راه های درمان آتروفی واژن و آتروفی واژن چه عوارضی دارد؟
اگر یائسه شده اید یا به سن یائسگی نزدیک می شوید و حس می کنید که نزدیکی برای شما بسیار دردناک است. اگر مکررا دچار عفونت ادراری می شود و حس می کنید واژنتان خیلی خشک شده، تمام این ها علائم آتروفی واژن است که خوشبختانه راه های زیادی برای درمان آن وجود دارد. در ادامه این مقاله برای شما شرح می دهیم که برای درمان آتروفی واژن چه باید کرد و چگونه می توانید مجددا لذت رابطه جنسی را تجربه کنید.
آتروفی واژن چه عوارضی دارد؟
بسیاری از بانوان در دوران یائسگی و پس از آن آتروفی واژن را تجربه می کنند. به این شرایط گاهی آتروفی مهبلی (VVA) می گویند که باعث مشکلاتی در واژن می شود:
• نازک شدن
• خشکی
• التهاب
• درد
علت آتروفی واژن چیست؟
آتروفی واژن هنگامی رخ می دهد که سطح استروژن هم زمان با شروع دوران یائسگی کاهش پیدا می کند. هنگامی که سطح استروژن پایین می آید، نشانه های آتروفی واژن شدیدتر می شود.
آیا آتروفی واژن سبب عفونت ادراری می شود؟
بله. آتروفی همچنین ممکن است باعث مشکلات ادراری و احساس درد هنگام رابطه جنسی شود. مشکلات ادراری می تواند شامل موارد زیر باشد:
• احساس سوزش و تیرکشیدن هنگام ادرار
• نیاز مکرر به دفع ادرار
• نشت ادرار
این مشکلات ادراری تقریبا همیشه با علائم آتروفی واژن همراه است. به همین دلیل این شرایط در مجموع با عنوان سندروم ادراری، تناسلی (GSM) شناخته می شود. برای هر دو مشکل آتروفی واژن و سندروم ادراری تناسلی درمان هایی موثر وجود دارد.
علائم سندروم ادراری تناسلی چیست؟
شایع ترین علايم سندروم ادراری تناسلی شامل موارد زیر است:
• خشکی واژن
• ترشحات واژن
• درد یا ناراحتی هنگام رابطه جنسی
• خونریزی یا احساس سوزش هنگام رابطه جنسی
• بی اختیاری ادرار
• درد هنگام ادرار
• نیاز مکرر به دفع ادرار (تکرر ادرار)
نشانه های GSM ممکن است از دوران پیش از یائسگی آغاز شود. هنگامی که سطح استروژن شروع به کاهش می کند، ممکن است نشانه های اولیه GSM را که شامل خشکی واژن یا ناراحتی در هنگام رابطه جنسی است، تجربه کنید. مرطوب کننده ها یا روان کننده ها برای کاهش علايم کافی است.
زمانی که استروژن به حد چشمگیری کاهش پیدا می کند، علايم ممکن است شدیدتر شود. گزینه های درمانی اولیه برای رهایی از این مشکل کافی نیست.درمان در دوره های بعدی یائسگی ممکن است به افزایش سطح استروژن و کاهش مشکلات و علائم کمک کند.
درمان سندروم ادراری تناسلی و آتروفی واژن چیست؟
اگر فکر می کنید به آتروفی واژن یا سندروم ادراری تناسلی مبتلا هستید و یا تشخیص پزشک هر دو این مشکلات است، برای این دو مشکل گزینه های درمانی وجود دارد. برخی از داروها نیاز به تجویز پزشک دارند و برخی دیگر نیز به صورت بدون نسخه در داروخانه یافت می شود. اگر اولین روش مشکل شما را درمان نکرد، می توانید راه های دیگری را امتحان کنید.
درمان مرحله اول برای آتروفی واژن و سندروم ادراری تناسل شامل مرطوب کننده های واژینال یا روان کننده هایی بر پایه آب یا فاقد گلیسرین است. مرطوب کننده های واژینال کمک می کند تا رطوبت طبیعی واژن جبران شده و موجب تسکین شود.
برای درمان آتروفی واژن چه پمادی بگیرم؟
گزینه های بدون نسخه شامل پماد نرم کننده موضعی مانند K Y Jelly و Replens و پماد موضعی بنزوکائین (Vagisil) است. ممکن است لازم باشد مرطوب کننده را هر روز استفاده کنید.
استفاده از روان کننده های آب پایه و فاقد گلیسرین ممکن است درد هنگام ارتباط جنسی را کاهش دهد. مطمئن شوید که این روان کننده ها فاقد گلیسرین باشد. در صورتی که هرگونه خراش یا پارگی در بافت واژن وجود داشته باشد، گلیسرین باعث خارش و سوزش خواهد شد.
در صورتی که از کاندوم استفاده می کنید، از ژل ها یا روان کننده های نفتی پرهیز کنید. زیرا نفت باعث سست شدن لاتکس و پارگی کاندوم می شود. روان کننده های سیلیکونی نیز موثر است و می توان با خیال راحت همراه با کاندوم از آن ها استفاده کرد. احساس طبیعی تری داشته و کم تر نیاز به تمدید آن در هنگام مقاربت است. اگر این گزینه ها در از بین بردن علائم موفق نبود، مرحله بعدی درمان را که شامل موارد زیر است، پیش خواهید گرفت.
