خواص سپستان در بارداری وآیا مصرف سپستان در بارداری ایمن است؟
اگرچه با روی کار آمدن طب نوین و پیشرفت های روزافزون پزشکی، طب سنتی برای مدت زمانی طولانی به انزوا رفت، اما امروزه با تلاش محققان و پزشکانی که در حوزه طب سنتی تحصیل کرده اند، اقبال مردم به این علم و گیاهان دارویی روز به روز بیشتر می شود. یکی از این گیاهان که با وجود جایگاه محکم در طب سنتی، هنوز در میان مردم به خوبی شناخته شده نیست، سپستان است که می خواهیم در این مقاله به ویژگی های آن و به ویژه خواص سپستان در بارداری بپردازیم. پس با ما همراه شوید.
سپستان چیست؟
شاید جزو آن دسته از افرادی باشید که نام درخت سپستان و میوه آن با همین نام، تا به حال به گوشتان نخورده باشد و یا اینکه به دلیل اسم عجیب و غریب آن فکر کنید که احتمالا این گیاه تنها در ایران شناخته شده است، اما سخت در اشتباهید! سپستان (Cordia myxa) که با نام های مختلفی همچون آلوی آشوری (Assyrian plum)، گیلاس تر و چسبناک (Clammy cherry)، گیلاس هندی (Indian cherry) و ...، در سرتاسر جهان شناخته می شود، در بسیاری از مناطق آسیایی و آفریقایی به وفور رشد کرده و میوه های آن به بقیه نقاط دنیا صادر می شود. در کشور ما ایران نیز، شما می توانید در شهرهای جنوبی به راحتی این درخت را پیدا کنید.
از لحاظ ویژگی های گیاه شناسی، درخت سپستان، از تیره گیاهان گل گاوزبان (Boraginaceae)، بوده که می تواند تا ارتفاع 6 الی 7 متر و در مواردی حتی 12 متر هم بلند شود. این درخت در مناطق گرم و معتدل و گرمسیری به خوبی رشد کرده و اگرچه سایه متوسط را تحمل می کند اما موقعیت آفتابی و با نور کافی را ترجیح می دهد. برگ های درخت سپستان، ساده، بیضوی شکل، پهن و به رنگ سبز روشن بوده و فاقد هرگونه کرک بر روی سطح خود هستند. گل ها که از حوالی 3 تا 4 سالگی درخت شروع به پدیدار شدن می کنند، اغلب سفید رنگ و یا مایل به کرم بسیار روشن بوده و میوه های آن نیز که در این مقاله مورد بحث ما هستند، کروی شکل و کوچک بوده و ظاهری شبیه به یک آلو یا گیلاس کوچک دارند. در حالت رسیده و تازه، میوه های سپستان رنگ زرد مایل به صورتی ملایم، بافتی گوشتی و طعمی شیرین داشته، تقریبا شفاف و دارای مقدار زیادی آب و ماده ای ژله مانند و لعاب دار هستند. اما به مرور وقتی که خشک می شوند، رنگ آن ها قهوه ای و یا سیاه شده و چروکیده و مخروطی شکل می شوند.
درخت سپستان از زمان مصریان باستان به دلیل کاربردهای فراوان کشت شده و امروزه نیز از میوه های آن برای مصارف خوراکی و دارویی استفاده می شود. آزمایشات انجام شده بر روی میوه سپستان نشانگر وجود مواد ارزشمندی همچون آلکالوئیدها، کومارین ها، فلاونوئیدها، استرول ها، اسیدهای چرب، عصاره های الکلی و اتانولی، فروكتوز، کاروتنوئیدها و ... در ترکیبات آن است و به همین دلیل این سوال ایجاد می شود که میوه سپستان چه فوایدی داشته و خواص سپستان در بارداری چه هستند؟
خواص سپستان در بارداری
محققان طب سنتی بر این باور هستند که استفاده از میوه سپستان می تواند چنین فوایدی را برای مصرف کنندگان به دنبال داشته باشد:
- کاهش درد معده،
- اثرات آنتی اکسیدانی،
- ادرارآور،
- کمک به رفع عطش،
- تسکین دردهای روماتیسمی،
- دارای خواص ضدالتهاب،
- دارای خواص ضد درد،
- کمک به درمان مشکلات کلیوی،
البته به جز میوه سپستان، پوست و برگ درخت نیز خواص دارویی داشته و به عنوان مثال از برگ های آن می توان به شکل ضماد برای تسکین سردرد و بهبود زخم ها استفاده کرد.
خواص سپستان در طب سنتی
از دیرباز سپستان در طی سنتی کاربرد های بسیار زیادی داشته ازجمله:
- کمک به درمان سرفه و رفع خشونت سینه
- درمان گرفتگی صدا
- تسکین تب
- خلط آور
- رفع خشکی دهان
- تصفیه خون
آیا مصرف سپستان در بارداری بی خطر است؟
متاسفانه هیچ تحقیق معتبری بر روی مصرف سپستان در بارداری صورت نگرفته است، بنابراین اطلاعات قابل اعتماد کافی برای دانستن اینکه آیا استفاده از سپستان در بارداری به هر شکل، بی خطر است یا خیر، در دست نیستند. به همین دلیل نیز توصیه می شود که جانب احتیاط را حفظ کرده و بدون مشورت با پزشکتان از این میوه نخورید.
عوارض سپستان در بارداری
با اینکه مصرف کنندگان سپستان، در معرض خطر عوارض جدی نیستند اما به نظر می رسد زیاده روی در خوردن این میوه، می تواند احتمال وقوع برخی مشکلات را افزایش دهد که عبارت هستند از:
- آسیب به معده و کبد،
- افزایش سطح قند خون،
- افزایش سردی بدن.
این عوارض ممکن است برای هر فرد، فارغ از باردار بودن یا نبودن ایجاد شده و سبب ناراحتی او شوند. به علاوه همانطور که در مورد خواص سپستان در بارداری شواهد مستدل و دقیقی در دست نیست، در مورد عوارض خاص و ویژه مصرف آن در این دوران حساس نیز اطلاعات بسیار محدود بوده و لازم است تا تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شوند.
مطالعه بیشتر:
خواص گیاه خار مریم در بارداری + عوارض مصرف آن
مصرف جینسینگ در بارداری و شیردهی آیا بی خطر است؟
آیا دم نوش گیاهی مانند گل گاو زبان در بارداری بی خطر است؟
چای افسنطین در بارداری و خواص چای افسنطین در بارداری چیست؟