تورتیکولی (Torticollis) و علت تورتیکولی یا کجی گردن چیست؟
کجی گردن، یا تورتیکولی، به معنای گردنی دردناک، پیچ خورده و کج است. در این مشکل، قسمت بالای سر به طور کلی به یک طرف متمایل می شود، در حالی که چانه به طرف دیگر متمایل شده است. این بیماری می تواند مادرزادی (در زمان تولد) و یا اکتسابی باشد. همچنین می تواند در نتیجه آسیب به ماهیچه های گردن یا اختلال در خون رسانی ایجاد شود. گاهی اوقات کجی گردن، بدون درمان از بین می رود. با این حال، احتمال عود آن نیز وجود دارد.
آیا تورتیکولی دردناک است؟
کجی گردن مزمن می تواند باعث درد ناتوان کننده و ایجاد مشکل در انجام کارهای روزانه شود. خوشبختانه داروها و درمان ها می توانند درد و سفتی گردن را تسکین دهند. جراحی نیز گاهی اوقات می تواند این وضعیت را اصلاح کند. اگر درمان زود شروع شود، موفقیت آمیز خواهد بود. این امر به ویژه در مورد کودکان صادق است.
علت تورتیکولی یا کجی گردن چیست؟
کجی گردن، می تواند ارثی باشد. این مشکل همچنین می تواند در رحم ایجاد شود. تورتیکولی مادرزادی، ممکن است در صورتی اتفاق بیفتد که سر جنین در رحم در موقعیت نامناسبی قرار داشته باشد. تورتیکولی همچنین می تواند به دلیل آسیب به ماهیچه ها و یا اختلال در خونرسانی به گردن ایجاد شود.
هر فردی ممکن است بعد از آسیب به ماهیچه یا سیستم عصبی، دچار کجی گردن شود. با این حال، در بیشتر مواقع، علت کجی گردن ناشناخته است که به این بیماری تورتیکولی ایدیوپاتیک گفته می شود.
انواع تورتیکولی
تورتیکولی موقت: این نوع از کجی گردن، معمولاً بعد از یک یا دو روز از بین می رود و می تواند ناشی از موارد زیر باشد:
• عفونت گوش،
• سرماخوردگی،
• صدمه به سر و گردن که باعث تورم می شود.
تورتیکولی ثابت: تورتیکولی ثابت که تورتیکولی حاد یا تورتیکولی دائمی نیز نامیده می شود. معمولاً ناشی از وجود مشکل در ساختار عضلانی یا استخوانی است.
تورتیکولی عضلانی: این رایج ترین نوع تورتیکولی ثابت است که در اثر ایجاد بافت اسکار (بافت ناشی از ترمیم نامناسب زخم) و یا سفت شدن ماهیچه های یک طرف گردن ایجاد می شود.
سندرم کلیپل فایل: این سندرم، یک شکل نادر و مادرزادی از کجی گردن یا همان تورتیکولی است. این اتفاق رخ می دهد که استخوان های گردن فرزند شما به اشتباه شکل گرفته باشد، به ویژه به دلیل اینکه دو مهره گردن به هم متصل شده اند. نوزادانی که با این بیماری متولد می شوند، ممکن است در شنوایی و بینایی دچار مشکل شوند.
دیستونی گردن : این اختلال نادر که گاهی اوقات به عنوان تورتیکولی اسپاسمیک شناخته می شود، باعث انقباض و اسپاسم غیرارادی عضلات گردن می شود. اگر دیستونی گردن داشته باشید، سر شما به شکل دردناکی به یک طرف می پیچد و یا می چرخد. همچنین ممکن است به سمت جلو یا عقب متمایل شود. دیستونی گردن، گاهی اوقات بدون درمان از بین می رود، اما احتمال عود آن نیز وجود دارد.
دیستونی گردن ممکن است برای هر فردی اتفاق بیفتد. با این حال، بیشتر در افراد 40 تا 60 ساله تشخیص داده می شود. همچنین بانوان را بیشتر از مردان مبتلا می کند.
علائم کجی گردن چیست؟
علائم کجی گردن، می تواند به آرامی شروع شود. همچنین این علائم، ممکن است با گذشت زمان بدتر شوند. شایع ترین علائم تورتیکولی عبارتند از:
• ناتوانی در حرکت عادی سر،
• درد یا سفتی در گردن،
• سردرد،
• بالاتر بودن یک شانه نسبت به شانه دیگر،
• تورم عضلات گردن،
• کج شدن چانه به یک طرف،
صورت کودکانی که دچار تورتیکولی مادرزادی گردن هستند، ممکن است صاف و نامتعادل به نظر برسد. آن ها همچنین ممکن است تاخیر در مهارت های حرکتی یا مشکلات شنوایی و بینایی را تجربه کنند.
آنچه در ویزیت پزشک انتظار می رود
پزشک برای تشخیص علت، از سابقه پزشکی شما سوال پرسیده و معاینه فیزیکی انجام می دهد. حتماً در مورد هر گونه صدمه و ضربه به ناحیه گردن خود، به پزشک اطلاع دهید. چندین نوع آزمایش نیز وجود دارند که می توانند به تشخیص علت ایجاد مشکل در گردن کمک کنند. از جمله:
الکترومیوگرافی (EMG): یا نوار عصب و عضله که فعالیت الکتریکی عضلات شما را اندازه گیری می کند. این بررسی می تواند تعیین کند که کدام ماهیچه ها تحت تأثیر قرار گرفته اند.
