بازگشت قدرت باروری زنان بعد از قطع روشهای جلوگیری از بارداری
اگر برای جلوگیری به کاندوم یا دیافراگم متکی هستید، بازگشت به باروری شما به همان سادگی است که استفاده از این وسایل را کنار گذارید. به گفته دکتر بلومنتال، این روشهای جلوگیری فقط زمانی کارسازند که در بدن یا بر بدن باشند. در واقع، استفاده از کاندوم با حمایت از شما در برابر بیماریهای مقاربتی مثل سوزاک و کلامیدیا که میتواند به ناباروری بینجامد، به باروریتان کمک میکند. اگر براساس چرخه عادت ماهانه خود برنامه ریزی می کنید و فقط در روزهای "ایمن" ماه آمیزش جنسی میکنید، بهره بیشتری میبرید و وقتی میخواهید باردار شوید، از قبل بر چرخه تخمک گذاری خود آگاهی خوبی دارید.
اما با این حال، پزشکان توصیه میکنند که پیش از اقدام برای بارداری با متخصص زنان و زایمان مشورت کنید. به گفتهی دکتر هیلدا هاچرسون، دستیار پروفسور زنان و زایمان، حدود شش ماه قبل از تلاش برای باردار شدن، بانوان باید برای آزمایشهای خون و بهروزرسانی ایمنسازیهای ضروری، شروع مکملهای ویتامین و در صورت لزوم تغییراتی در شیوه زندگی و کاهش وزن خود و تقویت قدرت باروری نزد پزشک بروند.
بازگشت قدرت باروری زنان بعد از قطع قرص های ضدبارداری
درباره ضدبارداریهای خوراکی با پنج خانم حرف بزنید و درباره نوع تاثیر آنها بر باروریشان، پنج عقیدهی متفاوت را میشنوید. برخی بانوان معتقدند که سالها استفاده از قرص، چرخه ماهانه آنان را منظم و در نهایت در لقاح جنین به آنان کمک کرده است. عدهای نیز باور دارند که مصرف این هورمونهای صنعتی احتمالاً تخمدانهای آنان را تنبل کرده است.
برخی از بانوان از اینکه شاید آثار به جا ماندهی قرصها بر جنین آنان تاثیر گذارد، چنان احساس نگرانی می کنند که پیش از تلاش برای باردار شدن، ماهها از کاندوم استفاده میکنند. به گفته دکتر آن دیویس، دستیار پروفسور زنان و زایمان، برخی افراد درک نادرستی از مصرف قرص های ضدبارداری دارند و فکر می کنند که وقتی مصرف قرص را متوقف میکنند، به گونهای باید پیش از باردار شدن، سیستم بدن خود را شستشو دهند. اما بچههایی زیادی وجود دارند که وقتی مادرانشان قرص استفاده میکردند، بارداری اتفاق افتاده است. پژوهشها نشان میدهد که به طور کلی افزایش خطر اختلالات مادرزادی نیز برای این بچهها وجود ندارد.
این موضوع که پس از قطع مصرف قرص، "شروع" تخمک گذاری ماهها طول میکشد، واقعاً نادرست است. به گفتهی دکتر بلومنتال، تخمک گذاری باید در چند هفته آغاز شود. افزون بر این، بر اساس جدیدترین مطالعات، طی یک سال پس از متوقف کردن مصرف قرص، 80% از بانوانی که میخواهند باردار شوند، به نتیجه میرسند. البته ممکن است برای برخی بانوان علائم هورمونی بین مغز و تخمدان که باعث تخمک گذاری میشود با اختلالاتی همراه باشد. اما به طور میانگین بازگشت به باروری سریع است و طی یک سال به نتیجه خواهد رسید. در اکثر مواردی که بعد از متوقف کردن مصرف قرصها ماهها طول کشیده است تا عادت ماهانه دوباره شروع شود، اغلب عوامل پنهان مثل سن، وزن یا دیگر مسائل زیستی مقصرند.
خبر خوب درباره قرص ضدبارداری و حاملگی این است که ضدبارداری های خوراکی با کاهش احتمال ابتلا به سرطان تخمدان و رحم، در واقع قدرت باروری را بهبود میبخشند. این داروها همچنین مانع بروز نشانه های آندومتریوز میشوند که می توانند باعث مشکل ناباروری شوند.
