مزایای تماس پوست با پوست مادر و نوزاد
مزایای تماس پوست با پوست چیست؟ پایه و اساس رابطه عاطفی مادر و نوزاد چیست؟ اگربه مقوله عشق بی قید و شرط بین مادر و فرزند اطمینان کامل دارید، با خواندن این مطلب متوجه خواهید شد که حتی این عشق عمیق هم می تواند با مشکلاتی روبرو شود. مزایای تماس پوست با پوست
همانطور که نمی توانیم در مورد جنبه های مختلف بارداری و مادر شدن با اطمینان صحبت کنیم در مورد نوزادی که منتظر تولدش هستیم نیز نمی توانیم شخصیت و اخلاق او را حدس بزنیم. همه ما در خواب رویا نوزادی را می بینیم که هنگامی که چیزی می خواد گریه می کند، وقتی به خواسته اش می رسد به راحتی آرام می شود. اگر چنین سرنوشتی در انتظار مان باشد خوش شانس هستیم. اما در واقعیت برخی نوزادان از کولیک، رفلاکس معده یا سایر مشکلات پزشکی رنج می برند. برخی از نوزادان نیازهای شدیدی دارند، هر روز ساعت ها گریه می کنند و هیچکس نمی تواند نیازهای آن ها را برآورده کند. این وضعیت اگر دائما تکرار شود، می تواند درد و رنج و احساس بی ارزشی در مادر را به وجود آورد.
سال های اولیه زندگی، از بحرانی ترین مراحل رشد انسان به شمار می رود و اگر آسیب جسمی و روانی در این سال ها به نوزاد وارد شود تاثیرات عمیق و دائمی در روابط صمیمانه و عاطفی آن ها در سال های بعد زندگی شان خواهد داشت.
رابطه عاطفی بین مادر و نوزاد پیش از تولد
دلبستگی رابطه گرم و صمیمانه بین مادر و کودک است که برای هر دو رضایت بخش بوده و تعامل مادر و نوزاد را آسان تر می کند. این ارتباط عاطفی در طول بارداری و پیش از تولد شکل می گیرد و با تماس چشمی، بویایی و لمسی مادر و نوزاد ارتقا می یابد و بلافاصله بعد از زایمان شروع می شود. رابطه عاطفی بین مادر و نوزاد بر سلامت روحی، اجتماعی و عاطفی تاثیر می گذارد و در آینده بر رشد و تکامل فرزند تاثیر بسزایی دارد. با این حال، ما باید روش‌هایی برای سازگاری خود با خلق خوی فرزندمان به دست آوریم. ممکن است این سازگاری زمان نیاز داشته باشد، خصوصا اگر شرایط مطابق انتظارما پیش نرود. در این چنین شرایطی باید سعی کنیم انتظار نداشته باشیم تا بهترین فرزند را تربیت کنیم. در نهایت روزی آن را خواهیم پذیرفت و همه چیز بهتر خواهد شد.
آنچه که می تواند به ما کمک کند این است که درک کنیم ما نمی توانیم خلق و خوی فرزندمان را تعیین کنیم. اگر شک دارید که نوزادان با خلق و خوی مخصوص به خودشان متولد می شوند، از مادرانی که فرزند دوقلو دارند سوال کنید، او به شما خواهد گفت که که آنها از ابتدا چقدر متفاوت بودند البته این موضوع به این معنا نیست که ما هیچ تاثیری بر روی فرزندمان نداریم! درک ما از شرایط، احساساتمان و واکنش های ما روی نوزادمان تاثیر می گذارد و به همین دلیل ما باید از روح و روان خود مراقبت کنیم.
اهمیت رابطه عاطفی بین مادر و نوزاد
رابطه مادر و فرزندی منحصر به فرد است و از مدتها قبل از تولد فرزندمان آغاز می شود.
زمانی را به خاطر بیاورید که آرزو داشتید فرزندی را به دنیا آورید یا به زمانی فکر کنید که متوجه شدید باردار شده اید و به این سوالات پاسخ دهید:
- آیا شما فرزند می خواهید؟
- در دوران بارداری چه حالات روحی و جسمی را تجربه کردید؟
- چگونه فرزندتان را تحویل گرفتید؟
- اولین تماستان با فرزندتان چگونه بود؟
- آیا با خلق و خوی فرزندتان به راحتی سازگار شدید؟
تمامی این رفتار ها توسط افکار و احساساتتان تحت تاثیر قرارخواهند گرفت و بخشی از زندگی شما و رابطه شما با فرزندتان است.