از آزمایش های تصویربرداری مانند عکس برداری با اشعه ایکس و اسکن ام آر آی (MRI): نیز می توان برای یافتن مشکلات ساختاری که ممکن است باعث علائم شما شده باشند، استفاده کرد.
روش های درمان تورتیکولی چیست؟
در حال حاضر، راهی برای جلوگیری از کجی گردن وجود ندارد. با این حال، درمان سریع می تواند از بدتر شدن آن جلوگیری کند.
با کشش ماهیچه های گردن می توانید فرم های مادرزادی تورتیکولی گردن را بهبود بخشید. اگر کشش ماهیچه ها در عرض چند ماه پس از تولد شروع شود، نتیجه آن می تواند بسیار موفقیت آمیز باشد. اگر این روش یا سایر روش های درمانی موثر واقع نشوند، گاهی اوقات تنها جراحی است که می تواند مشکل را برطرف کند. در صورت مشخص شدن علت، پزشک می تواند کجی گردن اكتسابی را درمان كند.
گزینه های درمانی کجی گردن شامل موارد زیر هستند:
• اعمال حرارت (استفاده از گرما درمانی)،
• ماساژ،
• فیزیوتراپی یا مراقبت های کایروپراکتیک،
• کشش ماهیچه های گردن،
• تمرینات کششی،
• بریس گردن (ارتز یا گردنبندهای طبی مخصوص)،
همچنین پزشک ممکن است برخی روش های جراحی را توصیه کند، مانند:
• ادغام مهره های غیرطبیعی،
• افزایش طول عضلات گردن،
• قطع اعصاب یا ماهیچه ها،
• استفاده از تحریک عمیق مغز برای قطع سیگنال های عصبی (فقط در شدیدترین موارد دیستونی گردن از این روش استفاده می شود)،
داروها نیز ممکن است در حل مشکل کجی گردن مفید باشند. این داروها می توانند شامل موارد زیر باشند:
• شل کننده های عضلانی،
• داروهای مورد استفاده برای درمان لرزش ناشی از بیماری پارکینسون،
• تزریق سم بوتولینوم که هر چند ماه یک بار تکرار می شود،
• داروهای ضد درد،
زندگی با کجی گردن
کجی گردن ناشی از جراحت یا بیماری های جزئی احتمالاً موقتی و قابل درمان است. با این حال، اشکال مادرزادی و شدیدتر تورتیکولی گردن می توانند باعث مشکلات طولانی مدت سلامتی شوند. کجی گردن مزمن می تواند عوارض و مشکلاتی را برای فرد ایجاد کند، از جمله:
• تورم عضلات گردن،
• علائم عصبی ناشی از فشرده شدن و تحت فشار قرار گرفتن اعصاب،
• درد مزمن،
• مشکل در انجام کارهای معمول،
• ناتوانی در رانندگی،
• مشکل در معاشرت و روابط اجتماعی،
• انزوا،
• افسردگی،
اصلاح کجی گردن، در نوزادان و كودكان كوچك آسان تر است.
اگر مشکل کجی گردن شما قابل درمان نیست، به دنبال یک گروه پشتیبانی باشید. بسیاری از افراد مبتلا به بیماری های مزمن، مشکلات خود را هم آرامش بخش و هم آموزنده می دانند و بنابراین معاشرت با آن ها می تواند حال شما را بهتر کند. پزشک یا بیمارستان محلی شما ممکن است بتواند اطلاعاتی را در مورد این گروه ها، به شما ارائه دهد. همچنین ممکن است بتوانید یک انجمن حمایتی را به صورت آنلاین پیدا کنید. برقراری ارتباط با افرادی که مانند شما دچار کجی گردن یا شرایط مشابه هستند، می تواند به شما در کنار آمدن با این وضعیت کمک کند.
چه حرکاتی به درمان مشکل تورتیکولی گردن فرزند من کمک می کند؟
پزشک ممکن است کشش عضله استرنوکلیدوماستوئید را به شما توصیه کند. استرنوکلیدوماستوئید، ماهیچه ای است که در شرایط تورتیکولی، سفت شده است. یک فیزیوتراپیست می تواند این کار را به شما آموزش دهد تا کشش ها را با خیال راحت و درست انجام دهید. این حرکات ممکن است برای انجام شدن در خانه مفید باشند. یک مثال از نمونه این حرکات، این است که گردن فرزند خود را به آرامی به طرف آسیب دیده بچرخانید. کشش دیگر برای درمان تورتیکولی شامل خم کردن ملایم سر کودک به سمت طرف آسیب دیده است. شاید مهمتر از همه، این باشد که شما فرزند خود را در آغوش بگیرید و یا محیط را طوری تغییر دهید که او را تشویق به کشش ماهیچه کند. به عنوان مثال، زمان زیادی او را بر روی شکم بگذارید و هنگام شیر دادن به فرزندتان، او را به طرفی نگه دارید که باعث شود سرش را به طرف دلخواه شما بچرخاند.
مطالعه بیشتر:
سندروم کوتاهی گردن یا سندروم کلیپل فایل چیست؟
تاخیر در گردن گرفتن نوزاد و چه زمان باید نگران شویم؟
علت سر مخروطی نوزاد و آیا سر مخروطی بعد از تولد طبیعی است؟
سندرم سر تخت یا پلاژیوسفالی در نوزادان و نحوه تشخیص آن چیست؟
