آترزی گوش نوزاد چیست و در پسران بیشتر است یا دختران؟
این اطلاعات برای خانواده هایی است که فرزند مبتلا به میکروتیا یا آترزی دارند. در این مقاله درباره میکروتیا و آترزی و انواع مختلف ناشنوایی و دلایل آترزی گوش نوزاد که مرتبط با میکروتیا یا آترزی است و نیز نحوه کنترل آنها با شما گفتگو می کنیم. سایر شرایط پزشکی که آترزی گوش نوزاد جزئی از آن هستند، مورد بررسی قرار می گیرند بنابراین برای کسب اطلاعات کامل درمورد آترزی گوش نوزاد تا پایان این متن همراه ما باشید.
میکروتیا و آترزی گوش نوزاد چیست؟
میکروتیا اصطلاحی برای توصیف ناهنجاری لاله گوش یا قسمت خارجی گوش است. شدت میکروتیا از تغییرات جزئی مانند کوچکی گوش بیش از حد معمول تا "میکروتیای کلاسیک" که در آن لاله گوش به طور کلی از بین رفته و مجرای خارجی گوش یا کانال گوش وجود ندارد، متغیر است. عدم وجود مجرای گوش را آترزی می گویند. از آنجا که گوش خارجی کودک و مجرای گوش در دوران بارداری با هم ایجاد می شوند، میکروتیا غالباً با آترزی همراه است. در بعضی موارد، گوش از بیرون طبیعی به نظر می رسد اما در داخل به یک "مسیر بسته" ختم می شود.
آترزی گوش نوزاد در پسران بیشتر است یا دختران؟
آترزی گوش نوزاد در پسران بیش از دختران رخ می دهد و معمولا یکی از گوشها مشکل دارند که به آن میکروتیای یک طرفه می گویند. میکروتیای یک طرفه در گوش راست بیشتر است. تقریباً از هر ده کودک مبتلا به میکروتیا، در یک نفر میکروتیای دو طرفه مشاهده می شود. شیوع میکروتیا در میان نوزادان یک به 8000 تا 10000 تولد است.
در خانواده هایی که یک فرد مبتلا به میکروتیا یا آترزی گوش نوزاد وجود دارد، بر اساس شواهد موجود احتمال ابتلای فرزندان آینده به بیماری مشابه حدود 1 در 20 خواهد بود.
آترزی گوش نوزاد معمولا هیچ مشکل پزشکی دیگری ایجاد نمی کند. اما میکروتیا خود به صورت سندرم یا نشانگان بروز می کند. "سندرم یا نشانگان" به معنای مجموعه ای از علائم یا نشانه ها است که معمولاً با هم اتفاق می افتد و پزشک آن ها را مرتبط به یکدیگر تشخیص می دهد. میکروتیا به عنوان بخشی از چندین سندرم مختلف شناخته شده است.
علت میکروتیا و آترزی گوش نوزاد چیست؟
میکروتیا یا آترزی زمانی رخ می دهد که قسمت بیرونی گوش در مراحل اولیه بارداری به طور طبیعی رشد نکند. به طور دقیق نمی توان به علت قطعی میکروتیا یا آترزیای ایزوله یا غیر سندرمی اشاره کرد اما می توان گفت که این اتفاق یک رویداد تصادفی است. در هر حال، والدین باید بدانند میکروتیا و آترزی در اثر رفتار اشتباه مادر قبل و حین بارداری بروز می کند یا خیر. تحقیقات پزشکی حاکی از آن است که گاهی اوقات مصرف برخی داروهای تجویز شده در دوران بارداری و همچنین عوامل ژنتیکی و یا محیطی در بروز بیماری دخیل هستند. عوامل مرتبط در جلسه اولیه با تیم چند رشته ای مورد بررسی قرار می گیرند.
