دیسپلازی دهانه رحم ، درمان و علت دیسپلازی دهانه رحم چیست؟
دیسپلازی دهانه رحم یک عارضه پیش سرطانی است که در آن رشد غیرطبیعی سلول در پوشش داخلی دهانه رحم یا کانال غدد درون رحم، محل بین رحم و واژن رخ می دهد. به آن نئوپلازی داخل اپیتلیال دهانه رحم (CIN) نیز گفته می شود. دیسپلازی دهانه رحم که به عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) منتقله از راه جنسی ارتباط دارد در زنان زیر 30 سال شایع است اما در هر سنی ممکن است ایجاد شود. در ادامه این متن برای شما شرح می دهیم که علت دیسپلازی دهانه رحم چیست و آیا دیسپلازی دهانه رحم درمانی دارد یا نه؟
آیا دیسپلازی گردن رحم به معنای داشتن سرطان است؟
دیسپلازی گردن یا دهانه رحم معمولاً علائمی ایجاد نمی کند و بیشتر اوقات با آزمایش معمول پاپ اسمیر تشخیص داده می شود. دیسپلازی گردن رحم به معنای داشتن سرطان نیست. در حقیقت پیش آگهی برای زنان مبتلا به دیسپلازی دهانه رحم که پیگیری و درمان مناسب را دریافت می کنند بسیار عالی است. اما زنانی که تشخیص داده نمی شوند یا از مراقبت های مناسب برخوردار نیستند بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم هستند.
آیا دیسپلازی خفیف دهانه رحم نیاز به درمان دارد؟
دیسپلازی خفیف دهانه رحم گاهی اوقات بدون درمان برطرف می شود و فقط ممکن است نیاز به پیگیری دقیق با آزمایش پاپ اسمیر هر سه یا شش ماه داشته باشد. اما دیسپلازی متوسط تا شدید دهانه رحم و دیسپلازی خفیف دهانه رحم که به مدت دو سال ادامه دارد معمولاً نیاز به درمان برای از بین بردن سلول های غیرطبیعی و کاهش خطر سرطان دهانه رحم دارد.
علت دیسپلازی دهانه رحم چیست؟
در بسیاری از زنان مبتلا به دیسپلازی دهانه رحم، ویروس HPV در سلول های دهانه رحم یافت می شود. عفونت HPV در زنان و مردان شایع است و اغلب زنان فعال جنسی زیر 20 سال را درگیر می کند.
در بیشتر موارد، سیستم ایمنی بدن HPV را از بین می برد و عفونت را پاک می کند. اما در برخی از زنان، عفونت ادامه پیدا کرده و منجر به دیسپلازی دهانه رحم می شود. از بیش از 100 سویه مختلف HPV، بیش از یک سوم آنها می توانند از طریق آمیزشی منتقل شوند و دو نوع خاص - HPV 16 و HPV 18 - به شدت با سرطان دهانه رحم ارتباط دارند.
این ویروس معمولاً در هنگام تماس جنسی از قبیل مقاربت واژنی، مقاربت مقعدی یا رابطه دهانی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. اما می تواند از طریق تماس پوست به پوست با فرد آلوده نیز منتقل شود. ویروس پس از انتقال، قادر است از یک قسمت بدن به قسمت دیگر از جمله دهانه رحم گسترش یابد.در میان زنان مبتلا به عفونت مزمن HPV، افراد سیگاری دو برابر افراد غیرسیگاری دچار دیسپلازی شدید دهانه رحم می شوند، زیرا سیگار سیستم ایمنی بدن را سرکوب کرده و سبب تحلیل رفتن بافت ها می شود.
عفونت مزمن HPV و دیسپلازی دهانه رحم همچنین با سایر عوامل تضعیف کننده سیستم ایمنی نیز همراه است، مانند درمان با داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی برای بیماری های خاص یا بعد از پیوند عضو، ابتلا به عفونت ناشی از HIV و ...
عوامل خطر برای دیسپلازی دهانه رحم کدام است؟
عفونت مداوم HPV مهمترین عامل خطر برای دیسپلازی دهانه رحم، به ویژه از نوع متوسط تا شدید است. در زنان، افزایش خطر عفونت مزمن HPV با موارد زیر مرتبط است:
• شروع زودهنگام فعالیت جنسی
• داشتن چندین شریک جنسی
• داشتن شریکی که چندین شریک جنسی داشته است
• رابطه جنسی با یک مرد ختنه نشده
تشخیص دیسپلازی دهانه رحم چگونه انجام می شود؟
برای تشخیص این بیماری آزمایش پاپ اسمیر لازم است. اگرچه آزمایش پاپ اسمیر به تنهایی می تواند دیسپلازی خفیف، متوسط یا شدید دهانه رحم را تشخیص دهد، اما برای تعیین پیگیری و انتخاب درمان مناسب، اغلب به آزمایشات بعدی نیاز است. این شامل:
• کولپوسکوپی: یک معاینه دقیق از دهانه رحم برای تشخیص سلولهای غیرطبیعی به طوری که می توان طی مشاهده و نمونه برداری کرد.
