زردی شیر مادر و آیا زردی شیر مادر خطرناک است؟

زردی شیر مادر

زردی یا زرد شدن پوست و چشم ها یک بیماری بسیار شایع در نوزادان است. در حقیقت، حدود 60 درصد از نوزادان چند روز پس از تولد دچار زردی می شوند. زردی زمانی رخ می دهد که بیلی روبین خون بالا باشد. بیلی روبین یک رنگدانه زرد رنگ است که در زمان تجزیه گلبول های قرمز تولید می گردد.

به طور معمول، بیلی روبین از کبد عبور می کند و به دستگاه گوارش می ریزد. در نوزادان تازه متولد شده ، کبد اغلب به اندازه کافی رشد نکرده و ممکن است نتواند بیلی روبین را از خون خارج کند. وقتی بیلی روبین زیاد در خون وجود داشته باشد، در پوست رسوب می کند و باعث زرد شدن پوست و چشم ها می شود.زردی شیر مادر نوعی زردی همراه با شیردهی است که معمولاً یک هفته پس از تولد اتفاق می افتد و گاهی تا 12 هفته طول می کشد، اما به ندرت در نوزادان سالم و شیرخوار عوارض ایجاد می کند.

توجه به این نکته ضروری است که زردی شیر مادر ارتباطی با به زردی شیردهی ندارد. زردی شیردهی فقط در نوزادانی ایجاد می شود که با شیردهی مشکل دارند و شیر کافی دریافت نمی کنند. اما نوزادان مبتلا به زردی شیر مادر به درستی سینه را می گیرند و مقدار کافی شیر مادر می خورند.

آیا زردی شیر مادر خطرناک است؟

هر گونه علائم زردی در نوزاد باید توسط پزشک بررسی شود تا از در خصوص علل جدی تر یا مشکل اساسی اطمینان حاصل شود. زردی شدید و بدون درمان در نوزادان می تواند به عوارضی از جمله آسیب دائمی به مغز یا کاهش شنوایی منجر گردد.

علائم زردی شیر مادر چیست؟

علائم زردی شیر مادر اغلب یک هفته پس از تولد بروز می کند و عمدتاً عبارتند از:

• تغییر رنگ پوست و سفیدی چشم به زردی

• خستگی

• بی حالی

• وزن گیری ناچیز

• گریه های بلند

علت زردی شیر مادر چیست؟

نوزادان با سطح بالایی از گلبول های قرمز متولد می شوند. هنگامی که پس از تولد، بدن شروع به حذف گلبول های قرمز قدیمی می کند، رنگدانه زردی به نام بیلی روبین تولید می شود. به طور معمول، تغییر رنگ زرد ناشی از بیلی روبین به خودی خود با تجزیه رنگدانه در کبد بالغ محو و از طریق ادرار یا مدفوع از بدن دفع می شود.

پزشکان نمی دانند چرا در نوزادانی که به خوبی با شیردهی سازگار می شوند، زردی بروز می کند. با این حال، ممکن است ناشی از وجود موادی در شیر مادر باشد که پروتئین های کبد مسئول تجزیه بیلی روبین را مسدود می سازند.

چه نوزادانی در خطر زردی شیر مادر هستند؟

زردی شیر مادر می تواند در هر نوزاد تازه متولد شده ای که با شیر مادر تغذیه می شود، رخ دهد. از آنجا که پزشکان هنوز علت دقیق این بیماری را نمی دانند، عوامل خطر چندانی در ارتباط با آن شناسایی نشده است. زردی شیر مادر می تواند ژنتیکی باشد، لذا سابقه خانوادگی زردی خطر را در نوزادان شیرخوار افزایش می دهد.

زردی شیر مادر چگونه تشخیص داده می شود؟

مشاور شیردهی ابتدا وضعیت شیردهی را زیرنظر می گیرد تا مطمئن شود که نوزاد به درستی سینه را گرفته است و به مقدار کافی شیر دریافت می کند. مشاور شیردهی در خصوص مسائل مختلف مربوط به شیردهی اطلاع و تخصص دارد و برای راهنمایی مادران آموزش دیده است. چنانچه مشاور تشخیص دهد که نوزاد به خوبی به سینه را می گیرد و شیر کافی دریافت می کند، تشخیص زردی شیر مادر خواهد بود و برای تائید تشخیص آزمایش خون تجویز می شود. این آزمایش میزان بیلی روبین را در خون نوزاد شما می کند. سطوح بالای بیلی روبین نشان دهنده زردی است.

زردی شیر مادر چگونه درمان می شود؟

ادامه شیردهی به نوزاد خطری ندارد و لازم نیست به دلیل زردی که یک بیماری موقتی است نوزاد را از مزایای شیر مادر محروم کنیم. زردی خفیف یا متوسط در منزل کنترل می شود. ممکن است پزشک به شما بگوید که بیشتر به نوزاد شیر دهید یا شیر خشک را در کنار شیر مادر به برنامه او اضافه کنید. به این ترتیب بیلی روبین بیشتری از طریق ادرار یا مدفوع دفع خواهد شد.

زردی شدید اغلب با فتوتراپی در بیمارستان یا منزل درمان می شود. در فتوتراپی، نوزاد به مدت یک تا دو روز زیر نور خاصی نگهداری می شود. نور ساختار مولکول های بیلی روبین را به گونه ای تغییر می دهد که بتوانند سریعتر از بدن خارج شوند. برای جلوگیری از آسیب چشم، نوزاد در طول فتوتراپی باید از چشم بند محافظ استفاده کند.

چشم انداز بهبودی نوزادان مبتلا به زردی شیر مادر چگونه است؟

نوزادان مبتلا به زردی شیر مادر معمولاً با درمان مناسب و نظارت دقیق بهبود می یابند. با رشد کبد و افزایش مصرف شیر، این بیماری معمولاً بعد از یک یا دو هفته به طور کامل رفع می شود. در موارد نادر، حتی با درمان مناسب نیز ممکن است زردی تا هفته ششم ادامه یابد که نشان دهنده یک بیماری زمینه ای بوده و نیاز به درمان تهاجمی تری دارد.

چگونه می توان از زردی شیر مادر پیشگیری کرد؟

در اکثر موارد، زردی شیر مادر قابل پیش گیری نیست. اگر نگران زردی نوزاد خود هستید، جز با توصیه پزشک، نباید شیردهی را متوقف کنید. شیر مادر برای حفظ سلامت نوزادان بسیار مهم است و تمام مواد مغذی مورد نیاز او را تأمین و از نوزادان در برابر بیماری ها و عفونت ها محافظت می کند. بر اساس نظر منابع معتبر، نوزادان در شش ماه اول زندگی باید 8 تا 12 بار در روز تغذیه کنند.

مطالعه بیشتر: 

زردی نوزاد چیست و چرا بروز می کند؟

نوزادانی که شیر مادر می خورند به زردی مبتلا می شوند؟

چیکار کنیم تا نوزادمان زردی نگیرد،درمان زردی در نوزادان؟

آیا زردی نوزادی خطرناک است؟ روش های درمان زردی نوزادی