آیا قرص ضدبارداری میتواند به باردار شدن کمک کند؟
دقیقاً خیر. با این حال برخی از بانوانی که چرخههای پراکنده داشتند، معتقدند که چند سال استفاده از قرص به تنظیم سیکل قاعدگی آنها آن کمک کرد است. البته پزشکان هشدار میدهند که این تنظیم چرخه عادت ماهانه مصنوعی است و وقتی بانوان قرص مصرف نمیکنند، باروری آنان به جایگاهی قبلی باز خواهد گشت. در واقع با صرف نظر از اینکه مادر از قرص ضدبارداری استفاده کرده باشند یا خیر، به هر حال، با گذر زمان چرخه عادت ماهانه برخی بانوان به طور خودکار تنظیم میشود.
وقتی تصمیم گرفتید که به مصرف قرص پایان دهید، آخرین بسته ماه خود را تمام کنید و سپس برای باردار شدن آماده شوید. بسیاری از پزشکان استفاده از روشهای جلوگیری را تا زمانی که یک یا دو خونریزی دیده شود توصیه میکنند. این توصیه فقط برای کمک به در مسیر نگه داشتن چرخه عادت ماهانه است تا بتوانید موعد زایمان را پیشبینی کنید. حتی اگر مصرف قرص ضدبارداری را متوقف کنید و پیش از اینکه پریود خود را ببینید، باردار شوید، تصویربرداری سونوگرافی می تواند به تشخیص مدت بارداری کمک کند.
بازگشت قدرت باروری زنان بعد از قطع روش های ضدبارداری هورمونی
داروی دپو پروورا، نوعی ضدبارداری است که برای پیشگیری از تخمک گذاری، هر سه ماه یک بار در بازو یا باسن بانوان تزریق میشود و برای خانمهای که میخواهند به زودی باردار شوند، مناسب نیست. به علاوه، همیشه پیش از تجویز دارو، پزشکان باید درباره زمانبندی برنامهی خانوادگی بانوان سوال کنند. چون داروی دپو پروورا، در حالی که روش ضدحاملگی بسیار موثری است، نوعی ضدبارداری هورمونی نیز هست که می تواند بر قدرت باروری تاثیر داشته باشد. به گفتهی دکتر دیویس، گرچه داروی دپو پروورا، پس از سه ماه با اطمینان تاثیر خود را از دست میدهد، ولی خروج کامل آن از بدن زمانبر است. بر اساس پژوهشها، زمان میانگین برای بازگشت باروری ده ماه پس از آخرین تزریق است، گرچه شاید بارداری پس از سه ماه رخ دهد. یک سال و نیم پس از آخرین تزریق، میزان بارداری مصرفکنندگان داروی دپو پروورا مشابه عموم افراد است.
علاوه بر قرص ضدبارداری و داروی دپو پروورا، چند روش هورمونی ضدحاملگی دیگر وجود دارد. ولی چون این روش ها جدیدند، درباره "پتچ" که از طریق پوست مقدار اندکی از هورمونها را منتقل میکند یا "حلقه" که از طریق حلقهی کوچک و انعطافپذیری قرار گرفته در داخل فرج برای سه هفته هورمونها را رها میسازد، اطلاعات چندانی وجود ندارد. اما طبق شواهد، فوراً پس از برداشتن آنها از بدن، باروری بازمیگردد.
البته هنوز برخی بانوان استفاده از کاشت ضدبارداری "نورپلانت" را مناسب می دانند. از آنجا که این ضدبارداری قرار بود فقط برای پنج سال موثر باشد، ولی وقتی این ضدبارداری از بدن خارج شد، آثار باقیماندهای آن بر باروری تا مدت ها ادامه یافت، امروزه استفاده از آن کمتر مورد تایید قرار دارد.
بازگشت قدرت باروری زنان بعد از برداشتن آی یو دی (IUD)
آی یو دی یک وسیله کوچک داخل رحمی است که بسته به نوع آن که مسی باشد یا هورمونی، هر یک به روش مخصوص به خود می تواند از بارداری به مدت طولانی جلوگیری کند. هرچند استفاده از این روش مزایا و معایب خاص خود را دارد اما با توجه به سهولت استفاده، نبودن مشکل فراموشکاری و ... طرفداران زیادی دارد. پس از مدتی طولانی که آنها در فهرست سیاه بودند، در چند سال اخیر این ابزار داخل رحمی موارد مصرف بسیاری داشتهاند. در سال 1980، گزارشها حاکی از آن بود که انواع آی یو دی باعث بیماری التهاب لگن میشود و به ناباروری میانجامد. به گفتهی دکتر بلومنتال، آنچه اکنون به آن پی بردیم این است که مسئله اصلی خود این ابزار نیست، بلکه قرار گرفتن در معرض امراض مقاربتی است. بر اساس تجزیه و تحلیل گستردهی اطلاعات سازمان جهانی بهداشت، وقتی آی یو دی به بانوانی که رابطه جنسی پر خطری ندارند داده میشود ( رابطهی جنسی زناشویی)، خطر بیماری التهاب لگن بسیار ناچیز خواهد بود و فقط در نخستین هفتههای قرار دادن آن اندکی احتمال خطر افزایش خواهد یافت.