فرزند من مبتلا به میکروتیا است اکنون چه اتفاقی می افتد؟
در ابتدا فرزند شما باید برای انجام تست های شنوایی به شنوایی شناس ارجاع داده شود. این کار به طور معمول اندکی پس از تولد انجام می گیرد. در غیر این صورت، می توانید از پزشک عمومی یا متخصص اطفال راهنمایی بخواهید. شنوایی شناس در فواصل منظم ارزیابی شنوایی را انجام می دهد و مسئول تنظیم و نگهداری سمعک هایی است که برای کنترل و مدیریت هرگونه ناشنوایی استفاده می شود.
اگر فرزند شما به مشکل آترزی گوش نوزاد مبتلاست، بهتر است به شنوایی شناسی مراجعه کنید که در این خصوص تجربه کافی دارد. در کلینیک تخصصی یک تیم چند رشته ای شامل جراح متخصص گوش و حلق و بینی، جراح پلاستیک، شنوایی شناس و گفتار درمانگر حضور دارند. در این تیم، به یک متخصص ژنتیک و سایر متخصصانی که باید در مدیریت کلی کودک مشارکت داشته باشند، دسترسی خواهید داشت.
تیم متخصص معمولاً بلافاصله بعد از تولد، نوزاد را ویزیت می کند. آنها در مورد راه حل های موجود با والدین گفتگو کرده و برنامه های مدیریت بلند مدت مشکل را ارائه می نمایند. در این مرحله، والدین اغلب سؤاات زیادی در مورد بهبود وضعیت گوش از نظر زیبایی می پرسند. این تیم به پرسشهای شما پاسخ می دهد و عکسهای سایر بزرگسالان و کودکان با شرایط مشابه را با شما به اشتراک می گذارد، البته نرم افزار رایانه ای نیز برای نمایش نتایج مورد انتظار جراحی بازسازی گوش وجود دارد. در این اثنا برای اطمینان از ارزیابی شنوایی کودک و نصب سمعک در صورت لزوم می توانید به مراکز بهزیستی مراجعه کنید. در اولین مشاوره با تیم چند رشته ای این اطمینان به والدین داده می شود که ناشنوایی فرزندشان از هر نوعی که باشد به طور مناسب مدیریت خواهد شد، نگرانی های احتمالی آنها را برطرف و در مورد گزینه های موجود در آینده با آنها صحبت می کند.
از آنجا که میکروتیا به عنوان جزئی از چندین سندرم مختلف است که می تواند اعضای دیگر کودک را درگیر کند، طیف وسیعی از آزمایش های پزشکی از جمله آزمایش خون و ادرار ، سونوگرافی کلیه و مجاری ادراری، سی تی اسکن گوش داخلی باید انجام شود. این آزمایشات در ارزیابی ساختار و عملکرد سایر اندام های بدن و گوش داخلی به پزشک کمک می کند. به این ترتیب می توان به سایر بیماری های جسمی پی برد و اطلاعات کافی برای مدیریت میکروتیا و هرگونه ناشنوایی کودک را به بهترین روش ارائه نمود.
متخصصان در جلسات مشاوره پیرامون روش های جراحی و ترمیمی صحبت می کنند. روشهای جراحی زیادی را می توان به بیماران میکروتیا و آترزی پیشنهاد کرد اما همه آنها باید توسط جراح مخصوص که تجربه کافی در این روشها دارد، مورد بررسی قرار بگیرد. خود فرد نیز می تواند در این تصمیم گیری ها مشارکت کند. اغلب اوقات کودک یا والدین به این نتیجه می رسند که با وضعیت ظاهری گوش هیچ مشکلی ندارند و نمی خواهند هیچ اقدامی برای تغییر انجام دهند.
مدیریت ناشنوایی ناشی از میکروتیا و آترزی گوش نوزاد
در صورتی که کم شنوایی داشته باشد، حمایت های دولتی از طریق بهزیستی انجام می شود. در تمامی استانها می توانید از این خدمات زودهنگام استفاده کنید. احتمالاً شنوایی شناس می تواند در مورد خدمات حمایتی استان و شهرستان محل سکونت، اطلاعات کافی در اختیارتان قرار دهد. مداخله زودهنگام از سوی مراجع آگاه به شما کمک می کند تا ارتباط خوبی با فرزندتان برقرار کنید، او را به استفاده از سمعک تشویق نمائید، او را به مدرسه بفرستید و حمایت های مناسب و مورد نیاز او را در مدرسه به عمل آورید. همچنین ممکن است جلسات ارزیابی زبان و گفتار درمانی، پشتیبانی شنوایی شناسی و سایر جلسات ویژه والدین، پیشنهاد شود.
