علائم و روش های درمان آبسه سینه در دوران شیردهی یا ماستیت
شیردهی دورانی است که با تمام لذت ها و شیرینی ها، گاهی با مشکلات و سختی هایی نیز همراه می شود. آبسه سينه در دوران شيردهي یکی از این مشکلات است که می تواند ادامه روند شیردهی را با مشکل مواجه سازد. برای کسب اطلاعات کامل در مورد آبسه سینه در دوران شیردهی، علت های ایجاد کننده، علائم عفونت سينه در دوران شيردهي و نیز درمان آبسه سينه در دوران شيردهي با ما تا پایان این مطلب همراه باشید.
آبسه سینه در دوران شیردهی یا ماستیت چیست؟
عفونت سينه در دوران شیردهی یا ماستیت بیشتر در میان مادرانی شایع است که شیردهی پستانی انجام می دهند. البته برخی از مادران غیرشیرده نیز ممکن است به ماستیت مبتلا شوند. آمار نشان می دهد یک نفر از 10 مادری که شیردهی پستانی انجام می دهند، در سه ماه ابتدایی شیردهی از عفونت یا آبسه سینه در دوران شیردهی رنج می برند. در این شرایط پزشک با تجویز آنتی بیوتیک و توصیه به استفاده از کمپرس آب گرم می تواند عفونت را از بین ببرد. عفونت پستان می تواند موجب التهاب، قرمزی، درد و سوزش شود، با این حال برخی از مادران علائم شبه آنفولانزا مانند درد، کوفتگی و تب و لرز را نیز تجربه می کنند.
آبسه سينه در دوران شیردهی که موجب تورم، درد، قرمزی و گرمای پوست پستان می شود، ماستیت نام دارد. بطور معمول عفونت همیشه با تب و لرز همراه است. اگرچه عفونت پستان بیشتر در میان مادران شیرده شایع است، اما می تواند در بانوانی که شیردهی نمی کنند نیز بروز کند. اگر این عفونت بدلیل شیردهی ایجاد شود، ماستیت شیردهی نامیده می شود و در سه ماه ابتدایی تولد نوزاد شایع تر خواهد بود. این نوع عفونت پستان می تواند در هر زمانی از یک سال ابتدایی شیردهی رخ دهد. عفونت پستان می تواند همراه با کسالت شدید، خستگی مفرط و درد و بیحالی شبیه به علائم آنفولانزا باشد، به همین دلیل برخی از مادران با روبرو شدن با این شرایط شیردهی پستانی را متوقف می کنند. باید بدانید که ادامه دادن به شیردهی اهمیت بسیاری دارد، زیرا عفونت به نوزاد منتقل نمی شود و اختلالی در جریان شیر نیز ایجاد نمی کند. با این حال باید با پزشک نیز مشورت کرد تا از بی خطر بودن مصرف آنتی بیوتیک در دوران شیردهی اطمینان حاصل کنید.
علائم آبسه سینه در دوران شیردهی
ماستیت نوعی عفونت پستان است که موجب التهاب پستان می شود و دارای علائم زیر خواهد بود:
- ورم
- قرمزی
- سفتی
- سوزش
- توده سفتی که از انسداد مجرای شیر ایجاد شده. (تجمع شیر در بافت پستان موجب عفونت در حفره ها و مجاری شیری می شود)
علائم مشابه به آبسه سينه در دوران شیردهی شامل:
- تب
- بی حالی
- درد عضلانی
- سر درد
- لرز
علت عفونت سینه در دوران شیردهی
یکی از دلایل ایجاد ماستیت یا آبسه سينه در دوران شیردهی تجمع شیر در بافت پستان است که موجب بروز عفونت پستان و یا آبسه سينه در دوران شیردهی می شود، زیرا بدن شما بسرعت در حال تولید شیر است، اما آن را در مجاری خود نگه می دارد، به این شرایط گرفتگی مجرای شیر گفته می شود. این امر می توان به این معنا باشد که نوزاد هنگام شیرخوردن نوک پستان را بطور صحیح در دهان نمی گیرد و نمی تواند شیر پستان را خالی کند. اگر نوزاد نتواند نوک پستان را بدرستی به دهان بگیرد، می تواند موجب درد و سوزش نوک پستان شود و ممکن است دیگر نتوانید براحتی به پهلو دراز کشیده و به او شیر دهید. به این ترتیب شیر در بافت پستان انباشته شده و موجب گرفتگی مجاری می شود و در نتیجه منجر به عفونت می گردد. نوزادانی که تنها از یک پستان شیر می خورند، اغلب موجب بروز این عفونت در مادران می شوند.