به گفته دکتر بلومنتال، وقتی آییودی از بدن خارج شد، بازگشت باروری نسبتاً سریع است و تاثیری مشابه قرص ضدبارداری و داروی دپو پروورا دارد. وقتی آی یو دی برداشته میشود و از آنجا که تخمدان واقعاً تاثیر نپذیرفته است، طی یک یا چند چرخه عادت ماهانه، رحم بهبود مییابد، اثر آی یو دی از بین میرود و باروری به میزان قبلی بازمیگردد.
بازگشت قدرت باروری زنان بعد از بستن لوله ها (سترون سازی یا توبکتومی)
هر سال بیش از یک میلیون مرد و زن امریکایی سترون سازی را انتخاب می کنند و تقریباً بین یک درصد تا 5% از آنان در نهایت فکر خود را عوض میکنند و روند بازگشت آن را برمیگزینند. دکتر هاچرسون میگوید: به مراجعان خود میگویم که به بستن لولهها فکر نکنند تا زمانی که صددرصد مطمئن باشند که دیگر نمیخواهند باردار شوند. در واقع، این روند را برای خانمهای زیر سی سال انجام نمیدهم. در حالی که به مراجعان هشدار داده میشود که سترون سازی به معنای روندی همیشگی است، افراد طلاق میگیرند و دوباره ازدواج میکنند یا فقط تغییر عقیده میدهند، و برای آن بانوان، اغلب باردار شدن دوباره امکانپذیر است.
برای بانوانی که لولههایشان بسته شده است، شانس باردار شدن پس از روند بازگشت، بر اساس سن آنها، مدت زمان بین سترون سازی و روند بازگشت، روش جراحی اصلی و طول لوله باقیمانده برای پیوند حدود 40% تا 70% است. اما پزشکان هشدار میدهند که حتی با روند بازگشت موفق، میزان باروری هرگز به جایگاهی که بوده است، بازنخواهدگشت. به گفته دکتر دیویس، زمانی که لولهها آسیب دید، وقتی آنها را دوباره به یکدیگر پیوند میزنید، همیشه جای زخمی در آن محل وجود خواهد داشت. افزون بر این خطر بارداری خارج از رحم نیز افزایش می یابد.
به نسبت بانوان، مردانی که وازکتومی داشتند، میزان موفقیت روند بازگشت آنها بیشتر است. در نهایت، بین 85% تا 97% از مردان در انزال خود اسپرم خواهند داشت و تقریباً نیمی از زوجها باردار میشوند. چشمگیرترین عامل طول مدت بین وازکتومی و روند بازگشت است. زمان میانگین برای باردار شدن دوازده ماه است.
با سترون سازی زن یا مرد، بدون روند بازگشت و از طریق بارورسازی آزمایشگاهی (آیویاف) امکان باردار شدن وجود دارد. بدون اینکه مجبور باشند از مجاری مسدود عبور کنند، اسپرم مستقیماً از تخمها و تخمکها از تخمدانها برداشته میشود. اما به علت مخارج زیاد آیویاف، انجمن اورولوژی امریکا توصیه میکند که روند بازگشت وازکتومی پیش از روش آیویاف اجرا شود.
به گفته دکتر بلومنتال، پس از انتخاب روش ضدبارداری باید یادتان باشد که وقتی آن را متوقف میکنید، باید برای باردار شدن آماده باشید.
مطالعه بیشتر:
1- تاثیر انواع روش های پیشگیری از بارداری بر قدرت باروری زنان
2- دوپینگ اسپرم و تخمک؛ با بهترین مکمل های تقویت کننده قدرت باروری آشنا شوید!
3- 7 دلیل ضعیف شدن اسپرم و قدرت باروری
4- راه های افزایش قدرت باروری در زنان و مردان