ماه گرفتگی قرمز پوستی نوزادان و کودکان چیست وآیا خطرناک است؟
ماه گرفتگی قرمز نوع متداول بثورات مادرزادی است که از هر 300 نوزاد 1 نفر به آن مبتلا می شود. آیا در صورت بروز این لکه باید نگران بود؟ آیا این لکه ها دوا و درمان دارند؟ در این مقاله راجع به تمامی مسائل مربوط به ماه گرفتگی قرمز گفتگو خواهیم کرد. نوزادان به خصوص بعد از زایمان طبیعی، معمولاً تمیز از رحم خارج نمی شوند. بدن آنها با ورنیکس پوشیده شده است. اگر بیهوشی زایمان اپیدورال باشد، نوزاد پف می کند. کبودی، بثورات و مو در خیلی از قسمتهای بدن مشاهده می شود. اما لکه های پوستی مادرزادی چطور؟ در مورد انواع لکه های مادرزادی که نوزادان معمولاً دارند، علل ایجاد این لکه ها و گزینه های درمانی این مقاله را بخوانید.
ماه گرفتگی قرمز پوستی نوزادان و کودکان
خال مادرزادی رنگی
رایج ترین نوع لکه های مادرزادی، خال مادرزادی رنگی نامیده می شوند که به طور کلی به صورت لکه های قهوه ای تقریباً در هر نقطه از بدن ظاهر می گردد. خوشه های سلول های رنگدانه ای عامل ایجاد این خالها هستند و جای نگرانی ندارد.
خال مادرزادی عروقی
لکه های مادرزادی عروقی را اثر نوک لک لک، لکه سالمون یا بوسه فرشته می نامند. در این میان، اثر نوک لک لک اغلب در پشت گردن و بوسه فرشته روی سر و صورت دیده می شوند و بسیار رایج هستند. حدود 50٪ نوزادان اثر نوک لک لک دارند.
این نوع لکه های عروقی در اثر خوشه ای از رگ های خونی ایجاد می شوند و معمولاً به رنگ صورتی یا قرمز روشن و صاف هستند. این لکه ها معمولاً با افزایش سن کودک کمرنگ شده یا از بین می روند.
ماه گرفتگی قرمز
ماه گرفتگی قرمز نوع متفاوتی از بثورات مادرزادی عروقی است که نیاز به درمان دارد.
ماه گرفتگی قرمز پوستی چیست؟
ماه گرفتگی قرمز یا نووس فلاموس که به آن خال شعله ای نیز می گویند، نوعی ناهنجاری مویرگی است. مویرگ ها، رگ های خونی کوچک هستند. این لکه ها به رنگ صورتی یا قرمز و غالباً روی گردن یا سر ظاهر می شوند، اما در سایر مناطق بدن نیز می توانند وجود داشته باشند. ماه گرفتگی قرمز معمولاً در بدو تولد روشن است اما با رشد کودک در صورت عدم درمان به تیرگی می گراید. این لکه های عروقی مادرزادی می توانند آنقدر کم رنگ باشند که به سختی دیده شوند، در مواردی نیز برجسته هستند و نیاز به درمان دارند.
آیا ماه گرفتگی قرمز پوستی خطرناک است؟
اگر فرزند شما ماه گرفتگی قرمز داشته باشد، قابل درمان است و به مشکل جدی تری تبدیل نخواهد شد. ماه گرفتگی قرمز کاملاً رایج است و شما احتمالاً قبلاً آن را در میان دوستان و آشنایان خود مشاهده کرده اید.
شرایط طبیعی ماه گرفتگی قرمز پوستی
• رنگ: ماه گرفتگی قرمز ممکن است یک نشان قرمز، صورتی یا بنفش باشد.
• اندازه: اندازه این لکه ها از چند میلی متر تا چند اینچ متفاوت است. ماه گرفتگی قرمز مادرزادی با رشد کودک بزرگتر می شود.
• محل بروز: ماه گرفتگی قرمز معمولاً در صورت، سر و گردن دیده می شوند البته گاهی در بدن، بازوها یا پاها نیز وجود دارند.
• شکل گیری: اکثریت قریب به اتفاق ماه گرفتگی قرمز از بدو تولد وجود دارد.
• درمان: ماه گرفتگی قرمز به خودی خود از بین نمی رود.
آیا ماه گرفتگی قرمز پوستی ارثی هستند؟
شیوع ناهنجاری های مویرگی 0.3٪ یا تقریباً از هر 300 مورد یکی است و می توانند ارثی باشند. از آنجا که جهش ژنتیکی عامل این بیماری است، بروز ماه گرفتگی قرمز در فرزندان والدینی که ماه گرفتگی قرمز دارند، غیرمعمول نیست.
