محروم شدند. آن ها در این مطالعه چرت عصرگاهی نزدند و به مدت دو ساعت بیشتر از ساعت خواب همیشگی خود بیدار نگه داشته شدند. در طی آن روز که محرومیت خواب برای این کودکان رخ داد، آن ها 21 درصد کالری بیشتر از حد معمول و 25 درصد قند بیشتر مصرف کردند. روز بعد، هنگامی که شرایط و زمان خواب کودکان به حالت عادی بازگشت، آن ها هنوز هم بیشتر می خوردند. تحقیقات نشان داده است که به ازای هر ساعت افزایش خواب، خطر اضافه وزن یا چاقی برای بچه ها در هر سنی کاهش می یابد. در یک مطالعه بر روی کودکان 5 تا 11 ساله، احتمال اضافه وزن در کسانی که هر شب هفته کمتر از ده ساعت می خوابیدند، در مقایسه با افرادی که شبانه حداقل 12 ساعت می خوابیدند، بیش از 5 برابر بود.

کارشناسان ارتباط بین تاثیر خواب بر رشد کودک بر تنظیم اشتها را به چند عامل نسبت می دهند. اول، هنگامی که بچه ها (و بزرگسالان) به اندازه کافی می خوابند، این امر به متعادل کردن هورمونی که به ما می گوید غذا بخوریم (گرلین) و همچنین متعادل کردن هورمونی که به ما سیگنال توقف را می دهد (لپتین) کمک می کند. ربکا اسکریتفیلد، نویسنده مهربانی بدن، توضیح می دهد: "گرلین و لپتین هنگام خواب ترشح می شوند. با تامین مقدار مناسب خواب، مغز ما سطوح كافی از گرلین و لپتین را در تركیبی متعادل تولید می کند كه باعث تنظیم اشتهای طبیعی برای ما در طول روز می شود." اما با خواب ناکافی، سطح گرلین بالاتر و سطح لپتین پایین تر خواهد بود، و در نتیجه بدنتان به شما می گوید بیش از حد معمول غذا بخورید. به علاوه، هورمون ها به کنار، هرچقدر کودک شما مانند یک جغد شب ها تا دیر وقت بیدار بماند، فرصت های بیشتری برای حمله به آشپزخانه و یخچال برایش فراهم می شود.

5- تاثیر خواب در رشد کودکان، تکامل مهارت های شناختی

عبارت "عملکرد اجرایی" به مجموعه مهارت هایی اشاره دارد که بچه ها در طی روز با آن مواجه می شوند، از جمله توانایی تمرکز، مدیریت زمان، یادآوری دستورالعمل ها و حل مسئله و موفقیت در این مهارت ها به خواب وابسته است. لیزا مدالی، روانپزشک و مدیر برنامه بی خوابی کودکان در دانشگاه شیکاگو، می گوید: "مطالعات نشان می دهند که وقتی شما به کودکانی که دچار کمبود خواب هستند، تست های شناختی می دهید، عملکرد آن ها از کودکانی که دارای اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) هستند، تقلید می کند. به عبارت دیگر، کیفیت پایین خواب و کمبود خواب منجر به بروز مشکلاتی در تمرکز و همچنین بیش فعالی می شود". به همین دلیل، دکتر مدالی تاکید می کند این بسیار مهم است که قبل از گذاشتن تشخیص بیش فعالی (ADHD) برای یک کودک، وجود مشکلات خواب را رد کنید و مطمئن شوید که این اتفاق عامل کم توجهی کودک نیست.

6- تاثیر خواب بر رشد کودک، تقویت قلب

به نظر می رسد خواب از کودکان در مقابل فشار خون بالا، مقاومت به انسولین و سایر عوامل خطر بیماری های قلبی محافظت می کند. الیزابت فلیسیانو متخصص ایپدمیولوژیست بیماری های مزمن از بخش تحقیقات کالیفرنیای شمالی می گوید: "اگرچه این مکانیسم به خوبی درک نشده است، اما تحقیقات نشان می دهند که مدت زمان خواب کمتر باعث افزایش سطح نشانگر التهابی به نام پروتئین واکنشی C می شود، که به بالا رفتن فشار خون کمک می کند و خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهد".

