علائم سرطان استخوان در کودکان و درمان این نوع سرطان چیست؟
سرطان استخوان در دوران کودکی ممکن است هر استخوانی از بدن را درگیر کند. اما این سرطان که آن را استئوسارکوما نیزمی نامند، معمولا در استخوان هایی ایجاد می شود که با سرعت بسیار زیادی رشد می کنند همانند انتهای استخوان های ران و بازو. شایع ترین محل هایی که خاستگاه سرطان استخوان در کودکان هستند شامل: استخوان ران که فمور نامیده می شود در محل مفصل شدن با استخوان زانو، استخوان درشت نی در محل مفصل زانو، استخوان بازو که هومروس نامیده می شود در محل مفصل شانه. در ادامه این متن همه چیز را در مورد علائم سرطان استخوان در کودکان و نیز راه های درمان آن برای شما شرح خواهیم داد.
علائم سرطان استخوان در کودکان
زمانی که سرطان استخوان در اسکلت محوری بدن ایجاد می شود، استخوان های جمجمه، ستون فقرات، لگن و دنده ها را درگیر خواهد کرد. زمانی که سرطان استخوان در پاها یا ساعد دست ایجاد شود، معمولا بخش میانی استخوان که دیافیز نام دارد را درگیر می کند. این نوع سرطان که Ewing's sarcoma سارکوم یوئینگ نامیده می شود در کودکان مناطق زیر را درگیر می کند:
استخوان لگن
استخوان ران
استخوانهای دنده ها
استخوان کتف که اسکاپولا نام دارد
استخوان ترقوه
استخوان جناق
استخوان های ساق پا که تیبیا و فیبولا نام دارند
استخوان های مهره ها
علائم سرطان استخوان در کودکان چیست؟
علایم سرطان استخوان در کودکان ممکن است بسته به اینکه در کدام استخوان شروع می شود، متفاوت باشد. علائم معمولاً چندین ماه قبل از تشخیص وجود دارد. در بسیاری از موارد صدمه ای به استخوان های بدن کودک وارد شده که علی رغم انجام روند های درمانی بهبود پیدا نمی کند. چنانچه کودک شما علائم زیر را دارد به متخصص مراجعه کنید:
علائم اولیه سرطان مغز استخوان در کودکان، درد
درد یکی از شایعترین نشانه های سرطان استخوان در دوران کودکی است که اغلب در محل نزدیک به منشا تومور حس می شود. درد کودک در موضعی خاص معمولا به صورت دردی که ناشی از یک آسیب ورزشی است خود را نشان می دهد. این درد به تدریج شدیدتر شده تا جایی که با داروهای مسکن بهبود پیدا نمی کند و به مرور در خواب کودک اختلال ایجاد کرده و یا او را از خواب بیدار می کند.
این درد ممکن است تیر کشنده یا مزمن باشد و نیز می تواند در هنگام انجام برخی فعایت هایی که به استخوان فشار وارد می کنند همانند بلند کردن اجسام نسبتا سنگین، شدیدتر شود. تومورهایی که در استخوان های پا ایجاد می شوند، حتی ممکن است سبب لنگیدن کودک شوند.
علائم سرطان استخوان کودکان، ایجاد تورم و توده
تورمی که به صورت یک توده حس می شود یکی دیگر از نشانه های سرطان استخوان در کودکان است. این توده معمولا نرم بوده و حس گرما در محل دارد درصورت وجود چنین علائمی در پاها یا بازوها معمولا سرطان خود را نشان داده و به راحتی تشخیص داده می شود اما اگر تومور در قفسه سینه یا لگن ایجاد شده باشد ممکن است سال ها پنهان مانده و تا زمانی که بیش از حد بزرگ نشده تشخیص داده نشود.
سایر علائم سرطان استخوان در کودکان
از دیگر علائم سرطان استخوان در کودکان می توان به موارد زیر اشار کرد:
لنگیدن ناشی از سرطان
سختی در حرکت دادن استخوان های پا یا دست ها
ایجاد شکستگی در استخوان ها بدون هیچ دلیل خاصی
تب که هیچ علت مشخصی ندارد
خستگی شدید
کاهش وزن
درمان سرطان استخوان در کودکان
در طی چند دهه گذشته پیشرفت های زیادی در زمینه درمان سرطان استخوان یا استئوسارکوم حاصل شده است. در دهه 1960 تنها درمان موجود قطع عضو بود. تنها تعداد کمی از بیماران بیشتر از دو سال از بعد از تشخیص جان سالم به درمی بردند.
