رشد دختران چه زمانی متوقف می شود وآیا بعد بلوغ هم قد میکشند؟
تعداد زیادی از پدر و مادرها نگران قد دخترشان هستن و از خود می پرسند که رشد دختران چه زمانی متوقف می شود؟ آیا بعد از پریود شدن هم قد می کشد یا نه؟ احتمالا می دانید که دختران عمده رشد قدی خود را قبل از شروع قاعدگی تجربه می کنند. در ادامه این متن برای شما شرح می دهیم که رشد دختران چه زمانی متوقف می شود و چه عواملی در آن دخیل هستند.
رشد دختران چه زمانی متوقف می شود؟
هنگامی که دختر شما نوزاد یا کودک نوپایی بود، جهش رشد او مسئلهای بسیار جدی بود. نه تنها در این دوران به موجودی بدخلق و بهانهگیر تبدیل میشد، بلکه باعث گرسنگی بیشتر و حتی بیخوابی کودک میشد. با بزرگتر شدن کودک، جهش رشد او به تدریج اتفاق میافتد. ممکن است حتی متوجه رشد کودک نشوید. تنها چیز آشکار این است که کودک نیاز به یک شلوار دیگر دارد، زیرا شلوار قبلی برایش کوچک شده است.
اما هنگامیکه کودک به سن بلوغ میرسد، باری دیگر تغییرات سریع شروع میشود. در یک سال حدود ۱۰ سانتیمتر قد میکشد و مرتب در حال تغییر اندازه شلوار یا کفش او هستید. این روند تا چه زمانی ادامه دارد؟ رشد دختران چه زمانی متوقف می شود؟ سن مشخصی برای پایان جهش رشد دختران وجود ندارد. اما معیارهایی وجود دارد که میتوان آنها را در نظر داشت.
چه زمانی منتظر جهش رشد در دختران باشیم؟
جهش رشد اصلی اغلب دختران در حدود ۱۱ سالگی رخ میدهد، هر چند این سن ممکن است در دختران متفاوت باشد. بلوغ زیر ۸ سال معمولا طبیعی نیست و نشانههای بلوغ تا سن ۱۵ و ۱۶ سالگی معمولا به پایان میرسد. بهترین سن در میانههای سن ۱۱ سالگی است. بلوغ دختران معمولا یک یا دو سال قبل از اولین قاعدگی آنها شروع میشود. میانگین اولین قاعدگی دختران در ایالات متحده در سن ۱۲ سالگی است.
در زیر به اتفاقاتی که در اولین جهش رشد آنها رخ میدهد، اشاره شده است:
• قد کشیدن. دختران تا قبل از قاعدگی، سالانه بین ۵ تا ۸ سانتیمتر قد میکشند. هنگامیکه قاعدگی رخ میدهد، روند رشد سریع به پایان میرسد.
• بزرگ شدن پستانها. ممکن است روند آهستهای داشته باشد، اما در ابتدا پستان جوانه میزند و شروع به بزرگ شدن میکند و سپس هاله دور آن بزرگ شده و نوک پستان بزرگ میشود.
• رشد موهای زیر بغل و ناحیه شرمگاهی. این موها ممکن است نازک و نرم باشد که با رشد فرزند ضخیمتر و تیرهتر خواهند شد.
• رشد دستگاه تناسلی. اندام تناسلی دختر رشد کرده و اندامهای داخلی مانند رحم و تخمدان تکامل پیدا میکند.
• آکنه، تعرق و افزایش بوی بدن. تغییرات هورمونی، مانند استروژن و پروژسترون باعث میشود پوست چربتر شده و راحتتر جوش بزند. این امر باعث میشود اولین جوشها روی پیشانی کودک ظاهر شود. همچنین تعرق و بوی بدن افزایش پیدا میکند.
• تحریکپذیری و تغییرات خلقی. باری دیگر، تغییرات هورمونی باعث میشود نوجوان سریع از کوره در برود! این احساس بسیار شبیه دورانی است که باردار هستید یا در دوره قاعدگی خود بسر میبرید. این تغییرات هورمونی طبیعی است، کار خاصی نمیتوانید انجام دهید. به عنوان والدین او را درک کنید. همچنین مشکلات اجتماعی در این سن باعث افزایش استرس میشود، زیرا کودک به دنبال استقلال برای خود است و همین باعث ایجاد تنش میشود.
• تغییر اندازه پا. در واقع اولین نشانه بلوغ در دختران است. دو مطالعه، یکی در سال ۲۰۰۹ و دیگری در سال ۲۰۱۱ نشان میدهد، تغییر اندازه پا میتواند اولین نشانه جهش رشد در دختران باشد. در حالیکه اندازه کفش کودک در سن ۸ و ۹ سالگی نیز تغییر میکند، اما در سن ۱۲ سالگی به اندازه پای بزرگسالان خواهد رسید.
