فرم سر نوزاد تا چند ماهگی شکل میگیرد؟
بد شکلی فرم سر نوزاد تازه متولد شده غیرمعمول نیست. فرم سر نوزاد در زایمان طبیعی دچار تغییرات زیادی می شود. بد شکل شدن فرم سر نوزاد گرچه تهدید کننده زندگی نیست اما باعث نگرانی بسیاری از والدین میشود. خوشبختانه با کمی صبر و انجام برخی توصیهها میتوان این مسئله را برطرف کرد. در ادامه همه چیز را درمورد فرم سر نوزاد برای شما شرح خواهیم داد.
چرا فرم سر در برخی نوزادان غیرمعمول میشود؟
استخوان جمجمه نرم است تا در زایمان طبیعی به نوزاد اجازه عبور از کانال زایمان داده شود. از سوی دیگر در زمان زایمان فشار زیادی به جمجمه وارد میشود که این مسئله باعث فشرده شدن یا کش آمدن و خربزه ای شکل شدن جمجمه میشود. فضاهای نرم بین استخوانی با رشد نوزاد و نزدیک شدن استخوانهای جمجمه به هم پر شده و با چسبیدن استخوانها از بین میرود.
بد شکل شدن فرم سر نوزاد دلیل دیگری هم میتواند داشته باشد. در صورتی که نوزادی پیش از موقع متولد شده باشد استخوانهای جمجمه نرم است و به صورت کامل تشکیل نمیشود. زمانی که نوزاد از کانال زایمان در این شرایط خارج میشود ممکن است فرم سر به هم بریزد. کمبود مایع آمنیوتیک از دیگر دلایل احتمالی است. در صورتی که بارداری دو یا سه قلویی نیز وجود داشته باشد چون جنینها فضای کمتری برای جابجایی دارند این احتمال که فرم سر تغییر کند زیاد است.
فرم سر نوزادان تا چند ماهگی شکل میگیرد؟
سر نوزاد تازه متولد شده از دو تکه استخوان نرم یکی در بالا و یکی در پشت تشکیل شده است. فونتانل در پس سر در حدود 6 هفتگی بسته میشود. نرم بودن و فاصله بین استخوانها در بالای سر نوزاد مشهودتر و قابل لمس است. این فرو رفتگی بین 9 تا 18 ماهگی بسته میشود.
آیا نافرم بودن فرم سر نوزاد چهار ماهه جای نگرانی دارد؟
این مسئله از نظر سلامتی و پزشکی مشکلی به وجود نمیآورد اما از نظر ظاهری مخصوصا وقتی فرد بزرگ شود مسئله ساز خواهد شد و وقتی به سر از بالا یا پهلو نگاه کنید نامتناسب بودن فرم خود را نشان میدهد. صافی پس یا گوشههای سر روی رشد مغزی و جسمی کودک اثر نمیگذارد و مسبب آسیب مغزی نیست پس بی دلیل نگران نباشید. با بزرگ شدن کودک جمجمه فشار وارد شده را به طور مساوی تنظیم میکند و فرم جمجمه درست میشود.
روشهای درمان بدشکلی فرم سر نوزاد
اگر در رابطه با نافرمی جمجمه کودک خود نگرانید میتوانید به کمک برخی روشها فرم جمجمه را اصلاح کنید. بهترین کار این است که وضعیت جمجمه را در هنگام شیر خوردن یا بازی اصلاح کنید.
1- اگر کودک در گهواره میخوابد برای طولانی مدت او را به یک سمت نخوابانید.
2- زمانی که کودک در تخت یا گواره است به کمک یک اسباب بازی یا وسیله جذاب جهت دید او را تغییر دهید. اگر کودک به پنکه یا لامپ خیره میشود جهت قرار دادن او را در تخت تغییر دهید تا وضعیت سر عوض شود.
3- در طول روز وقتی نوزاد مقابل چشمانتان خوابیده او را به پهلو یا شکم بخوابانید
4- در طول روز وقتی شیرخوار بیدار است به محض آنکه توانست سر و گردن بگیرد برای چند دقیقه او را به شکم و با او بازی کنید
5- در حین شیردهی سر شیرخوار را هر بار تغییر دهید.
6- برخی از مادران از بالشتکهای نعلی شکل استفاده میکنند اما در کل استفاده از بالشت برای شیرخوار زیر 12 ماه توصیه نمیشود زیرا احتمال خفگی را بالا میبرد.
کدام نوزادان به کلاههای اصلاح فرم سر نوزاد نیاز دارند؟
اگر نافرمی جمجمه شیرخوار با روشهای اعلام شده اصلاح نشود و اگر شیرخوار بیش از 6-8 ماه سن داشته باشد باید از کلاه استفاده کرد. این نوع کلاهها در بخشی از قسمتهای سر رشد را محدود کرده و باعث میشود سایر نقاط سر که صاف است رشد کند. کلاههای اصلاح کننده فرم سر را باید تمام مدت استفاده کرد و فقط در حین حمام آن را در آورد. این درمان باید زیر نظر متخصص انجام شده و سایز کلاه به طور مکرر با رشد شیرخوار عوض شود. استفاده از کلاه با توجه به پاسخ شیرخوار برای 90 روز باید استفاده شود. فراموش نکنید هزینه کلاه نیز تقریبا سنگین است.
مطالعه بیشتر:
1- میکروسفالی یااندازه کوچکتر سر نوزاد Microcephaly
2- ماکروسفالی و یا داشتن سر بزرگتر از حد معمول در نوزادان چیست؟
3- انواع تغییر شکل سر نوزاد در زایمان طبیعی و روش های درمان آن
4- آیا وضعیت کشیده بودن شکل جمجمه در تصاویر سونوگرافی مشکل ساز است؟