کیت های تخمک گذاری و مانیتور های بررسی باروری
یکی از راه های پیدا کردن زمان تخمک گذاری در یک سیکل ماهانه، استفاده از کیت (kit) های تخمک گذاری است. اگر چندین ماه برای باردار شدن تلاش کرده اید اما موفق نشدید، ممکن است بهتر باشد که از کیت های تخمک گذاری (Ovulation kits) استفاده کنید تا بهترین زمان برای انجام نزدیکی را پیدا کنید. این کار سبب افزایش شانس باردار شدن شما می شود.
کیت های تخمک گذاری و هورمون LH
هورمون LH به طور طبیعی در ادرار شما وجود دارد، اما در 24 تا 48 ساعت قبل از تخمک گذاری مقدار آن افزایش می یابد که این افزایش ناگهانی در مقدار این هورمون خود سبب تخمک گذاری می شود. منظور از تخمک گذاری این است که یک تخمک آماده برای بارور شدن از تخمدان آزاد شده تا در مراحل بعدی وارد لوله های رحمی شود. در واقع در یک سیکل ماهانه ، زمان تخمک گذاری، بهترین زمان برای بارور شدن بانوان است.
بهترین زمان برای استفاده از کیت های تخمک گذاری کدام است؟
برای اکثر بانوان، پیدا کردن زمان مناسب برای استفاده از کیت های تخمک گذاری کار دشواری است، خصوصاً زمانی که قاعدگی آنها نامنظم باشد. بعلاوه برخی از این کیت ها فقط به مدت یک هفته ارزش آزمون دارند که این مدت می تواند برای پوشش دادن بازه ی زمانی که ممکن است تخمک گذاری انجام شود، کافی نباشد. به این ترتیب شاید بهترین کار این باشد که به قوام مخاط دهانه ی رحم توجه کنید.
بیشتر کیت های تخمک گذاری در هر زمانی از روز قابل استفاده هستند. البته توصیه می شود که این تست را در اول صبح انجام دهید اما رعایت این مورد ضروری نمی باشد. برای نتیجه گیری بهتر، قبل از استفاده از کیت، به مدت 4 ساعت مصرف مایعات خود را کاهش دهید. مانیتورهای تخمک گذاری مانند دستگاه OvaCue می تواند با دقت 7 روز زمان تخمک گذاری را تعیین کند.
مکانیسم کارکرد کیت های تخمک گذاری چگونه است؟
کیت های تخمک گذاری اگر درست استفاده شوند، با دقت 99% می توانند افزایش ناگهانی هورمون LH در بدن را تشخیص دهند که انتظار می رود به دنبال آن تخمک گذاری روی دهد. اما این کیت نمی تواند تشخیص دهد که آیا تخمک گذاری امروز رخ می دهد یا در طی دو روز آینده؟ در برخی از بانوان افزایش ناگهانی در هورمون LH مشاهده می شود اما به دنبال آن هیچ تخمکی از تخمدان آزاد نمی شود. این عارضه سندروم فولیکول پاره نشده Luteinized Unruptured Follicle Syndrome که به اختصار ( LUFS) نام دارد. لازم به ذکر است که در صورت مشاهده شدن این شرایط جای نگرانی وجود ندارد و می توان از طریق پیگیری و انجام درمان های لازم به حالت معمول بازگشت.
در برخی از بانوان بخصوص کسانی که دچار سندروم تخمدان پلی کیستیک هستند، ممکن است که میزان هورمون LH قبل از حداکثر افزایش که اصطلاحاً پیک هورمون نامیده می شود، افزایش کاذبی را نشان دهد. این امر سبب جواب مثبت کاذب کیت شده در نتیجه فرد در انتخاب زمان مناسب برای نزدیکی دچار سردرگمی می شود.
درصورتی که من یک بسته ی کامل کیت رو استفاده کردم اما جواب مثبت نگرفتم، چه کاری باید انجام دهم؟
این امکان وجود که در برخی از سیکل های ماهانه تخمک گذاری انجام نشود. بنابراین اگر با استفاده از این کیت ها در طی یک سیکل جواب مثبت نگرفتید، ترس و نگرانی به خود راه ندهید و در دوره های بعد این کار را تکرار کنید. اگر چند بار این کار را انجام دادید و نمی خواهید هزینه ی زیادی را صرف خریداری این کیت ها بکنید، بهتر است به سایر علائم مربوط به تخمک گذاری توجه کنید.