• کورتاژ تشخیصی غدد درون رحم: روشی برای بررسی سلول های غیرطبیعی در کانال دهانه رحم
• مخروط برداری: بیوپسی مخروطی یا روش برش جراحی الکترو جراحی حلقه (LEEP) ، که برای رد سرطان تهاجمی انجام می شود. در طی مخروط برداری، پزشک یک قطعه بافت مخروطی شکل را برای بررسی آزمایشگاهی برمی دارد.
• آزمایش HPV DNA: که می تواند سویه های HPV را که به عنوان عامل سرطان دهانه رحم شناخته می شوند را شناسایی کند.
درمان های دیسپلازی دهانه رحم
درمان دیسپلازی دهانه رحم به عوامل مختلفی از جمله شدت بیماری و سن بیمار بستگی دارد. برای دیسپلازی خفیف دهانه رحم، غالباً فقط به ادامه کنترل با تکرار تست پاپ اسمیر نیاز است. برای زنان مسن با دیسپلازی خفیف دهانه رحم، معمولاً هیچ درمانی لازم نیست مگر اینکه دیسپلازی خفیف دهانه رحم به مدت دو سال ادامه داشته باشد، به دیسپلازی گردن رحم متوسط یا شدید رسیده باشد، یا سایر مشکلات پزشکی همراه آن وجود داشته باشد.
انواع روشهای درمانی برای دیسپلازی دهانه رحم شامل دو روش برای تشخیص نیز می باشد: بیوپسی مخروط یا LEEP.
سایر درمان ها عبارتند از:
• کرایو که معمولا درمان دیسپلازی خفیف دهانه رحم است.
• الکتروکوتر
• جراحی لیزر
از آنجا که همه اشکال درمانی با خطراتی مانند خونریزی شدید و عوارض احتمالی مؤثر بر بارداری همراه است، برای بیماران مهم است که قبل از درمان، این خطرات را با پزشک خود در میان بگذارند. پس از درمان، همه بیماران نیاز به پیگیری دارند، که ممکن است شامل آزمایشات تکرار پاپ در شش و 12 ماه یا آزمایش HPV DNA باشد. پس از پیگیری، انجام آزمایش پاپ اسمیر به طور منظم ضروری است.
پیشگیری از دیسپلازی دهانه رحم
زنان می توانند با اجتناب از رفتارهای پرخطر جنسی مرتبط با عفونت HPV، مانند شروع زودهنگام فعالیت جنسی و داشتن چندین شریک جنسی، خطر ابتلا به دیسپلازی دهانه رحم را کاهش دهند. زنان فعال جنسی که طی رابطه مرد به درستی از کاندوم استفاده می کنند، تا 70٪ خطر ابتلا به عفونت HPV را کاهش می دهند.
اقدامات پیشگیرانه دیگر شامل پرهیز از استعمال دخانیات و پیروی از دستورالعمل های انجمن سرطان آمریکا برای تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم است که توصیه می کند هر زنی باید از 21 سالگی غربالگری سرطان دهانه رحم را آغاز کند.
سه واکسن - Gardasil ، Gardasil-9 و Cervarix - توسط FDA تأیید شده اند تا از ابتلا به برخی از انواع HPV ، از جمله انواع ایجاد کننده سرطان دهانه رحم، جلوگیری کنند.
براساس دستورالعمل های تأیید شده توسط CDC و کالج آمریکایی متخصص زنان و زایمان، پسران و دختران قبل از اینکه از نظر جنسی فعال شوند باید بین 11 تا 12 سال واکسینه شوند. افراد بین 13 تا 26 سال که هنوز واکسن دریافت نکرده اند نیز باید واکسینه شوند. این واکسن برای زنان تا 45 سال تأیید شده و در کاهش خطر ابتلا به دیسپلازی دهانه رحم مؤثر است.
مطالعه بیشتر:
سرطان دهانه رحم با چه روش های قابل تشخیص است؟
تفسیر آزمایش کولپوسکوپی چه چیزی را نشان می دهد؟
علت سرطان دهانه رحم چیست و چگونه درمان می شود؟
روش های تشخیص و درمان پولیپ دهانه رحم در دوران بارداری