کرم حاوی استروژن واژینال برای درمان آتروفی واژن
می توانید کرم حاوی استروژن را به طور مستقیم به واژن خود بمالید. این یکی از موثرترین راه ها برای افزایش سطح استروژن است. هنگامی که استفاده از کرم را آغاز می کنید، ممکن است بین ۲ تا ۴ هفته هر شب از آن استفاده کنید. پس از دوره اولیه مصرف، می توانید هر ۲ تا ۳ شب در میان از کرم استفاده کنید.
قرص استروژن واژن برای درمان آتروفی واژن
از یک اپلیکاتور برای قرار دادن قرص استروژن در داخل واژن استفاده کنید. با حل شدن قرص، واژن شروع به جذب استروژن می کند. هنگامی که برای اولین بار از قرص استفاده می کنید، ممکن است پزشک پیشنهاد کند، قرص را هفته های متوالی و هر چند شب در میان بگذارید. بعد از دوره اولیه، ممکن است نیاز کم تری به استفاده از قرص باشد.
حلقه استروژن واژن برای درمان آتروفی واژن
ممکن است پزشک استفاده از حلقه استروژن را پیشنهاد کند. در این روش پزشک یا خودتان حلقه ای نواری، پلاستیکی را که قابل انعطاف است در قسمت بالایی واژن وارد می کنید. تا زمانی که حلقه داخل واژن است، به طور یکنواخت استروژن تولید می کند. این روشی آسان است که هر سه ماه یک بار نیاز به تعویض دارد.
گزینه های دیگر
اگر سایر علائم یا عوارض یائسگی با GSM همراه باشد، ممکن است پزشک گزینه های درمانی دیگری را شامل موارد زیر پیشنهاد دهد:
• قرص ها
• حلقه هایی با دوز بالا
• چسب ها
• ژل ها
این روش های درمانی تنها با تجویز پزشک در دسترس است.
پزشک ممکن است علاوه بر استروژن درمانی، مکمل پروژستین را تجویز کند. البته در صورتی که عمل هیسترکتومی (عمل برداشتن رحم) انجام نداده باشید. در صورتی که این عمل را انجام داده اید، تنها مصرف مکمل های استروژن کافی است.
عوارض جانبی داروهای استروژنی چیست؟
درحال حاضر، استفاده از جایگزین های استروژن بهترین راه برای مغلوب کردن آتروفی واژن و GSM است. هر چند همه بانوان نمی توانند از این روش های درمانی استفاده کنند. نگرانی در مورد عوارض طولانی مدت افزایش استروژن گاهی پزشکان را از تجویز آن منصرف می کند. عوارض جانبی احتمالی شامل موارد زیر است:
• ترومبوز ورید عمقی (لخته های خون که در رگ های عمیق بدن مخصوصا در پاها جمع می شوند).
• سکته مغزی
در بانوانی که خطر این مشکلات در آن ها بالاست، روش های درمانی غیرهورمونی که اطلاعات بیش تری از عوارض جانبی آن در دسترس است، بهترین گزینه خواهد بود.
اگر پزشک تصمیم به استفاده از استروژن واژینال گرفت، از او بخواهید تا از کم ترین دوز آن استفاده کند. اگر سابقه سرطان دارید، برای درمان GSM با متخصص سرطان شناس خود مشورت کنید. او در مورد عوامل خطر و نگرانی های خاص شما اطلاعات بیش تری دارد.
پرسش هایی از پزشک
اگر آمادگی مشورت با پزشک را دارید، تهیه فهرستی از پرسش ها مفید است. پرسش ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• آیا یائسگی باعث بروز این علائم شده است؟
• آیا بیماری دیگری می تواند باعث بروز این علائم شود؟
• گزینه های درمانی من چیست؟
• چه مدت باید از این روش درمانی استفاده کنم؟
• عوارض جانبی و خطرات مرتبط با این روش درمانی چیست؟
• آیا این وضعیت بدتر خواهد شد؟
• علاوه بر درمان های معمول، آیا کاری می توانم برای تسکین علائم یا جلوگیری از شدت آن انجام دهم؟
آیا می توان از سندروم ادراری تناسلی و آتروفی واژن پیشگیری کرد؟
نمی توانید از عارضه GSM جلوگیری کنید، اما می توانید خطرات آن را کاهش دهید. فعالیت منظم جنسی می تواند سلامت عمومی واژن را بهبود بخشد. افزایش جریان خون به سلامت بافت واژن کمک می کند. اگر سیگار می کشید، باید به فکر ترک آن باشید. سیگار باعث کاهش جریان خون شده و از جریان خون کافی در واژن جلوگیری می کند. همچنین مواد شیمیایی داخل سیگار با استروژن طبیعی بدن تداخل دارد. هر چیزی که سطح استروژن بدن را کاهش می دهد، بر سلامت واژن تاثیرگذار است. اگر تجربه علائمی غیرمعمول دارید، به پزشک مراجعه کنید تا به بررسی این مشکل بپردازد و یک برنامه درمانی مناسب در نظر بگیرد.
مطالعه بیشتر:
حفظ سلامت واژن در 20، 30، 40 و 50 سالگی
علت درد و سوزش در هنگام نزدیکی چیست و درمان آن چیست؟
اختلالات هورمونی در زنان به چه علت است و درمان آن چیست؟