چه عواملی باعث ایجاد ماه گرفتگی قرمز می شوند؟
دانشمندان اخیراً دریافته اند که یک جهش ژنتیکی خاص می تواند عامل ماه گرفتگی قرمز و بیماری دیگری به نام سندرم استورج وبر باشد که کمتر شایع است. پژوهش ها نشان داده اند که ژن ها می توانند بر اساس عوامل مختلفی از جمله انتخاب سبک زندگی و همچنین قابلیت های از پیش تعیین شده به حالت روشن یا خاموش تغییر وضعیت دهند. در خصوص ماه گرفتگی قرمز، دانشمندان کشف کرده اند که به دنبال بارداری، ژنی که مسئول ناهنجاری های مویرگی است اساساً در موقعیت "روشن" قرار می گیرد.
وقتی جهش ژنتیکی اتفاق می افتد، رگ های خونی رشد طبیعی ندارند. این رگهای خونی ناقص و ناهنجار ماه گرفتگی قرمز ایجاد می کنند. رگهای خونی نزدیک به پوست معمولاً روی گردن یا سر تحت تاثیر این پدیده قرار می گیرند. وقتی رگ های خونی به طور دائمی گشاد شوند، لکه های "قرمز رنگ" برای همیشه در ناحیه آسیب به چشم می خورد.
در نظر بگیرید که خوشه ای از رگهای خونی ریز به صورت متراکم زیر سطح پوست تجمع نماید. در این صورت به جای اینکه خون بتواند آزادانه حرکت کند و اکسیژن و مواد مغذی به سایر بافتهای بدن برساند، مویرگها گشاد شده و جریان خون در نزدیکی سطح پوست افزایش می یابد. همین وضعیت، ماه گرفتگی قرمز ایجاد می کند.
گزینه های درمانی برای ماه گرفتگی قرمز چیست؟
به آن جهت که ماه گرفتگی قرمز در هر کودک متفاوت است، روشهای درمان به عوامل زیادی بستگی دارد. ماه گرفتگی قرمز معمولاً با لیزرهای رنگی پالسی درمان می شود. دقیقاً مانند لیزر درمانی رگهای عنکبوتی، درمان لکه های شرابی با لیزر باعث تخریب انتخابی عروق مشکل ساز می شود. به دنبال این روش، مویرگهای اطراف در طی یک مرحله بهبود دوباره بازسازی و برای جریان صحیح خون آماده سازی می شوند.
مویرگهایی که به اندازه کافی تحت تاثیر لیزر قرار نگرفته باشند، دوباره به وضعیت اول باز می گردند و همچنان مشکلاتی را ایجاد می کنند، به همین دلیل تکرار درمان ضرورت دارد. انواع دیگر لیزرها مانند مادون قرمز را نیز می توان برای ضایعات تیره یا مقاوم مورد استفاده قرار داد.
نوع لیزر، تعداد جلسات درمان و همچنین نحوه درمان می تواند براساس شدت تیرگی یا بزرگی لکه و همچنین محل قرارگیری آن متفاوت باشد. روش های درمانی نسبتاً سریع هستند و با استفاده از بی حسی موضعی به صورت سرپایی انجام می شوند. اگرچه ممکن است برای کودکان که همکاری نمی کنند یا کسانی که دارای لکه های شرابی بسیار بزرگ هستند، بیهوشی عمومی توصیه گردد. پیشنهاد این است درمان ها هر 2-4 هفته یک بار و تا زمانی که رگ های آسیب دیده دوباره به وضعیت اول بازنگردد، تکرار شود.
در اکثریت بیماران، لکه های شرابی تا بیش از 50٪ کم رنگ تر می شوند. در شرایط کمتر مطلوب یک مانع قابل توجه در 20٪ - 46٪ بیماران قابل مشاهده است و گزارش ها حاکی از آنند که 14٪ - 40٪ موارد پاسخ بسیار کمی به درمان می دهند یا اصلا پاسخ نمی دهند. درمان باید به صورت دنباله دار انجام شود، در شرایط عادی اکثر بیماران به هشت تا ده جلسه درمان یا برای دستیابی به نتایج مطلوب به جلسات بیشتری نیاز دارند.