برای کمک به بهبود شنوایی کودک، ابزارهای ویژه و تخصصی در دسترس است که بسته به نوع و میزان ناشنوایی می توان انتخاب کرد.
سمعک
سمعک می تواند برای کودکان با هر سطح ناشنوایی مفید باشد. نوع سمعک به نوع و سطح ناشنوایی کودک و درجه میکروتیا بستگی دارد. مکانیسم عمل سمعک، تقویت یا بلندتر کردن صداهایی است که وارد گوش می شود. سمعک ها در انواع مختلفی وجود دارند، سمعک های دیجیتال با کیفیت خوب نیز در بازار عرضه می شوند. بیشتر کودکان مبتلا به کم شنوایی باید در هر دو گوش از سمعک استفاده کنند اما در کودکان مبتلا به میکروتیا و آترزی اینگونه نیست.سمعک پشت گوش موسوم به بی تی ای در قسمت بالای گوش، بخش خارجی گوش، قرار می گیرد و به قالب گوش که به طور خاص متناسب گوش کودک تنظیم شده است، متصل می شود. لاله گوش در کودکان مبتلا به میکروتیا غالباً لاله بسیار کوچکی دارد که باعث می شود سمعک به سختی پشت گوش جای بگیرد. لاله گوش کوچک گاهی اوقات دستیابی به قالب های مناسب گوش را دشوار می سازد.
مجاری باریک گوش در برخی کودکان استفاده از سمعک پشت گوشی را دشوار می سازد زیرا صدا از دیواره مجرای گوش خارج شده و دوباره توسط سمعک دریافت می شود ایجاد سوت یا فیدبک سمعک می کند. اگر کودک هر یک از این مشکلات را دارد، با متخصص شنوایی سنجی در مورد راه حل های احتمالی صحبت کنید. نصب سمعک در کودکان مبتلا به میکروتیا چالش برانگیز و دشوار است و به تخصص خاصی نیاز دارد. هر سمعک متناسب با گوشی که مورد استفاده قرار می گیرد، برنامه ریزی می شود. هنگام نصب سمعک، نحوه استفاده مؤثر از آن و همچنین نحوه تمیز کردن، نگهداری و تعویض باتری به فرد آموزش داده می شود. اطلاعات کافی به صورت مکتوب نیز ارائه می گردد. شنوایی شناس در مورد بهترین زمان استفاده از سمعک با بیمار صحبت خواهد کرد.
سمعک راه استخوانی و سمعک استخوانی قابل کشت
کودکان مبتلا به میکروتیا درجه دو، سه، چهار قادر به استفاده از سمعک پشت گوشی معمولی نیستند و باید از نوع دیگری سمعک استفاده کنند. در سمعک های راه استخوانی از پد ارتعاشی استفاده شده است که باعث می شود صدا به جای گوش میانی از راه استخوان هدایت شود. فرد نوار تل مانند یا شبیه به هدبند را می پوشد در حالی که ویبراتور پشت گوش، روی استخوان ماستوئید، بخشی از جمجمه پشت گوش، قرار می گیرد.
در كودكان خیلی کم سن می توان از سمعک استخوانی قابل کاشت روی سربند نرم استفاده كرد. سربند نرم سمعک قابل کاشت استخوانی مانند سایر سمعک های راه استخوانی قابل گذاشتن و برداشتن است و می توان در مرحله ارزیابی به طور دائم یا موقت از آن استفاده کرد.
