بیماری آدیسون چه نشانه هایی دارد و درمان آن چیست؟
غدد فوق کلیوی شما همان طور که از نامشان پیداست در بالای کلیه ها قرار دارند. این غدد بسیاری از هورمون های مورد نیاز بدن برای عملکردهای طبیعی را تولید می کنند. بیماری آدیسون هنگامی اتفاق می افتد که قشر غده آدرنال آسیب دیده باشد و غدد فوق کلیوی به اندازه کافی هورمون های استروئیدی کورتیزول و آلدوسترون تولید نمی کنند. در ادامه این مقاله به شما خواهیم گفت که بیماری آدیسون چه نشانه هایی دارد و آیا درمانی برای آن وجود دارد یا نه و چگونه باید از بیمار مبتلا به آدیسون در منزل مراقبت کنیم.
غده آدرنال یا فوق کلیوی چه هورمون هایی تولید می کند؟
این غده هورمون کورتیزول را که واکنش بدن در شرایط استرس زا را تنظیم می کند و نیز هورمون آلدوسترون را که به تنظیم سطح سدیم و پتاسیم خون کمک می کند را تولید و ترشح می کند. قشر آدرنال همچنین هورمون های جنسی (آندروژن) را نیز تولید می کند.
علائم بیماری آدیسون چیست؟
علائم بیماری آدیسون بسیار گسترده است. افرادی که به بیماری آدیسون مبتلا هستند ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
• ضعف عضلانی
• خستگی و بی حالی
• تیره شدن رنگ پوست
• کاهش وزن یا کاهش اشتها
• کاهش ضربان قلب یا فشار خون
• سطح قند خون پایین
• غش کردن
• زخم در دهان
• هوس نمک
• حالت تهوع
• استفراغ
افرادی که با بیماری آدیسون زندگی می کنند، ممکن است علائم عصبی روانی را نیز تجربه کنند، مانند:
• تحریک پذیری یا افسردگی
• کمبود انرژی
• اختلالات خواب
اگر بیماری آدیسون برای مدت طولانی درمان نشود، می تواند به یک بحران تبدیل شود. علائم مرتبط با بحران آدیسون می تواند شامل موارد زیر باشد:
• تحریک پذیری شدید
• هذیان گفتن
• توهمات دیداری و شنیداری
بحران آدیسون یک اورژانس پزشکی تهدید کننده زندگی است. اگر در شخصی که بیماری آدیسون دارد علائم زیر را مشاهده کردید، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید:
• تغییر وضعیت ذهنی، مانند گیجی، ترس یا بی قراری
• از دست دادن هوشیاری
• تب شدید
• درد ناگهانی در ناحیه کمر، شکم یا پاها
یک بحران آدیسونیایی درمان نشده می تواند منجر به شوک و مرگ شود.
چه عواملی باعث بیماری آدیسون می شوند؟
دو طبقه بندی عمده برای بیماری آدیسون وجود دارد: نارسایی اولیه غده فوق کلیه و نارسایی ثانویه آدرنال. برای معالجه این بیماری، پزشک شما باید بفهمد کدام نوع مسئول شرایط شماست.
نارسایی اولیه آدرنال
نارسایی اولیه آدرنال وقتی اتفاق می افتد که غدد فوق کلیوی شما به قدری آسیب دیده باشند که دیگر قادر به تولید هورمون نیستند. این نوع بیماری آدیسون اغلب در هنگام حمله سیستم ایمنی بدن به غدد فوق کلیوی ایجاد می شود. به آن بیماری خود ایمنی آدیسون نیز گفته می شود. در یک بیماری خود ایمنی، سیستم ایمنی بدن شما هر عضو یا منطقه ای از بدن را با ویروس، باکتری یا مهاجم خارجی اشتباه می گیرد.
سایر دلایل نارسایی اولیه آدرنال عبارتند از:
• تجویز طولانی مدت گلوکوکورتیکوئیدها (به عنوان مثال پردنیزون)
• عفونت در بدن شما
• سرطان و رشد غیرطبیعی (تومورها)
• برخی از داروهای رقیق کننده خون که برای کنترل لخته شدن خون استفاده می شود.
نارسایی ثانویه آدرنال
نارسایی ثانویه آدرنال وقتی رخ می دهد که غده هیپوفیز (واقع در مغز شما) نتواند هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH) تولید کند. ACTH به غدد فوق کلیوی می گوید که چه موقع هورمون آزاد کنند.
در صورت عدم مصرف داروهای کورتیکواستروئید که پزشک برای شما تجویز کرده است، ممکن است به نارسایی غده فوق کلیه نیز مبتلا شوید. کورتیکواستروئیدها به کنترل بیماری های مزمن سلامتی مانند آسم کمک می کنند.
