علت عدم تعادل در بارداری و روش های پیشگیری از آن

آیا زمین خوردن در دروان بارداری به جنین آسیب می زند؟

این عارضه معمولاً در چهار ماهگی بارداری رخ می‌دهد. این اتفاق برای من در هفته سی و سوم بارداریم رخ داد، در پیاده‌رویی ناصاف پایم لغزید و به زمین خوردم. و از ترس اینکه به سمت جلو و شکمم به زمین بخورم و به فرزندم آسیب برسد به سرعت چرخیدم و با پشت به زمین خوردم. چنان دردناک بود که بلافاصله شروع به گریه کردم.

خوشبختانه، داستان این خانم سرانجام خوبی داشت – او فقط دچار در رفتگی مچ پا شد و زمستان گذشته دختر سالمی را به دنیا آورد. باید بدانید که زمین خوردن در دوران بارداری معمولاً آسیبی به جنین وارد نمی‌کند، اما باید مراقب آن باشید.

براساس مطالعه‌ای در نشریه امریکایی صنایع پزشکی، تقریباً یک سوم از بانوان طی بارداری در مقطعی به نوعی تعادل بدنی خود را از دست می‌دهند. دکتر "شرلین راس" متخصص زنان و زایمان از سانتا مونیکای کالیفرنیا می‌گوید: اکثر بیماران من در این دوران به طریقی زمین خوردن را تجربه کرده‌اند. خوشبختانه، زمین خوردنی که بتواند شما را روانه اتاق اورژانس بیمارستان کند، زیاد معمول نیست. حتی اگر روی شکم‌تان نیز فرود آیید، ضربه آنچنان شدید نخواهد بود که بتواند به جنین آسیب برساند.

علت عدم تعادل در بارداری چیست؟

چرا تلوتلو می‌خوریم؟ دکتر "جین مک کروری" دستیار پروفسور از فیزیولوژی ورزشی در دانشگاه ویرجینیای غربی که درباره بارداری و توازن تحقیق می‌کند، می‌گوید: پیش از این‌که بدن‌تان دگرگونی‌های ظاهری بارداری را آغاز کند، تخمدان هایتان هورمون ریلاکسین آزاد می‌کند، یعنی هورمونی که پیوندهای لگن تان را نرم می‌کند، تا فضای لازم برای جنین درحال رشد را مهیا کند. مشکل اینجاست که ریلاکسین نه فقط لگن شما بلکه سراسر بدن‌تان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و در نتیجه پیوندهای بالای ران ها، زانوها و مچ‌های‌تان نیز کمی شل می‌شود. البته تغییرات ایجاد شده در مرکز ثقل بدنی تان نیز در بروز این مشکل تاثیرگذار خواهد بود.

اما این موراد دلیلی برای بی تحرکی در دوران بارداری نیست. براساس پژوهش چاپ شده در نشریه بیومکانیک، نشستن روی باسن‌ در تمام طول روز نیز احتمال چنین افتادن‌ هایی را افزایش دهد: زیرا تمامی شرکت کنندگانی که در طول این دوران بی‌تحرک بودند نیز دچار این عارضه شدند، در حالی‌که کمتر از نیمی از بانوانی که فعال بودند، هرگز گرفتار چنین رخدادی نشدند. از آنجاییکه با انجام تمرینات ورزشی بر تغییرات جدید بدن‌تان بیشتر آگاه می‌شوید، وقتی با مسائلی در رابطه با تعادل بدنی روبرو شوید، بانوان فعال از نظر روانی و فیزیکی برای کنترل بدن خود تواناتر از کسانی هستند که ورزش نمی‌کند و بی‌تحرک این دوره را سپری می‌کند.

بنابراین برای به حداقل رساندن احتمال زمین خوردن‌تان، برنامه‌ ورزشی خود را بر تمرینات تقویت حفظ تعادل متمرکز کنید. به‌علاوه، به یاد داشته باشید که حتی پس از تولد فرزندتان نیز باید به حفظ تناسب ماهیچه‌هایتان ادامه دهید. خانم "ناتاشا هنسی" مربی یوگا می‌گوید: در دوران بارداری تعادل بدنی تان چهل هفته دچار اختلال شده است، درنتیجه برای بازگشت به حالت قبلی به زمان بیشتری نیاز دارید. همه چیز باید دوباره تنظیم گردد. برای پایداری و تعادل بیشتر به نکات زیر توجه کنید.

