درمان چاقی در کودکان چیست و چه کودکانی چاق محسوب می شوند؟
چاقی عارضه ای است که هرچه زودتر به فکر درمان آن بیفتید زودتر از شر آن خلاص خواهید شد. بسیاری افراد گمان می کنند که نیازی به درمان چاقی در کودکان نیست و وقتی آنها بزرگتر شده و اصطلاحا قد بکشند، لاغر خواهند شد. اما باید به شما بگوییم گرچه جهش رشد سبب می شود که تا حدی چاقی کودک برطرف شود، اما در صورت عدم درمان چاقی در کودکان، ممکن است این وضعیت به انواع مشکلات سلامتی تبدیل شده و در نهایت به چاقی در دوران بزگسالی منجر گردد. بنابراین بهتر است که هر چه سریعتر به فکر درمان چاقی کودکان زیر هفت سال باشید و با کمک روش های درمان چاقی شکم در کودکان به سلامتی هرچه بیشتر آنها کمک کنید.
چه کودکانی چاق محسوب می شوند؟
برای تصمیم گیری درمورد چاق بودن یا نبودن کودک، پزشک شاخص توده بدنی کودک را اندازه گیری می کند، شاخص توده بدنی یا BMI عددی است که از طریق وزن و قد کودک به دست می آید و میزان چربی بدن کودک را نشان می دهد. اگر BMI فرزند شما در صدک 95 یا بالاتر از آن باشد، چاق محسوب می شود. چنانچه بر اساس BMI کودک شما چاق باشد، متخصص اطفال موارد زیر را نیز بررسی خواهد کرد:
• دیابت
• فشار خون بالا
• آزمایش چربی خون (کلسترول بالا ، تری گلیسیرید بالا و سطح پایین کلسترول خوب HDL)
• کبد چرب
• مشکلات قاعدگی در دختران
• مشکلات روانی
چنانچه BMI کودک شما بین صدک 85 تا 95 باشد، دارای اضافه وزن و در معرض چاقی در نظر گرفته می شود. در این حالت پزشک ممکن است موارد زیر را بررسی کند:
• سابقه خانوادگی بیماری های قلبی عروقی، افزایش کلسترول، دیابت، چاقی والدین
• پیگیری ارزیابی BMI در سال های بعد
• نگرانی های مربوط به وزن و درک از اضافه وزن توسط خود کودک
• فشار خون
برای درمان چاقی در کودکان چه کنیم؟
چه کودک شما دارای ژن هایی باشد که باعث افزایش وزن می شود (اضافه وزن ارثی) و چه اینکه به دلیل خوردن بیش از حد و مصرف غذاهای ناسالم چاق است، تغییر سبک زندگی از عوامل اساسی در کاهش وزن طولانی مدت محسوب می شود. این تغییر در یک کلام شامل بهبود رژیم غذایی و افزایش فعالیت بدنی است.
در برخی موارد بر اساس صلاح دید پزشک متخصص، تلاش برای کاهش وزن نیست، بلکه تلاش می کنیم تا وزن فعلی کودک حفظ شود و اضافه وزن بیشتر پیدا نکند تا در سال های پیش رو، از طریق قد کشیدن مشکل اضافه وزن و شکل کلی اندام برطرف گردد. در نوجوانان که بیشتر رشد قدی خود را تجربه کرده اند و با شاخص توده بدنی بالاتر(BMI)، ممکن است کاهش وزن به یک هدف درمانی تبدیل شود. به هرحال برای کاهش وزن کودکان و نوجوانان باید اهداف واقع بینانه ای در نظر بگیرید.
برای اضافه وزن کودکم باید به چه متخصصی مراجعه کنم؟
بسته به نیاز کودک شما، یک تیم چند تخصصی متشکل از یک پزشک، یک متخصص تغذیه، یک متخصص بهداشت روان و یک مربی ورزشی ممکن است برای تهیه یک برنامه درمانی خاص مفید باشند. این برنامه می تواند شامل موارد زیر باشد:
• مشاوره تغذیه و اصلاح کیفیت رژیم غذایی و محتوای کالری
• افزایش فعالیت بدنی
• اصلاح رفتار برای رفع عزت نفس و نگرش در مورد غذا
• درمان فردی یا گروهی متمرکز بر تغییر رفتارها با هدف اصلاح عادات غذایی
• مشاوره خانواده برای کمک به حمایت از روند درمانی در خانه
رژیم غذایی برای درمان چاقی کودکان
کودکانی که دارای اضافه وزن هستند می توانند از رژیم های غذایی دارای قند کمتر کمک بگیرند. معمولا افراد دارای اضافه وزن در پیروی از رژیم های غذایی کم چرب و کم کالری مشکل دارند و افرادی که علی رغم پیروی از این رژیم ها لاغر می شوند، معمولاً برای جلوگیری از بازگشت وزن در طولانی مدت مشکل دارند. این مسئله معمولاً به این دلیل است که غذای کمی که می خورند سبب احساس گرسنگی در آنها می شود. برای چنین افرادی پیروی از رژیم هایی که شاخص گلیسمیک کمتری دارند معمولا بهترین روش درمان است. این نوع از رژیم ها شامل:
کربوهیدرات های دیر هضم: مانند سبزیجات، میوه ها، لوبیا و غلات با حداقل فرآوری، همراه با پروتئین و چربی های سالم مانند آجیل، آووکادو و روغن زیتون. همه اینها به ما کمک می کند تا بعد از خوردن غذا بیشتر سیر بمانیم و دیرتر احساس گرسنگی کنیم.
