عوارض سونوگرافی سه بعدی چگونه قابل پیشگیری است؟
دستگاه های سونوگرافی سه و چهار بعدی با استفاده از یک محفظه و ارسال انرژی از سه زاویه مختلف به درون بدن علاوه بر ایجاد تصاویر سه بعدی خطراتی هم چون آسیب به حلزون شنوایی، آسیب به اندام ها و بافت های در حال تکامل در اثر افزایش دمای مایع آمنیوتیک و ... در جنین ایجاد می کند. دستگاه های سونوگرافی سه و چهار بعدی در چند سال اخیر به کشور ما وارد شده و براساس نظر متخصصان بیشتر در موارد غیر ضروری و توسط مادران باردار مورد استفاده قرار می گیرد و بر خلاف تصور بی ضرر بودن، همواره امکان بروز عوارض سونوگرافی سه بعدی بر جنین وجود دارد.
عوارض سونوگرافی سه بعدی در بارداری
دستگاه سونوگرافی سه بعدی برای گرفتن تصویر مناسب از حداکثر انرژی استفاده می کند و این امر می تواند در صورت استفاده نامناسب و غیر ضروری آسیب های جبران ناپذیری را در اثر افزایش دما بر بدن جنین وارد کند زیرا چنانچه این دستگاه به میزان زیاد بر روی شکم مادر نگه داشته شود همانند میکروویو عمل کرده و از نظر تئوری حتی میتواند مایع آمنیوتیک یا کیسه آب اطراف جنین را به شدت گرم کرده و بافت های بدن وی را دچار آسیب کند.
بر اساس موارد گزارش شده جنین هایی که به هر دلیلی بعد از انجام سونوگرافی های سه یا چهار بعدی رنگی، سقط شده اند در زیر پوستشان حباب های هوا مشاهده شده و تاول های پوستی داشته اند و طی مطالعات مختلف نیز ثابت شده است به دلیل انرژی بسیار بالا، امکان بروز آسیب جدی به حلزون شنوایی جنین وجود دارد.
جلوگیری از عوارض سونوگرافی سه بعدی بر جنین
ضرورت استفاده از این نوع سونوگرافی ها را در مواردی بسیار محدود مانند تشخیص لب شکری یا بیماری های استخوانی جنین وجود دارد البته در همه این موارد در مرحله نخست سونوگرافی معمولی انجام می شود و فقط با تشخیص پزشک متخصص، سونوگرافی های سه یا چهار بعدی برای بررسی بیشتر تجویز می شود. به دلیل آموزش انجام شده در اروپا و آمریکا مادران باردار حاضر به انجام سونوگرافی های حتی معمولی هم نیستند و در کشور انگلستان هم حداکثر یک بار و برای تعیین تاریخ زایمان سونوگرافی انجام می شود و در کشوری مثل آمریکا حتی این یکبار هم از طرف مادران تقاضا نمی شود.
این در حالی است که در ایران در طول دوره بارداری چندین مورد سونوگرافی انجام می شود که اغلب به اصرار مادر و برای تعیین جنسیت جنین می باشد. هم اینک به سبب عدم آگاهی نسبت به خطرات جدی این نوع سونوگرافی ها مادران اغلب برای تعیین جنسیت جنین با تهیه عکس سه بعدی برای استفاده در آلبوم اقدام به انجام این نوع سونوگرافی می کنند که هیچگونه کاربرد علمی ندارد.
باید فرهنگ سازی لازم در این خصوص انجام شود و مادران آگاه شوند که در استفاده از این وسیله برای تعیین جنسیت جنین درمواردی اشتباه صورت می گیرد و از این طریق نیز سلامت جنین بطور جدی به خطر می افتد. سونوگرافی های سه و چهار بعدی در مراحل اولیه بررسی علمی قرار دارد و کاربرد علمی آن در بسیاری از موارد ثابت نشده و ممکن است اثرات مخرب آن در سال های آتی مشخص شود بنابراین باید از استفاده از آن بدون نظر متخصص اجتناب کرد.
در بین عامه مردم سونوگرافی بدون ضرر به نظر می رسد در صورتی که عوارض سونوگرافی سه بعدی روی جنین می تواند عواقب ناخوشایندی درپی داشته باشد. به مادران باردار توصیه می شود در مراجعه به پزشک متخصص اصراری بر انجام انواع سونوگرافی ها نداشته باشند زیرا در صورتی که از نظر پزشکی توسط متخصصین مربوط ضرورت این امر تشخیص داده شود، تجویز خواهند کرد. در کشورهای غربی حتی سونوگرافی معمولی برای زنان باردار تجویز نمی شود در صورتیکه در کشور ما به دفعات و حتی به اصرار مادران انجام می شود!
مطالعه بیشتر:
1- خطرات و عوارض سونوگرافی سه بعدی برای جنین
2- آیا سونوگرافی سه بعدی در بارداری ضروری است؟
3- تفاوت بین سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی در بارداری