رفتار مادر و نوزاد تاثیر بسیاری بر کاهش اضطراب دارد. حال اگر در رابطه عاطفی بین مادر و نوزاد اختلالی ایجاد شود باعث اختلال خلقی او در سال های آینده زندگی اش خواهد شد.
تماس پوست با پوست مادر و نوزاد
منظور از تماس پوست با پوست مادر و نوزاد این است که نوزاد بصورت برهنه در حالی که تنها پوشک دارد بر روی سینه برهنه مادر قرار گیرد.
متخصصان پیشنهاد می کنند بلافاصله بعد از به دنیا آمدن نوزاد، مادر او را در آغوش بگیرد و به سینه خود بچسباند تا تماس پوست با پوست ایجاد شود. تماس پوستی بین مادر و نوزاد باعث ایجاد پیوند عاطفی و افزایش مهارت مراقبت از نوزاد می شود. همچنین در اعتماد به نفس او تاثیر بسزایی دارد. لمس کردن نوزاد در تماس پوستی باعث می شود الگوی دلبستگی بسیار قوی تر شود و مراقبت مادر از نوزاد بسیار بیشتر می شود.
فواید تماس پوست با پوست مادر و نوزاد (برای نوزاد)
- این نوزادان تنفس منظم تری دارند.
- با عفونت های بیمارستانی بیشتر می توانند مقابله کنند.
- درجه حرارت بدن این نوزادان بیشتر است.
- ضربان قلب نوزاد ریتم و سرعت منظمی دارد.
- پیوند عاطفی بین مادر و نوزاد زودتر برقرار می شود.
- رشد مغز به بهترین نحو صورت می گیرد.
- این نوزادان خواب و بیداری منظمی دارند.
تحقیقات انجام شده در این زمینه نشان می دهند که مادرانی که تماس فوری و مداوم با نوزادانشان داشتند در مقایسه با آن دسته که تنها زمان شیردهی با نوزادشان در ارتباط بودند، رفتارهایی از قبیل نگاه کردن، صحبت کردن در آنها بیشتر است. همچنین نوزادانی که تماس پوست با پوست کمتری با مادرشان داشتند، سلامت، هوش و توانایی یادگیری آنان در آینده کاهش پیدا می کند.
فواید تماس پوست با پوست مادر و نوزاد (برای مادر)
- تماس پوست با پوست باعث می شود مادر احساس نزدیکی و دلبستگی بیشتری به نوزاد پیدا کند و همین امر موجب می شود که نسبت به نیازهای نوزاد بسیار حساس بوده، از او بهتر مراقبت کند و در نتیجه دلبستگی خانواده و نوزاد کیفیت بهتری پیدا می کند. در طول مراقبت از نوزاد مادر می تواند برای اینکه این تماس پوستی و رابطه عاطفی خود را حفظ کند، او را در طول روز و در حین انجام دادن کارهایش با پارچه ای به پشت خود ببندد یا از آغوشی استفاده کنند.
- تماس پوست با پوست باعث می شود تا مادر مشتاقانه از فرزندش مراقبت کند و به این ترتیب اضطراب مادر به شدت کاهش می یابد. همچنین گریه و سایر پاسخ های درد در این نوزادان کمتر از سایر نوزادان است.
- در زایمان های زودرس وقتی مادر نوزاد را به قفسه سینه اش می چسباند، به او کمک می کند اعتماد به نفس و رضایت عمیقی داشته باشد.
- در این روش مادر زودتر به زندگی عادی و روزمره باز می گردد.
- در تماس پوست با پوست مادر خواب عمیق تر و منظم تری را تجربه می کند.
موانع برقراری تماس پوست با پوست مادر و نوزاد
در برخی موارد شرایطی پیش می آید که مانع از برقرای به موقع و صحیح تماس پوست با پوست مادر و نوزاد می شود که البته می توان با همراهی پزشک و پرستار اتاق زایمان شرایط را هموار کرد:
- باید جراحی سزارین بخیه شود: هنگامی که مادر نیاز به بخیه زدن دارد نوزاد می تواند روی سینه مادر قرار بگیرد.
- نوزاد باید شستشو شود: می توان زمان شستشو را به تاخیر انداخت.
- اتاق زایمان شلوغ است: باید مادر و نوزاد را به بخش منتقل کرد.
