انسفالوپاتی هیپوکسی ایسکمیک نوزادان و علائم و علت آن چیست؟
انسفالوپاتی هیپوکسی ایسکمیک (HIE) نوعی اختلال عملکرد مغز است که وقتی مغز برای مدت زمان مشخصی اکسیژن یا جریان خون دریافت نمی کند، رخ می دهد. هیپوکسی به معنای اکسیژن ناکافی است. ایسکمیک به معنای جریان خون ناکافی است و انسفالوپاتی به معنای اختلال مغزی است. در ادامه این مقاله برای شما شرح می دهیم که علت اصلی انسفالوپاتی هیپوکسی ایسکمیک در نوزادان چیست و آیا درمانی برای آن وجود دارد یا نه؟
چه زمانی نوزاد دچار انسفالوپاتی هیپوکسی ایسکمیک می شود؟
ممکن است در دوران بارداری، زایمان و یا در دوران پس از زایمان ایجاد شود. دلایل مختلفی وجود دارد. بعضی از کودکان مبتلا به این بیماری هیچ مشکلی در سلامتی نخواهند داشت یا فقط اثرات خفیف یا متوسط خواهند داشت، در حالی که کودکان دیگر دارای ناتوانی شدیدتر و دائمی تر مانند تاخیر در رشد هستند، مانند فلج مغزی (اختلال حرکتی)، صرع یا اختلال شناختی.
اگر خون رسانی یا اکسیژن رسانی به مغز قطع شده باشد، ممکن است بقیه بدن نیز دچار کمبود اکسیژن شوند که ممکن است باعث آسیب به اندام های دیگر، از جمله قلب، کبد، کلیه ها و روده ها شود. این اندام ها معمولا به عملکرد طبیعی خود برمی گردند. با این حال، اگر مغز آسیب دیده باشد، ممکن است به طور کامل بهبود نیابد. مدت زمانی که مغز بدون اکسیژن مانده است، معمولا شدت آسیب را تعیین می کند.
علت انسفالوپاتی هیپوکسی ایسکمیک چیست؟
ممکن است در طی رشد جنین، در حین زایمان و یا در دوره پس از تولد رخ دهد. مشکلاتی که می توانند باعث این مشکل در دوران بارداری شوند عبارتند از:
• مشکلات مربوط به جریان خون در جفت
• دیابت مادر با بیماری عروقی
• سو مصرف مواد مخدر یا الکل
• کم خونی شدید جنین
• بیماری قلبی
• ناهنجاری های ریه
دلایل احتمالی این مشکل در حین زایمان می تواند شامل موارد زیر باشد:
• مشکلات بند ناف
• جدا شدن جفت یا پارگی رحم
• خونریزی بیش از حد از جفت
• وضعیت غیرطبیعی جنین، مانند موقعیت بریچ
• مراحل دیررس زایمان
• فشار خون بسیار پایین در مادر
مشکلات پس از زایمان می تواند شامل موارد زیر باشد:
• نارسی شدید
• بیماری شدید ریوی یا قلبی
• عفونت های جدی
• ضربه به مغز یا جمجمه
• فشار خون بسیار پایین در کودک
• نارسایی تنفسی یا ایست قلبی
علائم و نشانه های انسفالوپاتی هیپوکسی ایسکمیک چیست؟
علائم انسفالوپاتی هیپوکسی ایسکمیک نوزادان اغلب به شدت و میزان آسیب مغزی و همچنین مناطقی از مغز که تحت تاثیر آن قرار گرفته اند بستگی دارد. نوزادان متولد شده با این مشکل ممکن است:
• در برابر مناظر یا صداها سست و غیرفعال باشند. به علاوه برخی از نوزادان مبتلا به HIE بسیار متشنج هستند و بیشتر از یک نوزاد سالم به عوامل تحریکی واکنش نشان می دهند.
• حرکات یا تشنج غیرطبیعی داشته باشند.
• به دلیل ضعف عضلات دهان و گلو، مشکلات تغذیه ای داشته باشند.
• گریه ضعیفی داشته باشند.
• علائم اختلال عملکرد اندام ها، به ویژه قلب، ریه ها، کلیه ها، کبد و خون را نشان دهند.
انسفالوپاتی هیپوکسی ایسکمیک چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر یک عامل خطر قابل توجه مانند ناراحتی جنین یا ضربان قلب پایین در هنگام زایمان رخ داده باشد، یا کودک پس از زایمان به کمک تنفس یا ضربان قلب کمکی نیاز داشته باشد، ممکن است به HIE مشکوک باشد.