این نوع کربوهیدرات ها که به آرامی هضم می شوند، قند خون را تا ساعت ها پس از صرف غذا در یک سطح ثابت نگه می دارند در نتیجه عدم افت قند خون، دیرتر احساس گرسنگی خواهید کرد.
چگونه یک رژیم غذایی با شاخص گلیسمیک پایین برای کودک بگیریم؟
پیروی از رژیم با شاخص گلیسمیک پایین آسانتر از آن است که به نظر می رسد. نیازی نیست که شاخص گلیسمی هر ماده غذایی را بخاطر بسپارید یا گرم کربوهیدرات های موجود در غذاها را بشمارید. در عوض می توانید:
• از کربوهیدرات های طبیعی و غنی از فیبر مانند سبزیجات غیرنشاسته ای، میوه ها و لوبیا همراه با پروتئین و چربی سالم (مانند آجیل، آووکادو یا روغن زیتون) استفاده کنید.
• غلات را در حداقل فرآوری ممکن خود بخورید (به عنوان مثال نان سبوس دار به جای نان سفید)
• آب میوه را به 1 فنجان در روز محدود کنید، از نوشابه شیرین خودداری کنید و بیشتر آب به کودکتان بدهید.
تحقیقات نشان داده است که رژیم غذایی با شاخص گلیسمیک پایین فواید زیادی برای کودکان دارد، از جمله:
• کاهش خطر ابتلا به دیابت، بیماری قلبی و کبد چرب
• کاهش سطح قند خون و کلسترول در افراد دیابتی ، نوع 1 و نوع 2.
• کنترل اشتها، که از وزن سالم در کودکان و بزرگسالان پشتیبانی می کند.
فعالیت بدنی
اگر به دنبال وزن مناسب کودکتان هستید، باید بگوییم که درست غذا خوردن نصف معادله وزن و تناسب اندام مطلوب و فعالیت بدنی منظم، نیمه دیگر آن است.
بهترین فعالیت بدنی برای کودکان چاق چیست؟
درمان چاقی کودکان در طب سنتی افزایش فعالیت بدنی است. چنانچه کودک شما فعالیت بدنی ندارد باید آرام آرام شروع کنید. فعالیت بدنی شدید و ورزش های سخت ممکن است در ابتدا برای کودک چاقی خطرناک باشد. با 20 دقیقه تا نیم ساعت پیاده روی در روز شروع کنید و به مرور میزان فعالیت و نوع آن را بیشتر کنید.
برای اینکه کودک خود را فعال نگه دارید، تمرکز خود را بر روی فعالیت های بدنی سرگرم کننده و جذاب و متناسب با سطح توانایی او قرار دهید. برخی فعالیت ها همانند زومبا برای کودکان بسیار جذاب است.
متخصصان حداقل 60 دقیقه فعالیت بدنی روزانه را برای بیشتر کودکان پیشنهاد می کنند. دویدن، دوچرخه سواری، پریدن از طناب، رقصیدن و بازی بسکتبال یا فوتبال روش های خوبی برای فعالیت آنها است.
اگر چاقی کودکم منجر به دیابت شده باشد، برای کمک کردن به او دیر شده است؟
برای بهبود سلامتی هرگز دیر نیست. به یاد داشته باشید که بسیاری از مشکلات سلامتی مانند کلسترول بالا و فشار خون بالا، افزایش قند خون، کبد چرب و حتی دیابت نوع 2 قابل برگشت هستند. با نظارت دقیق بر وزن کودک، بسیاری از مشکلات مربوط به وزن را می توان زود تشخیص داد تا از پیشرفت به سمت مشکلات جدی و مزمن سلامتی جلوگیری شود. برای کمک به کودکتان راه حل های درمان چاقی در کودکان را جدی گرفته و به کار ببندید درصورت نیاز حتما از متخصص تغذیه کمک بگیرید.
مطالعه بیشتر:
تاثیر رژیم غذایی مردان بر اضافه وزن و چاقی کودکان
همه چیز درباره تبعات چاقی کودکان؛ چرا باید نگران باشیم؟
عوارض چاقی در کودکان و نشانه‌‌های چاقی در کودکان چیست؟
درمان سریع چاقی کودکان،روش صحیح برای درمان سریع چاقی چیست؟