- نوزاد خواب آلوده است: می توان نوزاد را با همان حالت خواب آلودگی روی سینه مادر قرار داد.
- مادر خسته است: خیلی کم پیش می آید که مادری آنقدر خسته باشد که نخواهد فرزندش را بغل کند.
- مادر تمایلی به بغل کردن نوزاد ندارد: ممکن است علائم افسردگی باشد که منجر به آزار کودک شود، باز هم تماس پوست با پوست خطر آزار به خود و نوزاد را کم می کند.
پشیمانی و گناه در رابطه عاطفی بین مادر و نوزاد
بسیاری از ما نسبت به افکار، احساسات و یا واکنش هایمان درگذشته پشیمان هستیم. آرزو می کنیم ای کاش همه چیز طور دیگری اتفاق می افتاد و از پیامدهای تاثیر این احساسات و افکار روی فرزندمان یا رابطه خود می ترسیم و یا احساس گناه می کنیم.
آیا تفکر یا عکس العملی وجود دارد که به فرزندتان مربوط باشد و شما هنوز نمی توانید خودتان را ببخشید؟ اگر پشیمان شوید و یا احساس گناه کنید، مهم این است که سعی کنید خودتان را ببخشید. به یاد داشته باشید که شما به بهترین وجه و به اندازه توانایی خودتان در این زمینه عمل کردید و نیت بدی نداشتید. برای اینکه این انرژی منفی وارد رابطه با فرزندتان نشود، با گذشته خود آشتی کنید و هر آنچه که قبلا اتفاق افتاده را برای خود در ذهن تان کمرنگ کنید. به مرور با تمرین می توانید این خاطرات را به عقب ذهن خود فرستاده و بگذارید همان جا بماند. در صورتی که بخواهید مدام خودتان را سرزنش کرده و اتفاقات تلخ گذشته را یادآوری کنید، احساس گناه شما بر رفتارتان با فرزندتان تأثیر می گذارد.
خوشبختانه راهی موثر و مفید برای مقابله با احساس گناه و پشیمانی وجود دارد. برای شروع، برای اینکه احساس بهتری داشته باشید، نامه ای به فرزند خود بنویسید و اعترافات، احساسات، فریب ها واحساس مادر شدنتان را بیان کنید. سانسور نکنید و آزادانه هر چه را که به ذهنتان می رسد روی کاغذ بیاورید، خیالتان راحت باشد که کسی نمی تواند نامه شما را بخواند زیرا بعد از اینکه کارتان تمام شد می توانید نامه را دور بریزید.
چالش های رابطه عاطفی بین مادر و نوزاد
اکثر مردم بر این باورند که چون بچه دار شدن را دوست داریم، ارتباط ما با آنها در آینده شگفت انگیز خواهد بود! آنها معتقدند که نیروی عشق از ما در برابر مشکلات و اختلاف نظرها محافظت خواهد کرد. در واقع، عشق به ما کمک خواهد کرد تا زمانی که اختلافات پیش می آید، رابطه مان را مستحکم نگاه داریم.
خلق و خو، رفتار یا استعدادهای نوزاد، می تواند احساسات ناخواسته ای را ایجاد کند. اگر ما دائما مجبور باشیم با محدودیت ها و نقص هایمان روبرو شویم، رابطه ما با فرزند مان سخت خواهد شد. محدودیت ها و ضعف های ما در دوران مادر بودنمان بیشتر خودشان را نشان خواهند داد. بنابراین لازم است زمانی را برای خودشناسی و خودیابی مان بگذاریم تا بدانیم در این موقعیت ها باید چگونه رفتار کنیم. در این شرایط سرزنش کردن فرزندمان کار درستی نیست.
با به عهده گرفتن کامل مسئولیت، ما پایه هایی قوی برای رابطه مان ایجاد می کنیم که باید از آن مراقبت کنیم. با توجه به اینکه فرزندمان در رده سنی کودک، خردسال یا نوجوان است، باید هر روز رابطه مان را ارتقا دهیم، خلق و خوی فرزندمان را بپذیریم، رفتاری را که ما را ناراحت می کند تحمل کنیم، با آنها همدردی کنیم و همه این کارها را انجام دهیم حتی اگر آن را درک نکنیم.
مطالعه بیشتر:
1- اهمیت ارتباط عاطفی نوزادان با پدر
2- برقراری ارتباط با نوزاد پس از تولد
4- همه چیز در مورد روابط زناشویی بعد از تولد نوزاد