اما مطالعات چند دهه اخیر نشان داده که انجام شیمی درمانی قبل و بعد از عمل می تواند چشم انداز بیماری را تا حد زیادی بهبود بخشد و انجام جراحی برای برداشتن توده در بسیاری از موارد جایگزین قطع عضو شده است.
درمان سرطان استخون بسته به موقعیت تومور، شدت سرطان و درجه بندی آن متفاوت است که به طور کلی شامل درمان های جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی می شود.
1. جراحی: به طور کلی انجام جراحی برای برداشتن توده پایه اصلی درمان سرطان استخوان است اما وسعت جراحی به محل و اندازه تومور بستگی دارد. اگر گسترش تومور تا حدی باشد که امکان برداشتن آن وجود نداشت، ممکن است عضو مربوطه قطع شده و درصورت لزوم اندام مصنوعی جایگزین آن گردد. برخی از انواع جراحی برای حفظ اندام (شامل پروتز یا پیوند استخوان) در بسیاری از موارد امکان پذیر است.
2. شیمی درمانی: شیمی درمانی ممکن است قبل از جراحی برای از بین بردن سلولهای سرطانی و کوچک شدن تومور استفاده شود. همچنین ممکن است بعد از جراحی برای جلوگیری از عود مجدد سرطان ادامه یابد.
در سال های اخیر نوع جدیدی از شیمی درمانی به نام میفومورتاید mifamurtide مرسوم شده است که برای سرطان هایی که به سایر نقاط بدن متاستاز نداده اند قابل استفاده بوده و می تواند بقای بیمار را تا حد بسیار زیادی بهبود بخشد.
3. پرتودرمانی: پرتودرمانی که گاهی در ترکیب با سایر اشکال درمانی (جراحی و شیمی درمانی) استفاده می شود.
آیا درمان های سرطان استخوان در کودکان عوارض جانبی دارد؟
بله. در کوتاه مدت، درمان های سرطان استخوان در کودکان می تواند عوارضی مانند درد، خستگی، حالت تهوع، استفراغ، عفونت، ریزش مو، کبودی و خستگی ایجاد کند.
در طولانی مدت، کودک ممکن است در معرض انواع اثرات دیررس درمان قرار گیرد. این موارد ممکن است ماهها یا سالها پس از پایان درمان رخ دهد که معمولا شامل رشد غیرطبیعی استخوان، اثرات قلبی یا ریوی، ناباروری و افزایش خطر ابتلا به سرطان دیگری باشد. درصورت قطع عضو و جایگزینی عضو مصنوعی، باید اثرات روانی ناشی از دست دادن بخشی از بدن را نیز به این موارد اضافه کنیم.
آیا امکان بازگشت مجدد سرطان استخوان در کودکان وجود دارد؟
بله. درمورد بیشتر انواع سرطان امکان بازگشت مجدد آنها وجود دارد بنابرین انجام پیگیری های منظم، زیر نظر متخصص جهت بررسی عود مجدد و نیز عوارض دیررس درمان ضرورت دارد. به همین جهت مراجعه مجدد به متخصص سه ماه پس از درمان و بعد هر چند ماه یکبار و در نهایت، به مدت دو سال هر شش ماه یکبار را نباید فراموش کنید.
این زمان بندی به این دلیل تنظیم شده که در بیشتر موارد عود کننده سرطان استخوان در کودکان، 18 ماه پس از اتمام درمان علائم سرطان استخوان در کودکان مجددا خود را نشان داده اند. اما باید بگوییم امیدوار باشید، موارد بسیار زیادی نیز وجود داشته که سرطان برای همیشه از بدن کودک پاک شده است.
مطالعه بیشتر:
9 ماده شیمیایی خطرناک که باید از آنها دوری کرد
امید به زندگی کودکان سرطانی افزایش یافته است
اشعه ایکس چه عوارض و خطرات برای کودکان دارد؟
