علائم و درمان تومور مغزی در کودکان چیست؟

علت تومور مغزی در کودکان چیست؟

پزشکان هنوز در مورد علل ایجاد کننده تومور مغزی در کودکان مطمئن نیستند. در موارد نادر، کودکان ژن های ارثی دارند که خطر ابتلا به تومور مغز یا نخاع را در آنها افزایش می دهد. این نوع تومورهای ارثی شامل نوروفیبروماتوز، سندرم لی فراومنی، سندرم لینچ و بیماری سل توبروس است.

چه کودکانی در معرض خطر تومور مغزی هستند؟

به غیر از ژن های ارثی، امواج یکی از مهمترین عامل خطرساز محیطی است. منظور از امواج موارد ناشی از درمان های پزشکی از جمله پرتودرمانی، سی تی اسکن و اشعه ایکس به سر و ... است که همه خطر تومورها را افزایش می دهد.

آیا امواج موبایل سبب تومور مغزی در کودکان می شوند؟

تابش الکترومغناطیسی تلفن های همراه و خطوط برق هر دو به عنوان عوامل خطر احتمالی مورد مطالعه قرار گرفته اند. اما محققان شواهد قانع کننده ای پیدا نکرده اند که این موارد را به تومورهای مغزی در دوران کودکی پیوند دهد.

تومور مغزی در کودکان در چه سنی تشخیص داده می شود؟

تا زمانی که خطر ژنتیکی بالاتری در مورد ابتلا به این عارضه برای کودک نداشته باشند، کودکان به طور معمول از نظر تومورهای مغز یا نخاع مورد آزمایش قرار نمی گیرند و این گروه سنی معمولاً فقط در صورت نشان دادن علائم آزمایش خواهند شد. این بدان معناست که هیچ سن استانداردی برای تشخیص تومور مغز یا نخاع در کودکان وجود ندارد.

علائم تومور مغزی در کودکان چیست؟

کودکان می توانند در دوران نوزادی یا نوجوانی به تومور مبتلا شوند. علائمی مانند سردرد، استفراغ، سرگیجه و احساس عدم تعادل می توانند به آرامی ایجاد شوند یا به سرعت و ناگهانی ظاهر شوند.

تومور مغزی در کودکان چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک متخصص مغز و اعصاب باید کودک را معاینه کند. برای شروع، پزشک در مورد علائم و سابقه سلامتی کودک شما سؤال می کند و شما باید هر علامت غیرطبیعی که دیده یا حس کرده اید را مفصل شرح دهید. سپس پزشک برخی آزمایشات را انجام می دهند تا ببینند مغز و نخاع کودک شما چگونه کار می کند. بعلاوه با معاینه رفلکس ها، حواس و توانایی تفکر کودک شما را بررسی خواهد کرد. سایر آزمایشات مورد استفاده برای تشخیص تومور مغزی در کودکان عبارتند از:

• تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI). در این آزمایش از آهن ربا و امواج رادیویی قدرتمندی برای ایجاد تصاویر از مغز و نخاع کودک شما استفاده می شود. این تست می تواند محل و اندازه تومور را نشان دهد. کودک شما ممکن است برای کمک به خوابیدن دارو دریافت کند تا در طول آزمایش بی حرکت بماند. قبل از MRI ، پزشک ممکن است تزریق گادولینیوم وریدی انجام دهد. این ماده باعث می شود تومور روی تصویر واضح تر نشان داده شود.

• توموگرافی رایانه ای یا CT. این آزمایش با استفاده از اشعه ایکس و رایانه تصاویر دقیقی از داخل بدن ایجاد می کند.

• پونکسیون کمری. در این آزمایش، پزشک یک سوزن را در پشت کودک شما قرار می دهد و یک نمونه کوچک از مایع نخاع را خارج می کند. ابتدا از دارو برای بی حس کردن منطقه استفاده می شود. سپس یک تکنسین آزمایشگاهی نمونه مایع را زیر میکروسکوپ بررسی می کند تا ببیند حاوی سلول های سرطانی است یا نه.

• نمونه برداری. این تنها آزمایشی است که می تواند ابتلای کودک به تومور مغزی را به طور قطعی تأیید کند. جراح قطعه کوچکی از بافت مغز را از طریق سوزن خارج می کند. در صورت وجود سلول های سرطانی، پزشک در همان جراحی در صورت امکان تومور را  برمیدارد.

پس از انجام آزمایشات، پزشک بر اساس سرعت رشد تومور، آن را درجه بندی می کند. تومورهای درجه پایین رشد کندتری نسبت به درجه های بالا دارند. هنگامی که پزشک درجه را بداند، بهتر می تواند برای درمان کودک برنامه ریزی کند.

درمان تومور مغزی در کودکان

اگر کودک شما مبتلا به تومور مغز یا نخاع شده باشد، پزشک بهترین گزینه های درمانی را با شما در میان می گذارد. معمولاً درمان به معنای جراحی برای برداشتن تومور است. بسته به خوش خیم یا بدخیم بودن آن، ممکن است سایر درمان ها مانند پرتودرمانی یا شیمی درمانی نیز نیاز باشد. پس از انجام تعدادی از آزمایشات و بررسی چند مورد مشخص می شود که پزشک چه نوع درمانی را توصیه می کند. این موارد شامل:

• اندازه و محل تومور

• اگر تومور خوش خیم یا بدخیم باشد

• سن و سلامت کلی کودک شما

• خطرات یک درمان خاص

• درمانی که شما - والدین - بیشتر از همه ترجیح می دهید.

