آشنا کردن نوزادان و کودکان با موسیقی

موسیقی در دوران بارداری برای جنین در رحم

آیا پخش موسیقی در دوران جنینی، وقتی جنین در رحم مادر است، برای او مفید است؟ دانشمندان هنوز اطلاعات کامل و نظر روشنی دربارۀ تاثیر پخش موسیقی بر چگونگی رشد جنین در رحم مادر ندارند. در عین حال که مزایای پخش موسیقی برای جنین هنوز به درستی مشخص نشده است اما احتمال می رود که مضراتی به همراه داشته باشد. اگر صدای پخش موسیقی بسیار بلند باشد، برای او آزاد دهنده و ناراحت کننده خواهد بود.

مادری می گفت: "وقتی باردار بودم، به سینما رفتم. در قسمتی از فیلم صدا بسیار بلند و حتی برای گوش من هم آزار دهنده بود، با شروع صحنه های جنگ و گریز (اکشن) صدا واقعا بلند شد، کاملا احساس می کردم که بچه درون شکمم می ترسد و حرکات ناگهانی می کند، گویی صدای فیلم برای او تحریک کننده و آزار دهنده بود، احساس بدی به من دست داد، سعی کردم کیفم را روی شکمم بگذارم تا به این ترتیب از حجم صدایی که به او می رسد، کاسته شود".

آسیب دیدن جنین از صدای بلند، خیال و تصور نیست بلکه صدای بلند تر از 65 دسیبل او را می ترساند.

این صدا برای شما هم آزار دهنده و مضر است بنابراین تصور نکنید برای اینکه صدای موسیقی به گوش جنین برسد، باید صدای استریو بلند باشد. 

از آنجا که دانشمندان اعتقاد ندارند که جنین از موسیقی لذت می برد، باید بر خودتان تمرکز کنید. از این به بعد هر کاری که انجام می دهید تنها برای خاطر فرزندتان خواهد بود، بهتر است در این چند ماه باقی مانده کمی بیشتر به علایق خود توجه کنید.

می توانید به موسیقی پاپ و یا هر سبک دیگری که به شما آرامش می دهد، گوش کنید، البته مراقب بلندی صدا باشید. بارداری به خودی خود فرایندی استرس زا است، موسیقی می تواند منبع عالی آرامش باشد.

موسیقی برای نوزادان و شیرخواران

نوزادان و خردسالان گروه بزرگی از طرفداران موسیقی به شمار می آیند به خصوص اگر موسیقی بخشی از جریان زندگی آنان باشد مثلا همیشه شب ها وقت خواب به یک موسیقی خاص گوش فرا دهند. موسیقی در کل بسیار خوب است، اما سعی کنید برای فرزندتان آواز بخوانید تا در راستای تحریک ذهنی خود بتواند با شما نیز ارتباط برقرار کند.

مزایای موسیقی برای کودکان

آنها موسیقی را دوست دارند و موسیقی نیز برای سن و سال آنها خوب است. برخی مزایای پخش موسیقی برای کودکان عبارتند از:

1- تشخیص و رشد مهارت گفتاری

کودکان قبل از اینکه بتواند کلمات را درک کند، قادر به درک الگوهای موسیقی هستند. آنها با استفاده از موسیقی درک کلام را تمرین می کنند و سرانجام به این مهارت دست می یابند.

2- مهارت های ارتباطی

تماشای حالت چهره والدین به هنگام آواز خواندن به کودک امکان می دهد تا هنر برقراری ارتباط غیر کلامی را بیشتر بیاموزد. در واقع وقتی والدین عبارت ها و کلمات آواز را ادا می کنند، کودک به تغییرات چهره آنان می نگرد.

3- عواطف و احساسات

اصواتی که به هنگام آواز خواندن ایجاد می شود به کودک کمک می کند تا عواطف و احساسات خود را بشناسد و بدانند چگونه باید آن را تنظیم کنند. تسلط یافتن بر احساسات بخش مهمی از رشد به شمار می آید.

4- موسیقی به کودکان نارس کمک می کند

برخی پژوهش ها نشان می دهند که لالایی ها و موسیقی زنده می توانند به بهبود علائم حیاتی نوزادان نارس کمک کنند، بنابراین خوب است والدین برای این مهم وقت بگذارند. والدین نوزادان نارس اغلب خود را تنها و بدون یاور می پندارند، پخش موسیقی برای نوزاد راهی برای غلبه بر این احساس است.

5- مهارت های شناختی

موسیقی به رشد مهارت های ریاضی و حافظه کودکان کمک می کند. حتی شیرخواران 8 ماهه، بعد از چند هفته آشنایی با یک آهنگ، قادر به شناسایی قسمتهای آن هستند.

6- کاهش استرس

موسیقی استرس را کم می کند و شاید دقیقا به همین دلیل برای نوزادان آرام بخش است. صدای یک آهنگ، به ویژه اگر برای کودک آشنا باشد، می تواند او را تسکین دهد. به عنوان مثال، اگر لالایی یا موسیقی به طور منظم بخشی از برنامه خواب شبانه کودک باشد، به او آرامش خواهد داد.

7- خواب بهتر

بر اساس برخی پژوهش ها، والدینی که کودکشان را با آواز می خوابانند، خواب بهتر و آرامتری را به آنها هدیه می دهند.