در حوالی زمان تخمک گذاری مخاط دهانه ی رحم دچار تغییراتی می شود، به این ترتیب که این ترشحات سفید رنگ تر (مشابه زرده تخم مرغ) و حالت رشته ای می شود. پس از مشاهده ی این وضعیت، با استفاده از کیت، زمان تخمک گذاری را با دقت بیشتری تأیین کنید.
درصورتی که همراه با تعیین زمان تخمک گذاری چندین ماه برای بارداری اقدام کردیم اما موفق نشدیم، چه کنیم؟
در ابتدا یاد آوری این نکته ضرورت دارد که طول کشیدن زمان به مدت 12 ماه تا باردار شدن کاملا طبیعی است. حتی اگر انجام نزدیکی دقیقا در زمان تخمک گذاری باشد، فاکتور های زیاد دیگری نیز وجود دارند که توان باروری شما را تحت تاثیر قرار می دهند.
اگر چندین ماه برای باردارشدن تلاش کردید اما نشد، این موضوع و همچنین استفاده و یا عدم استفاده از این کیت ها را با پزشک خود درمیان بگذارید. این کار به پزشک شما در تشخیص سایر عواملی که بارداری شما را تحت تأثیر قرار می دهد، کمک خواهد کرد.
بهترین زمان برای نزدیکی چه موقع است؟
سه روز پس از مثبت شدن کیت تخمک گذاری، بهترین زمان برای نزدیکی است. معمولاً تخمک گذاری یک تا سه روز پس از افزایش ناگهانی هورمون LH (مثبت شدن جواب کیت) رخ خواهد داد.
چه شرایط، دارو و درمان هایی جواب کیت های تخمک گذاری را تحت تأثیر قرار می دهد؟
شرایط زیر ممکن است سبب ایجاد پاسخ نادرست در کیت شوند:
- اگر شما در حال حاضر باردار باشید.
- اگر اخیرا باردار بوده اید.
- اگر یائسه شده باشید.
برخی از دارو ها مانند دانازول و تزریقات حاوی HCG و نیز تحت درمان بودن با کلومیفن سیترات، ممکن است که جواب کیت را تحت تأثیر قرار دهد. با پزشک خود درباره ی زمان مناسب استفاده از این کیت ها مشورت کنید. در بیشتر موارد بهترین زمان استفاده از آنها 3 روز بعد از آخرین قرص است.
آیا روش های جلوگیری هورمونی نتیجه ی کیت های تخمک گذاری را تحت تأثیر قرار می دهد؟
باید راجع به بهترین زمان استفاده از کیت های تخمک گذاری، بعد از متوقف کردن روش های جلوگیری با پزشک خود مشورت کنید. پس از اتمام استفاده از روش های جلوگیری هورمونی باید تا مدتی انتظار سیکل های نامنظم ماهانه را داشته باشید. در اغلب اوقات یک مدت زمانی طول می کشد تا سیکل های ماهانه منظم شوند.
بهتر است که ابتدا صبر کنید تا سیکل های ماهیانه ی شما منظم شوند، آنگاه پس از گذشت دو سیکل منظم، از کیت های تخمک گذاری استفاده کرده و در زمان توصیه شده در بالا برای بارداری اقدام کنید.
آیا استفاده از کیت های تخمک گذاری به عنوان روش جلوگیری از بارداری مناسب است؟
استفاده از این کیت ها و یا روش مانیتور کردن برای جلوگیری از بارداری توصیه نمی شود. کیت های تخمک گذاری تنها افزایش هورمون LH را در 24 تا 48 ساعت پیش از تخمک گذاری نشان می دهند درصورتی که اسپرم می تواند 3 تا 5 روز در دستگاه تناسلی بانوان زنده بماند. بنابراین اگر قبل از افزایش هورمون LH نزدیکی کنید، احتمال بارور شدن تخمک وجود دارد.
چه زمانی می توانم بارداری خود را تشخیص دهم؟
توصیه می کنیم که حداقل تا زمان اولین قاعدگی صبر کنید و اگر رخ نداد تست بارداری را انجام دهید. از آنجا که مدت زمانی طول می کشد تا سطح هورمون HCG ( همان فاکتوری که در تست های تشخیص بارداری سنجیده می شود) به مقدار کافی برسد و وارد خون و ادرار شود، اگر شما تست بارداری را زود انجام دهید، ممکن است علی رغم باردار بودن، نتیجه ی منفی از تست بگیرید. برخی از تست ها این امکان را فراهم می کنند که زود تر از بارداری خود مطلع شوید، اما زیاد قابل اعتماد نیستند.