کودکانی که سمعک راه استخوان را آزموده اند و عملکرد آن موثر بوده است، برای سمعک قابل کاشت استخوانی مناسب هستند. این سمعک ها دارای یک پردازشگر صدا هستند که بر روی فیکسچر یا "تکیه گاه" به یک پیچ کوچک تیتانیوم که در جمجمه دقیقاً پشت گوش کاشته شده است، متصل می گردد. از طریق تکیه گاه، پردازنده صدا مستقیماً به استخوان جمجمه که حلزون به عنوان قسمتی از گوش داخلی، بخشی از آن است، وصل می شود. به این ترتیب، صدا مستقیماً به گوش داخلی انتقال می یابد. این روش برای کودکان بالای 5 سال مناسب است. در صورتی که فکر می کنید احتمال جراحی زیبایی یا پروتز گوش در آینده وجود دارد، قبل از عمل کاشت با پزشک متخصص مشورت کنید.
عمل جراحی
بسته به ماهیت و درجه بدشکلی گوش ممکن است جراحی برای بهبود شنوایی لازم باشد. اگر استفاده از سمعک امکان پذیر نبود، بسته به شکل گیری و رشد طبیعی گوش میانی و داخلی جراحی گوش می تواند انجام شود.
شرایط و گزینه های پیش رو از جانب تیم تخصصی درمان مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.
جراحی همیشه خطراتی دارد. بنابراین بهتر است قبل از هر اقدامی با پزشک مشورت کرده و اطمینان حاصل کنید که از نتیجه مورد انتظار هر عمل جراحی به خوبی آگاه هستید. حتی در مورد جراحی کودکان، توصیه می شود آنها نیز در بحث مشارکت داشته باشد و قبل از رضایت به عمل حتما نظر آنها نیز شنیده شود. بعضی از خانواده ها تصمیم می گیرند که هیچ نوع جراحی انجام ندهند یا هرگونه تصمیم گیری را به سالهای بعد و بزرگسالی کودک واگذار نمایند. برای بهبود ظاهر گوش سه راه حل وجود دارد:
• ترمیم اتوژن (ترمیم با غضروف دنده)
• ترمیم با استفاده از چارچوب مصنوعی (پیوند مدپور)
• گوش مصنوعی
ترمیم با غضروف اتوژن
جراحی ترمیمی اتوژن عبارتند از بازسازی ساختمان گوش از غضروف دنده و بافت بدن خود کودک. از آنجا که گوش از بافت های بدن کودک ساخته می شود، زنده است و همراه کودک رشد می کند. این نوع ترمیم، احتمالاً تا آخر عمر دوام دارد و به طور معمول تا قبل از شش سالگی انجام نمی شود تا غضروف دنده زمان کافی برای رشد داشته باشد. البته در مورد زمان مناسب برای جراحی بین متخصصان اختلاف نظر وجود دارد. علاوه بر این، واگذاری عمل جراحی تا زمانی که کودکان کمی بزرگتر شوند در واقع به این معنی است که آنها خود نیز می توانند در گفتگوها شرکت و اظهار نظر کنند، از طرفی مراقبت های بعدی جراحی نیز آسان تر خواهد بود. شکل دادن غضروف دنده باید هنرمندانه انجام شود بنابراین انجام آن در زمان عمل به طوری که کاملاً متناسب با گوش باشد از نظر فنی کاری چالش برانگیز است. این نوع ترمیم معمولاً به یک یا چند عمل نیاز دارد و توسط یک جراح متخصص در تیم تخصصی میکروتیا انجام می گیرد. کودکان در اثر برداشتن غضروف دنده دچار زخم در قفسه سینه می شوند.
بازسازی با چارچوب مصنوعی
گوش از بافت و پوست خود کودک در اطراف یک چارچوب پلی اتیلن مصنوعی ساخته می شود. این چارچوب با بافتهای زنده خود بیمار و سپس با پیوند پوست پوشانده می شود. از آنجا که این نوع بازسازی ربطی به مقدار بافتهای غضروف دنده ندارد، می توان حدود سه سالگی انجام داد. این بافت ترمیمی گوش با کودک رشد نمی کند، بنابراین حدود دو میلی متر بزرگتر از گوش دیگر ساخته می شود تا در صورت رشد گوش سالم از نظر اندازه تناسب بین دو گوش برقرار باشد. معمولاً در این روش مشکلات و ناراحتی زیادی وجود ندارد. اما یک جراحی کاملاً تخصصی است و فقط باید توسط یک جراح باتجربه و برجسته انجام شود.