عوارض جانبی درمان ماه گرفتگی قرمز پوستی
به خاطر داشته باشید که ماه گرفتگی قرمز با رشد کودک تیره تر و بزرگتر می شوند، بنابراین توصیه می کنیم که درمان در اوایل نوزادی که برای بهترین فرصت از بین بردن لکه ها است، آغاز گردد. درمان ممکن است از چند روز پس از تولد شروع شود. عوارض جانبی درمان ماه گرفتگی قرمز به کمک لیزر:
• قرمزی
• کبودی
• تاول زدن
• پوسته پوسته شدن
در مواردی که در محل درمان مو وجود داشته باشد، ممکن است طاسی سکه ای ایجاد شود. زخم غیرمعمول است اما اگر مراقبت مناسب، صورت نگیرد احتمال بروز زخم نیز وجود دارد. بنابراین حتماً خدمات لیزر را از پزشک متخصص دریافت کنید. علاوه بر این، درمان لکه های شراب در نزدیکی چشم می تواند به عملکرد داخلی چشم آسیب وارد کند، به ویژه اگر این علامت تیره باشد به تکنیک های لیزر فشرده تری نیاز دارد. درمان پیشنهادی برای رفع خارش یا تاول زدن پس از برداشتن خال، استفاده از وازلین و بانداژهای مرطوب یا ژلاتین های طبیعی است.
اگر می خواهید از لکه های شراب خلاص شوید:
• هرچه زودتر به دنبال درمان باشید، بهتر است
• همه لکه های شراب به درمان پاسخ نمی دهند
• حتماً عمل برداشتن خال باید توسط یک پزشک واجد شرایط حاذق انجام شود.
عوارض ماه گرفتگی قرمز
از آنجا که جریان طبیعی خون در محل ماه گرفتگی قرمز محدود شده است، پیامدهای دیگری می تواند به همراه داشته باشد. ماه گرفتگی قرمز می تواند به یک بیماری نادر اما جدی تر به نام سندرم استورج-وبر ، یک بیماری عصبی همراه با تشنج، اختلالات یادگیری، ضعف یا فلج یک طرفه و گلوکوم مرتبط باشد.احتمال ابتلا به سندرم استورج-وبر در کودکی که با ماه گرفتگی قرمز در صورت متولد شده است، تقریباً 6٪ بوده و اگر ماه گرفتگی قرمز در توزیع شاخه چشمی عصب سه قلو تشکیل شده باشد، این خطر تا 26٪ افزایش می یابد.
کمی پیچیده به نظر می رسد، اجازه دهید موضوع را باز کنیم. عصب سه قلو یک عصب جمجمه ای است که درون مغز قرار دارد. مسئولیت اصلی آن انتقال حس از صورت به مغز است. شاخه چشمی عصب سه قلو عملکردهای حسی مرتبط به چشم ها و سینوس ها را انجام می دهد. هنگامی که یک ماه گرفتگی قرمز در هر نقطه از صورت، گردن یا سر تشکیل شود، به دلیل احتمال جلوگیری از عملکرد اعصاب مهم، خطر عوارض افزایش می یابد.
سایر عوارض مرتبط با ماه گرفتگی قرمز عبارتند از:
• مشکلات مربوط به چشم ها یا سینوس ها
• مشکلات تغذیه یا سایر نگرانی های بهداشت دهان و دندان
• افزایش پیشرفت اختلالات پوستی از جمله ضایعات و ندول یا گرهک ها
• یک اختلال نادر به نام سندرم کلیپل-ترناونای که می تواند باعث بدشکلی اندام شود
کمک به بچه ها برای کنار آمدن با این ضایعات پوستی
کمک به بچه هایی که ماه گرفتگی قرمز دارند مهم است تا بتوانند با وضعیت خود کنار بیایند. از صحبت در این باره امتناع نکنید بلکه به کودک کمک کنید تا ماه گرفتگی قرمز را به عنوان بخشی از وجود خود بپذیرد. با بزرگتر شدن کودک و اگر این علامت مادرزادی در جایی قرار گرفته که کاملاً مشخص است، بهتر است در مورد این خال با او صحبت کرده و او را برای صحبت های ناراحت کننده غریبه ها، آماده کنید. به کودک بیاموزید تا بتواند درباره خال و علامت خود به راحتی با دیگران صحبت کند. با افزایش سن ، ممکن است دوست داشته باشد، ماه گرفتگی قرمز پوستی را بپوشاند.
مطالعه بیشتر:
1- جوش های ریز روی صورت و بدن نوزاد به چه علت است؟
2- انواع التهاب های پوستی در نوزادان و علت های وقوع آن
3- لکه های قرمز روی پوست چیست؟ درمان لکه های قرمز روی پوست
4- اگزمای پوستی در نوزادان ظاهر آن چگونه است وعلت بروز آن چیست؟