عوامل ایجاد آبسه سينه در دوران شيردهی
- سختگیری در برنامه زمانی شیردهی
- فاصله زمانی طولانی بین دو نوبت شیردهی
- خوابیدن نوزاد در تمام شب (زیرا موجب تجمع شیر در پستان می شود)
- سوتین یا لباس تنگ
- خوابیدن روی پستان ها
- جراحت پستان
- ترک نوک پستان ( باکتری ها از این راه وارد پستان می شوند)
اگر برای اولین بار در زندگی شیردهی پستانی انجام می دهید، احتمال ابتلا به ماستیت در شما بسیار بالاست. مادرانی که دومین و یا سومین نوزاد خود را شیر می دهند، کمتر در معرض این عفونت قرار دارند. اگر از پستانک یا شیرخشک مکمل برای نوزاد استفاده می کنید، بهتر است بدانید که نوزاد در این صورت تمایل کمتری به نوشیدن شیر شما خواهد داشت و در نتیجه با تجمع شیر در پستان خود روبرو خواهید شد. علاوه بر موارد بالا، عارضه ای دیگری وجود دارد بنام «چسبندگی زبان به کف دهان» که اگر نوزاد زبان کوتاهی داشته باشد نمی تواند نوک پستان را بدرستی به دهان بگیرد و در نتیجه شیر کمتری نیز از پستان می مکد.
روش های درمان عفونت سينه در دوران شيردهی
ماستیت نوعی عفونت است که نیاز به معاینه پزشک و درمان دارویی دارد.
1- داروی آنتی بیوتیک
پزشک معمولا در این شرایط به مدت 10 تا 14 روز داروی آنتی بیوتیک تجویز می کند، 24 تا 48 ساعت پس از شروع دارو کمی بهبود می یابید. در صورت بهتر شدن نیز باید داروها را بطور کامل و مرتب مصرف کنید، در غیر این صورت عفونت دوباره باز می گردد.
2- داروی مسکن
ممکن است پزشک برای التیام درد داروی مسکن مناسب دوران شیردهی تجویز کند. ممکن با تجویز پزشک بتوانید برای تسکین درد و التهاب پستان از داروهای استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید.
نکات مهم: آبسه سينه در دوران شیردهی که همان عفونت پستان است، عارضه ای است که نیاز به اقدام سریع پزشکی دارد. اگر در ناحیه پستان متوجه توده قرمز و متورم شدید و تب داشتید، فوراً با پزشک تماس بگیرید و یا خود را به اورژانس برسانید. در برخی موارد جراحی یا تخلیه مایع عفونی توده بوسیله سوزن ضروری است.
روش های خانگی درمان آبسه سينه در دوران شيردهی
ادامه شیردهی : اگر دچار عفونت پستان شده اید، ادامه ی شیردهی پستانی با همان پستان اهمیت ویژه ای دارد. این کار به جریان پیدا کردن شیر، کاهش فشار روی بافت پستان و به درمان سریع تر آن کمک زیادی می کند. بطور مرتب طرز صحیح به دهان گرفتن پستان توسط نوزاد را بررسی کنید و اگر به کمک نیاز داشتید حتما با مشاور شیردهی صحبت کنید.
اگر شیردهی را قطع کنید، تجمع شیر در پستان زیاد می شود و منجر به وخامت عفونت می گردد. اما اگر ادامه شیردهی در طی چند روز به بهبود شما کمک نکرد، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
کمپرس آب گرم : کمپرس آب گرم بروی ناحیه ملتهب و دردناک می تواند به جریان خون و شیر کمک کند. گرچه این کار موجب آرام بخشی این ناحیه می شود اما ممکن است قرمزی و سوزش را افزایش دهد، بنابراین سعی کنید در فواصل مختلف روز از آن استفاده کنید. دوش آب گرم و یا کمپرس یخ هم می توانند به کاهش سوزش و التهاب کمک کنند.
سایر روش های درمانآبسه سینه در دوران شیردهی
- به نوزاد خود اجازه دهید تا هر میزانی که می خواهد شیر بخورد. میزان شیردهی پستانی نباید کمتر از 8 نوبت در روز باشد، میزان مناسب آن 12 نوبت در روز است.
- اگر نوزاد تان به اندازه کافی شیر نمی خورد، باید بوسیله پمپ شیر اضافی را از پستان خارج کنید. این کار به درد ناشی از ترک نوک پستان نیز کمک خواهد کرد.
- به میزان کافی استراحت کنید و مایعات فراوان بنوشید.
- تا زمانی که بطور کامل بهبود نیافته اید از لباس های گشاد و سوتین های ورزشی استفاده کنید.
- هنگام شیردهی اطراف پستان را به سمت نوک آن ماساژ دهید، با این کار به جریان شیر فشار وارد می کنید و حرکت آن را سرعت می بخشید، احتیاط کنید فشار زیادی وارد نکنید.
در روند عارضه آبسه سينه در دوران شیردهی اگر مایع عفونی از پستان خارج می شود، نباید پستان را فشار دهید زیرا این کار موجب پخش شدن عفونت می شود، در عوض بگذارید مایع از نوک پستان خارج شود، سپس آن را به آرامی بشویید، بگذارید پس از چند دقیقه خشک شود. در این شرایط بهتر است از پد جاذب شیردهی در داخل سوتین خود استفاده کنید تا ترشحات عفونی را به خود بگیرد.
مطالعه بیشتر:
1- علت تاول نوك پستان در شیردهی چیست و چگونه قابل درمان است؟
2- روش های کاهش درد پستان ها پس از شیر گرفتن نوزاد