پروتز (گوش مصنوعی)
با بهبود نتایج حاصل از ترمیم اتوژن، معمولاً انتخاب پروتز به ندرت انجام می شود مگر اینکه گزینه دیگری وجود نداشته باشد. با این حال، هنوز برخی از خانواده ها گوش مصنوعی را به جای جراحی ترمیمی انتخاب می کنند. گاهی اوقات ممکن است مثلا به دلیل آسیب شدید به بافت ها یا خونرسانی به گوش آسیب دیده به دلیل ضربه، بیماری یا جراحی قبلی، امکان جراحی ترمیمی وجود نداشته باشد. در موارد نادر نیز جراحی ترمیمی با موفقیت مورد انتظار همراه نبوده و چاره ای جز استفاده از پروتز نیست. پروتزها از سیلیکون نرم و بادوام و با قالب گیری از گوش دیگر ساخته می شوند. رنگ آمیزی پروتز با دست انجام می شوند تا کاملاً با رنگ پوست مطابقت داشته باشد.
گوش های مصنوعی یا کاذب را می توان با چسب یا به وسیله نگهدارندۀ تیتانیومی که طی دو عمل جداگانه در استخوان کنار سر کاشت می شود، متصل کرد. استخوان جدیدی موسوم به "پیوند استخوانی یا ایمپلنت اوسنتگریت" به روشی مشابه آنچه که در کاشت استخوانی دیدیم، در اطراف کاشت تیتانیوم شکل می گیرد. گوش مصنوعی با استفاده از کلیپس یا آهن ربا متصل می گردد.
تا زمانی که ضخامت کافی در استخوان جمجمه ایجاد نشود، نمی توان جراحی برای کاشت نگهدارنده تیتانیوم را انجام داد که این معمولاً بالای چهار سال است. گوش مصنوعی باید به طور منظم تعویض شود. می توان شب آن را برای خواب برداشت اما رعایت بهداشت پوست اطراف نگهدارند و تمیز نگهداشتن دقیق آن برای جلوگیری از عفونت اهمیت زیادی دارد.
برای تصمیم گیری در مورد هر یک از این روشهای درمان آترزی گوش نوزاد، ابتدا با پزشک متخصص مشورت کنید و از او بخواهید عکس سایر کودکانی که این روشها را انجام داده اند، با شما به اشتراک بگذارد. در مورد مزایا و معایب هر یک از روشها از پزشک سوال بپرسید. شما باید بدانید:
• چه مدت بعد جراحی های بعدی یا ترمیمی باید انجام گیرد؟
• زمان عمل های بعدی که ممکن است در آینده لازم باشد مانند جراحی آترزی کانال گوش، چه زمانی خواهد بود؟
• جراحی چه خطرات احتمالی به همراه دارد؟
• بعد از جراحی، کودک با چه محدودیت هایی رو به رو خواهد شد؟
• مدت اقامت در بیمارستان چقدر است؟
• دوره نقاهت چه مدت است؟
• چه مراقبت های بعدی لازم است؟
اگر قرار است فرزند شما جراحی کاشت سمعک انجام دهد و احتمالا در آینده نیز نیاز به جراحی زیبایی دارد، باید در مورد محل قرار گیری سمعک با پزشک صحبت کنید تا مانع از جراحی ترمیمی یا قرارگیری مناسب پروتز در آینده نشود. با کسب اطلاات کامل در مورد آترزی گوش نوزاد و درمان های موجود بدون شک انتخاب بهترین راهکار ساده تر خواهد بود.
مطالعه بیشتر:
درمان عفونت گوش نوزاد با کمک روش های خانگی
علت ترشحات زرد رنگ گوش نوزاد (واکس گوش) چیست؟
گوش درد در کودکان و نوزادان ،علت گوش درد در کودکان چیست؟
ناهنجاری های مادرزادی گوش ودرمان ناهنجاری مادرزادی گوش چیست؟