روش های پیشگیری از عدم تعادل و ناپایداری در بارداری

حتماً نباید شکم بزرگی داشته باشید تا تعادل خود را از دست دهید. خانمی که مادر دو دختر است می‌گوید: در بارداری خود هرگز زمین نخورده‌ام، ولی در خیلی از مواقع احساس ناپایداری داشته‌ام. البته این احساس از خانمی به دیگری متفاوت است، بنابراین امکان دارد هنگام ورود و خروج به وان حمام احساس کنید که در حال بند بازی هستید، در حالی‌که برای دوست باردار‌تان که هم دوره شماست، چنین احساسی غریبه باشد. در ادامه می‌خوانید که چه عواملی باعث ناپایداری شما می‌شوند و در هر مرحله چه کاری باید انجام دهید.

عدم تعادل در هفته های 1 تا 11 بارداری (دوره تخمک گذاری)

ریلاکسین (شل کننده ماهیچه ها) همیشه در بدن‌تان وجود دارد، اما طی مرحله تخمک گذاری افزایش می‌یابد. اگر تخمک‌تان بارور نشود، تا چرخه بعدی تخمک گذاری میزان آن (ریلاکسین) کاهش می‌یابد. و به محض شروع بارداری، این هورمون سریعاً گردش خود در سراسر بدن‌تان را آغاز می‌کند.

پیش از هفته 12 بارداری نگرانی وجود ندارد یا بسیار ناچیز خواهد بود، زیرا رحم در پشت استخوان لگن قرار دارد و به خوبی حمایت می‌شود.  

عدم تعادل در هفته های 12 تا 16 بارداری

ترشح هورمون ریلاکسین در خانم های مختلف متفاوت است، اما یک پژوهش نشان می‌دهد که در شروع سه ماهه دوم بارداری تان آزاد شدن هورمون ریلاکسین به اوج خود می‌رسد.

اگر به زمین خوردید برای احتیاط بیشتر با پزشک خود مشورت کنید. در حالی‌که سقط جنین در این مرحله نادر است، یعنی کمتر از دو درصد، ولی زمین خوردن شَدید مثل افتادن از پله‌ها می‌تواند باعث نگرانی شود.

عدم تعادل در هفته های 17 تا 28 بارداری

براساس مطالعه‌ای از دانشگاه سینسیناتی امریکا، تقریباً دو سوم از زمین خوردن‌ها طی سه ماهه دوم رخ می‌دهد. زیرا مرکز ثقل بدن تان تغییر کرده، اما عملکرد مغزتان هنوز بر مبنای ماهیچه ای پیش از بارداری می‌باشد.

اگر زمین خوردید، به پزشک اطلاع دهید و در صورت لزوم و بررسی آسیب به جفت (به احتمال خیلی کم) سونوگرافی اجرا کنید.   

عدم تعادل در هفته های 29 بارداری تا تولد نوزاد

شکم شما در حال بزرگ‌تر شدن است و احتمالا حس کمتری برای تحرک دارید و بیشتر مراقب هستید، در نتیجه اکنون احتمال زمین خوردن‌تان کمتر است.

اگر زمین خوردید، امکان دارد پزشک از شما درخواست کند که برای 24 ساعت در بیمارستان بمانید، تا مطمئن شود که وارد مراحل زایمان نخواهید شد. اما هنگام انتهای سه ماهه سوم بارداری تان، رحم شما دارای یک تا دو لیتر مایع است که جنین را در بر گرفته است. در این دوران اگر زمین بخورید به احتمال زیاد فقط به خودتان آسیب می‌رسانید، تا به فرزندتان.

عدم تعادل پس از زایمان

پس از زایمان ریلاکسین در حال کاهش به میزان پیش از بارداری‌تان است، بنابراین احتمال دارد پیوندهای‌تان هنوز برای چند ماه شل باشد. اگر احساس سرگیجه دارید، فوراً ورزش را متوقف کنید. به‌علاوه، برای چهار ماه پس از زایمان از پرش و حرکات پُر خطر پرهیز کنید.

بررسی‌های معمول بارداری را انجام دهید: آیا دچار خونریزی هستید؟ آیا به سرتان ضربه خورده است؟ مچ پای‌تان پیچیده است؟ و در صورت لزوم درمان متناسب با آسیب را انجام دهید.  

مطالعه بیشتر:

1- سرگیجه در دوران بارداری

2- علت، پیشگیری و درمان سرگیجه در بارداری

3- ورزش هایی برای کسب تعادل در دوران بارداری

4- ورزش های تعادلی و تقویتی در دوران بارداری