برخورد با رفتارهای بد کودکان چگونه باید باشد؟
موقعیتی را تصور کنید که کودک شما با صدای بلند سر میز شام آروغ می زند و یا اینکه فقط برای آزار دادن به دست برادرش ضربه می زند، این رفتارها قطعا برای هر پدرو مادری آزار دهنده هستند. به عنوان یک پدر و مادر، ممکن است از رفتار فرزند خود احساس آزار و اذیت کنید. با این حال، قبل از شروع به استفاده از برخی راهکارها برای برخورد با رفتارهای بد کودکان، از خود بپرسید: "آیا رفتار فرزند من واقعا ناپسند است یا من به رفتارهای او حساسیت بیش از حد نشان می دهم؟" و "آیا این رفتار کودک به عنوان یک فرد نابالغ مورد انتظار است و یا باید برای رفع آن فکری کنم؟" در ادامه این مقاله برای شما شرح می دهیم که برای برخورد با رفتارهای بد کودکان چه باید کنید و چه زمانی و چگونه باید واکنش نشان دهید.
اهمیت برخورد با رفتارهای بد کودکان
بچه ها نابالغ هستند و بعضی مواقع کارهایی انجام می دهند که از نظر مغز بالغ و بزرگسال ما زشت تلقی می شود. اما بهتر است بدانید که بیشتر بچه ها در دوره هایی از رشد خود این رفتارهای ناپسند را تجربه خواهند کرد. اما اگر احساس می کنید که باید این رفتار زننده او ترک شود درست است، تربیت بخش مهمی از روند رشد کودکان محسوب می شود. در این بخش راهکارهای موثری را بیان می کنیم:
1- قبل از شروع رفتار از آن جلوگیری کنید.
درمورد برخورد با رفتارهای بد کودکان، بهتر است به کودک چند رفتار پیشگیرانه آموزش دهید، تا از بروز رفتارهای مخرب در او جلوگیری کنند. همدلی را به او بیاموزید تا درک کند که وقتی این رفتارهای بی ادبانه را دارد، اطرافیان او بسیار ناراحت می شوند. به عنوان مثال، هنگام خواندن یک کتاب داستان، زمانی که یک شخصیت رفتار بدی انجام داد، خواندن داستان را متوقف کنید و از کودکتان بپرسید، اطرافیان آن شخصیت از این رفتار چه احساسی دارند و چگونه این رفتار بر دوستان و خانواده ما تاثیر می گذارد.
همیشه به کودکانتان روش های مفید و سازنده برای کنار آمدن با احساسات ناراحت کننده را بیاموزید. به بچه ها نشان دهید که چگونه بدون اینکه واکنش منفی نشان دهند، با اضطراب، ترس، تنهایی یا طرد شدن کنار بیایند.
2- رفتار خوب کودکان را ستایش کنید.
بچه ها معمولا به عنوان وسیله ای برای جلب توجه، بعضی از رفتارهایی که زشت هستند را بروز می دهند. اگر به طور مرتب به کودک خود توجه نشان دهید، او مجبور نخواهد شد که این رفتارهای زشت و زننده را نشان دهد.
به عنوان مثال، زمانی که در حال صحبت با یک دوست هستید و کودکتان صحبت شما را قطع می کند، یعنی نیاز به توجه شما دارد. بنابراین بهتر است در این موقعیت ها خودتان از هر چند دقیقه صحبت خود را قطع کرده و به فرزند خود بگویید: " از اینکه خیلی آروم بازی می کنی ممنونم."
به عنوان یکی از بهترین راه های برخورد با رفتارهای بد کودکان و پیشگیری از آنها، زمانی که کودک شما رفتار خوبی دارد از او تعریف کنید، در این صورت او برای ادامه این رفتار تشویق می شود و درک می کند که بهترین راه برای جلب توجه شما انجام رفتارهای خوب است.
3- رفتاری که آسیب زننده نیست را نادیده بگیرید.
اگر رفتار ناپسند کودک شما صرفا جلب توجه است، ( مانند تولید صدای بلند و تکرار شونده سر میز شام) آن را نادیده بگیرید. با نادیده گرفتن رفتار کودک او متوجه می شود که برای جلب توجه شما روش مناسبی را انتخاب نکرده است.
نادیده گرفتن تنها در صورتی موثر است که همه اعضای خانواده بتوانند با شما همراه باشند و برای کودک الگوسازی کنند. به عنوان مثال، اگر مشاجره ای بین خواهر و برادر اتفاق بیفتد و یکی از آنها فریاد بزند: " بسه، تمومش کن" در این صورت کودک که این صحنه را مشاهده می کند نتیجه می گیرد که برای گرفتن واکنش موثر از طرف مقابل باید فریاد بزند. بسیار مهم است که تمام اعضای خانواده نسبت به رفتارهای زشت و زننده بی تفاوت باشند، در غیر این صورت، شاید لازم باشد روش دیگری را امتحان کنید.
