برای پرورش کودک دو زبانه چه راهکارهایی وجود دارد؟
دو مدل اصلی برای تربیت کودکان دو زبانه و چند زبانه وجود دارد. هر فرد یک زبان و زبان مادری به عنوان زبان موروثی. بهترین راه برای کمک به کودکان در یادگیری کلمات گسترده به غیر از زبان مادر، این است که همیشه از این کلمات خارجی استفاده کنید. چنانچه قصد پرورش کودک دو زبانه دارید، می توانید از طریق بازی، فعالیت های اجتماعی و فعالیت های روزمره در خانه کودک خود را دو یا چند زبانه تربیت کنید. در ادامه این متن به شما خواهیم گفت که برای پرورش نوزاد دو زبانه چه راهکارهایی وجود دارد.
نحوه پرورش کودک دو زبانه
اگر شما و همسرتان توانایی صحبت یک زبان دیگر به غیر از زبان فارسی را دارید، ممکن است دوست داشته باشید تا کودک شما هم آن زبان را یاد بگیرد. پرورش کودک دو زبانه فواید زیادی دارد. به عنوان مثال، می تواند باعث بهتر شدن ارتباطات و پیوندها در خانواده شما در حال و آینده شود. بهترین راه برای پرورش کودک دو زبانه هم استفاده از کلمات متنوع آن زبانی که مدنظرتان است، به خصوص در سال های اولیه زندگی کودکتان است.
پرورش کودک دو زبانه، انتخاب خانواده شما
تصمیماتی که شما و همسرتان در مورد کمک به فرزندان خود در یادگیری استفاده از زبان های خود می گیرید به شرایط خانوادگی شما بستگی دارد.
یک نفر-یک زبان
اگر شما و همسرتان زبان های مختلفی دارید، الگوی "یک نفر- یک زبان" برای پرورش کودک دو یا چند زبانه بسیار مفید است. به عنوان مثال، اگر زبان شما فارسی و زبان همسر شما انگلیسی است، شما با کودکان خود فارسی صحبت می کنید و همسر شما با آنها انگلیسی صحبت می کند.
از این الگو می توانید برای آموزش بیشتر از یک زبان هم کار کنید. مثلا اگر شما در خانه با کودکانتان ترکی صحبت می کنید و همسر شما با آنها به زبان انگلیسی صحبت می کند و هر دوی شما مسلط به زبان فارسی هم هستید می توانید در محیط خارج از خانه با آنها فارسی صحبت کنید تا هم زمان سه زبان را بیاموزند و هم چنین در محیط مهد کودک و مدرسه با زبان فارسی به راحتی بتوانند با همسالان خود ارتباط برقرار کنند.
برای پرورش کودک دو زبانه، ایده آل ترین حالت ممکن این است که والدین هر سه زبان را بلد باشند. در این صورت زمانی که شما با کودکتان به زبان مثلا ترکی صحبت می کنید همسرتان هم متوجه صحبت های شما می شود.
زبان مادری به عنوان زبان خانه
اگر زبان مادری شما و همسرتان یکسان است، ممکن است دوست داشته باشید این زبان را به عنوان زبانی که در خانه صحبت می کنید انتخاب کنید. فرض کنیم زبان مادری شما فارسی است و اخیرا به یک کشور انگلیسی زبان مهاجرت کرده اید در این صورت زبان مادری و خانوادگی شما فارسی است و کودکتان در مدرسه با دوستان و معلم هایش به زبان انگلیسی صحبت خواهد کرد.
مثال دیگر این است که اگر شما و همسرتان مشکل کم شنوایی دارید و کودکان شنوایی را تربیت می کنید. فرزندان شما در خانه زبان اشاره را یاد می گیرند و در جامعه فارسی زبان به زبان فارسی صحبت خواهند کرد. الگوی زبان مادری به این معناست که کودک شما این زبان را می شنود، صحبت می کند و به درستی استفاده می کند، زیرا تمام افراد در خانه و اقوام به این زبان صحبت می کنند.
معمولا کودکان ممکن است با بزرگتر شدن تمایل کمتری به صحبت با شما به زبانی غیر از زبان مادری شان داشته باشند. بهتر است که به استفاده از این زبان دوم ادامه دهید حتی اگر فرزندانتان فقط به زبان مادری به شما جواب می دهند.