برای تایید تشخیص HIE ، یک متخصص مغز و اعصاب کودک شما را بررسی می کند که با انجام الکتروانسفالوگرام، تشنج و اختلال عملکرد مغز کنترل می شود و آزمایش تصویربرداری عصبی مانند تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (MRI) را برای بررسی علائم آسیب مغزی انجام می دهد.
آیا انسفالوپاتی هیپوکسی ایسکمیک درمانی دارد؟
برای درمان انسفالوپاتی هیپوکسی ایسکمیک موارد زیر در حال بررسی و انجام است:
خنک کننده مغز
درمان فوری نوزادان متولد شده با HIE شامل خنک کردن کودک به مدت سه روز است. تحقیقات نشان داده است که اگر مغز به زودی پس از تولد فقط چند درجه زیر دمای طبیعی بدن سرد شود، ممکن است آسیب مغزی کمتری باشد. کودک شما به مدت سه روز روی پتو خنک کننده قرار می گیرد. سپس به نوزاد داروهایی داده می شود تا به او کمک کند تا راحت استراحت کند و از نظر سایر علائم ناراحتی از نزدیک کنترل می شود.
پس از دوره خنک سازی، کودک شما به آرامی دوباره به دمای طبیعی بدن گرم می شود. بخش مراقبت های ویژه عصبی UCSF مجهز به ارائه این روش درمانی خنک کننده حتی در بیمارترین نوزادانی است که به ECMO ( نوعی بای پس برای حمایت از نوزادان با نارسایی تنفسی ) نیاز دارند.
در حالی که از کودک شما مراقبت می شود، ضربان قلب، الگوی تنفس و درجه حرارت او را کنترل خواهد شد. در طی روش خنک سازی، همچنین فعالیت مغز کودک شما را با الکتروانسفالوگرام (EEG) و یک مانیتور عملکرد مغزی (CFM) بررسی خواهند کرد. کاوشگرهای کوچکی برای اندازه گیری فعالیت الکتریکی مغز بر روی پوست سر قرار می گیرند. علاوه بر این، با استفاده از دوربین فیلمبرداری به دنبال علائم تشنج خواهیم بود.
آزمایش خون همچنین برای ارزیابی جنبه های دیگر سلامتی کودک شما مانند عفونت ها یا مشکلات متابولیکی انجام می شود. در دوره خنک سازی، ضربان قلب و ضربان تنفس کودک پایین تر و طبیعی است که خواب و آرام است. کودک شما از طریق درمان وریدی (IV) تغذیه دریافت می کند. اگر پرستار تشخیص دهد که بی خطر است، ممکن است کودک خود را در طول دوره خنک کردن لمس کنید (و حتی ممکن است بتوانید او را در بغل نگه دارید). پس از خنک شدن و هنگامی که کودک شما آماده خوردن است، شیر مادر یا شیر خشک به او داده می شود. مادران شیرده از نظر دوشیدن و ذخیره شیر از امکانات و مساعدت برخوردار می شوند. در پایان دوره خنک سازی، شما با تیم پزشکی ملاقات خواهید کرد تا نتایج آزمایشات، از جمله MRI را بررسی کنید.
سایر روش های درمانی
علاوه بر خنک کردن، ممکن است کودک شما ترکیبی از روش های درمانی را برای حمایت از سایر اندام های تحت تاثیر HIE دریافت کند. این کمک ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• حمایت از قلب و حفظ فشار خون در محدود طبیعی
• حفظ عملکرد کلیه و کبد
• اگر کودک قادر به نفس کشیدن به طور مستقل نیست، تهویه مکانیکی (لوله تنفس) داشته باشد.
• تجویز دارو برای نوزادانی که تشنج دارند.
پس از انسفالوپاتی هیپوکسی ایسکمیک نوزادان، درمان بر کمک به کودک شما برای انطباق با علائم ناشی از آسیب مغزی متمرکز است. این درمان ها اغلب شامل ترکیبی از رویکردها، از جمله درمان های پزشکی، جسمی و شغلی است. همه نوزادانی که خنک کننده درمانی دریافت می کنند واجد شرایط پیگیری در برنامه کودک با خطر بالا و برنامه پیگیری عصب شناسی نوزادان هستند.
مطالعه بیشتر:
افزایش دقت تشخیص اختلال مغزی با ام آر آی
با عوارض بلند مدت آسیب خفیف مغزی کودکان آشنا شوید!
هولوپروزنسفالی و آیا نوزاد مبتلا به هولوپروزنسفالی زنده می ماند؟
