کنترل و درمان عوامل موثر بر ناباروری
برخی از افراد تا زمانی که برای بچه دار شدن تلاش کنند از مشکلات باروری شان که عمدتا بدون علائم و نشانه هستند بی اطلاع هستند. اگر قصد دارید بچه دار شوید با مطالعه این نوشتار با عوامل خطرزایی که باعث بروز یا تشدید اختلالات باروری می شوند و روش کنترل و درمان شان آشنا می شوید.
عوامل خطرزا و موثر بر ناباروری
احتمال بروز مشکلات باروری در بانوان و مردان یکسان است. در حدود یک سوم موارد، زوجین با مشکلات باروری دست و پنجه نرم می کنند. برخی از عواملی که توانایی زوجین در بچه دار شدن را تحت تاثیر قرار می دهند عبارتند از:
1- سن
بانوان با تعداد معینی تخمک متولد می شوند. تعداد تخمک ها با افزایش سن (اواسط دهه 30 عمر) کم و تولیدشان دشوار تر می شود. در دهه 40 عمر، احتمال باردار شدن بانوان بین 67 تا 90 درصد است. در 45 سالگی، این احتمال به 15 درصد کاهش می یابد. قدرت باروری مرد نیز پس از 40 سالگی کاهش می یابد.
روش کنترل و درمان: وقتی برای بچه دار شدن آماده هستید، درنگ نکنید. بچه دار شدن در جوانی بهتر از میانسالی است.
2- دود کردن سیگار
اگر سیگار یا ماری جوآنا دود می کنید، احتمال باردار شدن تان کمتر از افراد عادی است. سیگار، قلیان، ماری جوآنا و ... می توانند خطر سقط جنین و کاهش تعداد اسپرم ها را در مردان افزایش دهند. بانوان و مردان سیگاری دو سال زودتر از سایر هم جنسان شان یائسه شده و با اختلال نعوظ دست و پنجه نرم می کنند.
روش کنترل و درمان: با متوقف کردن دود کردن محصولات دخانی، ماری جوآنا و ... می توان خطر ناباروری، یائسگی زودهنگام، سقط جنین و ... را کاهش داد.
3- نوشیدن الکل
پزشکان معتقدند نوشیدن الکل در دوران بارداری ایمن نیست و خطر تولد نوزاد ناقص و کاهش تعداد اسپرم های مردان را افزایش می دهد.
روش کنترل و درمان: مردان و بانوان باید دست کم شش ماه پیش از باردار شدن نوشیدن الکل را متوقف کنند.
4- وزن
بانوان که اضافه وزن دارند پریود و تخمک گذاری شان نامنظم است. اما بانوان که از چاقی مفرط رنج می برند نیز مشکلات عدیده ای دارند. مردان چاق نیز با کاهش کیفیت اسپرم یا اختلال نعوظ دست و پنجه نرم می کنند.
روش کنترل و درمان: پس از مشورت کردن با پزشک درباره پیروی کردن از رژیم غذایی سالم و ورزش کردن، تلاش کنید وزن تان را در حد طبیعی نگه دارید.
5- سلامت روان
افسردگی و استرس بیش از اندازه می توانند بر هورمون هایی که چرخه تولید مثل تان را کنترل می کنند تاثیر بگذارند. بانوان که از این مشکل رنج می برند ممکن است روند طبیعی تخمک گذاری بدن شان مختل شود. تعداد اسپرم های مردان افسرده و مضطرب نیز به شدت کم می شود.
روش کنترل و درمان: میزان استرس را کم کرده و افسردگی را کنترل و درمان کنید.
6- بیماری های مقاربتی
برقراری ارتباط جنسی محافظت نشده خطر ابتلا شما به بیماری های مقاربتی را افزایش می دهد. کلامیدیا (Chlamydia) و سوزاک (gonorrhea) بیماری های مقاربتی هستند که باعث عفونی شدن لگن و لوله های فالوپ و مسدود شدن اپیدیدیم (لوله ای باریک درون بیضه که محل بلوغ و ذخیره اسپرم است) بیضه و نابارور شدن مردان می شود.
روش کنترل و درمان: استفاده کردن از کاندوم هنگام برقراری ارتباط جنسی خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی را به شدت کم می کند.
7- عوامل محیطی
عوامل مختلفی وجود دارند که تماس روزانه با آنها احتمال باردار شدن تان را کاهش می دهند. به خصوص اگر با مواد شیمیایی سمی و حلال ها در تماس هستید. برخی از عوامل خطرزا عبارتند از: آفت کش ها، فلزات سنگین، امواج مایکروویو یا الکترومغناطیس شدید و ...
رادیوتراپی و شیمی درمانی نیز می توانند تاثیر منفی بر سلامت اسپرم ها و تخمک ها بگذارند.
عوامل خطرزا و موثر بر ناباروری زنان
برخی از بیماری ها، مشکلات و نارسایی ها را تنها بانوان تجربه می کنند. در ادامه با برخی از آنها که اندام های تناسلی، هورمون ها و تخمک گذاری بانوان را تحت تاثیر قرار می دهند آشنا می شوید:
- آندومتریوز
- بیماری لوله فالوپ
- بیماری های مزمن مانند دیابت، لوپوس، آسم، آرتروز و ...
- سقط جنین مکرر
- وجود سابقه پریودهای نامنظم
- یائسگی زودهنگام (پیش از 40 سالگی)
- پولیپ رحم
- سندرم تخمدان پلی کیستیک
- بد شکلی رحم
عوامل خطرزا و موثر بر ناباروری مردان
برخی از عوامل خطرزا نیز تنها مختص مردان هستند و می توانند بر تعداد، سلامت و سرعت جا به جایی اسپرم ها تاثیر بگذارند. در ادامه با برخی از آنها آشنا می شوید:
- پروستات ملتهب
- انزال زودرس
- انسداد بیضه ها
- مصرف داروهای کنترل پسوریازیس
مطالعه بیشتر:
1- سلول های NK یا سلول های کشنده طبیعی علت سقط جنین مکرر
2- درمان ناباروری از طریق باز کردن لوله فالوپ (لوله های رحمی)
3- انواع داروهای باروری زنان برای درمان ناباروری
4- علت و درمان های ناباروری زوجین