آیا جراحی برای تومور مغزی کودکان همیشه لازم است؟

نه. تومور خوش خیم نگران کننده است، اما ممکن است لازم نباشد فوراً برداشته شود. اگر تومور کودک شما کند رشد می کند یا به نظر نمی رسد تغییر کند، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که یک پیگیری را به جای جراحی انتخاب کند. آنها می توانند تومور را با کمک MRI کنترل کنند. قبل از اینکه دکتر تصمیم به انجام جراحی بگیرد، نمونه برداری از تومور را انجام می دهند تا ببینند آیا سرطان واقعا نیاز به جراحی دارد یا خیر.

درمان های غیرجراحی

در بسیاری از موارد، نظارت به تنهایی کافی نیست. تومور ممکن است سرطانی بوده و در حال رشد باشد. اگر جراحی گزینه مناسبی نباشد، سایر گزینه ها شامل:

پرتو درمانی. این نوع درمان از ذرات یا امواج با انرژی بالا برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. همچنین می تواند به سلولهای سالم اطراف تومور آسیب برساند و تأثیرات جدی بر رشد مغز بگذارد. تابش معمولاً در کودکان زیر 3 سال انجام نمی شود. با تکنیک های جدید پرتودرمانی دقیقتر می شود.

شیمی درمانی (شیمی درمانی). این درمان شامل داروهایی است که کودک شما از طریق دهان یا تزریقی دریافت می کند و اغلب در تومورهایی که سریع رشد می کنند استفاده می شود. کودکان زیر 3 سال نیز می توانند از این درمان کمک بگیرند.

پرتودرمانی و شیمی درمانی هردو ممکن است باعث حالت تهوع و خستگی شوند. پرتودرمانی ستون فقرات بیشتر از پرتوی مغز باعث حالت تهوع می شود. سایر عوارض جانبی احتمالی شیمی درمانی شامل:

• زخم های دهان

• کاهش اشتها و کاهش وزن

• اسهال

• ریزش مو

• کبودی و خونریزی آسان در بدن

• افزایش خطر عفونت به دلیل ضعف سیستم ایمنی بدن

مراقبت های بعدی تومورهای مغزی در کودکان

اگر جراحی انجام شود، جراحی تومور مغز و نخاع معمولاً حداقل به چند روز بهبودی در بیمارستان نیاز دارد. مدت بستری بستگی به سن فرزند شما، سلامت کلی و نوع جراحی دارد. بعد از جراحی ممکن است به شیمی درمانی یا پرتودرمانی نیاز داشته باشند. این امر همچنین می تواند بر مدت زمانی که آنها در بیمارستان می گذرانند تأثیر بگذارد. بسته به شرایط فرزند شما، آنها ممکن است نیاز به بستری در یک مرکز توان بخشی داشته باشند.

تیمی از پزشکان و پرستاران از کودک شما مراقبت خواهند کرد. آنها با هم یک طرح درمانی و بهبودی پس از جراحی ارائه می دهند. برخی از متخصصانی که فرزند شما تحت نظر خواهند داشت عبارتند از:

• متخصص مغز و اعصاب برای ارزیابی و درمان شرایط سیستم عصبی

• متخصص غدد برای کمک به اطمینان از اینکه کودک سطح هورمون مناسبی برای رشد و نمو سالم دارد

• درمانگر فیزیکی برای کمک به پیاده روی و سایر فعالیت های عضلات بزرگ

• کاردرمانگر برای کمک به عملکرد عضلانی کوچکتر، مانند استفاده از ظروف غذا، بستن دکمه پیراهن، مسواک زدن و فعالیت های مشابه

• گفتار درمانگر برای کمک به بهبود مهارت های گفتاری و ارتباطی

• چشم پزشک برای بررسی بینایی کودک شما

• شنوایی سنج برای بررسی شنوایی کودک شما

• روانپزشک یا روانشناس برای ارزیابی هرگونه تغییر در توانایی یادگیری، حافظه، هوش عمومی و سایر زمینه های مربوط به کودک

عوارض احتمالی بعد از جراحی تومور مغزی در کودکان چیست؟

پس از بازگشت به خانه، اگر کودک شما در تنفس مشکلی دارد یا دچار تشنج شده است، باید با اورژانس تماس بگیرید. خصوصاً اگر با تشنج های قبلی متفاوت باشد یا کودک شما هرگز دچار چنین موردی نشده باشد.علائم دیگری که باید با به آنها توجه داشته و پزشک کودک شما تماس بگیرند عبارتند از:

• مشکلات حافظه

• توهم

• تغییرات عمده خلق و خوی

• در حرکات روده و دفع ادرار مشکل دارید

• سردردهای مکرر

• ضعف یا گزگز در بازوها یا پاها

• حالت تهوع

• تب بالا

چشم انداز کودکان مبتلا به تومورهای مغزی و نخاعی چگونه است؟

کیفیت زندگی پس از درمان تومور مغز یا نخاع با توجه به شدت بیماری و درمان آن تعیین می شود. کودک شما می تواند در طی چند ماه به طور کامل از درمان تومور بهبود یابد، یا ممکن است بهبود بیش از یک سال طول بکشد. برخی از کودکان ممکن است مشکلات پایداری داشته باشند. دیگران ممکن است دارای مشکلات یادگیری یا برخی محدودیت ها در ورزش و سایر فعالیت های تفریحی باشند. سال اول معمولاً چالش برانگیزترین سال است.

بدون شک تومور مغزی در کودکان یکی از چالش برانگیزترین بیماری ها است اما با پیگیری و درمان درست می توان به کودک در رسیدن به زندگی عادی کمک کرد.

مطالعه بیشتر:

هیدروسفالی، تجمع آب درون مغز

علت سردرد در کودکان و علائم سردرد در کودکان چیست؟

صرع در کودکان چگونه است و چه علایم و نشانه هایی دارد؟

ماکروسفالی و یا داشتن سر بزرگتر از حد معمول در نوزادان چیست؟