عرق گزنه در بارداری + خواص و عوارض آن در بارداری
گزنه، گیاهی است با برگ هایی به رنگ سبز تیره، که آهن زیادی دارد و به دلیل خواص ارزشمند، از زمان های بسیار دور، به عنوان یکی از مواد اصلی داروهای گیاهی مورد استفاده بوده است. برای نسل ها، زنان پس از زایمان از این گیاه برای درمان کم خونی و همچنین به عنوان ماده شیرافزا برای کمک به تولید بیشتر شیر استفاده می کردند. به دلیل همین خواص، این سوال مهم در ذهن پیش می آید که آیا می توان از گیاه، چای و عرق گزنه در بارداری، استفاده کرد؟
گزنه چیست؟
گزنه یا انجره (nettle)، گیاهی است با طبیعت گرم، که برای سال ها از آن در آشپزی و همچنین تهیه چای استفاده می شد، اما این گیاه، خواص دارویی بی شماری نیز دارد. نام علمی گیاه گزنه یعنی Urtica dioica، از واژه لاتین uro گرفته شده که به معنی "سوختن" است، زیرا در صورت تماس با ساقه و برگ های مملو از پرز آن، دچار خارش و سوزش غیرقابل تحملی خواهید شد. شاید به همین دلیل نیز، نام گزنه را بر این گیاه گذاشته اند!
گزنه، گیاهی علفی و خودرو است که ساقه آن به جای اینکه گرد و لوله مانند باشد، چهارگوشه و پر از کرک های ظریف، روشن و گزنده است. این گیاه، در مناطقی که رطوبت آن ها بالا است، یعنی حاشیه دریاچه ها، رودخانه ها و همچنین مناطق پرباران رشد کرده و به دلیل خزنده بودن ریشه آن، می تواند به سرعت تکثیر و گسترش پیدا کند، به همین دلیل است که در جنگل های شمال ایران، به هر سو که بنگرید، احتمالا گیاه گزنه را خواهید دید.
با اینکه گزنه به دلیل وجود مواد آلرژیکی همچون هیستامین ها و اسیدفرمیک، می تواند باعث بروز حساسیت، کهیر، جوش، خارش و تحریک پوست شما شود، اما این مساله قابل چشم پوشی است، زیرا این گیاه غنی از مواد ارزشمندی همچون آنتی اکسیدان ها، آهن، سدیم، کلسیم، سیلیس، سلنیوم، روی ویتامین های A ، C و K و همچنین چندین ویتامین B، اسیدهای آمینه ضروری و پلی فنول ها (مواد شیمیایی موجود در گیاهان که در بهبود سلامت عمومی بدن به ویژه قلب و مغز و همچنین جلوگیری از سرطان ها موثر هستند)، بوده و بنابراین فواید زیادی برای ما دارد. برای بهره بردن از خواص گیاه گزنه، می توان از بیشتر قسمت های آن، از جمله ریشه و برگ ها استفاده کرد، اما در این میان، عرق گزنه راحت ترین و پرکاربردترین شکل استفاده از این گیاه است.
خواص عرق گزنه در بارداری
پیش از آنکه در مورد اثربخشی گیاه و عرق گزنه در بارداری صحبت کنیم، می بایست در مورد خواص عمومی و کلی این گیاه صحبت کنیم. از جمله خواص گزنه، می توان به این موارد اشاره نمود:
- کاهش التهاب و در نتیجه بهبود شرایط التهابی همچون آرتروز، آرتریت روماتوئید و نقرس،
- درمان علائم ناشی از بزرگی پروستات،
- جلوگیری از ریزش مو،
- افزایش تولید گلبول های قرمز و درمان کم خونی،
- افزایش گردش خون،
- عملکرد مشابه به انسولین و در نتیجه کاهش قند خون و کنترل دیابت،
- سم زدایی بدن،
- ضد میکروب،
- تقویت سیستم ایمنی بدن،
- افزایش سطح انرژی و برطرف ساختن احساس خستگی،
- درمان مشکلات گوارشی، از جمله سوءهاضمه، درد معده و ...