7- تاثیر خواب بر رشد کودک، تقویت سیستم ایمنی بدن

شروع روز پس از یک استراحت کافی و خوب، فرزند شما را از بیماری و مراجعه به پزشک دور نگه می دارد. در طول شب، مغز کودک شما مواد شیمیایی را آزاد می کند که از ترمیم سیستم ایمنی بدن حمایت می کنند. این مواد شامل سایتوکاین ها هستند. مولکول هایی که سلول های ایمنی بدن را به مناطقی که درگیر عفونت یا التهاب هستند، هدایت می کنند. یک مطالعه آلمانی اولین تحقیقی بود که مزایای ویژه یک شب خواب خوب در انسان به دنبال واکسیناسیون را نشان داد: افرادی که به دنبال دریافت واکسن هپاتیت A، در طول شب خوابیده بودند، بعد از چهار هفته، نسبت به افرادی که طول شب را بیدار مانده بودند، تقریباً دو برابر بیشتر پاسخ ایمنی ایجاد کردند. به علاوه مدت زمان خواب کمتر با سطوح بالاتر کورتیزول نیز مرتبط بوده است، کوتیزول یک هورمون استرس است که فعال سازی سیستم ایمنی بدن را کاهش می دهد.

8- تاثیر خواب ظهر بر رشد کودک، افزایش آرامش کودک

اگر تا به حال شاهد تماشای بحران کودک خسته خود بعد از صرف شام بوده باشید، تعجب نخواهید کرد که تحقیقات نشان می دهند که جوانان دچار کمبود خواب مشکلات بیشتری برای همراهی با دیگران دارند و در مقایسه با کسانی که خوب استراحت می کنند، بیشتر مستعد عصبانیت، ناامیدی، سرخوردگی و اوقات تلخی هستند. چیزی که ممکن است ندانید این است که: اگر کمبود خواب مزمن شود، کودک ممکن است بعدا مستعد اضطراب یا افسردگی شود. کاندیس آلفانو، دارای مدرک دکترا و پروفسوری روانشناسی و مدیر مرکز خواب و اضطراب هیوستون واقع در دانشگاه هیوستون، می گوید: " تنها پس از دو شب خواب ناکافی، کودکان به طور کلی احساسات مثبت مانند پاسخ دادن به اتفاقات شادی آفرین مانند جشن تولد یا کسب نمره خوب در آزمون را کمتر تجربه می کنند".

دکتر مک نامارا نیز می گوید، این احتمالاً به این دلیل است که دو ناحیه مسئول تنظیم عواطف در مغز یعنی آمیگدال و قشر پیش پیشانی قدامی-میانی، به شدت نسبت به کمبود خواب حساس هستند. این مناطق در طول خواب تعامل دارند و درگیر گفت و گوهایی می شوند که به فرزند شما کمک می کند تا هرگونه احساسات منفی مانند ترس یا اضطراب را که در طول روز تجربه کرده است درک کند. دکتر مک نامارا توضیح می دهد: " اگر کودک توسط یک سگ گرفتار شد، مغز باید آن تجربه را پردازش کند تا مطمئن شود که روزی می تواند بدون ترس به سگ نزدیک شود. در واقع لازم است با از بین بردن مجدد آن با روشی که کمتر تحریک کننده است، حافظه را "خنثی" کند" و نتیجه آن کودکی خواهد بود که در تنظیم احساسات خود نه تنها روز بعد بلکه هر روز مهارت داشته باشد.

حال که درمورد تاثیر خواب بر رشد کودک اطلاعات بیشتری دارید، بهتر است بر روی تنظیم ساعات خواب دلبندتان تمرکز بیشتری داشته باشید.

 مطالعه بیشتر:

1- تاثیر خواب بر رشد کودک چیست؟

2- خواب و تغذیه نوزاد در روزهای نخست زندگی

3- خوب خوابیدن نوزاد در شب ، چه راهکارهایی وجود دارد؟

4- 10 راهکار برای کمک به زود خوابیدن کودکان و نوزادان