درمان دیسپلازی گردنه رحم چیست و آیا دیسپلازی خوب می شود؟
دیسپلازی گردنه رحم یا سرویکس زمانی اتفاق می افتد که سلول های غیرطبیعی یا پیش سرطانی در داخل و اطراف دهانه رحم وجود داشته باشد. سرویکس یا دهانه رحم به قسمت پایینی رحم می گویند که واژن در دهانه آن قرار دارد. دیسپلازی گردنه رحم با آزمایش پاپ اسمیر و بیوپسی تشخیص داده می شود. تغییرات غیرطبیعی در سلول ها می تواند خفیف، متوسط یا شدید باشد. وجود دیسپلازی دهانه رحم به معنی ابتلای قطعی به سرطان نیست اما در صورت تعلل در درمان می تواند منجر به بیماری شود.
علائم دیسپلازی گردنه رحم چیست؟
افراد مبتلا به دیسپلازی دهانه رحم معمولاً علائم ندارند. به همین دلیل متخصصین غربالگری مرتب پاپ اسمیر را تجویز می کنند. در ادامه با ما همراه باشید، تا بیشتر در این باره گفتگو کنیم.
چه عواملی باعث دیسپلازی گردنه رحم می شود؟
احتمال تغییر سلولهای دهانه رحم به مروز زمان وجود دارد و این بدان معناست که فرد تقریباً در هر سنی می تواند به دیسپلازی گردنه رحم مبتلا شود.ویروس تبخال تناسلی که به اختصار اچ پی وی گفته می شود، علت اصلی دیسپلازی گردنه رحم است. بیش از 200 نوع ویروس اچ پی وی وجود دارد که حدود 40 نوع آن بر دستگاه تناسلی تأثیر می گذارد. ویروس ها از طریق تماس جنسی منتقل می شوند. بیشتر ویروس ها خطر ابتلا به سرطان ندارد اما حدود 12 نوع نیز خطرناک هستند. اچ پی وی نوع 16 و 18 در 70 درصد موارد سرطان دهانه رحم ایجاد می کنند. در برخی کشورها، اچ پی وی شایع ترین عفونت مقاربتی است.
عوامل متعددی می توانند خطر دیسپلازی سرویکس را افزایش دهند:
• فعالیت جنسی قبل از 18 سالگی
• تعدد شرکای جنسی
• ابتلا به بیماری یا استفاده از داروهایی که سیستم ایمنی بدن را پائین می آورد.
• استعمال دخانیات یا جویدن تنباکو
• عدم استفاده از کاندوم با این توضیح که کاندوم به جلوگیری از اچ پی وی کمک می کند، اما به طور کامل محافظت به عمل نمی آورد.
• زایمان قبل از 16 سالگی
• عدم دریافت واکسن اچ پی وی
تشخیص دیسپلازی گردنه رحم
دیسپلازی گردنه رحم معمولاً با یک آزمایش پاپ اسمیر معمولی تشخیص داده می شود. به این منظور، پزشک با استفاده از سواب، از سلولهای دهانه رحم نمونه برداری می کند. این روش به هیچ وجه دردناک نیست. نمونه سلولها به آزمایشگاه فرستاده می شوند. نتیجه آزمایش ممکن است تا 3 هفته طول بکشد.نتایج آزمایش پاپ می تواند طبیعی، نامشخص یا غیرطبیعی باشد. در وضعیت طبیعی، باید با توجه به دستور پزشک متخصص زنان آزمایش پاپ اسمیر را به طور منظم انجام دهید.
در وضعیت، نامشخص دیسپلازی دهانه رحم به طور قطعی تشخیص داده نشده است حتی احتمال دارد بیمار به عفونت ساده دهانه رحم یا واژن مبتلا شده باشد. در این صورت، پزشک تکرار آزمایش پاپ اسمیر را تجویز می کند. اقدامات بیشتر یا تشخیص به سن و سابقه پزشکی بیمار بستگی دارد.وضعیت غیرطبیعی، دیسپلازی گردنه رحم است که به آن ضایعه سنگفرشی داخل اپیتلیال یا اس آی ال می گویند.
در آزمایش پاپ ، سلولهای پیش سرطانی ممکن است به شرح زیر طبقه بندی شوند:
• اس آی ال خفیف یا ال اس آی ال که در آن آنرمالی خفیف است.
• اس آی ال درجه بالا یا اچ اس آی ال که نشان دهنده ناهنجاری متوسط تا شدید است.
• سلولهای غده ای غشایی یا سنگفرشی که به آن آتاپیکال گرانولار یا به اختصار ای اس سی یو اس می گویند.
برای تعیین شدت دیسپلازی، آزمایش های بیشتری مورد نیاز است. کولپوسکوپی یکی از روشهایی است که در مطب و برای مشاهده دقیق تر دهانه رحم انجام می شود. روش دیگر برای شناسایی ناحیه غیر طبیعی، بیوپسی دهانه رحم است. این بیوپسی ها جزئی هستند و ناراحتی زیادی ایجاد نمی کنند.
