علت کم تحرکی اسپرم چیست و چگونه تشخیص داده می شود؟
ناباروری در آقایان دلایل گوناگونی می تواند داشته باشد که از جمله مهم ترین آنها می توان به تعداد کم اسپرم، کم تحرکی اسپرم، آزواسپرمی، غیرطبیعی بودن شکل اسپرم ها و ... اشاره کرد. در این میان یکی از شایع ترین موارد کم تحرکی اسپرم است که در این مقاله قصد داریم به بررسی علت کم تحرکی اسپرم در مردان و راه های تشخیص آن بپردازیم.
علت کم تحرکی اسپرم چیست؟
کم تحرکی اسپرم به شرایطی اطلاق می شود که طی بررسی نمونه توسط آزمایشگاه بیش از نیمی از اسپرم ها نمی توانند با سرعت 25 میکرون در ثانیه، حرکت پیشرونده رو به جلو داشته باشند.
عوامل متعددی می توانند با اثر بر بیضه ها موجب کم تحرکی اسپرم شوند. دلیل کم تحرکی اسپرم بسیار متعدد است و بسیاری از آنها هنوز شناخته شده نیست. آسیب به بیضه ها که تولید و ذخیره اسپرم را بر عهده دارند، می تواند بر کیفیت اسپرم تأثیر گذاشته و از جمله دلایل کم تحرکی اسپرم در مردان محسوب شوند.
مهم ترین دلایل آسیب به بیضه ها و از جمله علل کم تحرکی اسپرم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عفونت
- سرطان بیضه
- جراحی بیضه
- مشکلات مادرزادی
- بیضه های نزول نکرده
- ضربه و هر گونه صدمه
استفاده طولانی مدت از استروئیدهای آنابولیک تعداد اسپرم و تحرک اسپرم را کاهش می دهد. داروهای مخدر مانند حشیش و کوکائین و همچنین برخی داروهای گیاهی می توانند بر کیفیت مایع منی تأثیر بگذارند.
اتساع و پیچ خوردگی غیر طبیعی شبکه وریدی (سیاهرگی) بالای بیضه (اسکروتوم) که اصطلاحاً واریکوسل نامیده می شود، با کم تحرکی اسپرم همراه است.
تشخیص کم تحرکی اسپرم
بدیهی است که برای انتخاب بهترین راهکار برای درمان کم تحرکی اسپرم در مردان، ابتدا باید شدت و دلیل آن را به درستی تشخیص دهیم.
آزمایش تفسیر مایع منی اساسی ترین و مفیدترین آزمایشی است که از هر 10 فرد مبتلا 9 مورد را تشخیص می دهد. این آزمایش، شکل اسپرم و همچنین نحوه عملکرد آن را در مایع منی مورد ارزیابی قرار می دهد.
جهت بررسی، نمونه معمولاً با استمناء جمع آوری می شود. به این ترتیب که از مرد می خواهند قبل از نمونه گیری بین 2 تا 7 روز از رابطه جنسی خودداری کند تا حجم مایع منی افزایش یافته و به مقدار مورد نظر برسد. به منظور اطمینان از صحت آزمایش، تمام انزال باید در یک ظرف استریل جمع آوری شود.
نمونه گیری معمولا در یک اتاق خصوصی مطب پزشک یا در آزمایشگاه جمع آوری می شود، در صورت جمع آوری نمونه در منزل باید ظرف یک ساعت به آزمایشگاه تحویل گردد.
نمونه نباید در یخچال نگهداری شود. پزشکان توصیه می کنند هنگام انتقال نمونه به آزمایشگاه آن را نزدیک بدن نگه دارید تا در دمای بدن نگه داشته شود. به این ترتیب کیفیت مطلوب نمونه برای تفسیر آزمایشگاهی تضمین می گردد.
بعضی اوقات می توان نمونه را از طریق مقاربت، در کاندوم های مخصوص و یا حین انزال جمع آوری کرد. استفاده از کاندوم های معمولی موجود در بازار به دلیل خاصیت اسپرم کشی یا رقیق کنندگی به هیچ وجه توصیه نمی شود.
نمونه ها به دلایل مختلفی از جمله طول مدت رابطه و یا بیماری با هم تفاوت دارند. بنابراین معمولاً دو نمونه به فاصله 2 تا 4 هفته جمع آوری می گردد.
اگر درصد اسپرم متحرک پیشرونده 32 درصد باشد کم تحرکی اسپرم تشخیص داده می شود و برای انتخاب بهترین راه درمانی آن ابتدا باید علت کم تحرکی اسپرم تشخیص داده شود.
بیشتر بدانید:
1- سقط بدلیل اسپرم ضعیف، آیا برای درمان احتیاج به عمل جراحی ست؟
2- برای تقویت اسپرم در مردان چه بخوریم؟
3- 7 دلیل ضعیف شدن اسپرم و قدرت باروری
4- تاثیر خواب بر تعداد اسپرم و قدرت باروری مردان