- تسریع روند بهبودی زخم و سوختگی ها،
- تسکین درد به ویژه درد عضلات،
- بهبود عملکرد کلیه ها و مجاری ادراری، جلوگیری از سنگ کلیه، افزایش جریان ادرار و ...
- درمان عفونت های مجرای ادرار و مثانه،
- درمان سنگ کیسه صفرا،
- درمان چربی خون،
- درمان سندرم روده تحریم پذیر (اختلالی مزمن که منجر به برخی مشکلات گوارشی آزاردهنده همچون نفخ، درد معده و اسهال یا یبوست می شود)،
- تقویت و استحکام استخوان ها و جلوگیری از پوکی استخوان،
- پایین آوردن فشار خون،
- درمان اسهال،
- کاهش خونریزی به ویژه پس از جراحی ها،
- تامین سلامت کبد،
- افزایش تولید شیر در مادران شیرده،
- بالا بردن میل و نیروی جنسی،
- زیباسازی پوست،
- تامین سلامت قلب و کاهش خطر بیماری های قلبی عروقی،
- تنظیم دوره های قاعدگی،
- و کمک به شروع خونریزی قاعدگی.
به علاوه با اینکه تماس با گزنه می تواند باعث بروز حساسیت شود، اما در عین حال چای و عرق آن، یک آنتی هیستامین طبیعی بوده که در درمان آلرژی، تب یونجه، اگزما و آسم کاربرد دارد.
با وجود این همه خواص و همچنین اینکه مشخص شده گزنه دارای مواد مغذی بسیاری است، اما هیچ مطالعه علمی وجود ندارد که مزیت خاصی را برای مصرف اسانس، چای یا عرق گزنه در بارداری، ذکر کند.
آیا مصرف عرق گزنه در بارداری، بی خطر است؟
نظرات در این مورد متناقض و چند دسته هستند. با اینکه برخی پزشکان، می گویند که می توانید در طی سه ماهه دوم و سوم بارداری در حد اعتدال، از گیاه، چای، ریشه و عرق گزنه استفاده کنید، اما تحقیقات علمی هیچ مزیت ویژه ای برای استفاده از این گیاه در بارداری یافت نکرده اند. به علاوه ما این را می دانیم که گزنه، قاعده آور بوده و با تحریک انقباضات رحمی، می تواند خطر سقط جنین و یا زایمان زودرس را افزایش دهد. بنابراین، اگر می خواهید از خطر در امان باشید، بهتر است به طور قاطع و کامل از مصرف فرآورده های این گیاه، به ویژه اسانس، ریشه، چای و عرق گزنه در بارداری اجتناب کنید.
عوارض عرق گزنه در بارداری
با اینکه قرن ها است که گیاهان، به عنوان دارو مورد استفاده قرار می گیرند، اما آن ها درست مثل هر نوع داروی دیگر، می توانند عوارض جانبی خطرناکی را نیز به دنبال داشته باشند. عوارض جانبی ناشی از مصرف گزنه خفیف بوده و نهایتا می تواند منجر به بروز این مشکلات در افراد فارغ از باردار بودن با نبودن، شود:
- مشکلات معده،
- حساسیت و واکنش های آلرژیک،
- و تداخل در رقیق سازی خون به دلیل وجود ویتامین K.
اما زنان حامله، در صورت مصرف گیاه و عرق گزنه در بارداری، به جز این عوارض، می بایست منتظر مشکلات جدی تر همچون افزایش خطر سقط جنین و یا زایمان زودرس نیز باشند که به دلیل تحریک انقباضات عضلات دیواره های رحمی ممکن است رخ بدهند.
مطالعه بیشتر:
خواص گیاه خار مریم در بارداری + عوارض مصرف آن
مصرف گیاه بزباش در شیردهی برای افزیش شیر مادر مفید است؟
گیاهان دارویی برای زایمان راحت وبارداری بهتر آیا ایمن هستند؟