همچنین دلایل بسیاری دیگر برای نارسایی ثانویه آدرنال وجود دارد، از جمله:
• تومورها
• داروها
• ژنتیک
•آسیب تروماتیک مغزی
چه کسی در معرض خطر بیماری آدیسون است؟
در صورت ابتلا به این بیماری ها، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای بیماری آدیسون باشید:
• سرطان داشته باشید.
• از داروهای ضد انعقاد خون (رقیق کننده خون) استفاده کنید.
• عفونتهای مزمن مانند سل داشته باشید.
• برای برداشتن هر قسمت از غده فوق کلیه خود جراحی کرده اید.
• یک بیماری خود ایمنی داشته باشید، مانند دیابت نوع 1 یا بیماری گریوز.
بیماری آدیسون چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک از شما در مورد سابقه پزشکی و علائمی که تجربه کرده اید از شما سوال خواهد کرد. آنها یک معاینه فیزیکی انجام می دهند و ممکن است انجام برخی آزمایشات را برای بررسی سطح پتاسیم و سدیم شما تجویز کنند. همچنین ممکن است پزشک انجام تصویربرداری را تجویز کرده و سطح هورمون های شما را اندازه گیری کند.
بیماری آدیسون چگونه درمان می شود؟
درمان شما به این بستگی دارد که چه چیزی باعث ایجاد شرایط در شما شده است. پزشک شما ممکن است داروهایی را برایتان تجویز کند که تولیدات هورمونی غدد فوق کلیه را تنظیم می کند.
پیروی از برنامه درمانی که پزشک برای شما ایجاد می کند بسیار مهم است. بیماری آدیسون درمان نشده می تواند منجر به بحران آدیسون شود. بحران آدیسون باعث فشار خون پایین، پتاسیم بالا در خون و سطح قند خون پایین می شود.
داروهای بیماری آدیسون
برای بهبود سلامت خود ممکن است لازم باشد ترکیبی از داروهای گلوکوکورتیکوئیدها (داروهایی که التهاب را متوقف می کنند) مصرف کنید. این داروها تا آخر عمر مصرف می شوند و به هیچ وجه نباید خودسرانه دوز مصرفی را تغییر دهید یا فراموش کنید. هورمون درمانی ممکن است برای جایگزینی هورمون هایی که غدد فوق کلیوی شما تولید نمی کنند، تجویز شود.
چگونه از بیمار مبتلا به بیماری آدیسون در منزل مراقبت کنیم؟
همیشه یک جعبه اورژانسی که حاوی داروهای بیمار است، در دست داشته باشید. از پزشک خود بخواهید نسخه ای برای کورتیکواستروئید تزریقی برای موارد اضطراری بنویسد. همچنین ممکن است بخواهید یک کارت هشدار پزشکی در کیف پول بیمار بگذارید تا دیگران از وضعیت او در نبود شما مطلع شوند.
کنترل استرس در بیماران مبتلا به آدیسون
در صورت ابتلا به بیماری آدیسون مهم است که سطح استرس خود را پایین نگه دارید. وقایع مهم زندگی مانند مرگ یکی از عزیزان یا آسیب دیدگی می تواند سطح استرس شما را بالا ببرد و بر نحوه پاسخ دادن به داروهای شما تأثیر بگذارد. با پزشک خود در مورد روش های جایگزین برای از بین بردن استرس مانند یوگا و مدیتیشن صحبت کنید.
چشم انداز بیماران مبتلا به بیماری آدیسون چگونه است؟
بیماری آدیسون به درمان مادام العمر نیاز دارد. درمان ها مانند داروهای هورمون درمانی، می توانند به شما در مدیریت علائم کمک کنند. پیروی از برنامه درمانی که پزشک شما تجویز کرده است، گام مهمی در کمک به شما برای داشتن یک زندگی پربار است.
به یاد داشته باشید، همیشه داروهای خود را دقیقاً طبق دستورالعمل مصرف کنید. مصرف کم یا زیاد دارو می تواند بر سلامتی شما تأثیر منفی بگذارد.برنامه درمانی شما ممکن است نیاز به ارزیابی مجدد داشته باشد و بسته به شرایط شما تغییر کند. به همین دلیل، مهم است که شما مرتباً به پزشک مراجعه کنید.
مطالعه بیشتر:
هیدرونفروز و ورم کلیه جنین و علت ورم کلیه جنین چیست؟
آگنوزی ناهنجاری کلیه جنین و دلایل آگنوزی کلیه جنین چیست؟
ناهنجاری های مادرزادی کلیه و شایعترین ناهنجاری مادرزادی کلیه
دوپلیکاسیون کلیه (حالب دوتایی)و انواع دوپلیکاسیون کلیه چیست؟
