درمان خانگی کم خونی در کودکان وعلائم کم خونی در کودکان چیست؟
بسیاری از افراد گمان می کنند که کم خونی عارضه ای است که بیشتر بزرگسالان را دگیر می کند. اما در این مقاله قصد داریم راجع به کم خونی در کودکان با شما گفت و گو کنیم و برایتان شرح دهیم که علت کم خونی در کودکان چیست و چگونه می توان آن را درمان و یا از بروز آن پیشگیری کرد.
کم خونی در کودکان
کم خونی به شرایطی اطلاق می‌شود که میزان گلبول‌‌‌های قرمز خون به نسبت سن در کودک شما کم شود. این کاهش باعث می‌شود پوست فرزندتان رنگ پریده شود و با علایم دیگری نظیر ضعف و خستگی بدنی بروز کند. گرچه این موضوع ممکن است باعث نگرانی والدین شود اما شایع ترین علت کم خونی فقر آهن است که به سادگی و بویژه اگر سریع تشخیص داده شود می‌توان آن را درمان کرد. یکی از اصلی ترین علل بروز کم خونی فقر آهن رشد سریع است و به همین دلیل والدین مخصوصا در سال نخست اول تولد باید مراقب علایم کم خونی در نوزادشان باشند.
کم خونی چیست؟
کم خونی به معنی کمبود گلبول‌‌‌های قرمز خون در بدن است. این گلبول‌‌ها با هموگلوبین پر شده اند که پروتئینی رنگی برای حمل و رساندن اکسیژن به دیگر سلول‌‌‌های بدن است. سلول‌‌‌های بدن برای زنده ماندن به اکسیژن نیاز دارند و کاهش میزان گلبول‌‌‌های قرمز خون می‌تواند سبب استرس سلول‌‌ها شود.
علت کم خونی در کودکان چیست؟
- عدم تولید کافی گلبول‌‌‌های قرمز خونی به دلیل فقر آهن یا دیگر ریزمغذی‌‌‌‌های لازم
- تخریب وسیع سلول‌‌‌های قرمز خونی به دلیل بیماری‌‌‌‌های زمینه ای یا اختلالات ارثی مرتبط با گلبول‌‌‌های قرمز مثل کم خونی ناشی از سلول داسی شکل
- خونریزی که می‌تواند سبب کاهش حجم خون شود. خونریزی می‌تواند به دلیل خونریزی ماهانه یا خونریزی داخلی طولانی مدت یا خونریزی از دستگاه گوارش باشد.
علائم کم خونی در کودکان
- رنگ پریدی یا زردی پوست
- رنگ پریدیگی لبها و گونهها
- رنگ پریدگی زیر ناخن و پلکها
- تحریک پذیری بالا
- ضعف بدنی
- چرت زدنهای مرتب
- زرد شدن پوست و سفیدی چشم‌‌‌‌‌ها و تیره شدن رنگ ادرار
- از دیگر علایم کم خونی شدید می‌توان به تنگی تنفس، ضربان سریع قلب، تورم دست‌‌ها و پاها، سردرد، سرگیجه و رنگ پریدگی و سندروم پای بی‌قرار اشاره کرد.از دیگر علایم کم خونی مخصوصا کم خونی ناشی از فقر آهن مصرف مواد غیرغذایی مثل یخ، کاغذ، مقوا و آرد ذرت است. به این رفتار اصطلاحا پیکا گفته می‌شود و می‌تواند زمینه ساز بروز یبوست شود. با رفع کم خونی ناشی از فقر آهن این رفتار اصلاح می‌شود.
کم خونی حتی در میزان کم می‌تواند زمینه ساز اختلال در یادگیری شود. بنابراین با یک شمارش ساده سلول‌‌‌های خونی می‌توان کودک را در برابر عوارض ناشی از کم خونی مصون کرد.
چطور می‌توان از کم خونی در کودکان پیشگیری کرد؟
از کم خونی ناشی از فقر آهن یا سایز ریزمغذی‌‌‌‌‌ها می‌توان به کمک تغذیه متعادل و متناسب کودک پیشگیری کرد.
میتوانید با پزشک متخصص اطفال نیز صحبت کنید تا اگر لازم است برای فرزند شما مکمل آهن تجویز کند.
راه‌‌‌‌های پیشگیری از کم خونی ناشی از تغذیه در کودکان
• تا پایان 12 ماهگی از دادن شیر گاو به کودک خودداری کنید. دادن شیر گاه پیش از این سن باعث خونریزی از دستگاه گوارش و همچنین کاهش جذب آهن و بروز کم خونی در کودکان یک ساله شود.
• اگر فرزند شما شیرمادر خوار است تا 4 ماهگی از شیر مادر به میزان کافی آهن دریافت می‌کند. از آن به بعد باید از مکمل آهن استفاده کنید. با پزشک خود در مورد نوع غذاهایی که به کودک میدهید و میزان مکمل آهن مورد نیاز صحبت کنید.
• اگر به فرزندتان شیرخشک میدهید میتوانید از انواع غنی شده با آهن استفاده کنید.
• بعد از 12 ماهگی بیش از 2 فنجان شیر گاو به کودک ندهید. شیر فاقد آهن است و در عین حال باعث سیری کودک و کاهش دریافت آهن از سایر مواد غذایی و بروز کم خونی در کودکان می‌شود.
• برای تغذیه کودک از مواد غذایی غنی از آهن مثل دانهها و غلات حاوی آهن یا دیگر منابع مثل گوشت قرمز، تخم مرغ، سیب زمینی، گوجه فرنگی، نخود سبز و کشمش استفاده کنید.
• در کنار مصرف منابع غنی آهن، کودکان را به مصرف نوشیدنی‌‌‌‌های حاوی ویتامین C همراه با غذا یا به خوردن میوه‌ها بعد از صرف غذا تشویق کنید تا جذب آهن بالا رود. سبزیجات خود حاوی آهن هستند اما آهن گیاهی جذب بالایی ندارند.
اگر فرزندم مبتلا به نوعی اختلال خونی مادرزادی است چه کنم؟
متخصص اطفال شما را به متخصص خون اطفال ارجاع می‌دهد تا برای مدیریت این موضوع آموزش‌‌‌های لازم را ببینید.
به خاطر داشته باشید اگر فرزندتان هر نوع علایمی از کم خونی را نشان داد حتما آن را با متخصص اطفال در میان بگذارید. با درمان مناسب به سادگی می‌توان کم خونی را در کودکان درمان کرد.
بیشتر بدانید:
1- علائم کم خونی در بارداری و روش های پیشگیری از آن
2- انواع کم خونی و علایم و نشانهای کم خونی چیست؟
3- کم خونی چیست و چگونه تشخیص داده می شود ؟
4- کمخونی داسی شکل چیست و چگونه تشخیص داده می شود؟