8- رشد بهتر مهارت های حرکتی

شیرخواران حتی در سن زیر یک سال، به سوی آلات موسیقی جذب می شود. آنها همواره دوست دارد طبل اسباب بازی اش را بنوازد، دکمه های موزیکال روی اسباب بازی ها یا جغجغه اش را به صدا در آورد. به این ترتیب هماهنگی بین چشم و دست و سایر مهارت های حرکتی او تقویت خواهد شد.

تا کنون ثابت نشده است که پخش کردن موسیقی برای کودک مضر است. اما چیزی که باید مد نظر قرار بگیرد، بلندی صدای موسیقی است، مشکلی که وقتی برای او لالایی می خوانید دیگر وجود ندارد. شما باید از گوش های ظریف و حساس فرزندتان مراقبت کنید. به هنگام پخش موسیقی، بلندی صدا را مد نظر قرار دهید.

مطلب دیگر اینکه نوزاد نباید همیشه به موسیقی گوش کند. آنها تا زمانی که با دنیای اطراف خود به اندازه کافی آشنا نیستند، به آرامش و سکوت نیاز بیشتری دارند.

8 نکته برای آشنایی کودک با موسیقی

علاقه مند کردن کودک به موسیقی کار دشواری است. اما اگر بخواهید بدانید چگونه می توانید علاقه او را به موسیقی کشف کنید و بیشترین لذت را از آن ببرید، نکات زیر را بخوانید:

• به او اجازه مشارکت بدهید: وقتی برای فرزندتان آواز می خوانید، اندکی مکث کنید تا او نیز آواز بخواند.
• در صورت امکان از آلات موسیقی استفاده کنید: فرزندتان را تشویق کنید آلات موسیقی مختلف را بنوازد و دکمه های آن را لمس کند تا ببینید چه اتفاقی می افتد، فرقی نمی کند که این وسیله پیانوی اسباب بازی او با چهار دکمه باشد یا انواع عروسک های موزیکالی که صداهای مختلف دارند، در هر حال به فرزندتان اجازه تجربه و امتحان کردن بدهید.
• حتما به هنگام خواب موسیقی پخش کنید: هنگام خواب بهترین زمانی است که کودک می تواند از موسیقی ملایم لذت ببرد. گوش سپردن به موسیقی هم برای او و هم برای والدین آرام بخش خواهد بود. با لذت موسیقی و آواز خواندن پدر و مادر، کودک به آرامش رسیده و آماده خواب می شود.
• او را با انواع موسیقی آشنا کنید: اگرچه لالایی خیلی خوب است و اثرات مثبتی دارد، اما به یاد داشته باشید که در ساعات روز برای فرزندتان موسیقی شاد پخش کنید. آنها دوست دارند علاوه بر شنیدن آهنگ های مورد علاقه شان، ترانه های جدید هم بشوند.
• قافیه ها را به کودکان نشان دهیم: کودکان قافیه ها را فقط به همان اندازه که در ریتم آهنگ می خوانند، می شناسند. برای شناساندن قافیه ها به کودک بهترین راه این است که ترانه های مهد کودک را به صورت آواز برایشان بخوانیم.
• واکنش آنها را ببینید: به دنبال سرنخ هایی باشید که نشان می دهد آیا فرزندتان از موسیقی جدید لذت می برد یا خیر. آیا لبخند می زند یا عمداً بر روی آنچه می شنود، تمرکز کرده است؟ آیا آنها از مجموعه آهنگ هایی که شما برایشان در نظر گرفته اید لذت چندانی نمی برند؟
• تعامل: به یاد داشته باشید حتما به هنگام پخش موسیقی برای فرزندتان با او تعامل برقرار نمائید. بخشی از لذت گوش دادن به یک ترانه این است که کنار فرزندتان باشید و واکنش های او را مشاهده کنید. بنابراین بهتر است آنقدر خود را سرگرم فعالیت ها و وظایف روزمره نکنید که از لذت این لحظه ها باز بمانید.
• بگذارید حرکت های شما توجه آنها را به خود جلب کند: موسیقی به ما اجازه می دهد که آزادانه عمل کنیم. هنگام پخش موسیقی خوب است با هیجان در اطراف اتاق حرکت کنید، دست بزنید و بشکن بزنید. فرزندتان از حرکات شاد شما و موسیقی که پخش می شود، لذت خواهد برد.

پیدا کردن آهنگی که فرزندتان از آن لذت ببرد، کار ساده ای است. آنها تقریبا دوست دانند هر ترانه ای را بخوانند به خصوص اگر والدین نیز از آن آهنگ لذت ببرند و متن ترانه را به طور کامل بدانند.

انواع مختلف آهنگ های سرگرم کننده، ملایم و آرام بخش وجود دارد، حتی اگر از ترانه های قدیمی و سنتی خسته شدید می توانید نمونه های جدید را بخرید، دانلود کنید یا به هر طریقی تهیه کنید.

شاید دیگر از شنیدن ترانه های کودکانه خسته شده اید و می خواهید به آهنگ هایی که باب طبع خودتان است گوش کنید. در این مورد آهنگ ها و ترانه ها باید به گونه ای پخش شوند که برای هر دوی شما جالب باشند، می توانید ترانه های ملایم را برای هنگام خواب و ترانه های شاد را برای زمان تفریح و شادی انتخاب کنید.

مطالعه بیشتر:

1- موسیقی برای بارداری و جنین مفید است؟

2- 7 نکته برای انتخاب درست آلات موسیقی برای کودکان

3- رفتار با کودکی که به مهد کودک نمی رود

4- 7 نکته برای از بین بردن ترس کودکتان

5- چگونه حس قدردانی در کودکان را بالا ببریم؟