رشد دختران چه زمانی متوقف می شود آیا بعد از بلوغ هم قد می کشند؟
مرحله دوم جهش رشد پس از قاعدگی دختران اتفاق میافتد. ممکن است قد او ۲ تا ۸ سانتیمتر رشد کند، اما معمولا آخرین نشانه رشد فیزیکی آنها است (معمولا نوجوان در این مرحله به رشد بزرگسالی خود رسیده است). در ۱۶ سالگی، میانگین قد دختران حدود ۱۶۵ سانتیمتر است.
ممکن است رشد پستانها متوقف شود یا تا چند سال رشد آهستهای داشته باشد.
عواملی که بر رشد تاثیر میگذارند:
هورمون تنها عامل بلوغ نیست. بسیاری عوامل، از ژنتیک خانواده گرفته تا رژیم غذایی و یا بیماری میتواند باعث تسریع یا تاخیر در بلوغ شود.
تغذیه و وزن
چیزی که میخوریم نقش مهمی در نحوه رشد بدن ما دارد. بنابراین در صورتیکه کودک درست غذا نخورد یا دچار سوتغذیه باشد، نمیتواند مانند همسنهای خود رشد کند. داشتن اضافه وزن یا چربی زیاد در بدن باعث میشود دختران زودتر به بلوغ برسند. برعکس این قضیه نیز صادق است. دخترانی که دچار کمبود وزن یا چربی در بدن هستند (که اتفاقی معمول در کودکان فعال یا ورزشکاران کوچک است) دچار تاخیر در بلوغ خواهند شد.
ژنتیک
کودکان قد را از والدین خود به ارث میبرند. بنابراین حتی در صورتیکه کودک از سلامت کامل برخوردار باشد، شاید نتواند بیشتر از ژن خود رشد کند. در صورتی که شما یا همسرتان قدی کوتاه یا بلندتر از حد معمول دارید، این ژن میتواند بر منحنی رشد کودک شما تاثیر بگذارد. البته برخی شرایط ژنتیکی مانند سندرم داون و یا سندرم مارفان نیز وجود دارد که باعث ایجاد کوتاهی یا بلندی قد در فرزندان میشود.
مشکلات مربوط به هورمون
هر دو غدد تیروئید و هیپوفیز، مسئول تنظیم هورمونهای مرتبط با بلوغ هستند. اگر سطح تیروئید دختر کم باشد یا غده هیپوفیز به درستی کار نکند، ممکن است هورمونهای مورد نیاز برای شروع بلوغ آزاد نشود (یا ممکن است برای رشد مناسب به اندازه کافی تولید نشود).
بیماریهای مزمن
برخی بیماریهای مزمن، مانند آرتروز نوجوانان، فیبروز کیستیک و دیابت، باعث کندی رشد در کودکان میشود. به دلایل زیادی بیماریهای التهابی روده (IBD) نیز می تواند بر رشد تاثیرگذار باشد.
چگونه بفهمیم کودک رشد کافی کرده است؟
آزمایش خاصی برای این منظور وجود ندارد، اما میتوانید به نشانههایی توجه کنید:
• سرعت رشد در یک یا دو سال اخیر کاهش یافته است.
• قاعدگی او در یک یا دو سال اخیر شروع شده است.
• موهای زیر بغل و ناحیه شرمگاهی به طور کامل رشد کرده است.
• بیشتر شبیه بزرگسالان شدهاند تا کودکان. پستانها و باسن او بزرگتر شده و دستگاه تناسلی او رشد کرده است و خصوصیات بچگانه مانند صورت گرد و چال صورتش از بین رفته است.
در صورت عدم رشد کودک، چه کنیم؟
حال که می دانید رشد دختران چه زمانی متوقف می شود، لازم به ذکر است همه دختران طبق جدول زمانی خود رشد میکنند، اما اگر عادت ماهانه دختر شما تا سن ۱۵ سالگی آغاز نشده یا نشانههای دیگری از رشد هورمونی در او به وجود نیامده است، باید با پزشک متخصص اطفال یا پزشک خانواده مشورت کنید. این تاخیر میتواند نشانهای از یک مشکل پزشکی، عدم تعادل هورمونها یا سوء تغذیه باشد.
مطالعه بیشتر:
مراحل بلوغ در دختران و نشانه های بلوغ دختران چیست؟
جهش رشدی هنگام بلوغ و بهترین راه برای افزایش طول قد
رشد قد دختر تا چه سنی ادامه دارد وآیا بعداز پریود قد می کشد؟
بلوغ دختر از چه سنی شروع میشود و علام بلوغ در دختران چیست؟