نکات تربیت و پرورش کودک دو زبانه
در این بخش چندین نکته عملی برای پرورش کودک دو زبانه را بیان می کنیم:
با بازی و سرگرمی زبان بعدی را آموزش دهید
• به زبان مدنظرتان برایش کتاب بخوانید و قصه بگوئید و کودک خود را تشویق کنید تا با شما همراهی کند. خلاقیت داشته باشید و از هر فرصتی برای آموزش غیرمستقیم استفاده کنید.
• بازی ها را به زبان مدنظرتان انجام دهید، به خصوص بازی هایی که روی زبان تمرکز دارند، مانند بازی "من کیستم؟" و سایر بازی های مربوط به حافظه و صحبت کردن.
• به زبان مدنظرتان آهنگ بخوانید، برقصید و موسیقی پخش کنید. کودکان موسیقی را دوست دارند و ملودی یک راه عالی برای کمک به آنها در به خاطر سپردن کلمات است.
• برای کودک خود به دنبال برنامه های بازی با کلمات، هماهنگ با زبان مدنظر خود باشید. برای پرورش کودک دوزبانه اسباب بازی های مناسبی وجود دارد که می توانید از آنها کمک بگیرید.
فعالیت های جامعه
• به دنبال موسسه پرورش کودک دو زبانه مدارس، مهد کودک و یا خانه های بازی باشید که دو یا چند زبانه هستند، در این صورت برای پرورش کودکتان بسیار مناسب هستند.
• سعی کنید زمان هایی را فراهم کنید که کودکتان بتواند با یک کودک دیگر که به آن زبان صحبت می کند، بازی کند و وقت بگذراند.
• سعی کنید کودکتان را در مکان هایی که افرادی به آن زبان صحبت می کنند، قرار دهید. اگر امکان حضور در آن کشور باشد که بسیار عالی است، زیرا فرزند شما با فرهنگ آن کشور هم آشنا شده و به یادگیری آن زبان علاقمند می شود.
• سعی کنید برای کودکتان، سی دی، دی وی دی، کتاب های تصویردار، داستان های مناسب سن و مجلات را به زبان مدنظر تهیه کنید و حتی می توانید از یک کتابخانه قرض بگیرید. کتاب پرورش کودک دو زبانه در این زمینه می تواند کمک کننده باشد.
• می توانید فعالیت های فرهنگی مربوط به آن زبان و هماهنگ با هویت خانوادگی خود انجام دهید. مثلا یک روز خاصی مانند کریسمس خانه را تزئین کرده و آن را با هم جشن بگیرید.
فعالیت های مربوط به خانه
• به برنامه های رادیویی مربوط به آن زبان گوش کنید و برنامه های موسیقی مورد علاقه کودکتان و یا شبکه های تلویزیونی مناسب سن او را تماشا کنید.
• اگر خانواده و دوستانی دارید که در خارج از کشور زندگی می کنند، می توانید فرزندان خود را تشویق کنید تا با استفاده از یک برنامه پیامکی یا ویدیویی یا به صورت آنلاین با آنها در ارتباط باشند.
• به آنچه فرزندتان به آن علاقه دارد فکر کنید. به عنوان مثال، فوتبال، موسیقی، نمایش های تلویزیونی، آشپزی و غیره. سعی کنید زبان مدنظر را در این علایق وارد کنید. به عنوان مثال، شما می توانید دستور غذای مورد علاقه فرزند خود یا یک دستورالعمل ساده از آن کشور را پیدا کرده و با کمک کودکتان آن را درست کنید و در حین کار مدام با آن زبان با یکدیگر صحبت کنید.
• به زبان مدنظر، فیلم یا برنامه ورزشی تماشا کنید. به عنوان مثال، از طریق شبکه های ماهواره ای یا خدمات پخش آنلاین در اینترنت می توانید این برنامه ها را تماشا کنید. بعضی اوقات می توانید زبان صوتی و یا زیرنویس آن را مطابق با زبان مدنظر خود تغییر دهید.
• برای پرورش کودک دو زبانه، به فرزند بزرگتر خود کمک کنید تا با برنامه های آنلاین مورد علاقه خود همراه شود. اما مراقب ایمنی فضای مجازی و اینترنت باشید و هم چنین محتوای آن برنامه ها را به دقت بررسی کنید تا مطابق معیارهای شما برای تربیت فرزندتان باشند.
مطالعه بیشتر:
شناخت فواید بازی های خلاقانه برای کودکان
اسباب بازی هایی برای افزایش هوش و خلاقیت کودک
نقش بازی در رشد و آموزش کودکان از بهبود خلاقیت تا سلامت جسمانی و ...