دیسپلازی سرویکس که در بیوپسی یافت می شود، نئوپلازی داخل اپیتلیال گردنه یا سی آی ان نام دارد و در 3 سطح وجود دارد.
• سی آی ان نوع 1 یا دیسپلازی خفیف
• سی آی ان نوع 2 یا دیسپلازی متوسط تا مشخص
• سی آی ان نوع 3 یا دیسپلازی شدید تا کارسینوم درجا یا سرطان خوش خیم
آزمایش اچ پی وی را می توان همزمان یا جدای از آزمایش پاپ اسمیر انجام داد. این آزمایش وجود و نوع اچ پی وی را مشخص می کند.
آیا می توان از دیسپلازی دهانه رحم پیشگیری یا اجتناب کرد؟
بهترین راه برای جلوگیری از دیسپلازی دهانه رحم، دریافت واکسن اچ پی وی است. ثابت شده است که این واکسن خطر ابتلا به اچ پی وی را کاهش می دهد اما به طور کامل از دیسپلازی دهانه رحم جلوگیری نمی کند. با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا تمام شرایط تزریق واکسن را دارا هستید یا خیر. برای دستیابی به بهترین نتیجه، دختران و پسران بین 9 تا 26 سال باید قبل از فعالیت جنسی واکسینه شوند. البته واکسیناسیون می تواند پس از شروع فعالیت جنسی و تا سن 45 سالگی مفید باشد. برای بررسی شرایط واکسن، نظر پزشک را جویا شوید.
همچنین، برای کاهش خطر ابتلا به دیسپلازی دهانه رحم می توان اقدامات زیر را انجام داد:
• بین سنین 9 تا 26 سال، واکسن اچ پی وی بزنید.
• سیگار نکشید.
• شروع فعالیت جنسی را تا زمانی که وارد رابطه طولانی مدت نشده اید، به تعویق بیندازید.
• در روابط جنسی خود از کاندوم استفاده کنید.
• تا آنجا که ممکن است از تعدد شرکای جنسی خودداری کنید.
درمان دیسپلازی گردنه رحم
درمان دیسپلازی سرویکس بستگی به میزان سلولهای غیرطبیعی و سابقه بیماری های بیمار دارد. اکثر موارد خفیف، بدون درمان برطرف می شوند. پزشک ممکن است به جای هر 3 تا 5 سال، پیشنهاد کند که آزمایش پاپ اسمیر را هر 6 تا 12 ماه یکبار تکرار کنید. اگر تغییرات برطرف نشد یا بدتر شد، درمان لازم است.
مواردی از دیسپلازی دهانه رحم متوسط یا شدید نیاز به درمان فوری دارد. شیوه های درمانی عبارتند از:
• جراحی سرمایشی که در آن بافت غیرطبیعی دهانه رحم از طریق انجماد، معدوم می گردد.
• روش برش الکتروجراحی حلقوی یا ال ای ای پی که در آن از سیم حلقوی الکتریکی برای برداشتن سلولهای غیر طبیعی استفاده می شود.
• جراحی برای برداشتن سلولهای غیرطبیعی با لیزر، چاقوی جراحی یا هر دو
موارد نادر دیسپلازی شدید دهانه رحم ممکن است برای برداشتن کامل دهانه رحم به هیسترکتومی نیاز داشته باشد.
آیا دیسپلازی گردنه رحم خوب می شود؟
تشخیص زودهنگام و درمان سریع، در اکثر موارد به درمان دیسپلازی دهانه رحم ختم می شود. به این منظور غربالگری و معاینات منظم زنان را فراموش نکنید.
آیا ممکن است دیسپلازی گردنه رحم باز گردد؟
به یاد داشته باشید احتمال بازگشت مجدد دیسپلازی سرویکس، بعد از درمان نیز وجود دارد. افرادی که مبتلا به دیسپلازی شدید دهانه رحم، اچ پی وی پرخطر هستند یا برای درمان دیسپلازی دیر اقدام کنند، ممکن است به سرطان دهانه رحم مبتلا شوند.
سوالاتی که باید از پزشک بپرسید:
• آیا شرایط دریافت واکسن تبخال تناسلی را دارم؟
• چگونه می توان از دیسپلازی دهانه رحم جلوگیری کرد؟
• آیا دیسپلازی سرویکس یا تبخال تناسلی شانس بارداری را تحت تاثیر قرار می دهد؟
• آیا تست تبخال تناسلی برای مردان وجود دارد؟
• اگر آزمایش تبخال تناسلی همسرم مثبت بود، آیا ممکن است بیماری را به من انتقال دهد؟
مطالعه بیشتر:
مخروط برداری دهانه رحم یا کونیزاسیون چیست؟
ضعف دهانه رحم چیست و چه زمانی رخ می دهد؟
سرطان دهانه رحم با چه روش های قابل تشخیص است؟
دیسپلازی دهانه رحم ، درمان و علت دیسپلازی دهانه رحم چیست