4- به رفتار ناپسند کودک اشاره کنید.
اگر کودک شما نوع رفتاری را که باعث آزار دیگران می شود، تشخیص نمی دهد، هنگام بروز این رفتار ناپسند به او تذکر دهید که این رفتار بد است. به عنوان مثال زمانی که شما مهمان در خانه دارید، ممکن است کودک این رفتارهای ناپسند را بروز دهد و فکر می کند که با این کار مهمان ها سرگرم می شوند. یا ممکن است کودک شما نمی داند که چطور بچه مهمان را به اتاقش دعوت کند تا با او بازی کند و با این رفتار می خواهد توجه کودک مهمان را به خود جلب کند.
اگر با کودکتان تنها هستید، به سادگی بگویید: " لطفا ساکت باش، این صداهای بلند آزاردهنده است." بنابراین بعضی مواقع شما فقط باید یک تذکر کوچک به کودک بدهید. اگر در مهمانی یا مکانی عمومی هستید، کودک خود را از آن محل خارج کرده و به طور خصوصی به او توضیح دهید که رفتارش نامناسب است. به عنوان مثال، بگویید: " می دانم که دوست داری بقیه بچه ها با تو بازی کنند اما اینکه جلوی بازی آنها را بگیری باعث ناراحتی آن بچه ها می شود! باید از آنها بخواهی که با تو هم بازی کنند نه اینکه بازی آنها را خراب کنی."
یک کلمه رمز یا یک کد بین خودتان تعیین کنید تا در مکان های عمومی و مهمانی ها بدون اینکه فرزند خود را خجالت زده کنید، به او بفهمانید که رفتار بدی دارد. این کلمات فقط جنبه یاددآوری دارند تا او متوجه رفتارهای خود شود.
5- به کودک هشدار دهید.
یکی از روش های موثر برای یاددآوری رفتار ناپسند به کودک این است که جملات هشدار دهنده خود را واضح و مشخص بیان کنید. به عنوان مثال بگویید: " وقتی این رفتار زشت رو تموم کنی، می تونی بیشتر با اسباب بازی هات بازی کنی،" یا " اگر به این رفتار زننده ادامه بدهی، برای مدتی نمی توانی با اسباب بازی هات بازی کنی!" فقط یک هشدار بدهید، منتظر بمانید و نتیجه هشدار را ببینید.
6- پیامد رفتارش را به کودک بگویید.
اگر کودکتان به اخطار شما توجه نکرد، باید به او بگویید که نتیجه این رفتار چه چیزی خواهد بود. ممنوع کردن بازی با اسباب بازی و یا انجام کار مورد علاقه معمولا تنبیه خوبی در نظر گرفته میشود.
7- حل مسئله برای آینده.
اگر این رفتارهای ناپسند یک مشکل مداوم برای کودکتان محسوب می شود، بهتر است قبل از ورود به موقعیتی که این رفتارها بروز می کنند، باهم راجع به این موضوع صحبت کنید و راه حل هایی را در نظر بگیرید. بعضی از این مکان ها، مانند: سوار شدن به ماشین یا رفتن به یک مهمانی.
می توانید برای پیشگیری از رفتارهای زننده در مهمانی ها یک بسته مدادرنگی و یک دفتر نقاشی ببرید تا فرزندتان با آنها سرگرم شود و اگر در تمام مدت رفتار خوبی داشت، می توانید یک هدیه برای کودک تهیه کنید. جملاتی مانند این را بگویید: " اگر امروز در خانه مادر بزرگ رفتار خوبی داشته باشی، زمان برگشت به خانه در پارک بازی می کنیم."
برای برخورد با رفتارهای بد کودکان، انتظارات خود را پیش از وقوع آن رفتار ناپسند به طور واضح بگویید. به عنوان مثال، درباره کارهایی که کودک می تواند در زمان بی حوصلگی انجام دهد صحبت کنید و یا به او بگویید که برای جلب توجه باید از روش های مثبت استفاده کند.
مطالعه بیشتر:
نحوه برخورد با بچه های شیطون چگونه باید باشد؟
رفتارهای نامناسبی که تندرستی فرزند را به خطر می اندازد!
بهترین روش برای تربیت فرزند در شرایط امروزی چیست؟
عادت های بد در کودکان و روش های ترک آنها چگونه است؟
